“Akawasikitikia”

1-3. (a) Yesu anafanya nini vipofu wawili wenye kuombaomba wanapomsihi awasaidie? (b) Neno ‘sikitikia’ linamaanisha nini? (Ona maelezo ya chini.)

VIPOFU wawili wameketi kando ya barabara karibu sana na jiji la Yeriko. Kila siku wanakuja hapo na kutafuta mahali ambapo watu wengi wanapitia kisha wanaketi na kuanza kuombaomba. Hata hivyo, leo, watajionea jambo fulani ambalo litabadili kabisa maisha yao.

² Kwa ghafula, waombaji hao wanasikia makelele. Kwa kuwa hawawezi kuona kinachoendelea, mmoja wao anauliza makelele hayo ni ya nini, naye anaambiwa: “Yesu Mnazareti anapitia hapa!” Yesu anaelekea Yerusalemu kwa mara ya mwisho. Hata hivyo, hayuko peke yake; umati mkubwa unamfuata. Baada ya kuambiwa ni nani anayepitia hapo, waombaji hao wanapaaza sauti na kusema: “Bwana, uturehemu, Mwana wa Daudi!” Umati unakasirika na kuwaambia waombaji hao wanyamaze, lakini watu hao wanahitaji sana msaada. Hawakubali kunyamazishwa.

³ Ingawa kuna makelele ya umati, Yesu anawasikia waombaji hao wakipaaza sauti. Atafanya nini? Ana mambo mengi akilini na moyoni. Juma la mwisho la maisha yake duniani linakaribia. Anajua atateswa na kuuawa kikatili Yerusalemu. Hata hivyo, hapuuzi vilio vyao vya kusihi. Anasimama na kuagiza kwamba waombaji hao waletwe kwake. Waombaji hao wanamsihi: “Bwana, tunataka macho yetu yafunguliwe.” Yesu ‘anawasikitikia,’ kisha anayagusa macho yao, nao wanaanza kuona tena.a Papo hapo, wanaanza kumfuata Yesu.—Luka 18:35-43; Mathayo 20:29-34.

4. Ni kwa njia gani Yesu alitimiza unabii uliosema kwamba “atamsikitikia mtu wa hali ya chini”?

⁴ Yesu hakuonyesha huruma pindi hiyo tu. Pindi nyingi na katika hali mbalimbali, Yesu alichochewa sana kuwahurumia watu. Unabii wa Biblia ulitabiri kwamba “atamsikitikia mtu wa hali ya chini.” (Zaburi 72:13) Kupatana na maneno hayo, Yesu alijali hisia za wengine. Alikuwa tayari kuwasaidia watu. Huruma yake ilimchochea kuhubiri. Hebu tuone jinsi ambavyo vitabu vya Injili vinaonyesha huruma nyororo iliyomchochea Yesu kusema na kutenda, kisha tuzungumzie jinsi tunavyoweza kumwiga.

5, 6. Ni mifano gani inayoonyesha kwamba Yesu alielewa sana hisia za wengine?

⁵ Yesu alijali sana jinsi wengine walivyohisi. Alielewa hisia za watu waliokuwa wakiteseka, naye akawasikitikia. Ijapokuwa hakupatwa na mambo yote yaliyowapata, alihisi kwelikweli maumivu yao moyoni mwake. (Waebrania 4:15) Alipokuwa akimponya mwanamke aliyekuwa na mtiririko wa damu kwa miaka 12, Yesu aliutaja ugonjwa huo kuwa “wenye kuhuzunisha,” hivyo akaonyesha anatambua kwamba mwanamke huyo alikuwa ametaabika na kuteseka sana. (Marko 5:25-34) Alipomwona Maria na wale waliokuwa pamoja naye wakiombolezea kifo cha Lazaro, huzuni yao ilimgusa sana moyoni hivi kwamba akaugua rohoni. Ingawa alijua atamfufua Lazaro baada ya muda mfupi, Yesu alisikitika sana hivi kwamba machozi yalimlengalenga.—Yohana 11:33, 35.

