Ufundishaji wa Kimungu Dhidi ya Mafundisho ya Mashetani

“Wengine watajitenga na imani, wakisikiliza roho zidanganyazo, na mafundisho ya mashetani.”—1 TIMOTHEO 4:1.

1. Wakristo wako katikati ya pigano jipi?

EBU wazia ukiishi maisha yako yote katika eneo lenye vita. Ingekuwaje kwenda kulala huku ukisikia milio ya bunduki na kuamka huku ukisikia milipuko ya makombora? Kwa kusikitisha, hivyo hasa ndivyo watu huishi katika sehemu nyingine za ulimwengu. Lakini, Wakristo wote huishi hivyo, katika maana ya kiroho. Wamo katikati ya pigano kubwa ambalo limekuwa likiendelea kwa miaka 6,000 na ambalo limeongezeka katika siku zetu. Vita hiyo ya tangu zamani ni gani? Pigano kati ya kweli na uwongo, la ufundishaji wa kimungu dhidi ya mafundisho ya mashetani. Kuliita pigano hilo kuwa lisilo la huruma kabisa na lenye kudhuru zaidi katika historia ya wanadamu, si kutia chumvi—angalau kwa habari ya vitendo vya upande mmoja wenye kupingana.

2. (a) Kulingana na Paulo, ni pande zipi mbili zinazopingana? (b) Paulo alimaanisha nini kwa neno “imani”?

² Mtume Paulo alitaja pande zote mbili za pigano hilo alipomwandikia Timotheo hivi: “Roho anena waziwazi [tamko lililopuliziwa lasema, NW] ya kwamba nyakati za mwisho wengine watajitenga na imani, wakisikiliza roho zidanganyazo, na mafundisho ya mashetani.” (1 Timotheo 4:1) Ona kwamba mafundisho ya mashetani yangekuwa yenye uvutano hasa katika “nyakati za mwisho.” Kama ilivyoonwa katika siku za Paulo, tunaishi katika wakati wa jinsi hiyo. Ona, pia, kile kinachopigana na mafundisho ya mashetani, yaani, “imani.” Hapa, “imani” yawakilisha ufundishaji wa kimungu, wenye msingi wa matamko ya Mungu yaliyopuliziwa kimungu ambayo yamo katika Biblia. Imani hiyo ni yenye kutoa uhai. Hufundisha Mkristo afanye mapenzi ya Mungu. Ndiyo kweli iongozayo kwenye uhai wa milele.—Yohana 3:16; 6:40.

3. (a) Ni nini kinachowapata wale wanaojeruhiwa katika lile pigano kati ya kweli na uwongo? (b) Ni nani aliye chanzo cha mafundisho ya mashetani?

³ Wowote waangukao kutoka kwenye imani hawapati uhai wa milele. Wao ni wale ambao wamejeruhiwa katika vita hiyo. Ni tokeo lenye msiba kama nini kwa mtu kujiruhusu mwenyewe aongozwe vibaya na mafundisho ya mashetani! (Mathayo 24:24) Sisi tukiwa watu mmoja-mmoja twaweza kuepukaje kuwa wale wanaojeruhiwa? Kwa kukataa kabisa mafundisho hayo ya uwongo, yanayotumikia tu kusudi la “mkuu wa pepo [mashetani, NW],” Shetani Ibilisi. (Mathayo 12:24) Kwa kutabirika, mafundisho ya Shetani ni uwongo, kwa kuwa Shetani ndiye “baba ya uwongo.” (Yohana 8:44, NW) Fikiria jinsi alivyotumia uwongo mbalimbali kistadi ili kuongoza vibaya wazazi wetu wa kwanza.

Mafundisho ya Mashetani Yafunuliwa

4, 5. Shetani alimwambia Hawa uwongo upi, na kwa nini hilo lilikuwa jambo ovu sana?

