Siri Ambayo Wakristo Hawathubutu Kuweka!
“Mimi nimesema na ulimwengu hadharani. . . . nami sikusema jambo lolote katika siri.”—YOHANA 18:20.
1, 2. Ni nini maana ya neno la Kigiriki my·steʹri·on kama litumiwavyo katika Maandiko?
NENO la Kigiriki my·steʹri·on limetafsiriwa katika New World Translation of the Holy Scriptures mara 25 kuwa “sacred secret” (“siri takatifu”) na mara 3 likiwa “mystery” (“fumbo”). Siri iitwayo takatifu kwa kweli lazima iwe ya maana! Yeyote apendelewaye kupata ujuzi juu ya siri hiyo apaswa kuhisi kuwa ameheshimiwa sana, kwa kuwa amehesabiwa kuwa mwenye kustahili kushiriki siri pamoja na Mungu wa ulimwengu wote mzima aliye Mkuu Kuliko Wote.
2 Kichapo Expository Dictionary of Old and New Testament Words cha Vine chathibitisha kwamba katika visa vilivyo vingi “siri takatifu” ndiyo tafsiri ifaayo zaidi kuliko “fumbo.” Chasema hivi juu ya neno my·steʹri·on: “Katika [Maandiko ya Kigiriki ya Kikristo] hilo laonyesha, si mysterious (-a kifumbo) (kama lionyeshavyo neno la Kiingereza), bali jambo lipitalo uwezo wa kufahamu wa kawaida wa kibinadamu, laweza kujulishwa kupitia ufunuo wa Kimungu tu, nalo hujulishwa katika njia na wakati uliowekwa rasmi na Mungu, na kwa wale tu ambao wameelimishwa na Roho Yake. Katika maana ya kawaida katika lugha ya Kiingereza mystery (fumbo) hudokeza ujuzi uliozuiliwa; maana yalo ya Kimaandiko hudokeza kweli iliyofunuliwa. Kwa sababu hiyo mitajo ambayo hasa hushirikishwa na habari hiyo ni ‘-liojulishwa,’ ‘-liodhihirishwa,’ ‘-liofunuliwa,’ ‘-liohubiriwa,’ ‘elewa,’ ‘utoaji.’”
3. Kutaniko la Kikristo la karne ya kwanza lilitofautianaje na sosaiti fulani za dini za kifumbo?
3 Ufafanuzi huo waonyesha tofauti kubwa kati ya sosaiti za kidini za kifumbo ambazo zilienea katika karne ya kwanza na lile kutaniko la Kikristo lililotoka kufanyizwa. Ilhali wale walioingizwa katika Madhehebu mbalimbali za siri mara nyingi walikuwa wamefungwa kwa kiapo cha unyamavu ili kulinda mafundisho ya kidini, Wakristo hawakuwekwa kamwe chini ya kizuizi kama hicho. Ni kweli kwamba mtume Paulo alisema juu ya “hekima ya Mungu katika siri takatifu,” akiiita “hekima iliyofichwa,” yaani, imefichwa isipatikane na “watawala wa mfumo huu wa mambo.” Haijafichwa kwa Wakristo ambao kwao ilikuwa imefunuliwa kupitia kwa roho ya Mungu ili waweze kuijulishwa wazi.—1 Wakorintho 2:7-12; linganisha Mithali 1:20.
“Siri Takatifu” Yatambulishwa
4. “Siri takatifu” yaelekezewa nani, na jinsi gani?
4 “Siri takatifu” ya Yehova huelekezewa Yesu Kristo. Paulo aliandika hivi: “[Yehova] alitujulisha siri takatifu ya mapenzi yake. Ni kulingana na upendezi wake mwema alioukusudia katika yeye mwenyewe kwa ajili ya uhudumiaji kwenye kikomo kamili cha nyakati zilizowekwa rasmi, yaani, kukusanya tena pamoja vitu vyote katika Kristo, vitu vilivyomo katika mbingu na vitu vilivyo duniani. Ndiyo, katika yeye.” (Waefeso 1:9, 10) Paulo alitaja mahususi zaidi aina ya “siri takatifu” alipoonyesha uhitaji wa “ujuzi sahihi wa siri takatifu ya Mungu, yaani, Kristo.”—Wakolosai 2:2.
