Acheni Tuishike Sana Imani Yetu Yenye Thamani!
“Kwa wale ambao wamepata imani, yenye kushikiliwa katika pendeleo lililo sawa na letu.”—2 PETRO 1:1.
1. Yesu alisema nini katika kuwaonya mitume wake, hata hivyo Petro alijigambaje?
Jioni iliyotangulia kifo cha yesu, alisema kwamba mitume wake wote wangemwacha. Mmoja wao, Petro, alijigamba hivi: “Ijapokuwa wengine wote wakwazika kuhusiana nawe, hakika mimi sitakwazika kamwe!” (Mathayo 26:33) Lakini Yesu alijua vinginevyo. Ndiyo sababu alimwambia Petro kwenye pindi hiyohiyo: “Nimeomba dua kwa ajili yako ili imani yako isipate kufifia; na wewe, mara uwapo umerudi, watie nguvu ndugu zako.”—Luka 22:32.
2. Ujapokuwa uhakika wa kupita kiasi wa Petro, ni matendo gani yake yaliyoonyesha kwamba alikuwa dhaifu?
2 Petro, ambaye alikuwa na uhakika wa kupita kiasi kuhusiana na imani yake, alimkana Yesu usiku huohuo. Mara tatu alikana kwamba hata hakumjua Kristo! (Mathayo 26:69-75) ‘Aliporudi,’ maneno ya Bwana-Mkubwa wake, “watie nguvu ndugu zako,” lazima yawe yalisikika waziwazi masikioni mwake tena na tena. Sehemu iliyosalia ya maisha ya Petro iliathiriwa sana na onyo hilo la upole, kama ithibitishwavyo na zile barua mbili alizoandika, ambazo zimehifadhiwa katika Biblia.
Sababu Iliyomfanya Petro Aandike Barua Zake
3. Kwa nini Petro aliandika barua yake ya kwanza?
3 Yapata miaka 30 baada ya kifo cha Yesu, Petro aliandika barua yake ya kwanza, kwa ndugu katika Ponto, Galatia, Kapadokia, Asia, na Bithinia, maeneo ambayo sasa yafanyiza Uturuki kaskazini na magharibi. (1 Petro 1:1) Bila shaka, Wayahudi ambao huenda ikawa baadhi yao walipata kuwa Wakristo kwenye Pentekoste 33 W.K., walitiwa ndani miongoni mwa walioandikiwa na Petro. (Matendo 2:1, 7-9) Wengi walikuwa watu Wasio Wayahudi waliokuwa wakipatwa na majaribu makali mikononi mwa wapinzani. (1 Petro 1:6, 7; 2:12, 19, 20; 3:13-17; 4:12-14) Kwa hiyo Petro aliwaandikia ndugu hao ili kuwatia moyo. Kusudi lake lilikuwa kuwasaidia wapokee “mwisho wa imani y[ao], ule wokovu wa nafsi z[ao].” Hivyo, katika onyo lake la upole la kuachana, alihimiza hivi: “Chukueni msimamo wenu dhidi [ya Ibilisi], mkiwa thabiti katika imani.”—1 Petro 1:9; 5:8-10.
4. Kwa nini Petro aliandika barua yake ya pili?
4 Baadaye, Petro aliwaandikia Wakristo hao barua ya pili. (2 Petro 3:1) Kwa nini? Kwa kuwa tisho kubwa hata zaidi lilikuwako. Watu mmoja-mmoja wasio waadilifu wangejaribu kuendeleza mwenendo wao wenye kunajisi miongoni mwa waamini na wangepotosha baadhi yao! (2 Petro 2:1-3) Isitoshe, Petro alionya juu ya wadhihaki. Alikuwa ameandika katika barua yake ya kwanza kwamba “mwisho wa mambo yote umekaribia,” na sasa yamkini baadhi ya watu walikuwa wakidhihaki wazo hilo. (1 Petro 4:7; 2 Petro 3:3, 4) Acheni tuchunguze barua ya pili ya Petro na kuona jinsi ilivyowaimarisha ndugu wabaki imara katika imani. Katika makala hii ya kwanza, tutachunguza 2 Petro sura ya 1.