⁴ Matukio hayo yamerekodiwa katika Biblia kwenye Mwanzo 3:1-5. Akitumia nyoka, Shetani alimkaribia yule mwanamke Hawa akamuuliza: “Ati! hivi ndivyo alivyosema Mungu, Msile matunda ya miti yote ya bustani?” Swali hilo halionekani kuwa lenye kudhuru, lakini litazame tena. “Ati! hivi ndivyo alivyosema?” Shetani asikika kuwa na mshangao, kana kwamba kusema, ‘Kwa nini Mungu asema jambo kama hilo?’

⁵ Katika ukosefu wake wa ujuzi, Hawa alionyesha kwamba ilikuwa hivyo. Yeye alijua ufundishaji wa kimungu juu ya jambo hilo, kwamba Mungu alikuwa amemwambia Adamu kwamba wangekufa ikiwa wangekula kutokana na mti wa ujuzi wa mema na mabaya. (Mwanzo 2:16, 17) Kwa wazi swali la Shetani lilikuwa limeamsha kupendezwa kwake, kwa hiyo Hawa alisikiliza alipofikia jambo kuu la hoja yake: “Nyoka akamwambia mwanamke, Hakika hamtakufa.” Hilo lilikuwa jambo ovu kama nini la kusema! Shetani alimshtaki Yehova, aliye Mungu wa kweli, aliye Mungu wa upendo, aliye Muumba, kuwaambia watoto Wake wa kibinadamu uwongo!—Zaburi 31:5; 1 Yohana 4:16; Ufunuo 4:11.

6. Shetani alipingaje wema na enzi kuu ya Yehova?

⁶ Lakini Shetani alisema zaidi. Yeye aliendelea kusema hivi: “Kwa maana Mungu anajua ya kwamba siku mtakayokula matunda ya mti huo, mtafumbuliwa macho, nanyi mtakuwa kama Mungu, mkijua mema na mabaya.” Kulingana na Shetani, Yehova Mungu—aliyekuwa amewaandalia wazazi wetu wa kwanza mengi sana—alitaka kuwanyima jambo fulani zuri ajabu. Alitaka kuwazuia wasiwe kama miungu. Hivyo, Shetani alipinga wema wa Mungu. Pia aliendeleza sifa ya kujiridhisha na kupuuza kimakusudi sheria za Mungu, akisema kwamba kutenda kwa njia hiyo kungekuwa na manufaa. Kwa kweli, Shetani alipinga enzi kuu ya Mungu juu ya uumbaji Wake mwenyewe, akidai kwamba Mungu hakuwa na haki ya kuwekea mipaka yale ambayo mwanadamu alifanya.

7. Mafundisho ya mashetani yalisikiwa lini kwa mara ya kwanza, nayo yanafananaje leo?

⁷ Kwa maneno hayo ya Shetani, mafundisho ya mashetani yalianza kusikiwa. Bado mafundisho hayo maovu huendeleza kanuni izo hizo zisizoonyesha kumwogopa Mungu. Kama vile alivyofanya katika bustani ya Edeni, bado Shetani pamoja na roho wengine walioasi ambao wamejiunga naye, hupinga haki ya Mungu ya kuweka viwango vya utendaji. Bado yeye hupinga enzi kuu ya Yehova na kujaribu kuwavuta wanadamu wasimtii Baba yao wa kimbingu.—1 Yohana 3:8, 10.

8. Adamu na Hawa walipoteza nini katika Edeni, lakini Yehova alithibitikaje kuwa kweli?

⁸ Katika mgogoro huo wa kwanza katika lile pigano kati ya ufundishaji wa kimungu na mafundisho ya mashetani, Adamu na Hawa walifanya uamuzi mbaya wakapoteza tumaini lao la uhai wa milele. (Mwanzo 3:19) Miaka ilipopita na miili yao ikaanza kuzorota, walihakikishiwa vya kutosha kuhusu ni nani aliyekuwa amesema uwongo na ni nani aliyekuwa amesema kweli huko nyuma katika Edeni. Hata hivyo, mamia ya miaka kabla ya wao kufa kimwili, walikuwa wa kwanza kujeruhiwa katika lile pigano kati ya kweli na uwongo wakati Muumba wao, aliye Chanzo cha uhai, alipowahukumu kutostahili uhai. Hapo ndipo walipokufa kiroho.—Zaburi 36:9; linganisha Waefeso 2:1.

