Na Tuwe Namna Iliyo na Imani
‘Sisi ni namna iliyo na imani kuelekea kuhifadhi hai nafsi.’—WAEBRANIA 10:39.
1. Kwa nini inaweza kusemwa kwamba imani ya kila mtumishi aliye mwaminifu-mshikamanifu kwa Yehova ni yenye thamani?
SIKU utakapokuwa kwenye Jumba la Ufalme lililojaa waabudu wa Yehova, tua kidogo ukaangalie wale walioko. Fikiria njia nyingi ambazo wao wanaonyesha imani. Huenda ukaona wazee kwa umri ambao wamemtumikia Mungu kwa miongo mingi, vijana ambao hukabili msongo wa marika kila siku, na wazazi wanaojitahidi sana kulea watoto wanaomhofu Mungu. Kuna wazee wa kutaniko na watumishi wa huduma ambao wana madaraka mengi. Naam, unaweza kuona ndugu na dada wa kiroho wa kila umri wanaojaribu kushinda vizuizi mbalimbali ili kumtumikia Yehova. Imani ya kila mmoja wao ni yenye thamani kama nini!—1 Petro 1:7.
2. Kwa nini shauri la Paulo katika Waebrania sura ya 10 na 11 ni lenye manufaa kwetu leo?
2 Ni wanadamu wachache tu wasiokamilika, ikiwa kuna wowote, ambao wameelewa umuhimu wa imani kuliko mtume Paulo. Hata aliandika kwamba imani ya kweli hutokeza “kuhifadhi hai nafsi.” (Waebrania 10:39) Lakini, Paulo alijua kwamba imani inaweza kushambuliwa na kudhoofishwa katika ulimwengu huu usio na imani. Aliwahangaikia sana Wakristo Waebrania katika Yerusalemu na Yudea waliokuwa wakijitahidi sana kuhifadhi imani yao. Tuchunguzapo sehemu za Waebrania sura ya 10 na 11, ebu na tuone njia ambazo Paulo alitumia kujenga imani yao. Kwa njia hiyo, tutaona jinsi tunavyoweza kuimarisha imani yetu wenyewe na vilevile imani za wale tunaokuwa pamoja nao.
Onyesheni Uhakika Kati Yenu
3. Maneno ya Paulo yanayopatikana kwenye Waebrania 10:39 yaonyeshaje kwamba yeye alikuwa na uhakika na ndugu zake na dada zake katika imani?
3 Jambo la kwanza ambalo tunaweza kuona ni mtazamo mzuri wa Paulo kwa wale aliowaandikia. Aliandika: “Sasa sisi si namna irudiyo nyuma kwenye uangamivu, bali namna iliyo na imani kuelekea kuhifadhi hai nafsi.” (Waebrania 10:39) Paulo aliona mema wala si mabaya kuhusiana na Wakristo wenzake waaminifu. Ona pia kwamba alitumia neno “sisi.” Paulo alikuwa mwadilifu. Lakini, hakuwashusha wale aliowaandikia, kana kwamba yeye mwenyewe alikuwa mwadilifu sana kuwashinda. (Linganisha Mhubiri 7:16.) Badala yake, yeye alijitia ndani. Alionyesha uhakika unaotoka moyoni kwamba yeye pamoja na Wakristo waaminifu wenye kusoma barua yake wangekabili vizuizi vikubwa vilivyokuwa mbele yao, kwamba wao wangekataa kwa ujasiri kurudi nyuma kwenye uangamivu, na kwamba wangethibitika kuwa namna iliyo na imani.
