Je, Roho ya Ulimwengu Inakutia Sumu?

SEPTEMBA 12, 1990, mlipuko ulitukia katika kiwanda cha Kazakstan. Unururifu hatari uliingia kwenye angahewa, ukitisha afya ya wakaaji wenyeji 120,000, ambao wengi wao waliandamana mitaani wakiteta dhidi ya sumu hiyo yenye kufisha

Lakini habari zaidi zilipofunuliwa, waligundua kwamba walikuwa wakiishi katika mazingira yenye sumu kwa miongo mingi. Kwa miaka kadhaa, takataka tani 100,000 za nururishi zilikuwa zimetupwa mahali pasipolindwa, nje. Ijapokuwa hatari ilikuwa ujiranini mwao, hakuna mtu aliyekuwa ameichukua kwa uzito. Kwa nini?

Kila siku, katika stediamu ya michezo ya huko, maofisa walibandika kiwango cha mnururisho, jambo lililofanya ionekane kwamba hakukuwa na hatari yoyote ile. Tarakimu zilikuwa sahihi, lakini zilionyesha mnururisho wa gamma pekee. Mnururisho wa alpha, ambao haukupimwa, waweza kuwa na hatari ileile. Akina mama wengi walianza kufahamu sababu iliyowafanya watoto wao wawe wagonjwa-wagonjwa sana hivyo.

Kusema kwa njia ya kiroho, sisi pia twaweza kutiwa sumu na uchafu usioonekana. Na kama watu hao wenye hali ya kusikitisha huko Kazakstan, watu walio wengi hawana habari juu ya hatari hii yenye kutisha uhai. Biblia hutambulisha uchafuzi huo kuwa “roho ya ulimwengu,” isiyotungwa na mwingine ila Shetani Ibilisi. (1 Wakorintho 2:12) Mpinzani wa Mungu hutumia roho hiyo—au mtazamo ulioenea—ya ulimwengu akiwa na nia ya kutudhuru ili adhoofishe ujitoaji-kimungu wetu.

Roho ya ulimwengu yaweza kudhoofishaje nguvu yetu ya kiroho? Kwa kuchochea tamaa ya macho na kwa kutumia isivyofaa ubinafsi wetu wa asili. (Waefeso 2:1-3; 1 Yohana 2:16) Kwa kielelezo, tutachunguza maeneo matatu tofauti-tofauti ambamo kufikiri kwa kilimwengu kungeweza kutia sumu ukiroho wetu polepole.

Kuutafuta Kwanza Ufalme

Yesu aliwahimiza Wakristo ‘watafute kwanza Ufalme na uadilifu wa Mungu.’ (Mathayo 6:33) Kwa upande ule mwingine, roho ya ulimwengu ingeweza kutuongoza kwenye hali ya kutolea mapendezi na starehe zetu wenyewe umaana usiostahili. Hatari ya kwanza, si kuacha kabisa masilahi ya kiroho, bali kuyaweka mahali pa pili. Tungeweza kupuuza hiyo hatari—kama watu wa Kazakstan walivyofanya—kwa sababu ya hisia isiyo ya kweli ya usalama. Miaka yetu ya utumishi mwaminifu na kuthamini kwetu ndugu na dada zetu wa kiroho kungeweza kutupumbaza tufikiri kwamba hatungeweza kamwe kuacha kabisa njia ya kweli. Labda, wengi katika kutaniko la Efeso walihisi hivyo.

Wapata mwaka wa 96 W.K., Yesu aliwapa shauri lifuatalo: “Nashika hili dhidi yako, kwamba umeacha upendo uliokuwa nao hapo kwanza.” (Ufunuo 2:4) Wakristo hao waliotumikia kwa muda mrefu walikuwa wamevumilia magumu mengi. (Ufunuo 2:2, 3) Walikuwa wamefundishwa na wazee waaminifu, kutia na mtume Paulo. (Matendo 20:17-21, 27) Hata hivyo, kwa miaka kadhaa upendo wao kwa Yehova ulikuwa umedidimia, nao walipoteza mwendo wao wa kiroho.—Ufunuo 2:5.