Mafundisho ya Mashetani Leo

9. Mafundisho ya mashetani yamekuwa na matokeo gani muda wote wa karne ambazo zimepita?

⁹ Kama ilivyorekodiwa katika kitabu cha Ufunuo, mtume Yohana alipelekwa kwa pulizio hadi “siku ya Bwana,” iliyoanza katika 1914. (Ufunuo 1:10) Wakati huo Shetani na mashetani wake walitupwa kutoka mbinguni hadi eneo la dunia—hicho kilikuwa kizuizi kikubwa kwa mpinzani huyo wa Muumba wetu Mtukufu. Sauti yake haikusikika tena mbinguni ikitoa daima mashtaka dhidi ya watumishi wa Yehova. (Ufunuo 12:10) Lakini, mafundisho ya mashetani yalikuwa yamefanya maendeleo gani katika dunia tangu Edeni? Masimulizi hayo yasema hivi: “Yule joka akatupwa, yule mkubwa, nyoka wa zamani, aitwaye Ibilisi na Shetani, audanganyaye ulimwengu wote.” (Ufunuo 12:9) Ulimwengu mzima ulikuwa umefuata uwongo wa Shetani! Si ajabu kwamba Shetani anaitwa “mkuu wa ulimwengu!”—Yohana 12:31; 16:11.

10, 11. Shetani na mashetani wake wamekuwa watendaji kwa njia zipi leo?

¹⁰ Je! Shetani alikubali kuwa ameshindwa baada ya yeye kuondolewa mbinguni? Hasha! Aliazimia kuendelea kupigana dhidi ya ufundishaji wa kimungu na dhidi ya wale washikamanao nao. Baada ya kutupwa kwake kutoka mbinguni, Shetani aliendelea na vita yake: “Joka [Shetani] akamkasirikia yule mwanamke, akaenda zake afanye vita juu ya wazao wake waliosalia, wazishikao amri za Mungu, na kuwa na ushuhuda wa Yesu.”—Ufunuo 12:17.

¹¹ Zaidi ya kupigana vita na watumishi wa Mungu, Shetani anaujaza ulimwengu na propaganda zake, akijitahidi kuwaweka wanadamu katika mshiko wake. Katika moja ya maono yake ya siku ya Bwana katika Ufunuo, mtume Yohana aliona hayawani watatu waliowakilisha kwa ufananisho, Shetani, tengenezo lake la kisiasa duniani, na ile serikali kuu ya ulimwengu ya wakati wetu. Vyura walitoka vinywani mwa hao watatu. Hao walifananisha nini? Yohana aandika hivi: “Hizo ndizo roho [semi zilizopuliziwa, NW] za mashetani, zifanyazo ishara, zitokazo na kuwaendea wafalme wa ulimwengu wote, kuwakusanya kwa vita ya siku ile kuu ya Mungu Mwenyezi.” (Ufunuo 16:14) Kwa wazi, mafundisho ya mashetani yanatenda sana duniani. Shetani na mashetani wake bado wanapigana dhidi ya ufundishaji wa kimungu, nao wataendelea kufanya hivyo mpaka watakapokomeshwa kwa nguvu na Yesu Kristo, yule Mfalme wa Kimesiya.—Ufunuo 20:2.

Kutambulisha Mafundisho ya Mashetani

12. (a) Kwa nini yawezekana kukinza mafundisho ya mashetani? (b) Shetani hujaribuje kutimiza makusudi yake kuelekea watumishi wa Mungu?