4. Paulo alikuwa na sababu zipi za kuonyesha uhakika kwa waamini wenzake?
4 Kwa nini Paulo alikuwa na uhakika kama huo? Je, hakuwa ameona kasoro za Wakristo Waebrania? Tofauti na hivyo, yeye aliwapa shauri hususa la kuwasaidia kushinda udhaifu wao wa kiroho. (Waebrania 3:12; 5:12-14; 6:4-6; 10:26, 27; 12:5) Na bado Paulo alikuwa na angalau sababu mbili nzuri za kuwa na uhakika na ndugu zake. (1) Akiwa mwigaji wa Yehova, Paulo alijaribu kuwaona watu wa Mungu kama Yehova anavyowaona. Hiyo haikumaanisha kuona tu kasoro zao bali kuona sifa zao nzuri na uwezo wao wa kuchagua kutenda mema wakati ujao. (Zaburi 130:3; Waefeso 5:1) (2) Paulo alikuwa na imani kabisa katika uwezo wa roho takatifu. Yeye alijua kwamba hakuna vizuizi wala udhaifu wa kibinadamu, viwezavyo kumzuia Yehova asimpe “nguvu ipitayo iliyo ya kawaida” Mkristo yeyote anayejitahidi kumtumikia kwa uaminifu. (2 Wakorintho 4:7; Wafilipi 4:13) Basi, uhakika ambao Paulo alionyesha ndugu zake na dada zake ulistahili, ulifaa, wala haukutazamia tu mema bila sababu. Uhakika huo ulitegemea kabisa Maandiko.
5. Tunaweza kuigaje uhakika wa Paulo, na yaelekea tutapata matokeo gani?
5 Kwa kweli, uhakika ambao Paulo alionyesha ulienea sana. Ni lazima makutaniko yaliyokuwa Yerusalemu na Yudea yalitiwa moyo sana Paulo alipowazungumzia kwa njia yenye kuwatia moyo sana. Wakikabili madharau mabaya na ubaridi wenye kiburi wa wapinzani wao Wayahudi, Wakristo hao Waebrania walisaidiwa na maneno kama hayo kuazimia mioyoni mwao kuwa namna ya watu wenye imani. Je, tunaweza kutendeana hivyo leo? Ni rahisi sana kuona tu orodha ndefu ya kasoro na mazoea ya kiutu ya wengine. (Mathayo 7:1-5) Lakini, tunaweza kusaidiana sana tukitambua na kuthamini imani ya kipekee ya kila mmoja wetu. Kwa kitia-moyo kama hicho, yaelekea imani itakua.—Waroma 1:11, 12.
Kutumia Vizuri Neno la Mungu
6. Paulo alinukuu nini alipoandika maneno yapatikanayo kwenye Waebrania 10:38?
6 Paulo alijenga pia imani ya waamini wenzake kwa kutumia Maandiko kwa ustadi. Kwa mfano, yeye aliandika: “‘Lakini mwadilifu wangu ataishi kwa sababu ya imani,’ na, ‘ikiwa yeye ajikunyata [arudi nyuma], nafsi yangu haina upendezi katika yeye.’” (Waebrania 10:38) Hapa Paulo alikuwa akinukuu nabii Habakuki.a Yaelekea wasomaji wa barua ya Paulo, Wakristo Waebrania, walielewa maneno haya kwa kuwa walifahamu vizuri vitabu vya unabii. Kwa kufikiria lengo lake—kuimarisha imani ya Wakristo katika Yerusalemu na vitongoji vyake mwaka upatao 61 W.K.—mfano wa Habakuki ulifaa. Kwa nini?
7. Habakuki aliandika unabii wake wakati gani, na hali zilikuwaje katika Yuda wakati huo?
7 Inaonekana Habakuki aliandika kitabu chake muda unaozidi kidogo tu miongo miwili baada ya Yerusalemu kuharibiwa mwaka wa 607 K.W.K. Nabii huyo aliona katika ono Wakaldayo (au, Wababiloni), “taifa lile kali, lenye haraka kupita kiasi,” likishambulia Yuda na kuharibu Yerusalemu, na kuangamiza watu na mataifa. (Habakuki 1:5-11) Lakini msiba kama huo ulikuwa umetabiriwa tangu wakati wa Isaya, zaidi ya karne moja awali. Wakati wa Habakuki, Yehoyakimu alirithi ufalme baada ya Mfalme Yosia aliyekuwa mzuri, na uovu ukaenea tena katika Yuda. Yehoyakimu aliwanyanyasa wale waliosema kwa jina la Yehova na hata akawaua. (2 Mambo ya Nyakati 36:5; Yeremia 22:17; 26:20-24) Si ajabu kwamba nabii Habakuki ambaye alisononeka sana alipaza sauti: “Ee BWANA, nilie hata lini?”—Habakuki 1:2.