Yaelekea, baadhi ya Waefeso waliathiriwa na biashara na ufanisi katika hilo jiji. Kwa kusikitisha, mwelekeo wa kufuatia vitu vya kimwili wa jamii ya leo umewakengeusha Wakristo fulani pia. Kuazimia kufuatia mtindo-maisha wenye starehe pasipo shaka kutatukengeusha kutoka kwenye miradi ya kiroho.—Linganisha Mathayo 6:24.

Akionya juu ya hatari hiyo, Yesu alisema hivi: “Taa ya mwili ni jicho. Basi, ikiwa jicho lako ni sahili, mwili wako wote utakuwa mwangavu; lakini ikiwa jicho lako ni bovu [“lenye husuda,” NW, kielezi-chini], mwili wako wote utakuwa wenye giza.” (Mathayo 6:22, 23) Jicho “sahili” ni jicho lenye mwono wa kiroho, jicho likaziwalo Ufalme wa Mungu. Kwa upande ule mwingine, jicho “bovu” au “lenye husuda” halioni mbali, likiwa laweza kuona tamaa za kimwili tu zilizo karibu. Malengo ya kiroho na thawabu za wakati ujao zapita upeo wake.

Yesu alisema hivi katika mstari unaotangulia: “Ilipo hazina yako, ndipo moyo wako utakapokuwa pia.” (Mathayo 6:21) Twaweza kujuaje ikiwa moyo wetu wakaziwa mambo ya kiroho au ya kimwili? Labda mwongozo ulio bora zaidi ni mazungumzo yetu, kwa kuwa ‘katika wingi wa moyo kinywa husema.’ (Luka 6:45) Tukijikuta tukiongea daima juu ya mambo ya kimwili au mafanikio ya kilimwengu, ni uthibitisho wa kwamba moyo wetu umegawanyika na kwamba mwono wetu wa kiroho una kasoro.

Carmen, dada Mhispania, alishindana mwereka na tatizo hilo.a “Nililelelewa katika kweli,” Carmen aeleza, “lakini nikiwa na umri wa miaka 18, nilianza biashara yangu mwenyewe ya shule ya watoto wadogo. Miaka mitatu baadaye nilikuwa na waajiriwa wanne, hiyo biashara ilikuwa ikisitawi, nami nilikuwa nikichuma fedha nyingi. Ingawa hivyo, labda lililoniridhisha zaidi, ni ule uhakika wa kwamba nilijitegemeza kiuchumi, nami ‘nilifanikiwa.’ Kusema kweli, moyo wangu ulikuwa katika biashara yangu—ndilo jambo nililopenda zaidi.

“Nilihisi kwamba bado ningeweza kuwa Shahidi huku nikitoa mwingi wa wakati wangu kwa ajili ya masilahi ya kibiashara. Kwa upande ule mwingine, nilikuwa pia na hisia yenye kusumbua kwamba ningeweza kufanya zaidi ili kumtumikia Yehova. Lililonishawishi hatimaye kutanguliza masilahi ya Ufalme lilikuwa kielelezo cha rafiki wawili waliokuwa mapainia. Mmoja wao, Juliana, alikuwa katika kutaniko langu. Hakunisonga niwe painia, lakini mazungumzo yake na shangwe ambayo kwa wazi alipata kutokana na huduma yake ilinisaidia kufikiria upya kanuni zangu mwenyewe za kiroho.

“Wakati fulani baadaye, nikiwa likizoni Marekani, nilikaa na Gloria, dada painia. Alikuwa amefiwa na mumewe karibuni, naye alikuwa akilea binti yake mwenye umri wa miaka mitano na mama yake aliyekuwa na kansa. Hata hivyo alipainia. Kielelezo chake na kuthamini kwake huduma kwa dhati kuligusa moyo wangu. Zile siku nne zilizopita upesi ambazo nilikaa nyumbani mwake zilinifanya niazimie kumpa Yehova lililo bora zaidi. Kwanza kabisa nikawa painia wa kawaida, na miaka michache baadaye, mume wangu nami tulialikwa kutumikia Betheli. Niliiacha biashara yangu—kizuizi cha kufanya maendeleo yangu ya kiroho—na sasa nahisi kwamba maisha yangu yanafanikiwa machoni pa Yehova, jambo ambalo kwa kweli ndilo la maana.”—Luka 14:33.