¹² Je! wanadamu wanaomhofu Mungu waweza kukinza mafundisho ya mashetani? Kwa kweli waweza, kwa sababu mbili. Kwanza, kwa sababu ufundishaji wa kimungu ni wenye nguvu zaidi; na pili, kwa sababu, Yehova amefunua hila za Shetani ili tuweze kuzikinza. Kama vile mtume Paulo alivyosema, “hatukosi kujua fikira zake.” (2 Wakorintho 2:11) Twajua kwamba Shetani hutumia mnyanyaso ikiwa njia moja ya kutimiza kusudi lake. (2 Timotheo 3:12) Lakini kwa hila zaidi, yeye hujaribu kuvuta akili na mioyo ya wale wanaomtumikia Mungu. Yeye alimwongoza vibaya Hawa akaweka tamaa mbaya moyoni mwake. Yeye hujaribu jambo lilo hilo leo. Paulo aliwaandikia Wakorintho hivi: “Nachelea; kama yule nyoka alivyomdanganya Hawa kwa hila yake, asije akawaharibu fikira zenu, mkauacha unyofu na usafi kwa Kristo.” (2 Wakorintho 11:3) Fikiria jinsi ambavyo amefisidi fikira za wanadamu kwa ujumla.

13. Shetani ameambia wanadamu uwongo upi mbalimbali tangu Edeni?

¹³ Shetani alimshtaki Yehova kwa Hawa, kwamba alikuwa amesema uwongo naye Shetani akasema kwamba wanadamu wangeweza kuwa kama miungu ikiwa hawangemtii Muumba wao. Hali yenye dhambi ya wanadamu huthibitisha leo kwamba Shetani, wala si Yehova, ndiye aliyekuwa mwongo. Leo wanadamu si miungu! Hata hivyo, Shetani alifuatisha uwongo huo wa kwanza kwa uwongo mwingine. Alianzisha wazo la kwamba nafsi ya kibinadamu haiwezi kufa. Hivyo kwa njia ya kushawishi alitolea wanadamu uwezekano wa kuwa kama miungu kwa njia nyingine. Kisha, kwa msingi wa fundisho hilo bandia, aliendeleza mafundisho ya moto wa helo, purgatori, uwasiliani-roho, na ibada ya wazazi waliokufa. Bado uwongo huo mbalimbali umeshika mateka mamia ya watu.—Kumbukumbu la Torati 18:9-13.

14, 15. Kweli ni nini juu ya kifo na tumaini la mwanadamu kwa ajili ya wakati ujao?

¹⁴ Bila shaka, yale ambayo Yehova alikuwa amemwambia Adamu yalikuwa ndiyo kweli. Adamu alikufa hakika alipotenda dhambi dhidi ya Mungu. (Mwanzo 5:5) Adamu na wazao wake walipokufa, walikuwa nafsi zilizokufa, zisizo na ufahamu na zisizotenda. (Mwanzo 2:7; Mhubiri 9:5, 10; Ezekieli 18:4) Kwa sababu ya kurithi dhambi kutoka kwa Adamu, nafsi zote za kibinadamu hufa. (Warumi 5:12) Hata hivyo, huko nyuma katika Edeni, Yehova aliahidi kuja kwa mbegu ambayo ingeshindana na kazi za Ibilisi. (Mwanzo 3:15) Yesu Kristo, Mwana mzaliwa-pekee wa Mungu mwenyewe, alikuwa Mbegu hiyo. Yesu alikufa bila dhambi, na uhai wake uliotolewa dhabihu ukawa fidia ya kuinunua wanadamu kutoka katika hali yayo ya kufa. Wale wazoeao imani katika Yesu kwa utiifu wana fursa ya kupokea ule uhai wa milele uliopotezwa na Adamu.—Yohana 3:36; Warumi 6:23; 1 Timotheo 2:5, 6.