8. Kielelezo cha Habakuki kingeweza kuwasaidiaje Wakristo wa karne ya kwanza na wa leo?
8 Habakuki hakujua jinsi uharibifu wa Yerusalemu ulivyokuwa umekaribia. Kwa njia iyo hiyo, Wakristo wa karne ya kwanza hawakujua wakati ambapo mfumo wa Kiyahudi ungefikia mwisho. Wala sisi leo hatujui “siku hiyo na saa hiyo” ambapo hukumu ya Yehova itatekelezwa dhidi ya mfumo huu mwovu. (Mathayo 24:36) Basi, ebu tuone jibu lenye sehemu mbili ambalo Yehova alimpa Habakuki. Kwanza, alimhakikishia nabii huyo kwamba mwisho ungefika kwa wakati barabara. ‘Hautakawia,’ Mungu akasema, hata ingawa wanadamu wanaweza kuona kwamba unakawia. (Habakuki 2:3) Pili, Yehova alimkumbusha Habakuki: “Lakini mwenye haki ataishi kwa imani yake.” (Habakuki 2:4) Hizo ni kweli nzuri na sahili kama nini! Jambo muhimu zaidi si mwisho utakuja lini, bali ni kama tutaendelea kuishi maisha yenye imani.
9. Watumishi watiifu wa Yehova waliendeleaje kuishi kwa uaminifu (a) mwaka wa 607 K.W.K.? (b) baada ya mwaka wa 66 W.K.? (c) Kwa nini ni muhimu kwamba tuimarishe imani yetu?
9 Yerusalemu lilipoporwa mwaka wa 607 K.W.K., Yeremia, na mwandishi wake Baruki, Ebed-meleki, na wale Warekabi waaminifu-washikamanifu waliona ukweli wa ahadi ambayo Yehova alimpa Habakuki. Wao ‘walipata kuishi’ kwa kuokoka uharibifu wenye kuhofisha wa Yerusalemu. Kwa nini? Yehova alithawabisha uaminifu wao. (Yeremia 35:1-19; 39:15-18; 43:4-7; 45:1-5) Vivyo hivyo, ni lazima Wakristo Waebrania wa karne ya kwanza wawe walitii shauri la Paulo, kwa sababu majeshi ya Waroma yaliposhambulia Yerusalemu mwaka wa 66 W.K. na kuondoka kwa sababu isiyoeleweka, Wakristo hao walitii kwa uaminifu onyo la Yesu la kutoroka. (Luka 21:20, 21) Wao waliendelea kuishi kwa sababu ya uaminifu wao. Vilevile, sisi tutaendelea kuishi tukipatikana tukiwa waaminifu mwisho ufikapo. Hiyo ni sababu nzuri kama nini ya kuimarisha imani yetu sasa!
