Imani Hutufanya Tuwe Wenye Subira na Wenye Kusali Sana
“Dhihirisheni subira; fanyeni mioyo yenu kuwa imara, kwa sababu kuwapo kwa Bwana kumekaribia.”—YAKOBO 5:8.
1. Kwa nini tufikirie Yakobo 5:7, 8?
“KUWAPO” kwa Yesu Kristo kulikongojewa kwa muda mrefu ni jambo hakika sasa. (Mathayo 24:3-14) Zaidi ya wakati mwingine wowote hapo awali, wote wadaio kuwa na imani katika Mungu na Kristo wana sababu ya kufikiria maneno haya ya mwanafunzi Yakobo: “Dhihirisheni subira akina ndugu, hadi kuwapo kwa Bwana. Tazameni! Mkulima hufuliza kungojea matunda yenye bei ya dunia, akidhihirisha subira juu yayo mpaka apatapo mvua ya mapema na mvua ya mwisho-mwisho. Nyinyi pia dhihirisheni subira; fanyeni mioyo yenu kuwa imara, kwa sababu kuwapo kwa Bwana kumekaribia.”—Yakobo 5:7, 8.
2. Ni yapi yaliyokuwa baadhi ya matatizo waliyokabili wale ambao Yakobo aliwaandikia?
2 Wale ambao Yakobo aliwaandikia barua yake iliyopuliziwa walihitaji kudhihirisha subira na kusuluhisha matatizo kadha wa kadha. Wengi walikuwa wakitenda kinyume cha ilivyotarajiwa kwa waliodai kuwa na imani katika Mungu. Mathalani, jambo fulani lilihitaji kufanywa juu ya tamaa fulani zilizokuwa zimesitawi katika mioyo fulani. Utulivu ulihitaji kurudishwa miongoni mwa Wakristo hao wa mapema. Pia walihitaji shauri juu ya kuwa wenye subira na wenye kusali sana. Tuchunguzapo alilowaambia Yakobo, acheni tuone tuwezavyo kutumia maneno yake maishani mwetu.
Tamaa Mbaya Ni Zenye Kuharibu
3. Visababishi vya zogo la kikutaniko vilikuwa gani, nasi twaweza kujifunza nini kutokana na hilo?
3 Amani ilikuwa ikikosekana miongoni mwa watu fulani waliodai kuwa Wakristo, na tamaa mbaya zilikuwa chanzo cha hali hiyo. (Yakobo 4:1-3) Ugomvi ulikuwa ukisababisha mvurugo, na Wakristo fulani walikuwa wakiwahukumu ndugu zao bila upendo. Hilo lilikuwa likitukia kwa sababu hamu za kufurahisha hisi za mwili zilikuwa zikiendesha pambano katika viungo vyao vya mwili. Huenda sisi wenyewe tukahitaji kusali ili kupata msaada wa kukinza hamu za kimwili za kutaka sifa, mamlaka, na mali, hivi kwamba tusifanye lolote lenye kuvuruga amani ya kutaniko. (Waroma 7:21-25; 1 Petro 2:11) Miongoni mwa Wakristo fulani wa karne ya kwanza, kutamani kulikuwa kumeendelea kufikia hatua ya kuwa roho yenye chuki, ya uuaji-kimakusudi. Kwa kuwa Mungu hangejibu sala zao zilizotegemea tamaa zao mbaya, waliendelea kung’ang’ana wakijitahidi kufikia miradi yao. Ikiwa tuna tamaa mbaya kama hizo, huenda tukaomba lakini tusipokee, kwa kuwa Mungu wetu mtakatifu hajibu sala hizo.—Maombolezo 3:44; 3 Yohana 9, 10.
