Yehova Hutoa Amani na Kweli kwa Wingi
“Nitawaponya; nami nitawafunulia wingi wa amani na kweli.”—YEREMIA 33:6.
1, 2. (a) Kuhusu amani, mataifa yana rekodi gani? (b) Katika 607 K.W.K., Yehova alifundisha Israeli somo jipi kuhusu amani?
AMANI! Hiyo yatamanika kama nini, nayo imekuwa nadra kama nini katika historia ya kibinadamu! Hasa karne ya 20 haijawa karne ya amani. Badala ya hivyo, imeona vita viwili vyenye uharibifu zaidi katika historia ya kibinadamu. Baada ya vita ya ulimwengu ya kwanza, Ushirika wa Mataifa ulisimamishwa ili kudumisha amani ya ulimwengu. Shirika hilo lilishindwa. Baada ya vita ya ulimwengu ya pili, shirika la Umoja wa Mataifa lilianzishwa likiwa na lengo lilelile. Twahitaji tu kusoma magazeti ya kila siku kuona jinsi hilo pia linavyoshindwa vibaya.
2 Je, tushangae kwamba mashirika ya kibinadamu hayawezi kuleta amani? La hasha. Zaidi ya miaka 2,500 iliyopita, wachaguliwa wa Mungu, Israeli, walifundishwa somo kwa habari hii. Katika karne ya saba K.W.K., amani ya Israeli ilitishwa na Babiloni, lililokuwa likiinuka kuwa mamlaka kuu ya ulimwengu. Israeli lilitazamia Misri ili kupata amani. Misri lilishindwa. (Yeremia 37:5-8; Ezekieli 17:11-15) Katika 607 K.W.K., majeshi ya Babiloni yalibomoa kabisa kuta za Yerusalemu na kuchoma hekalu la Yehova. Hivyo Israeli likajifunza kwa dhiki ubatili wa kutegemea mashirika ya kibinadamu. Badala ya kufurahia amani, taifa hilo lililazimishwa kwenda uhamishoni Babiloni.—2 Mambo ya Nyakati 36:17-21.
3. Katika utimizo wa maneno ya Yehova kupitia Yeremia, ni matukio gani ya kihistoria yaliyofundisha Israeli somo la pili lililo muhimu kuhusu amani?
3 Hata hivyo, kabla ya kuanguka kwa Yerusalemu, Yehova alikuwa amefunua kwamba yeye, wala si Misri, angeleta amani halisi Israeli. Kupitia Yeremia aliahidi: “Nitawaponya; nami nitawafunulia wingi wa amani na kweli. Nami nitawarudisha wafungwa wa Yuda, na wafungwa wa Israeli, na kuwajenga kama kwanza.” (Yeremia 33:6, 7) Ahadi ya Yehova ilianza kutimizwa katika 539 K.W.K. Babiloni liliposhindwa, na Waisraeli waliokuwa uhamishoni kupewa uhuru. (2 Mambo ya Nyakati 36:22, 23) Kufikia sehemu ya mwisho ya 537 K.W.K., kikundi cha Waisraeli kiliadhimisha Msherehekeo wa Mabanda katika Israeli kwa mara ya kwanza kwa miaka 70! Baada ya msherehekeo huo, walianza kujenga upya hekalu la Yehova. Walihisije kuhusu hilo? Rekodi yasema: ‘Walipaza sauti zao, na kupiga kelele, walipomhimidi BWANA, kwa sababu msingi wa nyumba ya BWANA ulikwisha kuwekwa.’—Ezra 3:11.
4. Yehova aliwaamshaje Waisraeli wafanye kazi ya kujenga hekalu, naye alitoa ahadi gani kuhusu amani?
4 Hata hivyo, baada ya mwanzo huo wenye furaha Waisraeli walivunjwa moyo na wapinzani wakaacha kazi ya kujenga hekalu. Miaka kadhaa baadaye, Yehova aliwainua manabii Hagai na Zekaria waamshe Waisraeli ili wakamilishe kazi ya kujenga upya. Ni lazima walisisimuka kama nini kumsikiliza Hagai akisema hivi kuhusu hekalu ambalo lingejengwa: “Utukufu wa mwisho wa nyumba hii utakuwa mkuu kuliko utukufu wake wa kwanza, asema BWANA wa majeshi; na katika mahali hapa nitawapa amani.”—Hagai 2:9.