5. Ni nini kinachohusishwa katika “siri takatifu”?
5 Hata hivyo, mengi zaidi yanahusishwa, kwa kuwa “siri takatifu” ni siri yenye pande nyingi. Hiyo si utambulisho tu wa Yesu akiwa Mbegu iliyoahidiwa au Mesiya aliyeahidiwa; yatia ndani fungu ambalo amegawiwa katika kusudi la Mungu. Yahusisha serikali ya kimbingu, Ufalme wa Kimesiya wa Mungu, kama Yesu alivyoeleza waziwazi alipowaambia wanafunzi wake hivi: “Nyinyi mmeruhusiwa kuzielewa siri takatifu za ufalme wa mbingu, lakini watu hao hawakuruhusiwa.”—Mathayo 13:11.
6. (a) Kwa nini ni sawa kusema kwamba “siri takatifu” ilikuwa “imewekwa kimya kwa nyakati zinazodumu muda mrefu”? (b) Ilifunuliwaje hatua kwa hatua?
6 Kipindi kirefu cha wakati kilipaswa kuisha tangu mtajo wa kwanza wa kusudi la Mungu la kuandaa msingi kwa ajili ya Ufalme wa Kimesiya hadi kuletwa kwa “siri takatifu . . . kwenye tamati.” (Ufunuo 10:7; Mwanzo 3:15) Kuletwa kwayo kwenye tamati kungetukia wakati wa kusimamishwa kwa Ufalme, kama kulinganisha Ufunuo 10:7 na 11:15 kunavyothibitisha. Kwa hakika, miaka ipatayo 4,000 ilipita tangu kutolewa kwa ahadi ya kwanza ya Ufalme katika Edeni hadi kutokea kwa Mfalme-Mteule katika 29 W.K. Miaka mingine 1,885 ilipita kabla ya Ufalme kusimamishwa mbinguni katika mwaka wa 1914. Hivyo “siri takatifu” ilifunuliwa hatua kwa hatua kwa kipindi cha karibu miaka 6,000. (Ona ukurasa wa 16.) Kwa kweli Paulo alisema kwa usahihi juu ya “ufunuo wa siri takatifu ambayo imewekwa kimya kwa nyakati zinazodumu muda mrefu lakini sasa imefanywa dhahiri na kujulishwa.”—Waroma 16:25-27; Waefeso 3:4-11.
7. Kwa nini twaweza kuwa na uhakika mkubwa sana katika jamii ya mtumwa mwaminifu na mwenye busara?
7 Tofauti na wanadamu, ambao wana maisha mafupi, Yehova hahisi kamwe akiwekewa msongo na wakati ili kufunua siri zake kabla ya wakati. Jambo hilo la hakika lapaswa kutuzuia tusikose subira wakati ambapo maswali fulani ya Biblia hayawezi kufafanuliwa kwa sasa kwa kuturidhisha. Kuwa na kiasi kwa jamii ya mtumwa mwaminifu na mwenye busara, aliyepewa utume wa kuandalia watu wa nyumba ya Kikristo chakula kwa wakati ufaao, huizuia isikimbie mbele kwa kimbelembele na kukisia-kisia kiholela juu ya mambo ambayo bado hayako wazi. Jamii ya mtumwa hujitahidi kuepuka kuwa yenye kushikilia mambo bila kusaili. Jamii ya mtumwa ina unyenyekevu wa kutosha kukubali kwamba kwa sasa haiwezi kujibu kila swali, ikikumbuka waziwazi Mithali 4:18. Lakini yasisimua kama nini kujua kwamba Yehova, kwa wakati wake mwenyewe na kwa njia yake mwenyewe, atafunua siri zake juu ya makusudi yake! Tusiwe kamwe wasio na subira kwa habari ya mpango wa Yehova, tukijaribu kwa kukosa busara kukimbia mbele ya Mfunuaji wa siri. Yatumainisha kama nini kujua kwamba chombo ambacho Yehova anatumia leo hakifanyi hivyo! Chombo hicho ni chenye uaminifu na chenye busara.—Mathayo 24:45; 1 Wakorintho 4:6.
Siri Ambayo Imefunuliwa Lazima Isemwe!