⁶ Pindi nyingine, mtu fulani mwenye ukoma alimjia Yesu na kumsihi: “Ikiwa tu unataka, unaweza kunitakasa.” Yesu, mtu mkamilifu ambaye hakupata kuwa mgonjwa hata siku moja, alifanya nini? Alimhurumia sana mtu huyo. Ndiyo, ‘alimsikitikia.’ (Marko 1:40-42) Kisha akafanya jambo lisilo la kawaida. Alijua vizuri kwamba, kulingana na Sheria, wenye ukoma walionwa kuwa si safi, nao hawakupaswa kuchangamana na watu wengine. (Mambo ya Walawi 13:45, 46) Bila shaka, Yesu angeweza kumponya mtu huyo bila kumgusa. (Mathayo 8:5-13) Hata hivyo, aliamua kunyoosha mkono wake na kumgusa mtu huyo mwenye ukoma, akisema: “Ninataka. Takasika.” Mara moja ule ukoma ukamtoka. Ndiyo, Yesu alionyesha kwelikweli kwamba alielewa hisia za wengine!

7. Ni nini kinachoweza kutusaidia kusitawisha sifa ya kuelewa hisia za wengine, nasi tunaweza kuonyesha sifa hiyo jinsi gani?

⁷ Tukiwa Wakristo, tunatiwa moyo kumwiga Yesu kwa kuelewa hisia za wengine. Biblia inatusihi tuwe na “hisia-mwenzi.”b (1 Petro 3:8) Huenda isiwe rahisi kuelewa hisia za wale wanaougua magonjwa ya kudumu au walioshuka moyo sana, hasa ikiwa sisi wenyewe hatujawahi kupatwa na maumivu hayo. Lakini, kumbuka kwamba si lazima mtu awe amepatwa na mambo ambayo yamewapata wengine ili aelewe jinsi wanavyohisi. Yesu alielewa hisia za wagonjwa hata ingawa yeye mwenyewe hakupata kuwa mgonjwa. Hivyo basi, tunaweza kusitawisha namna gani sifa ya kuelewa hisia za wengine? Kwa kusikiliza kwa subira wale wanaoteseka wanapotueleza matatizo yao na hisia zao. Tunaweza kujiuliza, ‘Ikiwa ningekabili hali kama yao, ningehisi namna gani?’ (1 Wakorintho 12:26) Tukijitahidi kuhisi jinsi wengine wanavyohisi, itakuwa rahisi zaidi “kuzifariji nafsi zilizohuzunika.” (1 Wathesalonike 5:14) Nyakati nyingine, tunaweza kuonyesha kwamba tunaelewa jinsi wengine wanavyohisi si kwa maneno yetu tu bali hata kwa machozi. Andiko la Waroma 12:15 linasema: “Lieni pamoja na watu wanaolia.”

8, 9. Yesu alionyesha jinsi gani kwamba anajali hisia za wengine?

⁸ Yesu aliwajali wengine, na matendo yake yalionyesha anajali hisia zao. Kumbuka wakati mtu aliyekuwa kiziwi na mwenye kizuizi cha usemi alipoletwa mbele yake. Labda akitambua kwamba mtu huyo ana wasiwasi, Yesu alifanya jambo ambalo kwa kawaida hakulifanya alipokuwa akiwaponya wengine: ‘Alimchukua kutoka katika umati.’ Alimponya mtu huyo faraghani, mbali na umati.—Marko 7:31-35.

⁹ Yesu alionyesha tena kwamba anajali wakati watu walipomletea mtu aliyekuwa kipofu na kumwomba amponye. Yesu ‘alimshika mkono yule mtu aliyekuwa kipofu, akamtoa nje ya kijiji.’ Kisha, akamponya mtu huyo hatua kwa hatua. Huenda hilo liliwezesha ubongo na macho ya mtu huyo yazoee hatua kwa hatua mambo ya kustaajabisha aliyoyaona. (Marko 8:22-26) Ndiyo, Yesu alijali sana!