4. Kwa nini Yakobo aita watu fulani “wanawake wazinzi,” na taarifa yake yapaswa kutuathirije?
4 Miongoni mwa Wakristo fulani wa mapema kulikuwako kufuatia ulimwengu, husuda, na kiburi. (Yakobo 4:4-6) Yakobo awaita baadhi yao “wanawake wazinzi” kwa sababu walikuwa rafiki za ulimwengu na hivyo wenye hatia ya uzinzi wa kiroho. (Ezekieli 16:15-19, 25-45) Kwa hakika, hatutaki kuwa na mtazamo, usemi, na matendo ya kilimwengu, kwa sababu kufanya hivyo kungetufanya tuwe adui za Mungu. Neno lake hutuonyesha kwamba “mwelekeo wa kuhusudu” ni sehemu ya mwelekeo, au “roho” mbaya, iliyo ndani ya wanadamu wenye dhambi. (Mwanzo 8:21; Hesabu 16:1-3; Zaburi 106:16, 17; Mhubiri 4:4) Kwa hiyo tukitambua kwamba twahitaji kung’ang’ana na husuda, kiburi, au mwelekeo mwingine mbaya, acheni tutafute msaada wa Mungu kupitia roho takatifu. Kani hiyo, itolewayo kwa fadhili isiyostahiliwa ya Mungu, yapita “mwelekeo wa kuhusudu.” Na ilhali Yehova huwapinga wenye kiburi, atatupatia fadhili isiyostahiliwa tuking’ang’ana na mielekeo yenye dhambi.
5. Ili kuonea shangwe fadhili isiyostahiliwa ya Mungu, twapaswa kutimiza matakwa gani?
5 Twaweza kupokeaje fadhili isiyostahiliwa ya Mungu? (Yakobo 4:7-10) Ili kuonea shangwe fadhili isiyostahiliwa kutoka kwa Yehova, lazima tumtii, tukubali maandalizi yake, na kujitiisha kwa lolote anuialo. (Waroma 8:28) Pia lazima ‘tumpinge,’ au ‘tusimame dhidi ya,’ Ibilisi. ‘Atatukimbia’ tukidumu tukiwa wategemezaji imara wa enzi kuu ya ulimwengu wote mzima ya Yehova. Tuna msaada wa Yesu, ambaye huzuia mawakili waovu wa ulimwengu ili chochote kisiweze kutudhuru daima. Na msisahau hili kamwe: Kupitia sala, utii, na imani, twamkaribia Mungu, naye huthibitika kuwa karibu nasi.—2 Mambo ya Nyakati 15:2.
6. Kwa nini Yakobo awaita Wakristo fulani “watenda-dhambi”?
6 Kwa nini Yakobo hutumia neno “watenda-dhambi” akirejezea watu fulani wanaodai kuwa na imani katika Mungu? Kwa sababu walikuwa na hatia ya “mapigano” na chuki ya uuaji-kimakusudi—mitazamo isiyokubalika kwa Wakristo. (Tito 3:3) “Mikono” yao, ikiwa imejawa na matendo mabaya, ilihitaji kutakaswa. Pia walihitaji kutakasa “mioyo” yao, kile kiti cha msukumo. (Mathayo 15:18, 19) Hao “wenye kusitasita kuamua” waliyumbayumba kati ya urafiki na Mungu na urafiki na ulimwengu. Tukionywa na kielelezo chao kibaya, acheni tudhihirishe uangalifu usiokoma ili mambo hayo yasivunje imani yetu.—Waroma 7:18-20.
7. Kwa nini Yakobo awaambia watu fulani ‘waomboleze na kutoa machozi’?
7 Yakobo awaambia wasomaji wake ‘wajiache waingiwe na taabu na waomboleze na kutoa machozi.’ Ikiwa walidhihirisha huzuni ya kimungu, ingekuwa uthibitisho wa toba. (2 Wakorintho 7:10, 11) Leo, watu fulani wasemao kwamba wana imani wanatafuta urafiki na ulimwengu. Ikiwa yeyote wetu anafuatia mwendo huo, je, hatupaswi kuombolezea hali yetu ya kiroho iliyo dhaifu na kuchukua hatua mara moja ili kurekebisha mambo? Kufanya marekebisho yahitajiwayo na kupokea msamaha wa Mungu kutatokeza hisia ya mchachawo kwa sababu ya dhamiri safi na tazamio lenye shangwe la uhai udumuo milele.—Zaburi 51:10-17; 1 Yohana 2:15-17.