Yehova Hutimiza Ahadi Zake
5. Ni jambo gani linalotokeza kuhusu sura ya nane ya Zekaria?
5 Katika kitabu cha Biblia cha Zekaria, sisi husoma juu ya maono na unabii mwingi mbalimbali wenye kupuliziwa ambao uliwaimarisha watu wa Mungu huko nyuma katika karne ya sita K.W.K. Unabii uo huo mbalimbali huendelea kutuhakikishia utegemezaji wa Yehova. Huo hutupa sababu nyingi za kuamini kwamba Yehova atawapa watu wake amani katika siku yetu pia. Kwa kielelezo, katika sura ya nane ya kitabu kinachotajwa kwa jina lake, nabii Zekaria atamka maneno haya mara kumi: ‘BWANA asema hivi.’ Kila wakati, usemi huo watanguliza tangazo la kimungu linalohusu amani ya watu wa Mungu. Baadhi ya ahadi hizo zilitimizwa huko nyuma katika siku ya Zekaria. Zote zimetimizwa au zinaendelea kutimizwa leo.
‘Nitakuwa na Wivu kwa Ajili ya Sayuni’
6, 7. Ni katika njia gani Yehova alikuwa ‘mwenye wivu kwa ajili ya Sayuni kwa ghadhabu kuu’?
6 Usemi huo watokea mara ya kwanza kwenye Zekaria 8:2, ambapo twasoma hivi: ‘BWANA wa majeshi asema hivi, Mimi nitakuwa na wivu kwa ajili ya Sayuni, wivu mkuu, nami nitakuwa na wivu kwa ajili yake kwa ghadhabu kuu.’ Ahadi ya Yehova ya kuwa mwenye wivu, kuwa na bidii sana, kwa ajili ya watu wake ilimaanisha kwamba angekuwa macho ili awarudishie amani. Kurudishwa kwa Israeli katika bara lalo na kujengwa upya kwa hekalu kulikuwa uthibitisho wa bidii hiyo.
7 Lakini, vipi juu ya wale ambao walikuwa wamepinga watu wa Yehova? Bidii yake kwa ajili ya watu wake ingetoshana na ‘ghadhabu yake kuu’ juu ya maadui wake. Wayahudi waaminifu walipoabudu kwenye hekalu lililojengwa upya, wangeweza kufikiria yale yaliyopata Babiloni lenye nguvu, ambalo sasa lilikuwa limeanguka. Pia waliweza kufikiria juu ya kushindwa kabisa kwa maadui waliojaribu kuzuia kujengwa upya kwa hekalu. (Ezra 4:1-6; 6:3) Nao waliweza kumshukuru Yehova kwamba alikuwa ametimiza ahadi yake. Bidii yake iliwaletea ushindi!
“Mji wa Kweli”
8. Katika siku za Zekaria, Yerusalemu ungekuwaje mji wa kweli tofauti na nyakati za mapema?
8 Mara ya pili Zekaria aandika: “BWANA asema hivi.” Yehova asema nini pindi hii? ‘Nitarudi Sayuni, nami nitakaa katikati ya Yerusalemu; na Yerusalemu utaitwa, Mji wa kweli; na Mlima wa BWANA wa majeshi utaitwa, Mlima mtakatifu.’ (Zekaria 8:3) Kabla ya 607 K.W.K., hakika Yerusalemu haukuwa mji wa kweli. Makuhani na manabii wao walikuwa wafisadi, na watu wao hawakuwa waaminifu. (Yeremia 6:13; 7:29-34; 13:23-27) Sasa watu wa Mungu walikuwa wakijenga upya hekalu, wakionyesha hali yao ya kujitoa kwa ibada safi. Katika roho Yehova alikaa tena Yerusalemu. Kweli za ibada safi zilisemwa tena humo, hivyo Yerusalemu ungeweza kuitwa “mji wa kweli.” Mahali payo palipoinuka paliweza kuitwa “mlima wa BWANA.”
9. Ni badiliko gani la hali lenye kutokeza lililopatwa na “Israeli wa Mungu” katika 1919?
9 Ingawa matangazo hayo mawili yalikuwa na umaana katika Israeli la kale, hayo pia yana umaana sana kwetu sisi wakati karne hii ya 20 iendeleapo kumalizika. Karibu miaka 80 iliyopita, wakati wa vita ya ulimwengu ya kwanza, maelfu machache ya watiwa-mafuta ambao wakati huo waliwakilisha “Israeli wa Mungu” walienda katika utekwa wa kiroho, kama tu Israeli la kale lilivyoenda katika utekwa Babiloni. (Wagalatia 6:16) Kiunabii, wao walifafanuliwa kuwa maiti zenye kulala barabarani. Na bado, wao walikuwa na tamaa yenye unyoofu ya kumwabudu Yehova “katika roho na kweli.” (Yohana 4:24) Hivyo, katika 1919, Yehova aliwafungua kutoka utekwani, akiwainua kutoka kwa hali yao ya kuwa wafu kiroho. (Ufunuo 11:7-13) Hivyo, Yehova alijibu kwa Ndiyo kubwa sana swali hili la kiunabii la Isaya: “Je, kweli bara litazaliwa kwa utungu katika siku moja? Au kweli taifa litazaliwa kwa wakati mmoja?” (Isaya 66:8, NW) Katika 1919, watu wa Yehova walikuwapo tena wakiwa taifa la kiroho katika “bara” lao wenyewe, au hali ya kiroho duniani.