Kusudi la Sura ya 1
5. Petro awatayarishaje wasomaji wake kwa ajili ya mazungumzo juu ya matatizo?
5 Petro hashughulikii mara moja matatizo magumu. Badala ya hivyo, anatayarisha njia ya kuzungumzia matatizo hayo kwa kukuza uthamini wa wasomaji wake kuelekea waliyopokea walipopata kuwa Wakristo. Awakumbusha juu ya ahadi za ajabu za Mungu na juu ya kutegemeka kwa unabii mbalimbali wa Biblia. Afanya hivyo kwa kuwaambia juu ya mgeuko-umbo, lile ono ambalo yeye binafsi alipata juu ya Kristo akiwa katika mamlaka ya Ufalme.—Mathayo 17:1-8; 2 Petro 1:3, 4, 11, 16-21.
6, 7. (a) Ni somo gani tuwezalo kujifunza kutokana na utangulizi wa barua ya Petro? (b) Tukitoa shauri, nyakati nyingine laweza kuwa jambo lenye kusaidia kukubali nini?
6 Je, twaweza kujifunza somo kutokana na utangulizi wa Petro? Je, shauri halikubaliki zaidi tukipitia pamoja na wasikilizaji mambo mbalimbali juu ya tumaini tukufu la Ufalme ambalo sote twathamini sana? Na namna gani juu ya kutumia jambo fulani tulilopatwa nalo kibinafsi? Yaelekea, baada ya kifo cha Yesu, mara nyingi Petro alieleza juu ya kuona ono hilo la Kristo akiwa katika utukufu wa Ufalme.—Mathayo 17:9.
7 Pia, kumbuka kwamba, yaelekea kufikia wakati ambapo Petro aliandika barua yake ya pili, Gospeli ya Mathayo na barua ya mtume Paulo kwa Wagalatia tayari zilikuwa zimegawanywa sana. Kwa hiyo, huenda ikawa kasoro za kibinadamu za Petro na vilevile rekodi yake ya imani ni mambo ambayo yalijulikana sana miongoni mwa watu wa wakati uleule. (Mathayo 16:21-23; Wagalatia 2:11-14) Hata hivyo, hilo halikumwondolea uhuru wake wa kusema. Kwa kweli, huenda ikawa hilo liliifanya barua yake ivutie zaidi wale waliofahamu udhaifu wao mbalimbali. Kwa hiyo, tusaidiapo walio na matatizo, je, hakuwezi kuwa na matokeo zaidi kukubali kwamba sisi pia twaweza kukosea?—Waroma 3:23; Wagalatia 6:1.
Salamu Yenye Kutia Nguvu
8. Yaelekea Petro alitumia neno “imani” katika maana gani?
8 Sasa fikiria salamu ya Petro. Yeye ataja habari ya imani moja kwa moja, akiwaita wasomaji wake “wale ambao wamepata imani, yenye kushikiliwa katika pendeleo lililo sawa na letu.” (2 Petro 1:1) Hapa neno “imani” yaelekea lamaanisha “ushawishi imara” nalo larejezea itikadi au mafundisho yote ya Kikristo, ambayo kwenye Maandiko nyakati nyingine huitwa “kweli.” (Wagalatia 5:7; 2 Petro 2:2; 2 Yohana 1) Neno “imani” hutumiwa mara nyingi katika maana hii kuliko katika maana ya ujumla ya itibari au uhakika kuelekea mtu au kitu.—Matendo 6:7; 2 Wakorintho 13:5; Wagalatia 6:10; Waefeso 4:5; Yuda 3.
9. Kwa nini lazima salamu ya Petro iwe ilisikika kuwa yenye uchangamfu hasa kwa Wasio Wayahudi?
9 Lazima salamu ya Petro iwe ilisikika kuwa yenye kupendeza hasa kwa wasomaji Wasio Wayahudi. Wayahudi hawakuwa na shughuli zozote na Wasio Wayahudi, hata waliwadharau, na ubaguzi dhidi ya Wasio Wayahudi ulidumu miongoni mwa Wayahudi waliokuwa wamekuwa Wakristo. (Luka 10:29-37; Yohana 4:9; Matendo 10:28) Hata hivyo, Petro, Myahudi kwa kuzaliwa na mtume wa Yesu Kristo, alisema kwamba wasomaji wake—Wayahudi na Wasio Wayahudi—walikuwa na imani ileile na walifurahia pendeleo sawa na lake.
