Sura 11
Sababu Gani Mungu Ameruhusu Uovu Uwepo?
1. (a) Ni hali gani iliyopo duniani leo? (b) Watu fulani wana lalamiko gani?
PO POTE utazamapo katika ulimwengu, kuna uhalifu, chuki na matata. Mara nyingi ni watu wasio na hatia wanaoteseka. Watu fulani wanamlaumu Mungu. Huenda wakasema: ‘Ikiwa kuna Mungu, sababu gani anaruhusu mabaya yote hayo yatukie?’
2. (a) Ni nani wanaofanya maovu? (b) Mateso mengi yaliyopo duniani yangezuiwaje, na kwa sababu gani?
2 Hata hivyo ni nani wanaotenda wenzao maovu hayo? Ni watu, si Mungu. Mungu analaumu matendo maovu. Kwa kweli, mengi ya mateso yaliyopo duniani yangeweza kuzuiwa ikiwa watu wangetii sheria za Mungu. Yeye anatuamuru tupendane. Anakataza uuaji wa kukusudia, wivi, uasherati, pupa, ulevi na matendo mabaya mengine yanayofanya wanadamu wateseke. (Warumi 13:9; Waefeso 5:3, 18) Mungu aliumba Adamu na Hawa wakiwa na ubongo mzuri na miili mizuri sana, hata uwezo wa kufurahia uzima kikamilifu. Yeye hakutaka kamwe wao wala watoto wao wateseke wala wapate taabu.
3. (a) Ni nani wanaofanyiza uovu? (b) Ni nini kinachoonyesha kwamba Adamu na Hawa wangaliweza kupinga vishawishi vya Shetani?
3 Ni Shetani Ibilisi aliyeanzisha uovu katika dunia. Lakini Adamu na Hawa ni wenye kulaumika vilevile. Hawakuwa dhaifu sana wasiweze kupinga wakati Ibilisi alipowashawishi. Wangaliweza kumwambia Shetani ‘aende zake,’ kama vile mtu mkamilifu Yesu Kristo alivyomwambia baadaye. (Mathayo 4:10) Lakini hawakufanya hivyo. Basi, wakawa wasiokamilika. Watoto wao wote, kutia na sisi, wamerithi kule kutokamilika, ambako kulileta magonjwa, huzuni na kifo. (Warumi 5:12) Lakini sababu gani Mungu ameruhusu mateso yaendelee?
4. Ni nini kinachotusaidia tufahamu kwamba Mungu wa upendo angeruhusu uovu kwa muda mfupi?
4 Huenda kwanza mtu akadhani kwamba hakuwezi kuwa na sababu inayotosha kumfanya Mungu aruhusu mateso yote ambayo wanadamu wamepata kwa karne nyingi. Hata hivyo, je! inafaa kukata shauri hivyo? Je! nyakati nyingine wazazi wanaowapenda watoto wao kikweli hawawaruhusu wapate upasuaji wenye maumivu ili ugonjwa fulani uondolewe? Ndiyo, kuruhusiwa kwa mateso kwa muda kumewezesha mara nyingi watoto wafurahie afya bora baadaye maishani. Kumetokea faida gani kwa vile Mungu ameruhusu uovu uwepo?
SUALA LA MAANA LITAKALOJIBIWA
5. (a) Shetani alipinganisha maneno ya Mungu namna gani? (b) Shetani alimwahidi Hawa nini?
5 Uasi juu ya Mungu katika bustani ya Edeni ulitokeza suala la maana. Inatupasa tulichunguze ili tufahamu sababu gani Mungu ameruhusu uovu uwepo. Yehova alimwambia Adamu asile kutokana na mti fulani katika bustani. Kama Adamu angekula, jambo gani lingetokea? Mungu alisema: “Utakufa hakika.” (Mwanzo 2:17) Walakini, Shetani akasema yaliyo kinyume kabisa. Alimwambia Hawa, mke wa Adamu, asijali bali ale kutokana na mti uliokatazwa. “Hakika hamtakufa,” Shetani akasema. Kwa kweli, aliendelea kumwambia Hawa hivi: “Kwa maana Mungu anajua ya kwamba siku mtakayokula matunda ya mti huo, mtafumbuliwa macho, nanyi mtakuwa kama Mungu, mkijua mema na mabaya.”:—Mwanzo 3:1-5.
6. (a) Sababu gani Hawa alikataa kumtii Mungu? (b) Ilimaanisha nini kula kutokana na mti uliokatazwa?