10. Kuanzia 1919, Wakristo watiwa-mafuta wamekuwa wakifurahia baraka zipi katika “bara” lao?
10 Wakiwa salama katika bara hilo, Wakristo watiwa-mafuta walitumikia katika hekalu kubwa la kiroho la Yehova. Wao waliitwa “mtumwa mwaminifu mwenye akili,” wakikubali daraka la kutunza mali za kidunia za Yesu, pendeleo ambalo wangali wanafurahia karne ya 20 ikaribiapo mwisho. (Mathayo 24:45-47) Walijifunza vema somo la kwamba Yehova ndiye “Mungu wa amani mwenyewe.”—1 Wathesalonike 5:23.
11. Viongozi wa kidini wa Jumuiya ya Wakristo wamejionyeshaje kuwa maadui wa watu wa Mungu?
11 Lakini, namna gani juu ya maadui wa Israeli wa Mungu? Bidii ya Yehova kwa ajili ya watu wake yalingana na ghadhabu yake dhidi ya wapinzani. Wakati wa vita ya ulimwengu ya kwanza, viongozi wa kidini wa Jumuiya ya Wakristo walileta mkazo mkubwa sana walipojaribu—na kushindwa—kuondoa kabisa kikundi hiki kidogo cha Wakristo wenye kusema kweli. Wakati wa vita ya ulimwengu ya pili, wahudumu wa Jumuiya ya Wakristo waliungana katika jambo moja tu: Katika pande zote mbili zilizokuwa zikipambana, walihimiza serikali ziwakandamize Mashahidi wa Yehova. Hata leo, katika nchi nyingi viongozi wa kidini wanachochea serikali mbalimbali kuwekea vikwazo au kupiga marufuku kazi ya Kikristo ya kuhubiri ya Mashahidi wa Yehova.
12, 13. Ghadhabu ya Yehova yaonyeshwaje dhidi ya Jumuiya ya Wakristo?
12 Hilo halijakosa kuonwa na Yehova. Baada ya vita ya ulimwengu ya kwanza, Jumuiya ya Wakristo, pamoja na sehemu iliyobaki ya Babiloni Mkubwa, ilianguka. (Ufunuo 14:8) Uhalisi wa kuanguka kwa Jumuiya ya Wakristo ukaja kuwa jambo la kujulikana kwa wote wakati, kuanzia 1922, mfululizo wa mapigo ya mifano yalipomwagwa, yakifunua peupe hali yake ya kufa kiroho na kuonya juu ya uharibifu wake unaokuja. (Ufunuo 8:7–9:21) Huku kukiwa na uthibitisho kwamba kumwagwa kwa mapigo hayo kwaendelea, hotuba “Mwisho wa Dini Bandia U Karibu” ilitolewa ulimwenguni pote katika Aprili 23, 1995, ikifuatwa na kugawanywa kwa mamia ya mamilioni ya nakala za toleo la kipekee la Habari za Ufalme.
13 Leo, Jumuiya ya Wakristo iko katika hali ya kusikitisha. Kotekote katika karne ya 20, washiriki wayo wameuana katika vita vikatili vilivyobarikiwa na makasisi na wahudumu wayo. Haina uvutano wowote katika nchi fulani. Inaelekea kuharibiwa pamoja na sehemu inayobaki ya Babiloni Mkubwa.—Ufunuo 18:21.
Amani kwa Ajili ya Watu wa Yehova
14. Ni picha gani ya maneno ya kiunabii inayoonyeshwa ya watu wenye amani?
14 Kwa upande mwingine, katika mwaka huu wa 1996, watu wa Yehova hufurahia amani nyingi sana katika bara lao lililorudishwa, kama ielezwavyo katika tangazo la tatu la Yehova: “BWANA wa majeshi asema hivi, Wazee wanaume na wazee wanawake watakaa tena katika njia za Yerusalemu, kila mtu ana mkongojo wake mkononi, kwa kuwa ni mzee sana. Na hizo njia za mji zitajaa wavulana, na wasichana, wakicheza katika njia zake.”—Zekaria 8:4, 5.