8. Twajuaje kwamba “siri takatifu” yapasa kujulishwa?
8 Yehova hakufunulia Wakristo “siri [yake] takatifu” ili waiweke ikiwa imefichwa. Yapasa kujulishwa, kupatana na kanuni aliyotoa Yesu kwa wafuasi wake wote—si kwa makasisi wachache tu: “Nyinyi ndio nuru ya ulimwengu. Jiji haliwezi kufichwa liwapo limesimama juu ya mlima. Watu huwasha taa na kuiweka, si chini ya kikapu cha kupimia, bali juu ya kinara cha taa, nayo hung’aa juu ya wote walio katika nyumba. Hivyohivyo acheni nuru yenu ing’ae mbele ya watu, ili wapate kuona kazi zenu bora na kumpa utukufu Baba yenu aliye katika mbingu.”—Mathayo 5:14-16; 28:19, 20.
9. Ni nini huthibitisha kwamba Yesu hakuwa mwanamapinduzi, kama wadaivyo wengine?
9 Yesu hakuwa na nia yoyote ya kimapinduzi ya kuunda tengenezo la kichinichini la wafuasi ili kufuatia makusudi ya siri. Katika kitabu Early Christianity and Society, Robert M. Grant aliandika hivi kuhusu kutetewa kwa Wakristo wa mapema kulikofanywa na mtetea-imani Justin Martyr: “Ikiwa Wakristo walikuwa wanamapinduzi wangebaki mafichoni ili kufikia kusudi lao.” Lakini Wakristo wangewezaje ‘kubaki mafichoni’ na wakati uleule wawe kama “jiji . . . [ambalo] limesimama juu ya mlima”? Hawakuthubutu kuficha nuru yao chini ya kikapu cha kupimia! Kwa hiyo, serikali, haikuwa na chochote cha kuhofu kutoka kwa utendaji wao. Mwandishi huyo aliendelea kuwafafanua kuwa “wasaidizi bora wa maliki katika kufuatia amani na utaratibu mzuri.”
10. Kwa nini Wakristo hawapaswi kuweka utambulisho wao ukiwa siri?
10 Yesu hakutaka wanafunzi wake waweke siri utambulisho wao wakiwa washiriki wa lililoitwa isivyofaa farakano la kidini. (Matendo 24:14; 28:22) Kushindwa kuacha nuru yetu ing’ae leo kungekasirisha Kristo na Baba yake, Mfunuaji wa siri, nako hakungetuacha tukiwa na furaha.
11, 12. (a) Kwa nini Yehova hutaka sana Ukristo ujulishwe? (b) Yesu aliwekaje kielelezo kinachofaa?
11 Yehova “hataki yeyote aangamizwe bali hutaka wote wafikie toba.” (2 Petro 3:9; Ezekieli 18:23; 33:11; Matendo 17:30) Msingi wa msamaha wa dhambi za wanadamu wenye toba ni imani katika dhabihu ya fidia ya Yesu Kristo, aliyejitoa mwenyewe akiwa fidia kwa ajili ya wote—si kwa wachache tu—ili “kila mtu anayedhihirisha imani katika yeye asipate kuangamizwa bali awe na uhai udumuo milele.” (Yohana 3:16) Ni muhimu kwamba watu wasaidiwe kuchukua hatua zinazohitajika ambazo zitawafanya wawe na sifa za kustahili kuhukumiwa kuwa kondoo, wala si mbuzi, katika dhiki kubwa ijayo.—Mathayo 25:31-46.
12 Ukristo wa kweli haupasi kufichwa; wapasa kujulishwa katika kila njia ifaayo inayowezekana. Yesu mwenyewe aliweka kielelezo kinachofaa. Alipoulizwa na kuhani mkuu juu ya wanafunzi wake na mafundisho yake, alisema hivi: “Mimi nimesema na ulimwengu hadharani. Sikuzote nilifundisha katika sinagogi na katika hekalu, ambapo Wayahudi wote huja pamoja; nami sikusema jambo lolote katika siri.” (Yohana 18:19, 20) Kwa kuzingatia kielelezo hicho, ni mtu yupi mwenye kumhofu Mungu ambaye angethubutu kuweka siri jambo ambalo Mungu ametangaza lazima lijulishwe wazi? Ni nani ambaye angethubutu kuficha “ufunguo wa ujuzi” uongozao kwenye uhai wa milele? Kufanya hivyo, kungemfanya awe sawa na wanafiki wa kidini wa karne ya kwanza.—Luka 11:52; Yohana 17:3.