¹⁵ Fidia ndiyo tumaini la kweli kwa wanadamu, wala si lile wazo lisilo dhahiri la kwamba nafsi huokoka kifo. Huo ni ufundishaji wa kimungu. Ndiyo kweli. Pia ni wonyesho mzuri ajabu wa upendo na hekima ya Yehova. (Yohana 3:16) Twapaswa kuwa wenye shukrani kama nini kwa kuwa tumejifunza kweli hiyo na tumewekwa huru na mafundisho ya mashetani kuhusiana na mambo hayo!—Yohana 8:32.

16. Ni nini matokeo ya muda mrefu wakati wanadamu wafuatapo hekima yao wenyewe?

¹⁶ Kwa uwongo wake katika bustani ya Edeni, Shetani aliwatia moyo Adamu na Hawa wajitahidi sana kutomtegemea Mungu na badala yake kutegemea hekima yao wenyewe. Leo, twaona matokeo ya muda mrefu ya hilo, katika uhalifu, magumu ya kiuchumi, vita, na ule ukosefu mkubwa sana wa usawa ulio katika ulimwengu leo. Si ajabu kwamba Biblia husema: “Hekima ya dunia hii ni upuzi mbele za Mungu”! (1 Wakorintho 3:19) Hata hivyo, wanadamu wengi hupendelea kwa upumbavu kuteseka badala ya kutoa uangalifu kwa mafundisho ya Yehova. (Zaburi 14:1-3; 107:17) Wakristo, ambao wamekubali ufundishaji wa kimungu, huepuka kutumbukia katika mtego huo.

17. Shetani ameendeleza ‘ujuzi upi uitwao hivyo kwa bandia,’ na matunda yao ni nini?

¹⁷ Paulo alimwandikia Timotheo hivi: “Ee Timotheo, ilinde hiyo amana; ujiepushe na maneno yasiyo ya dini, yasiyo ya maana, na mashindano ya elimu iitwayo elimu kwa uongo [uitwao ‘ujuzi’ kwa bandia NW]; ambayo wengine wakiikiri wameikosa Imani.” (1 Timotheo 6:20, 21) “Ujuzi” huo wawakilisha pia mafundisho ya mashetani. Katika siku za Paulo, yaelekea uliwakilisha mawazo ya uasi-imani ambayo wengine katika makutaniko walikuwa wakiendeleza. (2 Timotheo 2:16-18) Baadaye, ule uitwao ujuzi kwa bandia, kama vile Ugnosti (imani kwamba ya Mungu hayajulikani) na falsafa za Kigiriki, ulifisidi kutaniko. Ulimwenguni leo, kutoamini kuwako kwa Mungu, uagnosti, nadharia za mageuzi, na uhakiki wa Biblia ni vielelezo vya ujuzi uitwao hivyo kwa bandia kama vile yale mawazo yasiyo ya kimaandiko yanayoendelezwa na waasi-imani wa ki-siku-hizi. Matunda ya huo ujuzi uitwao hivyo kwa bandia yanaonwa katika mshuko wa kiadili, kutostahi mamlaka ambako kumeenea sana, kutofuatia haki, na ubinafsi ambao ndio sifa ya mfumo wa mambo wa Shetani.

Kushikamana na Ufundishaji wa Kimungu

18. Nani leo watafutao ufundishaji wa kimungu?

¹⁸ Ingawa Shetani amekuwa akiijaza dunia na mafundisho ya mashetani tangu wakati wa Edeni, sikuzote kumekuwa wengine waliotafuta-tafuta ufundishaji wa kimungu. Watu wa jinsi hiyo wanajumlika kuwa mamilioni leo. Wao watia ndani mabaki ya Wakristo wapakwa walio na tumaini hakika la kutawala pamoja na Yesu katika Ufalme wake wa kimbingu na umati mkubwa wa “kondoo wengine” unaoongezeka ambao tumaini lao ni kurithi makao ya kidunia ya Ufalme huo. (Mathayo 25:34; Yohana 10:16; Ufunuo 7:3, 9) Leo, hao wamekusanywa pamoja katika tengenezo moja la ulimwenguni pote ambalo maneno haya ya Isaya hulihusu: “Watoto wako wote watafundishwa na BWANA, [Yehova, NW]; na amani ya watoto wako itakuwa nyingi.”—Isaya 54:13.

