Wanawake

Je, Biblia inawashushia wanawake heshima au inawatendea kana kwamba ni watu duni?

Mwa. 2:18: “Yehova Mungu akaendelea kusema: ‘Si vema huyo mwanamume aendelee kuwa peke yake. Nitamfanyia msaidizi, awe kikamilisho chake.’” (Katika andiko hilo, Mungu hasemi kwamba mwanamume ni mtu bora kuliko mwanamke. Badala yake, Mungu alionyesha kwamba mwanamke angekuwa na sifa ambazo zingekamilisha zile za mwanamume katika mpango wa Mungu. Kikamilisho ni kimoja cha vitu viwili vinavyokamilishana. Basi wanawake kwa ujumla hutokeza katika sifa na uwezo fulani; wanaume nao hutokeza katika sifa nyingine. Linganisha na 1 Wakorintho 11:11, 12.)

Mwa. 3:16: “[Mungu] akamwambia mwanamke: ‘ . . . tamaa yako itakuwa kwa mume wako, naye atakutawala.’” (Tangazo hilo lililotolewa baada ya Adamu na Hawa kufanya dhambi halikumaanisha jambo ambalo wanaume wanapaswa kufanya bali lilimaanisha jambo ambalo Yehova alijua mapema kwamba wanaume wangefanya kwa kuwa sasa ubinafsi ulikuwa umeingia katika maisha ya wanadamu. Masimulizi kadhaa ya Biblia yaliyoandikwa baada ya tukio hilo husema kuhusu hali zenye huzuni sana zilizositawi kwa sababu ya wanaume kuwatawala wanawake kwa ubinafsi. Lakini Biblia haisemi kwamba Mungu alikubali mwenendo huo wala haisemi kwamba huo ni mfano wa kufuatwa na wengine.)

Je, kuwapa wanaume ukichwa ni kuwashushia heshima wanawake?

Kuwa chini ya ukichwa kwenyewe si kushushiwa heshima. Ukichwa hufanya mambo yaendeshwe kwa utaratibu, na Yehova ‘si Mungu wa machafuko, bali ni wa amani.’ (1 Kor. 14:33) Yesu Kristo yuko chini ya ukichwa wa Yehova Mungu, naye huridhika sana na uhusiano huo.—Yoh. 5:19, 20; 8:29; 1 Kor. 15:27, 28.

Mwanamume pia amepewa ukichwa wa kiasi, hasa katika familia na katika kutaniko la Kikristo. Mungu hajampa mwanamume mamlaka kamili juu ya mwanamke; mwanamume lazima atoe hesabu kwa kichwa chake, Yesu Kristo, na kwa Mungu kuhusu jinsi anavyotumia ukichwa huo. (1 Kor. 11:3) Zaidi ya hayo, waume wanaamuriwa ‘wawe wakiwapenda wake zao kama miili yao wenyewe’ na ‘kuwapa heshima’ wake zao. (Efe. 5:28; 1 Pet. 3:7) Mahitaji ya kingono ya mume hayawekwi juu ya yale ya mke wake katika mpango wa Mungu kwa watu waliooana. (1 Kor. 7:3, 4) Wajibu wa mke mwenye uwezo, kama ulivyoandikwa katika Biblia, hukazia ubora wake katika familia na jumuiya. Wajibu huo unampa nafasi tele ambapo anaweza kutumia uwezo wake huku akithamini ukichwa wa mume wake. (Met. 31:10-31) Biblia inawaamuru watoto wamheshimu baba yao na pia mama yao. (Efe. 6:1-3) Hiyo pia hutoa uangalifu wa pekee kuhusu kutunza mahitaji ya wajane. (Yak. 1:27) Kwa hiyo, kati ya Wakristo wa kweli, wanawake wanaweza kupata usalama mkubwa, wajithamini kwelikweli, na kuridhika na utendaji wao wenyewe.

Heshima ya cheo cha mwanamke katika mpango wa Mungu inaonyeshwa zaidi na uhakika wa kwamba Yehova analitaja tengenezo lake mwenyewe la viumbe wa roho washikamanifu kama mwanamke, mke wake, mama ya watoto wake. (Ufu. 12:1; Gal. 4:26) Pia, kutaniko la Yesu Kristo la watiwa-mafuta linasemwa kuwa bibi-arusi wake. (Ufu. 19:7; 21:2, 9) Na kwa maoni ya kiroho hakuna tofauti kati ya mwanamume na mwanamke kati ya wale walioitwa katika Ufalme wa mbinguni pamoja na Kristo.—Gal. 3:26-28.