13. Kwa nini twapaswa kuhubiri kwenye kila fursa?
13 Na kusiwe na yeyote awezaye kusema kwamba sisi tukiwa Mashahidi wa Yehova tumeweka ujumbe wa Ufalme wa Mungu ukiwa siri! Ujumbe ukubaliwe au ukataliwe, lazima watu wajue kwamba umehubiriwa. (Linganisha Ezekieli 2:5; 33:33.) Kwa hiyo acheni tutumie kwa faida kila fursa kuwaambia wote ujumbe wa kweli, popote tuwakutapo.
Kutia Kulabu Katika Mataya ya Shetani
14. Kwa nini hatupaswi kusitasita juu ya kuwa wazi katika ibada yetu?
14 Katika mahali pengi Mashahidi wa Yehova wanazidi kupata uangalifu wa vyombo vya habari. Kama ilivyowatukia Wakristo wa mapema, mara nyingi wao huwakilishwa vibaya na huwekwa katika kundi moja na madhehebu ya kidini na mashirika ya siri yenye kutilika shaka. (Matendo 28:22) Je, huenda uwazi wetu katika kuhubiri ukatufanya tuelekee zaidi kushambuliwa? Bila shaka lingekuwa jambo lisilo la hekima, na lisilopatana na shauri la Yesu, kujitia kimbelembele katikati ya ubishi isivyo lazima. (Mithali 26:17; Mathayo 10:16) Hata hivyo, kazi yenye kunufaisha ya kuhubiri Ufalme na kusaidia watu waboreshe maisha yao haipasi kufichwa. Yamtukuza Yehova, ikimkweza, ikielekeza uangalifu kwake na kwa Ufalme wake uliosimamishwa. Itikio la juzijuzi lenye kupendeza la kweli ya Biblia katika Ulaya Mashariki na sehemu za Afrika kwa sehemu limekuwa kwa sababu ya uwazi ulioongezeka ambao sasa kweli yaweza kuhubiriwa kwao.
15, 16. (a) Uwazi wetu na ufanisi wetu wa kiroho hutimiza kusudi gani, lakini je, hilo lituhangaishe? (b) Kwa nini Yehova huweka kulabu katika mataya ya Shetani?
15 Ni kweli kwamba uwazi ambao Mashahidi wa Yehova wanahubiri habari njema kwao, paradiso ya kiroho wanayofurahia, na ufanisi wao—katika nguvu za kibinadamu na pia mali za kimwili—waonekana. Huku yakiwavuta wenye moyo wa haki, mambo hayo yaweza kuwafukuza wapinzani. (2 Wakorintho 2:14-17) Kwa hakika, huenda hatimaye ufanisi huo ukatumika kushawishi majeshi ya Shetani yashambulie watu wa Mungu.
16 Je, hilo lituhangaishe? Si kulingana na unabii wa Yehova upatikanao katika Ezekieli sura ya 38. Watabiri kwamba Gogu wa Magogu, ufafanuzi wa Shetani Ibilisi tangu kutwezwa kwake hadi kwenye ujirani wa dunia baada ya kusimamishwa kwa Ufalme katika mwaka wa 1914, ataongoza shambulio dhidi ya watu wa Mungu. (Ufunuo 12:7-9) Yehova amwambia Gogu hivi: “Nawe utasema, Nitapanda juu niiendee nchi yenye vijiji visivyo na maboma; nitawaendea watu wanaostarehe, wanaokaa salama, wote wakikaa pasipo kuta, ambao hawana makomeo wala malango; ili kuteka mateka, na kuwinda mawindo; uugeuze mkono wako juu ya mahali palipoharibika, ambapo sasa panakaliwa na watu, na juu ya watu waliokusanyika toka mataifa, waliopata ng’ombe na mali, wakaao katikati ya dunia.” (Ezekieli 38:11, 12) Hata hivyo, mstari wa 4 waonyesha kwamba watu wa Mungu hawahitaji kuhofu shambulio hilo, kwa sababu linafanyizwa na Yehova. Lakini ni kwa sababu gani Mungu angeruhusu—ndiyo, hata kuchochea—shambulio la kufa na kupona dhidi ya watu wake? Katika mstari wa 23 twasoma jibu la Yehova: “Nami nitajitukuza, na kujitakasa, na kujidhihirisha, mbele ya macho ya mataifa mengi; nao wajua ya kuwa mimi ndimi BWANA.”