19. Kufundishwa na Yehova kwatia ndani nini?

¹⁹ Kufundishwa na Yehova kwamaanisha zaidi ya kujua fundisho la kweli—ingawa hilo ni la maana. Yehova hutufundisha jinsi ya kuishi, jinsi ya kutumia ufundishaji wa kimungu katika maisha zetu za kibinafsi. Kwa kielelezo, twakinza ubinafsi, ukosefu wa adili, na roho ya kujitegemea ambayo imeenea sana katika ulimwengu unaotuzunguka. Twatambua jinsi ule ufuatiaji mali wenye ukatili ulimwenguni ulivyo kikweli—wenye kufisha. (Yakobo 5:1-3) Hatusahau kamwe ule ufundishaji wa kimungu ulioelezwa katika maneno ya mtume Yohana: “Msiipende dunia, wala mambo yaliyomo katika dunia. Mtu akiipenda dunia, kumpenda Baba hakumo ndani yake.”—1 Yohana 2:15.

20, 21. (a) Shetani hutumia nini katika jitihada zake za kuwapofusha wanadamu? (b) Wale washikamanao na ufundishaji wa kimungu watakuwa na baraka zipi?

²⁰ Matokeo ya mafundisho ya mashetani juu ya wale walioathiriwa nayo yanaonwa katika maneno ya Paulo kwa Wakorintho: “[Shetani] amepofusha fikira zao wasioamini, isiwazukie nuru ya injili ya utukufu wake Kristo aliye sura yake Mungu.” (2 Wakorintho 4:4) Shetani angependa kuwapofusha Wakristo wa kweli katika njia hiyo pia. Huko nyuma katika Edeni, alitumia nyoka kumwongoza vibaya mmoja wa watumishi wa Mungu. Leo, yeye hutumia sinema na programu za televisheni zenye jeuri au zisizo za adili. Yeye hutumia redio, fasihi, na muziki. Ushirika mbaya ni silaha yenye nguvu ambayo yeye hutumia. (Mithali 4:14; 28:7; 29:3) Tambua jinsi mambo hayo yalivyo kikweli—hila na mafundisho ya mashetani.

²¹ Kumbuka, maneno ya Shetani katika Edeni yalikuwa ya uwongo; maneno ya Yehova yalikuwa ya kweli. Tangu siku hizo za mapema, hali imeendelea kuwa iyo hiyo. Sikuzote Shetani amekuwa mwongo, na ufundishaji wa kimungu umekuwa wa kweli daima. (Warumi 3:4) Tukishikamana na Neno la Mungu, sikuzote tutakuwa kwenye upande wa ushindi katika lile pigano kati ya kweli na uwongo. (2 Wakorintho 10:4, 5) Basi, acheni tuazimie kukataa kabisa mafundisho yote ya mashetani. Kwa njia hiyo tutavumilia hadi wakati vita hiyo kati ya kweli na uwongo itakapoisha. Kweli itakuwa imeshinda. Shetani hatakuwako, na ni ufundishaji wa kimungu pekee utakaosikiwa duniani.—Isaya 11:9.

Je! Waweza Kueleza?

◻ Mafundisho ya kishetani yalisikiwa lini kwa mara ya kwanza?

◻ Ni nini baadhi ya uwongo unaoendelezwa na Shetani na mashetani wake?

◻ Shetani ni mtendaji sana katika njia zipi leo?

◻ Shetani hutumia nini ili kuendeleza mafundisho ya mashetani?

◻ Wale washikamanao na ufundishaji wa kimungu watakuwa na baraka zipi?

[Picha katika ukurasa wa 9]

Mafundisho ya kishetani yalisikiwa kwa mara ya kwanza katika bustani ya Edeni

[Picha katika ukurasa wa 10]

Ufundishaji wa kimungu juu ya fidia na Ufalme hutoa tumaini pekee kwa wanadamu