Msihukumiane
8, 9. Kwa nini hatupaswi kuhukumiana au kusema dhidi ya mtu na mwenzake?
8 Ni dhambi kusema dhidi ya mwamini mwenzi. (Yakobo 4:11, 12) Lakini wengine ni wenye kuchambua Wakristo wenzao, labda kwa sababu ya mtazamo wao wenyewe wa kujiona kuwa waadilifu au kwa sababu wataka kujikweza kwa kushusha wengine. (Zaburi 50:20; Mithali 3:29) Neno la Kigiriki litafsiriwalo ‘-sema dhidi ya’ ladokeza uhasama na lamaanisha kufanya shtaka lililotiliwa chumvi au lisilo la kweli. Kufanya hivyo ni kumhukumu ndugu vibaya. Kutenda hivyo kwalinganaje na ‘kusema dhidi ya na kuhukumu sheria ya Mungu’? Waandishi na Mafarisayo ‘waliweka kando kwa ustadi amri ya Mungu’ na kuhukumu kwa viwango vyao wenyewe. (Marko 7:1-13) Vivyo hivyo, ikiwa tungemhukumu ndugu ambaye Yehova hangemhukumu, je, tusingekuwa ‘tukihukumu sheria ya Mungu’ na kudokeza kwa njia yenye dhambi kwamba haitoshi? Na kwa kumchambua isivyo haki ndugu yetu, hatungekuwa tukitimiza ile sheria ya upendo.—Waroma 13:8-10.
9 Acheni tukumbuke hili: “Mmoja yuko ambaye ni mpaji-sheria na hakimu”—Yehova. ‘Sheria yake ni kamilifu,’ haipungukiwi. (Zaburi 19:7; Isaya 33:22) Mungu pekee ndiye mwenye haki ya kuweka viwango na kanuni za wokovu. (Luka 12:5) Kwa hiyo Yakobo auliza hivi: “Wewe ni nani uwe ukihukumu jirani yako?” Si haki yetu kuhukumu na kulaumu wengine. (Mathayo 7:1-5; Waroma 14:4, 10) Kufikiria enzi kuu ya Mungu na kutopendelea kwake na kuwa kwetu watenda-dhambi kwapaswa kutusaidia kuepuka kuhukumu wengine kwa kujiona kuwa wenye uadilifu.
Epuka Kujitumaini kwa Kujisifu
10. Kwa nini twapaswa kumfikiria Yehova katika maisha yetu ya kila siku?
10 Sikuzote twapaswa kumfikiria Yehova na sheria yake. (Yakobo 4:13-17) Kwa kutomstahi Mungu, watu wenye kujitumaini husema hivi: ‘Leo au kesho hakika sisi tutaenda jiji fulani, tumalize mwaka huko, tufanye biashara, na kuzipata faida.’ ‘Tukijiwekea hazina wenyewe lakini sisi si matajiri kuelekea Mungu,’ huenda uhai wetu ukaisha kesho na huenda tusiwe na fursa ya kumtumikia Yehova. (Luka 12:16-21) Kama Yakobo asemavyo, sisi ni kama ukungu wa asubuhi “unaotokea kwa muda kidogo na kisha kutoweka.” (1 Mambo ya Nyakati 29:15) Twaweza kutumainia shangwe idumuyo na uhai udumuo milele kwa kudhihirisha imani katika Yehova tu.
11. Yamaanisha nini kusema, “Yehova akipenda”?
11 Badala ya kumpuuza Mungu kwa kujisifu, twapaswa kuchukua msimamo huu: “Yehova akipenda, tutaishi na pia kufanya hili au lile.” Kusema “Yehova akipenda” kwaonyesha kwamba tunajaribu kutenda kupatana na mapenzi yake. Huenda tukalazimika kufanya biashara ili kutegemeza familia yetu, kusafiri katika kazi ya Ufalme, na kadhalika. Lakini acheni tusijisifu. ‘Kuona fahari kwa namna hiyo ni kuovu’ kwa sababu kwapuuza kumtegemea Mungu.—Zaburi 37:5; Mithali 21:4; Yeremia 9:23, 24.