10. Ni masomo gani tuwezayo kujifunza kutokana na salamu ya Petro?
10 Fikiria masomo mazuri ambayo salamu ya Petro yatufundisha leo. Mungu hana ubaguzi; hapendelei jamii moja au taifa moja kuliko jingine. (Matendo 10:34, 35; 11:1, 17; 15:3-9) Kama vile Yesu mwenyewe alivyofundisha, Wakristo wote ni ndugu, na hakuna yeyote kati yetu apaswaye kuhisi kuwa bora zaidi. Zaidi, salamu ya Petro yakazia kwamba kwa kweli sisi ni udugu wa ulimwenguni pote, wanaoishika imani ambayo Petro na mitume wenzake walikuwa nayo “katika pendeleo lililo sawa.”—Mathayo 23:8; 1 Petro 5:9.
Ujuzi na Ahadi za Mungu
11. Baada ya salamu yake, Petro anakazia mambo gani muhimu?
11 Baada ya salamu zake, Petro aandika hivi: “Fadhili isiyostahiliwa na amani zipate kuongezwa kwenu.” Fadhili isiyostahiliwa na amani zitaongezwaje kwetu? “Kwa ujuzi sahihi juu ya Mungu na juu ya Yesu Bwana wetu,” Petro ajibu. Kisha asema hivi: ‘Nguvu ya kimungu imetupa sisi kwa hiari mambo yote ambayo yahusu uhai na ujitoaji-kimungu.’ Lakini twapokeaje mambo hayo yaliyo muhimu? “Kupitia ujuzi sahihi juu ya yeye ambaye alituita kupitia utukufu na wema wa adili.” Hivyo Petro akazia mara mbili kwamba ujuzi sahihi juu ya Mungu na Mwana wake ni muhimu.—2 Petro 1:2, 3; Yohana 17:3.
12. (a) Kwa nini Petro anakazia umaana wa ujuzi sahihi? (b) Ni lazima tufanye nini kwanza ili tufurahie ahadi za Mungu?
12 “Walimu wasio wa kweli” ambao Petro aonya juu yao katika sura ya 2 hutumia “maneno bandia” ili kuwadanganya Wakristo. Kwa njia hiyo wao hujaribu kuwashawishi warudie ukosefu wa adili ambao kutoka huo walikombolewa. Matokeo kwa wowote ambao wamekombolewa kupitia “ujuzi sahihi juu ya Bwana na Mwokozi Yesu Kristo” na ambao baadaye wanashindwa na udanganyo huo ni yenye kuleta msiba. (2 Petro 2:1-3, 20) Kwa wazi akitarajia kuzungumzia tatizo hili baadaye, Petro akazia mwanzoni kabisa mwa barua yake fungu la ujuzi sahihi ili kudumisha msimamo safi pamoja na Mungu. Petro aonelea kwamba Mungu “ametupa sisi kwa hiari ahadi zenye bei na zilizo bora sana, ili kupitia hizi nyinyi mpate kuwa washiriki katika asili ya kimungu.” Lakini, ili kufurahia ahadi hizo, ambazo ni sehemu muhimu ya imani yetu, Petro asema kwamba, lazima kwanza tuwe “[tu]meponyoka kutoka katika ufisadi ambao umo katika ulimwengu kupitia uchu.”—2 Petro 1:4.
13. Wakristo watiwa-mafuta na pia “kondoo wengine” wameazimia kushika sana nini?
13 Wazionaje ahadi za Mungu? Katika njia ambayo mabaki ya Wakristo watiwa-mafuta huziona? Mwaka wa 1991, Frederick Franz, aliyekuwa msimamizi wa Watch Tower Bible and Tract Society, ambaye alikuwa amefuatia huduma ya wakati wote kwa miaka 75, alitoa muhtasari wa hisia za wanaotumaini kutawala pamoja na Kristo: “Twashika sana kufikia saa hii, nasi tutaendelea kushika sana hadi Mungu awe kwa hakika amethibitika kuwa wa kweli kwa ‘ahadi zake zenye bei na zilizo bora sana.’” Ndugu Franz aliendelea kuwa na uhakika katika ahadi ya Mungu ya ufufuo wa kimbingu, naye aliishika sana ile imani hadi kifo chake akiwa na umri wa miaka 99. (1 Wakorintho 15:42-44; Wafilipi 3:13, 14; 2 Timotheo 2:10-12) Vivyo hivyo, mamilioni ya watu wanaishika sana imani, wakifuliza kukazia uangalifu wao ahadi ya Mungu ya paradiso ya kidunia ambamo watu watakaa milele kwa furaha. Je, wewe ni mmoja wao?—Luka 23:43; 2 Petro 3:13; Ufunuo 21:3, 4.