6 Hawa alikataa kumtii Mungu akala. Kwa sababu gani? Hawa alimwamini Shetani. Kwa choyo alidhani kwamba angepata faida kwa kutokumtii Mungu. Aliwaza kwamba wala yeye wala Adamu hakuwa tena na haja ya kumpa Mungu sababu za matendo yake. Hawangelazimika tena kutii sheria zake. Wangejiamulia wenyewe yaliyo “mema” na yaliyo “mabaya.” Adamu akaungana na Hawa naye akala. Yakizungumza dhambi ya kwanza ambayo wanadamu walimtenda Mungu, maelezo ya chini katika The Jerusalem Bible yanasema: “Ni uwezo wa kujiamulia yaliyo mema na yaliyo mabaya na wa kutenda kulingana na uamuzi unaofanywa, na ni dai la kutaka uhuru wa kufanya yo yote utakayo, yawe mema au mabaya . . . Ile dhambi ya kwanza ilikuwa shambulio juu ya enzi kuu ya Mungu.” Yaani, ilikuwa shambulio juu ya haki ya Mungu kuwa mtawala mmoja tu au aliye mkuu juu ya mwanadamu.
7. (a) Ni suala gani lililotokea kwa sababu ya kutokutii kwa wanadamu? (b) Ni maulizo gani yanayohitaji kujibiwa kuhusiana na suala hilo?
7 Hivyo kwa kula lile tunda lililokatazwa, Adamu na Hawa walijiondoa wenyewe chini ya utawala wa Mungu. Waliuacha kwa kupenda kwao wenyewe, wakafanya yaliyokuwa “mema” au “mabaya” kulingana na maamuzi yao wenyewe. Basi lile ulizo au suala la maana lililotokezwa lilikuwa: Je! Mungu ana haki ya kuwa mtawala mmoja tu wa wanadamu? Maana yake, je! Yehova Ndiye anayepaswa kuamulia wanadamu yaliyo mema au yaliyo mabaya? Je! Ndiye anayepaswa kuamua ulio mwenendo mwema na usio mwenendo mwema? Au mwanadamu anaweza kujitawala mwenyewe vizuri zaidi? Ni njia ya nani ya kutawala iliyo bora zaidi? Je! wanadamu, wakiwa chini ya uongozi usioonekana wa Shetani, wanaweza kutawala kwa kufanikiwa pasipo uongozi wa Yehova? Au uongozi wa Mungu unahitajiwa ili kusimamisha serikali yenye uadilifu itakayoletea dunia amani idumuyo? Maulizo yote hayo yalitokezwa katika shambulio hilo juu ya enzi kuu ya Mungu, juu ya haki yake ya kuwa mtawala mmoja tu aliye na haki kamili ya kutawala wanadamu.
8. Sababu gani Yehova hakuharibu waasi hao mara hiyo?
8 Bila shaka, mara uasi ulipotokea Yehova angaliweza kuwaharibu waasi hao watatu. Hakukuwa na shaka kwamba yeye alikuwa mwenye nguvu kumshinda Shetani au Adamu na Hawa. Lakini kuwaharibu hakungalimaliza mambo kwa njia iliyo bora zaidi. Kwa mfano, hakungalijibu lile ulizo la kama wanadamu wangeweza kujitawala wenyewe vizuri zaidi bila msaada wa Mungu. Hivyo Yehova aliruhusu wakati wa kumaliza suala hilo la maana lililotokezwa.
KUJIBIWA KWA LILE SUALA
9, 10. Matokeo ya wanadamu kujaribu kujitawala wenyewe bila uongozi wa Mungu yamekuwa nini?
9 Kwa kuwa wakati umepita, matokeo yamekuwa nini? Basi, wewe ungesemaje? Je! miaka 6,000 iliyopita ya historia imeonyesha kwamba wanadamu wamefaulu kujitawala wenyewe bila uongozi wa Mungu? Je! wanadamu wametokeza serikali nzuri ya kuletea watu wote baraka na furaha? Au maandishi ya historia yameonyesha kwamba maneno ya nabii Yeremia ni ya kweli: “Kuelekeza hatua zake si katika uwezo wa mwanadamu”?—Yeremia 10:23.
10 Katika historia yote namna zote za serikali zimejaribiwa, lakini hakuna iliyoleta usalama na furaha ya kweli kwa wote walioishi chini ya utawala wazo. Huenda watu fulani wakaonyesha ishara za kwamba kumekuwa na maendeleo. Lakini je! mtu anaweza kusema kuna maendeleo ya kweli na hali badala ya upinde na mshale kumekuwako makombora ya atomi, na ulimwengu sasa umo katika woga mkuu wa vita nyingine ya ulimwengu? Ni maendeleo gani ikiwa wanadamu wanaweza kutembea juu ya mwezi lakini wasiweze kuishi pamoja kwa amani duniani? Kuna faida gani wanadamu kujenga nyumba zenye aina zote za vifaa vya kisasa na hali jamaa zinazoishi humo zinatengana na kuachana kwa sababu ya matata? Je! ghasia (fujo) katika barabara za mjini, kuharibiwa kwa mali za watu na uhai wao na kuenea kwa uvunjaji wa sheria ndiyo mambo ya kujisifia? Hata kidogo! Lakini hayo ndiyo matokeo ya wanadamu kujaribu kujitawala wenyewe bila Mungu.—Mithali 19:3.