12. Maneno ya Yakobo 4:17 yamaanisha nini?
12 Yaonekana ili kumalizia taarifa zake juu ya kujiamini na kujisifu, Yakobo asema hivi: “Ikiwa mtu ajua jinsi ya kufanya lililo sawa na bado halifanyi, hiyo ni dhambi kwake.” Kila Mkristo apaswa kukiri kwa unyenyekevu kumtegemea kwake Mungu. Ikiwa hafanyi hivyo, “hiyo ni dhambi kwake.” Bila shaka kanuni hiyohiyo yatumika kuhusu kushindwa kokote kufanya yale ambayo imani katika Mungu hututaka tufanye.—Luka 12:47, 48.
Onyo Kuhusu Matajiri
13. Yakobo asema nini juu ya wanaotumia vibaya mali zao?
13 Kwa sababu Wakristo fulani wa mapema walikuwa wamekuwa wafuatiaji wa vitu vya kimwili au walikuwa wakitamani mali, Yakobo atoa taarifa kali kuwahusu watu fulani matajiri. (Yakobo 5:1-6) Watu wa kilimwengu wenye kutumia utajiri wao kwa makosa ‘wangetoa machozi, wakipiga kilio juu ya taabu zilizokuwa zikija juu yao’ Mungu alipowalipa kulingana na matendo yao. Siku hizo, mali ya watu wengi ilikuwa hasa vitu kama vile nguo, nafaka, na divai. (Yoeli 2:19; Mathayo 11:8) Baadhi ya vitu hivyo vyaweza kuoza au ‘kuwa vyenye kuliwa na nondo,’ lakini Yakobo akazia hali ya kutofaa kitu kwa mali, si kuharibika kwake. Ingawa dhahabu na fedha haziwezi kupata kutu, ikiwa tungeziweka akiba, zingekuwa zisizo na thamani kama vitu vyenye kutu. “Kutu” hudokeza kwamba utajiri wa kimwili haukutumiwa vizuri. Kwa hiyo, sisi sote twapaswa kukumbuka kwamba “kitu fulani kama moto” ndicho ambacho wanaotumainia mali zao za kimwili “[wa]meweka akiba katika siku za mwisho” hasira ya Mungu itakapokuja juu yao. Kwa kuwa tunaishi katika “wakati wa mwisho,” maneno hayo yana maana ya pekee kwetu.—Danieli 12:4; Waroma 2:5.
14. Mara nyingi matajiri hutendaje, nasi twapaswa kufanya nini juu ya hilo?
14 Mara nyingi watu wenye mali huwapunja wavunaji wao, ambao mishahara yao iliyozuiliwa ‘hupaaza kilio’ cha kutaka malipo. (Linganisha Mwanzo 4:9, 10.) Matajiri wa kilimwengu “[wa]meishi katika anasa.” Wakijitia kupita kiasi katika kufurahisha hisi za mwili, wao wakuza mioyo minono, isiyoitikia na bado watakuwa wakifanya hivyo katika “siku” iliyotengwa kwa ajili ya kuchinjwa kwao. ‘Wao wamlaumu na kumwua kimakusudi aliye mwadilifu.’ Yakobo auliza hivi: “Je, yeye hawapingi nyinyi?” Lakini tafsiri nyingine yasema, “aliye mwadilifu; yeye hawapingi nyinyi.” Kwa vyovyote, hatupaswi kuwa wenye upendeleo kuelekea matajiri. Lazima tudumishe masilahi ya ufalme yakiwa kwanza maishani.—Mathayo 6:25-33.
Imani Hutusaidia Kudhihirisha Subira
15, 16. Kwa nini ni jambo la maana sana kudhihirisha subira?
15 Baada ya kueleza juu ya matajiri wenye kuonea wa ulimwengu, Yakobo awatia moyo Wakristo wenye kuonewa wadhihirishe subira. (Yakobo 5:7, 8) Ikiwa waamini wangevumilia shida zao kwa subira, wangethawabishwa kwa ajili ya uaminifu wakati wa kuwapo kwa Kristo, wakati ambapo hukumu ingewajia wenye kuwaonea. (Mathayo 24:37-41) Wakristo hao wa mapema walihitaji kuwa kama mkulima angojeaye kwa subira mvua ya mapema ya vuli, awezapo kupanda, na mvua ya mwisho-mwisho ya masika itokezayo matunda. (Yoeli 2:23) Sisi pia twahitaji kudhihirisha subira na kuimarisha mioyo yetu, hasa kwa sababu “kuwapo kwa Bwana” Yesu Kristo ku hapa!