17. Tulioneje shambulio lililo karibu la Gogu?
17 Hivyo, badala ya kuishi wakiogopa shambulio la Gogu, watu wa Yehova wanatazamia kwa hamu utimizo huo zaidi wa unabii wa Biblia. Yasisimua kama nini kujua kwamba kwa kulifanikisha na kulibariki tengenezo lake lionekanalo, Yehova anaweka kulabu katika mataya ya Shetani na kuvuta yeye na jeshi lake la kivita kwenye ushinde wao!—Ezekieli 38:4.
Zaidi Sasa Kuliko Wakati Mwingine Wowote!
18. (a) Watu wengi leo wanakuja kung’amua nini, na kwa nini? (b) Itikio la kuhubiriwa kwa Ufalme latumikaje likiwa kichocheo chenye nguvu?
18 Katika nyakati za kisasa Mashahidi wa Yehova wamekuwa wazi sana katika kueleza maoni yao yenye kutegemea Biblia, ingawa hilo halijawa maarufu. Kwa miongo kadhaa wameonya juu ya hatari za kuvuta sigareti na matumizi mabaya ya dawa, mazoezi ya mtoto yenye uendekevu bila kufikiria mambo ya wakati ujao, matokeo mabaya ya vitumbuizo vilivyojawa na ngono haramu na jeuri, na hatari za kutiwa damu mishipani. Pia wameonyesha kutopatana mbalimbali kwa nadharia ya mageuzi. Watu zaidi na zaidi sasa wanasema, “Mashahidi wa Yehova hawajakosea hata hivyo.” Tusingalikuwa wazi hivyo katika kujulisha maoni yetu hadharani, hawangeitikia hivyo. Na usipuuze lile jambo la hakika la kwamba kwa kutoa taarifa hiyo, wanachukua hatua kuelekea kusema, “Shetani, wewe ni mwongo; hata hivyo, Yehova ni wa kweli.” Twachochewa kwa nguvu kama nini tuendelee kufuata kielelezo cha Yesu, kusema hadharani neno la kweli!—Mithali 27:11.
19, 20. (a) Watu wa Yehova waliazimia kufanya nini katika 1922, na je, maneno hayo yangali yanatumika? (b) Tuioneje “siri takatifu” ya Yehova?
19 Kwa muda mrefu watu wa Yehova wameelewa wajibu wao kwa habari hii. Kwenye mkusanyiko wenye kutokeza katika 1922, J. F. Rutherford, aliyekuwa msimamizi wa Watch Tower Society, alisisimua wasikilizaji wake kwa kusema hivi: “Iweni makini, kesheni, iweni watendaji, iweni mashujaa. Iweni mashahidi waaminifu na wa kweli wa Bwana. Songeni mbele katika vita mpaka kila kisehemu cha Babiloni kiwe ukiwa. Utangazeni ujumbe kotekote. Lazima ulimwengu ujue kwamba Yehova ni Mungu na kwamba Yesu Kristo ni Mfalme wa wafalme na Bwana wa mabwana. Hii ndiyo siku ya siku zote. Tazameni, Mfalme atawala! Nyinyi ndio mawakili wa kumtangaza. Kwa hiyo mtangazeni, mtangazeni, mtangazeni, Mfalme na ufalme wake.”
20 Kama vile maneno hayo yalivyokuwa ya maana katika mwaka wa 1922, jinsi yalivyo na maana hata zaidi miaka 75 baadaye, wakati ambapo kufunuliwa kwa Kristo akiwa Hakimu na Mlipiza-Kisasi ku karibu zaidi! Ujumbe wa Ufalme uliosimamishwa wa Yehova na paradiso ya kiroho inayofurahiwa na watu wa Mungu ni “siri takatifu” iliyo tukufu sana ambayo watu wa Mungu hawawezi kuthubutu kujiwekea. Sawa na Yesu mwenyewe alivyotaarifu waziwazi, wafuasi wake lazima, kwa msaada wa roho takatifu, wawe mashahidi “sehemu ya mbali zaidi sana ya dunia” kuhusu sehemu yake muhimu katika kusudi la milele la Yehova. (Matendo 1:8; Waefeso 3:8-12) Kwa hakika, tukiwa watumishi wa Yehova, Mungu afunuaye siri, hatuthubutu kuweka siri hiyo!