Kujifunza “kuhakikisha mambo yaliyo ya maana zaidi,” kama Carmen alivyofanya, kutatusaidia kufanya maamuzi yenye hekima kuhusu kazi yetu ya kuajiriwa, elimu yetu, makao yetu, na mtindo-maisha wetu. (Wafilipi 1:10) Lakini je, sisi huhakikisha mambo yaliyo ya maana zaidi ihusupo tafrija pia? Hilo ni eneo jingine ambamo roho ya ulimwengu ina uvutano mkubwa.

Weka Wasaa Mahali Pake Panapofaa

Roho ya ulimwengu hutumia kwa hila tamaa ya asili ya watu ya pumziko na wasaa. Kwa kuwa watu walio wengi hawana tumaini halisi la wakati ujao, yaeleweka kwamba ni lazima wawe na vitumbuizo na pumziko ili kujazia wakati uliopo. (Linganisha Isaya 22:13; 1 Wakorintho 15:32.) Je, twajikuta tukiona wasaa kuwa jambo la maana zaidi na zaidi? Maoni hayo yangeweza kuwa ishara ya kwamba njia ya kufikiri ya ulimwengu inabadili mtazamo wetu.

Biblia huonya hivi: “Apendaye anasa [“vitumbuizo,” Lamsa] atakuwa maskini.” (Mithali 21:17) Si kosa kujifurahisha, lakini kupenda kujifurahisha, au kufanya kuwe jambo kuu, kutatokeza umaskini wa kiroho. Pasipo kuepukika hamu yetu ya kiroho itazimwa, nasi tutakuwa na wakati mchache wa kuhubiri habari njema.

Kwa sababu hiyo, Neno la Mungu hutushauri ‘tuvuliwe kiakili kwa ajili ya utendaji, wenye kujidhibiti kikamilifu.’ (1 Petro 1:13, The New English Bible) Kujidhibiti kwahitajiwa ili kuwekea mpaka wakati wetu wa wasaa ili uwe wa kufaa. Kuvuliwa kwa ajili ya utendaji kwamaanisha kuwa tayari kwa ajili ya utendaji wa kiroho, uwe ni funzo, mikutano, au utumishi wa shambani.

Namna gani pumziko linalohitajiwa? Je, tuhisi hatia tuchukuapo wakati ili kupumzika? La hasha. Pumziko ni muhimu, hasa katika ulimwengu wa leo wenye kuleta mkazo. Hata hivyo, tukiwa Wakristo waliojiweka wakfu hatuwezi kuruhusu jambo kuu maishani mwetu liwe wasaa. Wasaa wa kupita kiasi waweza kutupumbaza tupunguze zaidi na zaidi utendaji wenye maana. Waweza kupunguza kutambua kwetu uharaka, na huenda hata ukatutia moyo tutimize anasa za kibinafsi. Basi, twaweza kuwaje na mtazamo wenye usawaziko kuelekea pumziko?

Biblia huhimiza kuwa na pumziko kidogo badala ya kumenyeka kupita kiasi—hasa ikiwa kazi ya kimwili si ya lazima. (Mhubiri 4:6) Ijapokuwa pumziko husaidia miili yetu ipate nguvu tena, chanzo cha nguvu ya kiroho ni kani ya utendaji ya Mungu. (Isaya 40:29-31) Sisi hupokea roho takatifu hiyo kwa kuhusiana na utendaji wetu mbalimbali wa Kikristo. Funzo la kibinafsi hulisha mioyo yetu na kuchochea tamaa zilizo sawa. Kuhudhuria mikutano husitawisha uthamini wetu kwa Muumba wetu. Kushiriki katika huduma ya Kikristo hutokeza hisia kuelekea wengine. (1 Wakorintho 9:22, 23) Kama vile mtume Paulo alivyoeleza kihalisi, “mtu wa nje kwa kweli hupatwa na uchakavu, lakini kila siku mtu wa ndani hupokea nguvu mpya.”—2 Wakorintho 4:16, Phillips.

Ileana, mama ya watoto sita na mke wa mume asiyeamini, huishi maisha yenye shughuli nyingi. Ana madaraka kuelekea familia yake mwenyewe na jamaa wengine kadhaa, jambo linalomaanisha kwamba sikuzote yeye huonekana kana kwamba yuko mbioni. Hata hivyo, yeye pia huweka kielelezo chema katika kuhubiri na kutayarisha mikutano. Yeye huwezaje kushughulikia utendaji mwingi hivyo?