10. Tunaweza kuonyesha jinsi gani kwamba tunajali hisia za wengine?

¹⁰ Kuwa wafuasi wa Yesu kunatia ndani kujali hisia za wengine. Hivyo, tunakuwa waangalifu kuhusu yale tunayosema, tukikumbuka kwamba kutumia ulimi bila kufikiri kunaweza kuumiza hisia za wengine. (Methali 12:18; 18:21) Wakristo hawapaswi kutumia maneno makali, usemi wa dharau, na dhihaka zenye kuchoma kwa kuwa wanajali hisia za watu wengine. (Waefeso 4:31) Enyi wazee, mnaweza kuonyesha jinsi gani kwamba mnajali hisia za wengine? Mnapotoa shauri, tumieni maneno yenye fadhili yanayoonyesha kwamba mnamheshimu anayeshauriwa. (Wagalatia 6:1) Nanyi wazazi, mnaweza kuonyesha jinsi gani kwamba mnajali hisia za watoto wenu? Mnapotoa nidhamu, jitahidini kufanya hivyo bila kuwaaibisha watoto wenu.—Wakolosai 3:21.

11, 12. Ni visa gani katika Biblia vinavyoonyesha kwamba Yesu hakuhitaji kuombwa ili awaonyeshe wengine huruma?

¹¹ Wakati mwingine, Yesu aliwaonyesha watu huruma bila kuombwa msaada. Huruma ni sifa inayomchochea mtu kuchukua hatua au kutenda. Basi, haishangazi kwamba Yesu alichochewa na huruma nyororo kuwasaidia wengine, bila kuombwa afanye hivyo. Kwa mfano, umati mkubwa ulipokuwa pamoja naye kwa siku tatu bila kula chochote, hakuna mtu aliyehitaji kumwambia Yesu kwamba umati una njaa au kupendekeza achukue hatua fulani. Masimulizi yanasema: “Yesu akawaita wanafunzi wake na kusema: ‘Ninausikitikia umati, kwa sababu tayari wamekaa pamoja nami siku tatu nao hawana chakula; nami sitaki kuwaacha waende zao wakiwa wamefunga. Huenda wakazimia barabarani.’” Kisha, kwa hiari yake mwenyewe, akaulisha umati huo kimuujiza.—Mathayo 15:32-38.

¹² Fikiria kisa kingine. Mwaka wa 31 W.K., Yesu alipokaribia jiji la Naini, aliona kisa chenye kuhuzunisha. Msafara wa maziko ulikuwa ukiondoka jijini, labda ukielekea makaburi ya karibu yaliyokuwa milimani ili kumzika “mwana mzaliwa-pekee wa . . . mjane.” Je, unaweza kuwazia huzuni ya mama huyo? Alikuwa karibu kumzika mwana wake wa pekee, naye hakuwa na mume wa kumliwaza. Kati ya watu wote waliokuwa katika msafara huo, Yesu ‘alimwona’ mjane huyo ambaye sasa alikuwa ameachwa bila mtoto. Mambo aliyoyaona yalimgusa moyo—ndiyo, ‘alimsikitikia.’ Hakuna aliyehitaji kumwomba Yesu msaada. Huruma aliyokuwa nayo moyoni ilimchochea kuchukua hatua. Hivyo, “akakaribia na kuligusa sanduku,” naye akamfufua kijana huyo. Kisha baada ya kumfufua, Yesu hakumwomba kijana huyo ajiunge na umati mkubwa uliokuwa ukisafiri pamoja Naye. Badala yake, Yesu ‘alimkabidhi kwa mama yake,’ akiwaunganisha tena kuwa familia na kuhakikisha kwamba mjane huyo angetunzwa.—Luka 7:11-15.

13. Tunaweza kumwiga Yesu jinsi gani kwa kuchukua hatua inayofaa ili kuwasaidia wenye uhitaji?

¹³ Tunaweza kufuata mfano wa Yesu jinsi gani? Ni kweli kwamba hatuwezi kuwalisha watu kimuujiza wala kuwafufua wafu. Hata hivyo, tunaweza kumwiga Yesu kwa kuwasaidia wenye uhitaji, bila kuombwa msaada. Huenda mwamini mwenzetu akakabili matatizo makubwa ya kiuchumi au kupoteza kazi. (1 Yohana 3:17) Huenda nyumba ya mjane ikahitaji kurekebishwa haraka. (Yakobo 1:27) Labda tunajua familia fulani iliyofiwa ambayo inahitaji faraja au msaada fulani. (1 Wathesalonike 5:11) Wengine wanapohitaji msaada kikweli, si lazima tungoje tuombwe ili tuwasaidie. (Methali 3:27) Tutachochewa na huruma kuchukua hatua inayofaa kutoa msaada kulingana na hali zetu. Kumbuka kwamba tendo dogo tu la fadhili au maneno machache ya kufariji yanayosemwa kutoka moyoni ni njia zenye matokeo sana za kuonyesha huruma.—Wakolosai 3:12.