Kufafanua Wazi Vielelezo vya Imani
10. Paulo aliifafanuaje imani ya Musa, na tunawezaje kumwiga Musa kwa habari hii?
10 Paulo pia alijenga imani kwa kutumia vielelezo vyenye nguvu. Usomapo Waebrania sura ya 11, ona jinsi anavyofafanua wazi vielelezo vya watu wanaotajwa katika Biblia. Kwa mfano, yeye asema kwamba Musa “aliendelea akiwa imara kama ambaye anaona Yeye asiyeonekana.” (Waebrania 11:27) Yaani, Yehova alikuwa halisi sana kwa Musa hivi kwamba ilikuwa kana kwamba Musa angeweza kumwona Mungu asiyeonekana. Je, inaweza kusemwa hivyo juu yetu? Ni rahisi kusema juu ya uhusiano pamoja na Yehova, lakini kujenga uhusiano huo na kuuimarisha huhitaji jitihada. Tunahitaji kufanya jitihada hiyo! Je, Yehova ni mtu halisi kabisa kwetu hivi kwamba sisi humfikiria tunapofanya maamuzi, kutia ndani hata yale yanayoonekana kuwa madogo? Imani ya aina hiyo itatusaidia kuvumilia hata upinzani mkali kabisa.
11, 12. (a) Huenda imani ya Enoki ilijaribiwa katika hali zipi? (b) Enoki alipokea zawadi gani yenye kutia moyo?
11 Fikiria pia imani ya Enoki. Hata hatuwezi kuwazia upinzani aliokabili. Enoki alilazimika kutoa ujumbe mkali wa hukumu dhidi ya watu waovu waliokuwa wakiishi wakati huo. (Yuda 14, 15) Mtu huyu mwaminifu alikabili mnyanyaso mkali sana na wenye jeuri sana hivi kwamba Yehova ‘alimhamisha,’ akimwondolea uhai na kumweka kwenye usingizi wa kifo kabla ya adui zake kuweza kumkamata. Kwa hiyo Enoki hakuona utimizo wa unabii aliotoa. Lakini, alipata zawadi ambayo kwa njia fulani ilikuwa nzuri hata zaidi.—Waebrania 11:5; Mwanzo 5:22-24.
12 Paulo aeleza: “Kabla ya uhamisho wake [Enoki] alikuwa na ushahidi kwamba alikuwa amempendeza Mungu vema.” (Waebrania 11:5) Hilo lamaanisha nini? Kabla ya Enoki kulala kwenye usingizi wa kifo, huenda alipata ono la aina fulani, labda la Paradiso duniani ambamo atafufuliwa siku moja karibuni. Vyovyote vile, Yehova alimjulisha Enoki kwamba alifurahia sana mwenendo wake mwaminifu. Enoki alikuwa amefurahisha moyo wa Yehova. (Linganisha Mithali 27:11.) Kufikiria maisha ya Enoki kunagusa moyo, sivyo? Je, ungependa kuishi maisha ya imani kama hayo? Basi, tafakari vielelezo kama hivyo; ona watu hao kihalisi. Azimia kuishi kwa imani, siku kwa siku. Kumbuka vilevile kwamba watu wenye imani hawamtumikii Yehova kwa kutegemea tu tarehe au siku fulani ambayo Mungu atatimiza ahadi zake zote. Badala yake, tumeazimia kumtumikia Yehova milele! Kufanya hivyo kwamaanisha maisha bora zaidi katika huu mfumo wa mambo na katika ule ujao.
Jinsi ya Kuimarisha Imani
13, 14. (a) Maneno ya Paulo yaliyoandikwa kwenye Waebrania 10:24, 25 yanaweza kutusaidiaje kufanya mikutano yetu iwe pindi zenye shangwe? (b) Kuna sababu gani ya msingi ya kuhudhuria mikutano ya Kikristo?
13 Paulo aliwaonyesha Wakristo Waebrania mapendekezo kadhaa yenye kutumika ambayo yangeweza kuimarisha imani yao. Ebu tufikirie mawili tu. Yaelekea tunafahamu onyo lake katika Waebrania 10:24, 25, linalotuhimiza kukusanyika kwa ukawaida kwenye mikutano yetu ya Kikristo. Lakini kumbuka kwamba maneno ya Paulo yaliyopuliziwa hayadokezi kwamba sisi ni wasikilizaji tu kwenye mikutano hiyo. Badala yake, Paulo asema mikutano ni fursa za kujuana, kuchocheana ili kumtumikia Mungu kikamili zaidi, na kutiana moyo. Sisi huhudhuria ili kutoa, si kupokea tu. Kufanya hivyo husaidia kufanya mikutano yetu iwe pindi zenye shangwe.—Matendo 20:35.