“Mikutano na utumishi wa shambani kwa kweli hunisaidia kukabiliana na yale madaraka yangu mengine,” Ileana aeleza. “Kwa kielelezo, baada ya kuhubiri, nina mengi ya kufikiria nifanyapo kazi yangu ya nyumbani. Mara nyingi mimi huimba niifanyapo. Kwa upande ule mwingine, ikiwa nimekosa mkutano au nimefanya machache katika utumishi wa shambani, kazi za nyumbani hutaka jitihada kubwa.”

Ni tofauti iliyoje na ule umaana wa kupita kiasi unaopewa wasaa!

Uzuri wa Kiroho Humpendeza Yehova

Tunaishi katika ulimwengu unaoshikilia sura ya kimwili zaidi na zaidi. Watu hutumia fedha nyingi kwa ajili ya mbinu za kuboresha sura zao na kupunguza matokeo ya kuzeeka. Hizo zatia ndani kupandikiza nywele na kuzitia rangi, kupandikiza matiti, na operesheni ya ngozi. Mamilioni ya watu huenda kwenye vituo vya kupunguza uzito, ukumbi mbalimbali wa michezo ya mazoezi ya viungo, na mazoezi ya viungo vya kuongeza hewa, au hununua vidio za mazoezi na vitabu vya mlo. Ulimwengu ungetaka kutufanya tuamini kwamba njia pekee ya kupata furaha ni sura yetu ya kimwili, kwamba “sura” yetu ndiyo mambo yote.

Marekani, uchunguzi ulionukuliwa na gazeti la Newsweek uligundua kwamba asilimia 90 ya matineja Waamerika weupe walikuwa “hawaridhiki na miili yao.” Kutafuta sana kuwa na umbo lifaalo kwaweza kudhuru ukiroho wetu. Dora alikuwa kijana Shahidi wa Yehova aliyeaibikia sura yake ya kimwili kwa sababu alizidi uzito kwa kadiri fulani. “Nilipoenda madukani, ilikuwa vigumu kupata nguo zifaazo zenye kunitosha,” aeleza. “Ilionekana kwamba nguo nzuri zilitengenezewa matineja wembamba pekee. Isitoshe, watu walitoa maelezo yenye kunishushia hadhi juu ya uzito wangu, jambo lililonikasirisha sana, hasa maelezo hayo yalipotolewa na ndugu na dada zangu wa kiroho.

“Kama tokeo, nikajawa zaidi na zaidi na hangaiko juu ya sura yangu, kufikia hatua ya kwamba kanuni za kiroho zikaanza kuchukua mahali pa pili maishani mwangu. Ilikuwa kana kwamba furaha yangu ilitegemea ukubwa wa kiuno changu. Miaka kadhaa imepita, na sasa kwa kuwa nimekomaa nikiwa mwanamke na vilevile Mkristo, naona mambo kwa njia tofauti. Ijapokuwa nashughulikia sura yangu, nang’amua kwamba uzuri wa kiroho ndio jambo kuu, na hilo hunipa uradhi mkubwa zaidi. Mara tu nilipoelewa hilo, niliweza kuweka masilahi ya Ufalme mahali pake pafaapo.”

Sara alikuwa mwanamke mwaminifu wa kale aliyekuwa na mtazamo huo uliosawazika. Ijapokuwa Biblia husema juu ya uzuri wake wa kimwili alipokuwa na umri wa zaidi ya miaka 60, hiyo huvuta uangalifu hasa kwenye sifa zake njema—mtu wa siri wa moyoni. (Mwanzo 12:11; 1 Petro 3:4-6) Alionyesha roho ya uanana na upole, naye alimtii mumewe kwa kunyenyekea. Sara hakuhangaikia kupita kiasi jinsi wengine walivyomwona. Ingawa malezi yake yalikuwa yenye mali, aliishi kwa kupenda katika mahema kwa miaka zaidi ya 60. Alimtegemeza mumuwe kwa usikivu na bila ubinafsi; alikuwa mwanamke wa imani. Hilo ndilo lililomfanya awe mwanamke mzuri kwelikweli.—Mithali 31:30; Waebrania 11:11.