14. Kwa nini Yesu alitanguliza kazi ya kuhubiri habari njema?

¹⁴ Kama tulivyoona katika Sehemu ya 2 ya kitabu hiki, Yesu alituwekea mfano mzuri wa kuhubiri habari njema. Alisema: “Ni lazima nitangaze habari njema ya ufalme wa Mungu . . . kwa sababu nilitumwa kufanya hivyo.” (Luka 4:43) Kwa nini alitanguliza kazi hiyo? Hasa kwa sababu anampenda Mungu. Lakini kuna jambo lingine lililomchochea Yesu: Huruma yake ya kutoka moyoni ilimchochea kushughulikia mahitaji ya kiroho ya wengine. Kati ya njia zote ambazo alionyesha huruma, hakuna iliyokuwa ya maana zaidi kuliko kuwashughulikia waliokuwa na njaa ya kiroho. Hebu tuchunguze visa viwili vinavyoonyesha maoni ya Yesu kuhusu watu ambao aliwahubiria. Uchunguzi huo utatusaidia kuchanganua nia zetu za kuhubiri.

15, 16. Eleza visa viwili vinavyoonyesha maoni ya Yesu kuhusu watu ambao aliwahubiria.

¹⁵ Mwaka wa 31 W.K., baada ya kujikakamua katika huduma kwa miaka miwili hivi, Yesu aliongeza jitihada zake kwa “kutembelea majiji na vijiji vyote” huko Galilaya. Mambo aliyoyaona yalimgusa moyo. Mtume Mathayo anasimulia hivi: “Alipouona umati akawasikitikia, kwa sababu walikuwa wamechunwa ngozi na kutupwa huku na huku kama kondoo wasio na mchungaji.” (Mathayo 9:35, 36) Yesu aliwahurumia watu wa kawaida. Alijua vizuri kwamba wako katika hali mbaya ya kiroho. Alifahamu kwamba walikuwa wakitendewa vibaya na kupuuzwa kabisa na viongozi wa dini ambao walipaswa kuwa wachungaji wao. Akichochewa na huruma nyingi, Yesu alijitahidi sana kuwapa watu hao ujumbe wa tumaini. Walichohitaji hasa ni habari njema ya Ufalme wa Mungu.

¹⁶ Jambo kama hilo lilitukia miezi kadhaa baadaye, karibu na Pasaka ya mwaka wa 32 W.K. Wakati huo, Yesu na mitume wake walipanda mashua na kuvuka Bahari ya Galilaya wakitafuta mahali patulivu ili wapumzike. Lakini umati wa watu ukakimbia kando ya bahari mpaka upande ule mwingine kabla ya mashua hiyo kufika. Yesu alifanya nini? “Aliposhuka, akaona umati mkubwa, lakini akawasikitikia, kwa sababu walikuwa kama kondoo wasio na mchungaji. Naye akaanza kuwafundisha mambo mengi.” (Marko 6:31-34) Kwa mara nyingine tena, Yesu ‘alisikitika’ kwa sababu watu walikuwa katika hali mbaya ya kiroho. Kama “kondoo wasio na mchungaji,” walikuwa na njaa ya kiroho, nao hawakuwa na la kufanya ila kujitafutia chakula cha kiroho. Yesu hakuhubiri ili atimize wajibu tu bali alichochewa na huruma.

17, 18. (a) Ni nini kinachotuchochea tushiriki huduma? (b) Tunaweza kufanya nini ili kukuza sifa ya kuwahurumia wengine?