15. Japo vita za mataifa, watumishi wa Yehova wamefurahia amani gani?
15 Picha hiyo ya kupendeza ya maneno yaonyesha jambo moja la kutokeza katika ulimwengu huu wenye vita nyingi—watu wenye amani. Tangu 1919, maneno ya kiunabii ya Isaya yametimizwa: “Amani, amani, kwake yeye aliye mbali, na kwake yeye aliye karibu; asema BWANA; nami nitamponya. Bali . . . hapana amani kwa wabaya; asema Mungu wangu.” (Isaya 57:19-21) Bila shaka, ingawa watu wa Yehova si sehemu ya ulimwengu, hawawezi kuepuka kuathiriwa na fujo za mataifa. (Yohana 17:15, 16) Katika nchi fulani, hao huvumilia magumu makali sana, na wachache hata wameuawa. Na bado Wakristo halisi wana amani katika njia mbili zilizo kubwa. Kwanza, wana “amani kwa Mungu, kwa njia ya Bwana [wao] Yesu Kristo.” (Warumi 5:1) Pili, wana amani miongoni mwao wenyewe. Wao husitawisha “hekima itokayo juu,” ambayo “kwanza ni safi, tena ni ya amani.” (Yakobo 3:17; Wagalatia 5:22-24) Isitoshe, wao hutazamia kupata amani katika maana kamili wakati ‘wenye upole watakapoirithi nchi, na kujifurahisha kwa wingi wa amani.’—Zaburi 37:11.
16, 17. (a) “Wazee wanaume na wazee wanawake” pamoja na ‘wavulana na wasichana’ wameimarishaje tengenezo la Yehova? (b) Ni nini kionyeshacho amani ya watu wa Yehova?
16 Bado kuna “wazee wanaume na wazee wanawake” miongoni mwa watu wa Yehova, watiwa-mafuta wakumbukao ushindi mbalimbali wa mapema wa tengenezo la Yehova. Uaminifu na uvumilivu wao wathaminiwa sana. Watiwa-mafuta wachanga zaidi walichukua uongozi katika siku moto-moto za miaka ya 1930 na za Vita ya Ulimwengu 2, na vilevile katika miaka yenye msisimuko ya ukuzi iliyofuata. Zaidi, hasa tangu 1935, “umati mkubwa” wa “kondoo wengine” umejidhihirisha. (Ufunuo 7:9, NW; Yohana 10:16) Kadiri Wakristo watiwa-mafuta wamekuwa na umri mkubwa zaidi na kuwa wachache zaidi, kondoo wengine wametwaa kazi ya kuhubiri na wameieneza kotekote duniani. Katika miaka ya majuzi kondoo wengine wamekuwa wakijaza bara la watu wa Mungu. Kwani, mwaka uliopita pekee, 338,491 walibatizwa katika wonyesho wa wakfu wao kwa Yehova! Wapya hao ni wachanga kwelikweli, tukisema kiroho. Hali yao ya kuwa wapya na shauku yao yathaminiwa waongezapo idadi ya wale waimbao sifa zenye shukrani kwa “Mungu wetu aketiye katika kiti cha enzi, na Mwana-Kondoo.”—Ufunuo 7:10.
17 Leo, ‘njia za mji zimejaa wavulana na wasichana,’ Mashahidi walio na nguvu ya ujana. Katika mwaka wa utumishi wa 1995, ripoti zilipokewa kutoka mabara na visiwa vya bahari 232. Lakini hakuna upinzani wa kimataifa, wala chuki ya kikabila, wala wivu usiofaa, kati ya watiwa-mafuta na kondoo wengine. Wote hukua pamoja kiroho, wakiungana katika upendo. Kwa kweli udugu wa ulimwenguni pote wa Mashahidi wa Yehova ni wa kipekee sana ulimwenguni.—Wakolosai 3:14; 1 Petro 2:17.
Je, Ni Vigumu Mno kwa Yehova?
18, 19. Katika miaka ya tangu 1919, Yehova ametimizaje lile ambalo huenda lilionekana kuwa gumu mno kwa maoni ya kibinadamu?