Tukiwa Wakristo, twapendezwa na kufanyia maendeleo uzuri wetu wa kiroho, uzuri ambao, ukikuzwa kwa ukawaida, utasitawi na kudumu. (Wakolosai 1:9, 10) Twaweza kukuza sura yetu ya kiroho katika njia mbili kuu.

Sisi hupata kuwa wazuri zaidi machoni pa Yehova tunaposhiriki katika huduma yetu yenye kuokoa uhai. (Isaya 52:7; 2 Wakorintho 3:18–4:2) Zaidi ya hilo, tujifunzapo kudhihirisha sifa za Kikristo, uzuri wetu huongezeka. Fursa za kufanyia maendeleo uzuri wetu wa kiroho ni nyingi: “Iweni na shauku nyororo kwa mtu na mwenzake. Katika kuonyeshana heshima iweni wenye kuongoza. . . . Iweni wenye kuwaka roho. . . . Fuateni mwendo wa ukaribishaji-wageni. . . . Shangilieni pamoja na watu washangiliao; toeni machozi pamoja na watu watoao machozi. . . . Msirudishe ovu kwa ovu kwa yeyote. . . . Iweni wenye kufanya amani na watu wote.” (Waroma 12:10-18) Kukuza mitazamo hiyo kutatufanya tupendwe na Mungu na wanadamu wenzetu, na kutapunguza sura mbaya ya mielekeo yetu yenye dhambi iliyoridhiwa.—Wagalatia 5:22, 23; 2 Petro 1:5-8.

Twaweza Kupigana na Roho ya Ulimwengu!

Katika njia nyingi sana zenye hila, roho yenye sumu ya ulimwengu yaweza kudhoofisha uaminifu-maadili wetu. Yaweza kutufanya tusiridhike na tuliyo nayo na kuhangaikia kutanguliza mahitaji na mapendezi yetu wenyewe mbele ya yale ya Mungu. Au huenda yakatufanya tufikirie mawazo ya wanadamu badala ya mawazo ya Mungu, tukipatia wasaa au sura ya kimwili umaana usiostahili.—Linganisha Mathayo 16:21-23.

Shetani ameazimia kuharibu ukiroho wetu, nayo roho ya ulimwengu ni mojawapo ya silaha zake kuu. Kumbuka kwamba Ibilisi anaweza kubadili mbinu zake kutoka zile za kuwa simba anayenguruma hadi kuwa nyoka mwenye hadhari. (Mwanzo 3:1; 1 Petro 5:8) Pindi kwa pindi, ulimwengu humshinda Mkristo kwa mnyanyaso wa kinyama, lakini mara nyingi zaidi humtia sumu polepole. Paulo alihangaikia zaidi hatari hiyo ya pili: “Naogopa kwamba kwa njia fulani, kama nyoka alivyomshawishi Hawa kwa ujanja wake, huenda akili zenu zikafisidiwa kutoka kwenye weupe wa moyo na usafi wa kiadili ambao wamstahili Kristo.”—2 Wakorintho 11:3.

Ili kujikinga wenyewe dhidi ya ujanja wa huyo nyoka, twahitaji kutambua propaganda ambayo “hutokana na ulimwengu” kisha tuikatae kwa uthabiti. (1 Yohana 2:16) Hatupaswi kudanganywa tukiamini kwamba njia ya kufikiri ya ulimwengu haina madhara. Hewa yenye sumu ya mfumo wa Shetani imefikia viwango vyenye kushtua kwa hofu.—Waefeso 2:2.

Kufikiri kwa ulimwengu kukishatambuliwa, twaweza kupigana na kufikiri huko kwa kujaza ufundishaji safi wa Yehova katika akili na mioyo yetu. Kama vile Mfalme Daudi, acheni tuseme hivi: “Ee BWANA, unijulishe njia zako, unifundishe mapito yako, uniongoze katika kweli yako, na kunifundisha. Maana Wewe ndiwe Mungu wa wokovu wangu.”—Zaburi 25:4, 5.

[Maelezo ya Chini]

[Picha katika ukurasa wa 26]

Kufuatia mtindo-maisha wenye starehe kwaweza kutukengeusha kutoka miradi ya kiroho