11. Basi, kwa wazi, wanadamu wanahitaji nini?
11 Bila shaka ushuhuda huo ni wazi kwa watu wote. Jitihada za wanadamu za kujitawala wenyewe bila kumtegemea Mungu zimeshindwa kabisa. Zimetokeza mateso makubwa kwa wanadamu. “Mwanadamu ametawala mwanadamu kwa kumwumiza,” Biblia inaeleza. (Mhubiri 8:9, NW) Kwa wazi, wanadamu wanahitaji uongozi wa Mungu katika kuongoza mambo yao. Kama vile Mungu alivyomwumba mwanadamu akiwa na uhitaji wa kula chakula na kunywa maji, vivyo mwanadamu aliumbwa akiwa na uhitaji wa kutii sheria za Mungu. Mwanadamu akipuza sheria za Mungu, ataingia katika matata, kama vile atakavyoumia sana akipuza uhitaji wa mwili wake wa chakula na maji. —Mithali 3:5, 6.
SABABU GANI MUDA MREFU SANA UMEPITA?
12. Sababu gani Mungu ameruhusu muda mrefu sana ili kujibu suala hilo?
12 Walakini, labda mtu atauliza, ‘Sababu gani Mungu ameruhusu wakati mwingi sana, miaka kama 6,000 sasa, ili ajibu suala hilo? Je! halingaliweza kujibiwa vizuri zamani sana?’ Hapana. Ikiwa Mungu angalichukua hatua hiyo zamani, kungalikuwako na shtaka la kwamba wanadamu hawakupewa wakati wa kutosha ili wajaribu kutumia maarifa yao. Lakini, wanadamu wamepata wakati tele wa kutokeza serikali ambayo ingetosheleza mahitaji ya raia zake wote, vilevile kufanya mavumbuzi ya kisayansi ambayo yamesaidia kuleta ufanisi kwa watu wote. Kwa karne nyingi wanadamu wamejaribia karibu kila aina ya serikali. Na maendeleo yao katika sayansi yamekuwa makubwa. Wametumia nguvu za atomi wakasafiri kwenda kwenye mwezi. Lakini matokeo yamekuwa nini? Je! hiyo imeleta taratibu (mfumo) mpya iliyo bora iwe baraka kwa wanadamu?
13. (a) Yajapokuwapo maendeleo yote ya wanadamu ya kisayansi, hali ikoje leo? (b) Hilo linathibitisha nini waziwazi?
13 Wapi! Badala yake, kuna huzuni zaidi na taabu nyingi sana duniani kuliko wakati wo wote zamani. Kwa kweli, uhalifu, uchafuzi wa hewa, maji na ardhi, vita, kuvunjika kwa jamaa na matatizo mengine yamefikia kiwango cha hatari sana hivi kwamba wanasayansi wanaamini kwamba maisha yenyewe ya wanadamu yako katika hatari. Ndiyo, baada ya miaka kama 6,000 ya kujaribu kujitawala, na baada ya kufikia kilele cha “maendeleo” ya kisayansi, sasa wanadamu wanakabiliana na hali ya kujiangamiza! Ni wazi kama nini kwamba wanadamu hawawezi kujitawala wenyewe na kufanikiwa bila msaada wa Mungu! Wala hakuna ye yote sasa anayeweza kulalamika aseme Mungu hakuruhusu wakati wa kutosha wa kujibu suala hilo.
14. Sababu gani imetupasa tutiwe moyo kulichunguza suala lile jingine la maana lililo tokezwa na Shetani?
14 Bila shaka Mungu amekuwa na sababu nzuri ya kuruhusu wanadamu wakiwa chini ya utawala wa Shetani wafanyize uovu ambao umekuwako kwa muda mrefu sana. Kwa kuasi, Shetani alitokeza suala jingine ambalo vilevile limehitaji wakati wa kulijibu. Tukichunguza suala hilo tutapata msaada zaidi tufahamu sababu gani Mungu ameruhusu uovu uwepo. Inakupasa upendezwe sana na suala hilo kwa sababu wewe binafsi unahusika.
[Picha katika ukurasa wa 100]
Akiwa na sababu nzuri, mzazi ataruhusu mtoto wa mpendwa apate upasuaji wenye maumivu. Vilevile Mungu ana sababu nzuri za kuruhusu kwa muda wanadamu wateseke
[Picha katika ukurasa wa 101]
Kwa kula tunda lililokatazwa, Adamu na Hawa waliuacha utawala wa Mungu. Walianza kujiamulia yaliyo mema au yaliyo mabaya
[Picha katika ukurasa wa 103]
Kama vile mwanadamu alivyoumbwa akiwa na uhitaji wa kula chakula na kunywa maji, aliumbwa pia akiwa na uhitaji wa uongozi wa Mungu