Je, wanawake wanapaswa kuwa wahudumu?

Katika Biblia, wale waliokabidhiwa daraka la kusimamia kutaniko wanasemwa kuwa wanaume. Wale mitume 12 wa Yesu Kristo wote walikuwa wanaume, na wale ambao baadaye waliwekwa wawe waangalizi na watumishi wa huduma katika makutaniko ya Kikristo walikuwa wanaume. (Mt. 10:1-4; 1 Tim. 3:2, 12) Wanawake wanashauriwa ‘wajifunze wakiwa kimya na kwa kujitiisha kikamili’ katika mikutano ya kutaniko, kwa kuwa hawaulizi maswali ya kuwapinga wanaume kutanikoni. Wanawake ‘hawaruhusiwi kusema’ katika mikutano hiyo ikiwa lile ambalo huenda wakasema lingeonyesha kwamba hawana ujitiisho. (1 Tim. 2:11, 12; 1 Kor. 14:33, 34) Kwa hiyo, ijapokuwa wanawake huchangia kwa njia kubwa utendaji wa kutaniko, hawajapewa nafasi ya kusimamia, au kuongoza kwa kulifundisha kutaniko, wakati wanaume wanaostahili wanapokuwapo.

Lakini je, wanawake wanaweza kuwa wahubiri, watangazaji, wahudumu wa habari njema, nje ya mikutano ya kutaniko? Siku ya Pentekoste, mwaka wa 33 W.K., roho takatifu ilimiminwa juu ya wanaume na wanawake pia. Alipokuwa akitoa maelezo, mtume Petro alinukuu Yoeli 2:28, 29, akisema: “‘Katika siku za mwisho,’ Mungu asema, ‘Nitaimimina sehemu ya roho yangu juu ya kila namna ya mwili, nao wana wenu na binti zenu watatoa unabii nao wanaume wenu vijana wataona maono na wazee wenu wataota ndoto; na hata juu ya watumwa wangu na juu ya wajakazi wangu nitaimimina sehemu ya roho yangu katika siku hizo, nao watatoa unabii.’” (Mdo. 2:17, 18) Vivyo hivyo leo, kwa kufaa wanawake hushiriki huduma ya Kikristo, wakihubiri nyumba kwa nyumba na kuongoza mafunzo ya Biblia nyumbani.—Ona pia Zaburi 68:11; Wafilipi 4:2, 3.

Kwa nini wanawake Wakristo hufunika kichwa katika pindi fulani?

1 Kor. 11:3-10: “Kichwa cha kila mwanamume ni Kristo; nacho kichwa cha mwanamke ni mwanamume; nacho kichwa cha Kristo ni Mungu. . . . Kila mwanamke ambaye husali au kutoa unabii kichwa chake kikiwa hakijafunikwa hukiaibisha kichwa chake . . . Kwa maana mwanamume hapaswi kufunika kichwa chake, kwa kuwa yeye ni mfano na utukufu wa Mungu; lakini mwanamke ni utukufu wa mwanamume. Kwa maana mwanamume hakutoka katika mwanamke, bali mwanamke alitoka katika mwanamume; na, zaidi ya hayo, mwanamume hakuumbwa kwa ajili ya mwanamke, bali mwanamke kwa ajili ya mwanamume. Ndiyo sababu mwanamke anapaswa kuwa na ishara ya mamlaka juu ya kichwa chake kwa sababu ya malaika.” (Mwanamke Mkristo anapofunika kichwa katika pindi zinazofaa, jambo hilo huonyesha kwamba yeye anaheshimu mpango wa ukichwa ulioanzishwa na Mungu. Kristo huheshimu ukichwa wa kitheokrasi; mwanamume na mwanamke pia wana wajibu wa kufanya hivyo. Mtu wa kwanza, Adamu, hakutokea kwa sababu ya kuzaliwa na mwanamke, bali aliumbwa na Mungu. Alipokuwa akimuumba Hawa, Mungu alitumia ubavu kutoka kwa Adamu, na Mungu akasema kwamba alipaswa kuwa msaidizi wa Adamu. Kwa hiyo mwanamume, aliyefanyizwa kwanza, alipewa cheo cha kuwa kichwa. Mwanamume hafuniki kichwa wakati ‘anaposali au kutoa unabii’ kwa sababu, kwa habari ya ukichwa, mwanamume ni ‘mfano wa Mungu,’ akiwa hana kichwa duniani katika mambo yanayohusu familia yake. Hata hivyo, mwanamke ‘kusali au kutoa unabii’ bila kufunika kichwa kungeonyesha ukosefu wa heshima kwa cheo cha mwanamume alichopewa na Mungu na kungemwaibisha. Hata malaika, ambao ni washiriki wa tengenezo la mbinguni la Yehova lililo mfano wa mke, hutazama “ishara ya mamlaka” inayovaliwa na wanawake Wakristo waaminifu nao hukumbushwa kuhusu utii wao wenyewe kwa Yehova.)