16 Kwa nini tuwe na subira? (Yakobo 5:9-12) Subira hutusaidia kutopiga kite au kutweta waamini wenzetu watukasirishapo. “[Tukipigiana] vite kwa uchungu” tukiwa na roho yenye kudhuru, tutahukumiwa adhabu na Hakimu Yesu Kristo. (Yohana 5:22) Sasa kwa kuwa “kuwapo” kwake kumeanza naye “amesimama mbele ya milango,” acheni tuendeleze amani kwa kuwa wenye subira kuelekea ndugu zetu, wakabilio mitihani mingi ya imani. Imani yetu wenyewe yatiwa nguvu tukumbukapo kwamba Mungu alimthawabisha Yobu kwa sababu alivumilia majaribu yake kwa subira. (Ayubu 42:10-17) Tukidhihirisha imani na subira, tutaona kwamba “Yehova ni mwenye wororo sana katika shauku na mwenye rehema.”—Mika 7:18, 19.
17. Kwa nini Yakobo asema, “Komeni kuapa”?
17 Ikiwa hatuna subira, huenda tukautumia vibaya ulimi tusongwapo. Kwa kielelezo, huenda tukaapa mbio-mbio. “Komeni kuapa,” asema Yakobo, akionya dhidi ya kuapa kipuuzi. Kuthibitisha taarifa kwa viapo daima pia huonekana kuwa unafiki. Kwa hiyo, twapaswa tu kusema kweli, tukiacha ndiyo yetu imaanishe ndiyo, na la yetu, la. (Mathayo 5:33-37) Bila shaka, Yakobo hasemi kwamba ni kosa kuapa kusema kweli mahakamani.
Imani na Sala Zetu
18. Twapaswa ‘kuendeleza sala’ na ‘kuziimba zaburi’ chini ya hali gani?
18 Lazima sala iwe na fungu kubwa maishani mwetu ikiwa tutadhibiti usemi wetu, tudhihirishe subira, na kudumisha imani thabiti katika Mungu. (Yakobo 5:13-20) Twapaswa ‘kuendeleza sala’ hasa tuwapo chini ya jaribu. Tukiwa wachangamfu, acheni “[tu]ziimbe zaburi,” kama vile Yesu na mitume wake walivyofanya alipoanzisha Ukumbusho wa kifo chake. (Marko 14:26, NW, kielezi-chini) Nyakati nyingine, huenda tukawa na shukrani nyingi kwa Mungu hivi kwamba twaimba sifa hata moyoni. (1 Wakorintho 14:15; Waefeso 5:19) Nayo ni shangwe iliyoje kumhimidi Yehova katika wimbo kwenye mikutano ya Kikristo!
19. Twapaswa kufanya nini tukipata kuwa wagonjwa kiroho, na kwa nini tuchukue hatua hiyo?
19 Huenda tusiwe na hamu ya kuimba ikiwa twaugua kiroho, labda kwa sababu ya mwenendo mbaya au kushindwa kujilisha kwa ukawaida kwenye meza ya Yehova. Ikiwa tuko katika hali hiyo, acheni tuwaite wazee kwa unyenyekevu ili waweze ‘kusali juu yetu.’ (Mithali 15:29) Pia ‘watatupaka mafuta katika jina la Yehova.’ Kama mafuta yenye kutuliza kwenye jeraha, maneno yao yenye kufariji na shauri lao la Kimaandiko litasaidia kuondoa mshuko-moyo, shaka, na hofu. ‘Sala ya imani itatufanya tupone’ ikiwa itategemezwa na imani yetu wenyewe. Wazee wakipata kujua kwamba ugonjwa wetu wa kiroho ulisababishwa na dhambi nzito, watatuambia kwa fadhili dhambi yetu na kujaribu kutusaidia. (Zaburi 141:5) Na tukitubu, twaweza kuwa na imani kwamba Mungu atasikia sala zao na kutusamehe.