14 Lakini, sisi huhudhuria mikutano ya Kikristo hasa ili kumwabudu Yehova Mungu. Tunamwabudu kwa kusali na kuimba pamoja, kwa kusikiliza kwa makini, na kwa kutoa “tunda la midomo”—maneno yenye kumsifu Yehova kwenye maelezo yetu na migawo yetu kwenye mikutano. (Waebrania 13:15) Tukikumbuka miradi hiyo na kuifanyia kazi kwenye kila mkutano, bila shaka imani yetu itajengwa kila wakati.
15. Kwa nini Paulo aliwahimiza Wakristo Waebrania washike sana huduma yao, na kwa nini shauri hilo lafaa leo?
15 Njia nyingine ya kujenga imani ni kupitia kazi ya kuhubiri. Paulo aliandika: “Acheni tushike sana tangazo la hadharani la tumaini letu bila kuyumbayumba, kwa maana yeye ni mwaminifu aliyeahidi.” (Waebrania 10:23) Huenda ukawahimiza wengine washike sana kitu fulani inapoonekana kwamba kuna hatari ya kukiachilia. Kwa hakika Shetani alikuwa akiwawekea mkazo Wakristo Waebrania waachilie huduma yao, na leo pia anawawekea mkazo watu wa Mungu. Tufanye nini tukikabili mkazo kama huo? Ebu fikiria jambo alilofanya Paulo.
16, 17. (a) Paulo alipataje ujasiri kwa ajili ya huduma? (b) Tuchukue hatua zipi tukiona kwamba tunaogopeshwa na aina fulani ya huduma ya Kikristo?
16 Paulo aliwaandikia Wakristo katika Thesalonike: “Baada ya sisi kuwa tumeteseka kwanza na kutendwa kwa ufidhuli (kama vile nyinyi mjuavyo) katika Filipi, tulijipa ujasiri kwa njia ya Mungu wetu kusema nanyi habari njema ya Mungu kwa kushindana sana.” (1 Wathesalonike 2:2) Paulo na waandamani wake walikuwa ‘wametendwaje kwa ufidhuli’ wakiwa Filipi? Kulingana na wasomi fulani, neno la Kigiriki ambalo Paulo alitumia linamaanisha kutendwa kwa kutukanwa, kuaibishwa, au kwa jeuri. Wenye mamlaka katika Filipi walikuwa wamewapiga kwa fimbo, wakawafunga gerezani, na kuwafunga kwa mikatale. (Matendo 16:16-24) Mambo hayo yenye kuumiza yaliathirije Paulo? Je, watu katika jiji la Thesalonike, ambalo lilifuata katika safari yake ya mishonari, walimwona Paulo akirudi nyuma kwa hofu? La, yeye ‘alijipa ujasiri.’ Alishinda hofu, akaendelea kuhubiri kwa ujasiri.
17 Paulo alitoa ujasiri wake wapi? Ndani yake mwenyewe? La, alisema alijipa ujasiri “kwa njia ya Mungu wetu.” Kitabu fulani cha marejezo cha watafsiri wa Biblia chasema kwamba taarifa hii yaweza kutafsiriwa “Mungu aliondoa hofu mioyoni mwetu.” Kwa hiyo ukiona kwamba huna ujasiri sana katika huduma yako, au ikiwa sehemu fulani ya huduma yako inaonekana hasa kuwa yenye kuogopesha, mbona usimwombe Yehova akufanyie hivyo pia? Mwombe akuondolee hofu hiyo moyoni mwako. Umwombe akusaidie kujipa ujasiri kwa ajili ya kazi hiyo. Kwa kuongezea, chukua hatua fulani halisi. Kwa mfano, fanya mpango wa kuhubiri na mtu ambaye ana ustadi katika aina hiyo ya kutoa ushahidi ambayo unaogopa kushiriki. Huenda ikahusu maeneo ya biashara, kuhubiri kivivi-hivi, au kutoa ushahidi kupitia simu. Labda mwenzako atakuwa tayari kuhubiri kwanza. Ikiwa hivyo, tazama na ujifunze. Lakini jipe ujasiri wa kuijaribu.