¹⁷ Tukiwa wafuasi wa Yesu, ni nini kinachotuchochea tushiriki huduma? Kama tulivyoona katika Sura ya 9 ya kitabu hiki, tuna mgawo au kazi ya kuhubiri na kufanya wanafunzi. (Mathayo 28:19, 20; 1 Wakorintho 9:16) Lakini hatupaswi kushiriki kazi hiyo ili tutimize wajibu tu. Kumpenda Yehova kunatuchochea kuhubiri habari njema ya Ufalme wake. Pia, tunahubiri kwa sababu tunawahurumia wale walio na imani tofauti na yetu. (Marko 12:28-31) Basi, tunaweza kufanya nini ili kukuza sifa ya kuwahurumia wengine?

¹⁸ Tunahitaji kuwaona watu kama Yesu alivyowaona, kwamba “wamechunwa ngozi na kutupwa huku na huku kama kondoo wasio na mchungaji.” Hebu wazia umempata mwana-kondoo aliyepotea. Kwa kuwa hana mchungaji wa kumwongoza malishoni na kwenye maji, kiumbe huyo mwenye kusikitisha ana njaa na kiu. Je, hungemhurumia sana mwana-kondoo huyo? Je, hungejitahidi juu chini kumpa chakula na maji? Mwana-kondoo huyo ni kama watu wengi ambao bado hawaijui habari njema. Kwa kuwa wamepuuzwa na wachungaji bandia wa dini, wana njaa na kiu ya kiroho, nao hawana tumaini la kweli la wakati ujao. Tuna kile wanachohitaji, yaani, chakula cha kiroho chenye afya na maji ya kweli yenye kuburudisha yaliyo katika Neno la Mungu. (Isaya 55:1, 2) Tunapofikiria mahitaji ya kiroho ya watu walio karibu nasi, tunawahurumia sana. Tukiwahurumia watu sana kama alivyofanya Yesu, tutajitahidi juu chini kuwaeleza tumaini la Ufalme.

19. Tunaweza kufanya nini kumchochea mwanafunzi wa Biblia anayestahili kuhubiri hadharani?

¹⁹ Tunaweza kuwasaidiaje wengine wafuate mfano wa Yesu? Tuseme tunataka kumtia moyo mwanafunzi wa Biblia ambaye anastahili kuanza kuhubiri hadharani. Au labda tunataka kumsaidia mhubiri asiyetenda aanze tena kushiriki huduma kikamili. Tunaweza kuwasaidia watu kama hao jinsi gani? Tunapaswa kuchochea mioyo yao. Kumbuka kwamba kwanza Yesu ‘aliwasikitikia’ watu, kisha akawafundisha. (Marko 6:34) Kwa hiyo, ikiwa tunaweza kuwasaidia kusitawisha sifa ya huruma, haikosi mioyo yao itawachochea kumwiga Yesu na kuwahubiria wengine habari njema. Tunaweza kuwauliza: “Ni kwa njia gani kuukubali ujumbe wa Ufalme kumefanya maisha yako yawe bora? Namna gani watu ambao bado hawajaupata ujumbe huo—je, si kweli kwamba wao pia wanahitaji habari njema? Unaweza kuwasaidia jinsi gani?” Bila shaka, kumpenda Mungu na kutaka kumtumikia ndiyo mambo yanayotuchochea zaidi kuhubiri.

20. (a) Kuwa mfuasi wa Yesu kunatia ndani nini? (b) Tutazungumzia nini katika sura inayofuata?

²⁰ Kuwa mfuasi wa Yesu kunatia ndani mengi zaidi ya kusema tu maneno aliyosema na kuiga matendo yake. Tunahitaji kuwa na ‘mtazamo wa akili’ aliokuwa nao. (Wafilipi 2:5) Hivyo, tunashukuru kama nini kwamba Biblia inatufunulia maoni na hisia zilizomchochea Yesu kusema na kutenda! Tukiielewa “akili ya Kristo,” tutakuwa wenye kujali na kuwahurumia watu kutoka moyoni, na hivyo kuwatendea wengine kama Yesu alivyowatendea watu kwa ujumla. (1 Wakorintho 2:16) Katika sura inayofuata, tutazungumzia njia mbalimbali ambazo Yesu aliwaonyesha wafuasi wake upendo.