18 Huko nyuma katika 1918 mabaki ya watiwa-mafuta walipokuwa tu maelfu machache ya nafsi zilizovunjika moyo katika utekwa wa kiroho, hakuna mtu ambaye aliweza kuona kimbele mwendo wa matukio. Hata hivyo, Yehova alijua—kama ionyeshwavyo na tangazo lake la nne la kiunabii: “BWANA wa majeshi asema hivi, Ingawa hili ni neno lililo gumu [“laweza kuonekana kuwa gumu mno,” NW] mbele ya macho ya mabaki ya watu hawa katika siku hizo, je! liwe neno gumu [“gumu mno,” NW] mbele ya macho yangu? asema BWANA wa majeshi.”—Zekaria 8:6.
19 Katika 1919, roho ya Yehova ilihuisha watu wake kwa ajili ya kazi iliyokuwa mbele. Lakini, imani ilihitajika kushikamana kabisa na tengenezo dogo la waabudu wa Yehova. Walikuwa wachache sana, na mambo mengi hayakuwa wazi. Hata hivyo, polepole Yehova aliwaimarisha kitengenezo na kuwaandaa wafanye kazi ya Kikristo ya kuhubiri habari njema na kufanya wanafunzi. (Isaya 60:17, 19; Mathayo 24:14; 28:19, 20) Polepole, aliwasaidia watambue masuala muhimu kama vile kutokuwamo na enzi kuu ya ulimwengu wote mzima. Je, ilikuwa vigumu mno kwa Yehova kutimiza mapenzi yake kwa kupitia kikundi hicho kidogo cha Mashahidi? Hakika jibu ni la! Hilo laonyeshwa katika kurasa 12 hadi 15 za gazeti hili, zionyeshazo chati ya utendaji wa Mashahidi wa Yehova ya mwaka wa utumishi wa 1995.
“Nami Nitakuwa Mungu Wao”
20. Kukusanywa kwa watu wa Mungu kulitolewa unabii kuwa kungeenea kwa kiasi gani?
20 Tangazo la tano laonyesha zaidi hali yenye furaha ya Mashahidi wa Yehova leo: “BWANA wa majeshi asema hivi, Tazama, nitawaokoa watu wangu toka nchi ya mashariki, na toka nchi ya magharibi; nami nitawaleta, nao watakaa katikati ya Yerusalemu; nao watakuwa watu wangu, nami nitakuwa Mungu wao, katika kweli na katika haki [“uadilifu,” NW].”—Zekaria 8:7, 8.
21. Ni katika njia zipi amani nyingi ya watu wa Yehova imedumishwa na kuenezwa?
21 Katika 1996 twaweza kusema bila kusita kwamba habari njema imehubiriwa ulimwenguni kote, toka “nchi ya mashariki” hadi “nchi ya magharibi.” Watu wa mataifa yote wamefanywa kuwa wanafunzi, nao wameona utimizo wa ahadi hii ya Yehova: “Watoto wako wote watafundishwa na BWANA; na amani ya watoto wako itakuwa nyingi.” (Isaya 54:13) Tuna amani kwa sababu tunaelimishwa na Yehova. Na kwa kusudi hilo, fasihi zimetangazwa katika lugha zaidi ya 300. Mwaka uliopita pekee, lugha 21 zaidi ziliongezwa. Gazeti la Mnara wa Mlinzi sasa hutangazwa sawia katika lugha 111, na Amkeni! katika lugha 54. Mikusanyiko ya kitaifa na ya kimataifa huandaa wonyesho wa peupe wa amani ya watu wa Mungu. Mikutano ya kila juma hutuunganisha na kutupa kitia-moyo tunachohitaji ili tuwe imara. (Waebrania 10:23-25) Ndiyo, Yehova anaelimisha watu wake “katika kweli na katika uadilifu.” Anawapa watu wake amani. Tuna baraka kama nini kushiriki katika hiyo amani nyingi!
Je, Waweza Kueleza?
◻ Katika nyakati za kisasa, Yehova amekuwaje ‘mwenye wivu kwa ghadhabu kuu’ kwa ajili ya watu wake?
◻ Watu wa Yehova hufurahiaje amani, hata katika nchi zenye vita?
◻ Ni kwa njia zipi ‘njia za mji zimejawa wavulana na wasichana’?
◻ Ni maandalizi gani yamefanywa ili watu wa Yehova waweze kufundishwa naye?
[Chati katika ukurasa wa 12-15]
RIPOTI YA MWAKA WA UTUMISHI WA 1995 YA MASHAHIDI WA YEHOVA ULIMWENGUNI POTE
(Ona buku lililojalidiwa)
[Picha katika ukurasa wa 8, 9]
Katika karne ya sita K.W.K., Wayahudi waaminifu waliojenga upya hekalu walijifunza kwamba Yehova ndiye aliyekuwa chanzo cha pekee cha kutumainiwa cha amani