20. Kwa nini tuungamiane dhambi zetu na kusali kwa ajili ya mtu na mwenzake?
20 ‘Kuungamiana dhambi zetu waziwazi’ kwapaswa kuwa kizuizi dhidi ya kutenda dhambi zaidi. Kwapaswa kutia moyo kuhurumiana, sifa ambayo itatusukuma “kusali kwa ajili ya mtu na mwenzake.” Twaweza kuwa na imani kwamba hilo litakuwa lenye manufaa kwa sababu sala ya “mtu mwadilifu”—adhihirishaye imani na aonwaye na Mungu kuwa mnyoofu—humfanya Yehova atimize mengi. (1 Petro 3:12) Nabii Eliya alikuwa na udhaifu mbalimbali kama wetu, lakini sala zake zilikuwa na matokeo. Alisali, na mvua haikunya kwa miaka mitatu na nusu. Aliposali tena, kwa hakika mvua ilikunya.—1 Wafalme 17:1; 18:1, 42-45; Luka 4:25.
21. Huenda tukaweza kufanya nini ikiwa Mkristo mwenzetu “aongozwa vibaya kutoka kwenye kweli”?
21 Vipi ikiwa mshiriki wa kutaniko “aongozwa vibaya kutoka kwenye kweli,” akikengeuka kutoka katika fundisho na mwenendo ulio sawa? Huenda tukaweza kumrudisha kutoka kwenye kosa lake kupitia shauri la Biblia, sala, na msaada mwingine. Tukifaulu, kufanya hivyo kwamweka chini ya fidia ya Kristo na kwamwokoa asife kiroho na kuhukumiwa uharibifu. Kwa kumsaidia mkosaji, twafunika wingi wa dhambi zake. Mtenda-dhambi aliyekaripiwa ageukapo kutoka kwenye mwendo wake wenye dhambi, atubupo, na kutafuta msamaha, tutashangilia kwamba tulifanya kazi ili kufunika wingi wa dhambi zake.—Zaburi 32:1, 2; Yuda 22, 23.
Jambo Fulani kwa Ajili Yetu Sote
22, 23. Twapaswa kuathiriwaje na maneno ya Yakobo?
22 Kwa wazi, barua ya Yakobo ina jambo lenye kutunufaisha sisi sote. Yatuonyesha jinsi ya kukabili majaribu, yatushauri dhidi ya kutokuwa na upendeleo, na hutuhimiza tushiriki katika kazi nyoofu. Yakobo atuhimiza tuudhibiti ulimi, tukinze uvutano wa ulimwengu, na kuendeleza amani. Maneno yake yapaswa kutufanya tuwe wenye subira na wenye kusali sana.
23 Ni kweli kwamba mwanzoni barua ya Yakobo ilipelekwa kwa Wakristo watiwa-mafuta wa mapema. Hata hivyo, sisi sote twapaswa kuacha shauri lake litusaidie kuishika imani yetu. Maneno ya Yakobo yaweza kutegemeza imani itusukumayo tutende kwa kukata maneno katika utumishi wa Mungu. Na barua hii iliyopuliziwa na Mungu hujenga imani yenye kudumu ambayo hutufanya tuwe Mashahidi wa Yehova wenye subira, na wenye kusali sana leo, wakati wa “kuwapo kwa Bwana” Yesu Kristo.
Ungejibuje?
◻ Kwa nini Wakristo fulani wa mapema walihitaji kubadili mtazamo na mwenendo wao?
◻ Yakobo awapa matajiri onyo gani?
◻ Kwa nini tudhihirishe subira?
◻ Kwa nini tusali kwa ukawaida?
[Hisani ya Picha katika ukurasa wa 19]
Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.
[Picha katika ukurasa wa 23]
Wakristo fulani wa mapema walihitaji kuwa wenye subira zaidi na waamini wenzao
[Picha katika ukurasa wa 24]
Wakristo wahitaji kuwa wenye subira, wenye kupenda, na wenye kusali sana