Ungejibuje?
◻ “Siri takatifu” ni nini?
◻ Twajuaje kwamba yapasa kutangazwa?
◻ Ni nini kitokezacho shambulio la Gogu dhidi ya watu wa Yehova, nasi tuoneje hilo?
◻ Kila mmoja wetu apaswa kuazimia kufanya nini?
[Sanduku katika ukurasa wa 16]
“Siri Takatifu” Yafunuliwa Hatua kwa Hatua
◻ Baada ya 4026 K.W.K.: Mungu aahidi kutokeza Mbegu ili kumharibu Shetani.—Mwanzo 3:15
◻ 1943 K.W.K.: Agano la Kiabrahamu lahalalishwa, likiahidi kwamba Mbegu itakuja kupitia Abrahamu.—Mwanzo 12:1-7
◻ 1918 K.W.K.: Kuzaliwa kwa Isaka akiwa mrithi wa hilo agano.—Mwanzo 17:19; 21:1-5
◻ Karibu 1761 K.W.K.: Yehova athibitisha kwamba ile Mbegu itakuja kupitia mwana wa Isaka Yakobo.—Mwanzo 28:10-15
◻ 1711 K.W.K.: Yakobo aonyesha kwamba ile Mbegu itakuja kupitia mwana wake Yuda.—Mwanzo 49:10
◻ 1070-1038 K.W.K.: Mfalme Daudi apata kujua kwamba ile Mbegu itakuwa mzao wake naye atatawala milele akiwa Mfalme.—2 Samweli 7:13-16; Zaburi 89:35, 36
◻ 29-33 W.K.: Yesu atambulishwa kuwa ile Mbegu, Mesiya, hakimu wa wakati ujao, na Mfalme-Mteule.—Yohana 1:17; 4:25, 26; Matendo 10:42, 43; 2 Wakorintho 1:20; 1 Timotheo 3:16
◻ Yesu afunua kwamba atakuwa na watawala na mahakimu wenzake, kwamba Ufalme wa kimbingu utakuwa na raia, na kwamba wafuasi wake wanapaswa kuwa wahubiri wa Ufalme.—Mathayo 5:3-5; 6:10; 28:19, 20; Luka 10:1-9; 12:32; 22:29, 30; Yohana 10:16; 14:2, 3
◻ Yesu afunua kwamba Ufalme utasimamishwa katika wakati dhahiri, kama ithibitishwavyo na matukio ya ulimwengu.—Mathayo 24:3-22; Luka 21:24
◻ 36 W.K.: Petro apata kujua kwamba wasio-Wayahudi pia watakuwa warithi-washirika wa Ufalme.—Matendo 10:30-48
◻ 55 W.K.: Paulo afafanua kwamba warithi-washirika wa Ufalme watafufuliwa na kupewa hali ya kutokufa na kutoharibika wakati wa kuwapo kwa Kristo.—1 Wakorintho 15:51-54
◻ 96 W.K.: Yesu, tayari akitawala wafuasi wake watiwa-mafuta, afunua kwamba idadi kamili itakuwa 144,000.—Waefeso 5:32; Wakolosai 1:13-20; Ufunuo 1:1; 14:1-3
◻ 1879 W.K.: Zion’s Watch Tower laonyesha mwaka wa 1914 kuwa mwaka muhimu katika kutimizwa kwa “siri takatifu” ya Mungu
◻ 1925 W.K.: The Watch Tower lafafanua kwamba Ufalme ulizaliwa katika 1914; “siri takatifu” juu ya Ufalme lazima itangazwe.—Ufunuo 12:1-5, 10, 17
[Picha katika ukurasa wa 15]
Sawa na Kiongozi wao, Yesu, Mashahidi wa Yehova hutangaza hadharani Ufalme wa Yehova