18. Tunaweza kupata baraka zipi tukijipa ujasiri katika huduma yetu?
18 Ukijipa ujasiri, fikiria matokeo ambayo huenda ukapata. Unapoendelea bila kuvunjika moyo, inaelekea utapata mambo mazuri yaliyoonwa unapowaeleza wengine ile kweli, mambo ambayo huenda hungeyapata. (Ona ukurasa wa 25.) Utaridhika kujua kwamba umempendeza Yehova kwa kufanya jambo ambalo ni gumu kwako. Utapata baraka zake na msaada wake ili kushinda hofu zako. Imani yako itaimarika. Kwa kweli, huwezi kujitahidi kujenga imani ya wengine bila kujenga imani yako mwenyewe wakati uo huo.—Yuda 20, 21.
19. Wale ambao “ni namna iliyo na imani” watapata zawadi gani yenye thamani?
19 Na uendelee kuimarisha imani yako na imani ya wale walio karibu nawe. Unaweza kufanya hivyo kwa kujijenga mwenyewe na kuwajenga wengine kwa kutumia kwa ustadi Neno la Mungu, kwa kujifunza vielelezo vya Biblia vya imani na kuviona kihalisi, kwa kutayarisha kwa ajili ya mikutano ya Kikristo na kushiriki, na kwa kushikilia pendeleo lenye thamani la huduma ya peupe. Ufanyapo mambo haya, uwe na hakika ya kwamba kwa kweli, wewe ni “namna iliyo na imani.” Vilevile, kumbuka kwamba wale ambao wana imani ya namna hiyo wana thawabu tukufu. Wao ni “namna iliyo na imani kuelekea kuhifadhi hai nafsi.”b Imani yako na iendelee kukua, na Yehova Mungu na akuhifadhi hai milele!
[Maelezo ya Chini]
a Paulo alinukuu tafsiri ya Septuagint ya Habakuki 2:4, ambayo imetia ndani maneno “ikiwa yeyote arudi nyuma, nafsi yangu haina upendezi katika yeye.” Taarifa hiyo haionekani katika hati-kunjo za Kiebrania zilizoko. Wengine wamedokeza kwamba Septuagint hiyo ilitegemea hati-kunjo za zamani za Kiebrania ambazo hazipo wakati huu. Hata hivyo, Paulo aliongozwa na roho ya Mungu kutumia maneno haya hapa. Kwa hiyo Mungu ameyakubali maneno hayo.
b Andiko la mwaka la Mashahidi wa Yehova katika mwaka wa 2000 litakuwa: “Sisi si namna irudiyo nyuma . . . bali namna iliyo na imani.”—Waebrania 10:39.
Ungejibuje?
◻ Paulo alionyeshaje kwamba ana uhakika na Wakristo Waebrania, nasi twaweza kujifunza nini kutokana na jambo hilo?
◻ Kwa nini rejezo la Paulo kwa nabii Habakuki lilifaa sana?
◻ Kuna vielelezo gani vya Kimaandiko vya imani ambavyo Paulo alifafanua wazi?
◻ Paulo alipendekeza njia zipi zenye kutumika za kujenga imani?
[Picha katika ukurasa wa 23]
Baada ya kupatwa na mambo yenye kuumiza kule Filipi, Paulo alijipa ujasiri wa kuendelea kuhubiri
[Picha katika ukurasa wa 24]
Je, unaweza kujipa ujasiri wa kujaribu namna mbalimbali za kutoa ushahidi?