Kuitikia Ahadi za Mungu
14. Kwa nini Petro anaorodhesha wema wa adili ukiwa sifa ya kwanza ya kujazwa kwenye imani?
14 Je, twamshukuru Mungu kwa yale ambayo ameahidi? Ikiwa ndivyo, Petro ajadili kwamba, twapaswa kuonyesha hilo. “Ndiyo, kwa sababu hiihii” (kwa sababu Mungu ametupa ahadi zenye bei sana), twapaswa kufanya jitihada halisi ili kuwa watendaji katika imani. Hatuwezi kuridhika na kuwa tu katika imani au kujua tu kweli ya Biblia. Hilo halitoshi! Labda katika siku ya Petro watu fulani katika makutaniko waliongea mengi juu ya imani lakini wakahusika katika mwenendo usio wa adili. Tabia yao ilihitaji kuwa yenye wema wa adili, kwa hiyo Petro ahimiza hivi: “Jazeni kwenye imani yenu wema wa adili.”—2 Petro 1:5; Yakobo 2:14-17.
15. (a) Kwa nini ujuzi waorodheshwa baada ya wema wa adili ukiwa sifa ya kujazwa kwenye imani? (b) Ni sifa zipi nyingine zitakazotuandalia vifaa vya kuishika sana imani?
15 Baada ya kutaja wema wa adili, Petro aorodhesha sifa sita zaidi ambazo lazima zijazwe au kuongezwa, kwenye imani yetu. Kila moja ya hizo yahitajiwa ikiwa ‘tutasimama imara katika imani.’ (1 Wakorintho 16:13) Kwa sababu waasi-imani walikuwa ‘wakipotoa Maandiko’ na kueneza ‘mafundisho ya udanganyifu,’ Petro afuata kuorodhesha ujuzi kuwa muhimu, akisema hivi: “Kwenye wema wa adili wenu [jazeni] ujuzi.” Kisha aendelea kusema hivi: “Kwenye ujuzi wenu [ongezeni] kujidhibiti, kwenye kujidhibiti kwenu uvumilivu, kwenye uvumilivu wenu ujitoaji-kimungu, kwenye ujitoaji-kimungu wenu shauku ya kidugu, kwenye shauku ya kidugu yenu upendo.”—2 Petro 1:5-7; 2:12, 13; 3:16.
16. Ni jambo gani litakalotukia ikiwa sifa ambazo Petro ameorodhesha zajazwa kwenye imani, lakini ni nini litakalotukia zisipojazwa?
16 Ni jambo gani litakalotukia mambo yote hayo saba yakijazwa kwenye imani yetu? “Kwa maana ikiwa mambo haya yakaa ndani yenu na kufurika,” Petro ajibu, “yatawazuia kuwa ama wasiotenda ama wasiozaa matunda kuhusu ujuzi sahihi juu ya Bwana wetu Yesu Kristo.” (2 Petro 1:8) Kwa upande mwingine, Petro asema hivi: “Ikiwa mambo hayo hayakai ndani ya yeyote, yeye ni kipofu, akifunga macho yake kwenye nuru, na amekuwa msahaulifu kuhusu kutakaswa kwake kutoka katika dhambi zake za zamani za kale.” (2 Petro 1:9) Ona kwamba Petro anaacha kutumia maneno “yenu” na “wetu” na kuanza kutumia maneno “yeyote,” “yeye,” na “yake.” Ingawa, kwa kusikitisha, watu fulani ni vipofu, wasahaulifu, na wasio safi, kwa fadhili Petro hadokezi kwamba msomaji ni mmoja wao.—2 Petro 2:2.