Ni wakati gani inapokuwa lazima kwa mwanamke kufunika kichwa?

Wakati ‘anaposali au kutoa unabii,’ kama ilivyoandikwa katika 1 Wakorintho 11:5. Hilo halimaanishi kwamba anahitaji kufunika kichwa wakati anaposali faraghani au anapoongea na wengine juu ya unabii wa Biblia. Hata hivyo, anapaswa kufunika kichwa kama ishara ya nje ya kuheshimu ukichwa wa mwanamume wakati mwanamke huyo anaposhughulikia mambo yanayohusu ibada ambayo kwa kawaida yangeshughulikiwa na mume wake au na mwanamume mwingine. Akisali kwa sauti kubwa kwa ajili yake mwenyewe au kwa ajili ya wengine au akiongoza funzo rasmi la Biblia, hivyo akifanya kazi ya kufundisha, mume wake akiwapo, anapaswa kufunika kichwa hata ikiwa mume hashiriki imani yake. Lakini kwa kuwa Mungu amemruhusu kuwafundisha watoto wake, hahitajiki kujifunika kichwa anaposali au anapojifunza pamoja na watoto wake wachanga ambao hawajajiweka wakfu wakati mume wake hayupo. Ikiwa, katika hali za pekee, mshiriki wa kiume wa kutaniko ambaye amejiweka wakfu yupo au wakati mwanamke huyo anapoandamana na mwangalizi asafiriye anapotembelea kutaniko, ndipo, wakati anapoongoza funzo la Biblia lililopangwa mapema, mwanamke huyo anapaswa afunike kichwa chake, lakini mwanamume huyo anapaswa atoe sala.

Je, inafaa wanawake kutumia vipodozi au kuvaa vito?

1 Pet. 3:3, 4: “Kujipamba kwenu kusiwe kule kusuka nywele kwa nje na kule kujivika mapambo ya dhahabu au kuvaa mavazi ya nje, bali kuwe yule mtu wa siri wa moyoni katika vazi lisiloharibika la roho ya utulivu na ya upole, ambayo ni ya thamani kubwa machoni pa Mungu.” (Je, hilo linamaanisha kwamba wanawake hawapaswi kuvaa mapambo yoyote? Kwa hakika sivyo; kama vile ilivyo wazi kwamba haimaanishi wasivae mavazi ya nje. Lakini hapa wanatiwa moyo wawe na mtazamo wenye usawaziko kuhusu kujipamba na mavazi, wakitanguliza mapambo ya kiroho.)

1 Tim. 2:9, 10: “Natamani wanawake wajipambe kwa mavazi yenye mpangilio mzuri, pamoja na kiasi na utimamu wa akili, si kwa mitindo ya kusuka nywele na dhahabu au lulu au mavazi yaliyo ghali sana, bali kwa njia inayowafaa wanawake wanaodai kumheshimu Mungu, yaani, kupitia matendo mema.” (Ni jambo gani muhimu kwa Mungu—sura ya nje ya mtu au hali ya moyo wa mtu? Je, Mungu atafurahi mwanamke akiepuka kutumia vipodozi au vito lakini aishi maisha ya ukosefu wa adili? Au je, atawakubali wanawake ambao ni wenye kiasi na utimamu wa akili kuhusiana na matumizi yao ya vipodozi na vito na ambao kwanza wanajipamba kwa sifa za kimungu na mwenendo wa Kikristo? Yehova anasema: “Mungu haoni kama mwanadamu anavyoona, kwa maana mwanadamu huona kile kinachoonekana kwa macho, lakini Yehova huona jinsi moyo ulivyo.”—1 Sam. 16:7.)

Met. 31:30: “Uvutio unaweza kudanganya, nayo sura yenye kupendeza inaweza kuwa ubatili; lakini mwanamke anayemwogopa Yehova ndiye anayejiletea sifa.”