Kuwatia Nguvu Ndugu Zake
17. Ni jambo gani ambalo huenda likawa lilichochea ombi lenye wororo la Petro la kuzoea “mambo hayo”?
17 Labda akitambua kwamba hasa wapya wanaweza kudanganywa kwa urahisi, Petro awatia moyo kwa wororo hivi: “Akina ndugu, fanyeni hata zaidi yote kabisa mwezayo, mfanye wito na kuchaguliwa kwenu kuwe hakika kwa ajili yenu wenyewe; kwa maana ikiwa mnafuliza kufanya mambo hayo hamtakosa kwa vyovyote.” (2 Petro 1:10; 2:18) Wakristo watiwa-mafuta ambao wanajaza kwenye imani yao mambo hayo saba watafurahia thawabu tukufu, kama vile Petro asemavyo: “Mtapewa kwa utajiri mwingilio katika ufalme udumuo milele wa Bwana na Mwokozi wetu Yesu Kristo.” (2 Petro 1:11) “Kondoo wengine” watapokea urithi udumuo milele katika makao ya kidunia ya Ufalme wa Mungu.—Yohana 10:16; Mathayo 25:33, 34.
18. Kwa nini Petro ana mwelekeo wa ‘sikuzote kuwakumbusha’ ndugu zake?
18 Kwa moyo mweupe Petro awatakia ndugu zake thawabu hiyo tukufu. “Kwa sababu hii,” aandika, “nitakuwa sikuzote na mwelekeo kuwakumbusha nyinyi kuhusu mambo haya, ijapokuwa mwayajua hayo na mmewekwa imara katika kweli.” (2 Petro 1:12) Petro atumia neno la Kigiriki ste·riʹzo, ambalo hapa latafsiriwa kuwa ‘wamewekwa imara’ lakini litafsiriwalo kuwa ‘-tia nguvu’ katika onyo la upole la Yesu la mapema kwa Petro: “Watie nguvu ndugu zako.” (Luka 22:32) Kutumiwa kwa neno hilo kwaweza kudokeza kwamba Petro akumbuka lile onyo la upole lenye nguvu alilopokea kutoka kwa Bwana wake. Sasa Petro asema hivi: “Nafikiria hili kuwa sawa, maadamu nimo katika tabenakulo hii [mwili wa kibinadamu], kuamsha nyinyi kwa njia ya kuwakumbusha, kama ninavyojua kwamba kuondolewa kwa tabenakulo yangu kutakuwa karibuni.”—2 Petro 1:13, 14.
19. Twahitaji misaada gani leo?
19 Ijapokuwa Petro asema kwa fadhili kwamba wasomaji wake “[wa]mewekwa imara katika kweli,” ang’amua kwamba wao waweza kuvunjikiwa imani yao kama vile kuvunjikiwa meli. (1 Timotheo 1:19) Kwa kuwa yeye ajua kwamba atakufa karibuni, awatia nguvu ndugu zake kwa kutaja mambo ambayo wanaweza kukumbuka baadaye ili kujiendeleza wakiwa wenye nguvu kiroho. (2 Petro 1:15; 3:12, 13) Vivyo hivyo, sisi leo twahitaji vikumbusha vya daima ili kubaki imara katika imani. Bila kujali sisi ni nani au tumekuwa katika kweli kwa muda mrefu kadiri gani, hatuwezi kupuuza usomaji wa kawaida wa Biblia, funzo la kibinafsi, na kuhudhuria mikutano ya kutaniko. Watu fulani hutoa udhuru wa kutohudhuria, wakisema kwamba wamechoka sana au kwamba mikutano ni yenye kurudiwa-rudiwa au haiongozwi kwa njia yenye kuvutia, lakini Petro alijua jinsi yeyote wetu awezavyo kupoteza imani haraka sana tukianza kuwa wenye uhakika kupita kiasi.—Marko 14:66-72; 1 Wakorintho 10:12; Waebrania 10:25.
Msingi Imara wa Imani Yetu
20, 21. Mgeuko-umbo ulitiaje nguvu imani ya Petro na wasomaji wa barua yake, kutia nasi leo?
20 Je, imani yetu yategemea tu ngano zilizobuniwa kwa werevu? “Sivyo,” Petro ajibu kwa mkazo, “haikuwa kwa kufuata hadithi zisizo za kweli zilizotungwa kwa usanifu mwingi kwamba tuliwafahamisha nyinyi juu ya nguvu na kuwapo kwa Bwana wetu Yesu Kristo, lakini ilikuwa kwa kupata kuwa mashahidi wa kujionea fahari yake.” Petro, Yakobo, na Yohana walikuwapo pamoja na Yesu walipomwona katika ono, akiwa katika mamlaka ya Ufalme. Petro aeleza hivi: “Alipokea kutoka kwa Mungu Baba heshima na utukufu, wakati maneno ya namna hii yalipopelekwa kwake kwa utukufu wenye fahari: ‘Huyu ni mwana wangu, mpendwa wangu, ambaye mimi mwenyewe nimemkubali.’ Ndiyo, maneno haya tuliyasikia yakipelekwa kutoka mbinguni tulipokuwa tungali pamoja naye katika mlima mtakatifu.”—2 Petro 1:16-18.
21 Petro, Yakobo, na Yohana walipoona ono hilo, bila shaka Ufalme ulipata kuwa jambo halisi kwao! “Kwa sababu hiyo,” Petro aonelea, “tuna neno la unabii likiwa limefanywa hakika zaidi; na mnafanya vema kulikazia uangalifu.” Ndiyo, wasomaji wa barua ya Petro, kutia nasi leo, tuna sababu yenye nguvu ya kukazia uangalifu unabii mbalimbali juu ya Ufalme wa Mungu. Twahitaji kukaza uangalifu katika njia ipi? Petro ajibu: “Kama vile kwa taa yenye kung’aa mahali penye giza, hadi siku ipambazuke na nyota ya mchana izuke, katika mioyo yenu.”—2 Petro 1:19; Danieli 7:13, 14; Isaya 9:6, 7.
22. (a) Mioyo yetu yahitaji kuendelea kuwa chonjo juu ya nini? (b) Sisi hukaziaje uangalifu neno la kiunabii?
22 Mioyo yetu ingekuwa yenye giza pasipo mmuliko wa neno la kiunabii. Lakini kwa kulikazia uangalifu, mioyo ya Wakristo imeendelea kuwa chonjo juu ya kupambazuka kwa siku ambayo “nyota ya mchana,” Yesu Kristo, ainuka katika utukufu wa Ufalme. (Ufunuo 22:16) Sisi leo hukaziaje uangalifu neno la kiunabii? Kwa funzo la Biblia, kwa kutayarisha kwa ajili ya mikutano na kuishiriki, na kwa ‘kufikiri kwa uzito juu ya mambo haya, na kuvama katika hayo.’ (1 Timotheo 4:15) Ikiwa neno la kiunabii litakuwa taa ya kuangaza katika ‘mahali penye giza’ (mioyoni mwetu), lazima turuhusu ituathiri sana—tamaa zetu, hisia zetu, vichocheo vyetu, na miradi yetu. Twahitaji kuwa wanafunzi wa Biblia, kwa kuwa Petro amalizia sura ya 1 kwa kusema hivi: “Hakuna unabii wa Andiko uchipukao kutokana na fasiri yoyote ya faragha. Kwa maana unabii haukuletwa wakati wowote kamwe kwa mapenzi ya binadamu, bali wanadamu walisema kutoka kwa Mungu walipokuwa wakichukuliwa na roho takatifu.”—2 Petro 1:20, 21.
23. Sura ya kwanza ya 2 Petro imewatayarisha wasomaji kwa ajili ya nini?
23 Katika sura ya kufungua ya barua yake ya pili, Petro alituandalia kichocheo chenye nguvu cha kuishika sana imani yetu yenye thamani. Sasa tumetayarishwa kwa ajili ya uchunguzi wa mambo mazito yanayofuata. Makala ifuatayo itazungumzia sura ya 2 ya 2 Petro, ambapo huyo mtume anashughulikia tatizo la mavutano yasiyo ya adili ambayo yalikuwa yamepenyeza ndani ya makutaniko.
Je, Wakumbuka?
◻ Kwa nini Petro akazia umaana wa ujuzi sahihi?
◻ Ni nini ambayo huenda ikawa ndiyo sababu ya kuorodheshwa kwa wema wa adili ukiwa sifa ya kwanza ya kuongezwa kwa imani?
◻ Kwa nini Petro ana mwelekeo wa sikuzote kuwapa ndugu zake vikumbusha?
◻ Petro aandalia imani yetu msingi gani imara?
[Picha katika ukurasa wa 9]
Kasoro za Petro hazikumfanya aache imani yake