Yehova Si wa Kulaumiwa
“Kama vile baba awahurumiavyo watoto wake, ndivyo BWANA [Yehova, “NW”] anavyowahurumia wamchao. Kwa maana Yeye anatujua umbo letu, na kukumbuka ya kuwa sisi tu mavumbi.”—ZABURI 103:13, 14.
1, 2. Abrahamu alikuwa nani, na mpwa wake Loti alikujaje kuishi katika jiji la Sodoma lenye uovu?
YEHOVA si wa kulaumiwa kwa magumu ambayo huenda tukapatwa nayo kwa sababu ya makosa yetu. Kwa habari hiyo fikiria lile lililotukia karibu miaka 3,900 iliyopita. Rafiki wa Mungu Abrahamu (Abramu) na mpwa wake Loti walikuwa wamekuwa wenye ufanisi sana. (Yakobo 2:23) Kwa kweli, mali na mifugo yao ilikuwa nyingi sana hivi kwamba “nchi haikuwatosha, ili wakae pamoja.” Isitoshe, gombano lilitokea kati ya wachunga mifugo wa wanaume hao wawili. (Mwanzo 13:5-7) Ni nini lingefanywa juu ya hiyo?
2 Ili kukomesha kugombana huko, Abrahamu alidokeza kwamba watengane, naye alimwacha Loti awe na chaguo la kwanza. Ingawa Abrahamu alikuwa ndiye mwanamume mwenye umri mkubwa zaidi na ingalifaa kwa mpwa wake kumwacha Abrahamu atwae eneo bora zaidi, Loti alichagua mkoa mzuri zaidi—wilaya nzima yenye maji mengi ya Yordani ya Chini. Sura za nje zilikuwa zenye kudanganya, kwani hapo karibu kulikuwa ile miji ya Sodoma na Gomora iliyokuwa imeharibika kiadili. Loti na familia yake hatimaye wakahamia Sodoma, na hilo likawaweka katika hatari ya kiroho. Zaidi ya hayo, walitekwa wakati Mfalme Kedorlaoma na wale walioungana naye walipomshinda mtawala wa Sodoma. Abrahamu na wanaume wake waliwaokoa, lakini Loti na familia yake walirudi Sodoma.—Mwanzo 13:8-13; 14:4-16.
3, 4. Ni nini lililompata Loti na washiriki wa familia yake wakati Mungu alipoharibu Sodoma na Gomora?
3 Kwa sababu ya upotovu wa kingono na mshuko wa kiadili wa Sodoma na Gomora, Yehova aliamua kuyaharibu majiji hayo mawili. Alituma kwa rehema malaika wawili waliomwongoza Loti, mke wake, na mabinti wake wawili nje ya Sodoma. Hawakupaswa watazame nyuma, lakini mke wa Loti alifanya hivyo, labda akitamani vitu vya kimwili vilivyoachwa nyuma. Ndipo, akawa nguzo ya chumvi.—Mwanzo 19:1-26.
4 Loti na mabinti wake walipoteza mengi kama nini! Wasichana walilazimika waache nyuma wanaume ambao wangewaoa. Loti sasa alikuwa bila mke na mali zake za kimwili. Kwa kweli, hatimaye alishushwa hali hadi kuishi katika pango pamoja na mabinti wake. (Mwanzo 19:30-38) Yale yaliyokuwa yameonekana mazuri sana kwake yalithibitika kuwa tofauti kabisa. Hata ingawa ni wazi kwamba alikuwa amefanya makosa mazito, baadaye aliitwa “Loti mwadilifu.” (2 Petro 2:7, 8, NW) Na kwa hakika Yehova Mungu hakuwa wa kulaumiwa kwa makosa ya Loti.
“Ni Nani Awezaye Kuyatambua Makosa?”
5. Daudi alihisije juu ya makosa na kimbelembele?
5 Tukiwa wasio wakamilifu na wenye dhambi, sisi sote hufanya makosa. (Warumi 5:12; Yakobo 3:2) Kama vile Loti, huenda tukadanganywa na sura za nje na huenda tukakosea katika maamuzi. Hivyo, mtunga zaburi Daudi alisihi hivi: “Ni nani awezaye kuyatambua makosa yake? Unitakase na mambo ya siri. Umzuie mtumishi wako asitende mambo ya kiburi [kimbelembele, NW], yasinitawale mimi. Ndipo nitakapokuwa kamili, nami nitakuwa safi, sina kosa lililo kubwa.” (Zaburi 19:12, 13) Daudi alijua kwamba angeweza kutenda dhambi ambazo hata asingezitambua. Kwa hiyo, aliomba asamehewe makosa ambayo huenda yakafichika hata kwake. Alipofanya kosa zito kwa sababu mnofu wake usio mkamilifu ulimsukuma achukue mwendo usiofaa, alitamani sana msaada wa Yehova. Alimtaka Mungu amzuie asitende mambo ya kimbelembele. Daudi hakutaka kimbelembele kiwe mtazamo wake mkuu. Bali, alitamani kuwa kamili katika ujitoaji wake kwa Yehova Mungu.
6. Ni faraja gani iwezayo kupatikana kutokana na Zaburi 103:10-14?
6 Tukiwa watumishi wa Yehova wa ki-siku-hizi waliojiweka wakfu, sisi pia si wakamilifu na kwa hiyo hufanya makosa. Kwa mfano, kama vile Loti, huenda tukafanya chaguo baya kwa habari ya mahali petu pa kuishi. Labda tunaacha tupitwe na nafasi ya kupanua utumishi wetu mtakatifu kwa Mungu. Ingawa Yehova huona makosa hayo, yeye anajua wale wenye mwelekeo wa kufanya uadilifu. Hata ikiwa tunatenda dhambi nzito lakini tunatubu, Yehova huandaa msamaha na msaada na huendelea kutuona kuwa watu wamchao Mungu. “Hakututenda sawasawa na hatia zetu, wala hakutulipa kwa kadiri ya maovu yetu. Maana mbingu zilivyoinuka juu ya nchi, kadiri ile ile rehema zake ni kuu kwa wamchao. Kama mashariki ilivyo mbali na magharibi, ndivyo alivyoweka dhambi zetu mbali nasi. Kama vile baba awahurumiavyo watoto wake, ndivyo BWANA [Yehova, NW] anavyowahurumia wamchao. Kwa maana Yeye anatujua umbo letu, na kukumbuka ya kuwa sisi tu mavumbi.” (Zaburi 103:10-14) Baba yetu wa kimbingu mwenye rehema aweza pia kutuwezesha tusahihishe kosa letu au aweza kutupa nafasi nyingine ya kupanua utumishi wetu mtakatifu, kwa sifa yake.
Kosa la Kumlaumu Mungu
7. Kwa nini tunapatwa na misiba?
7 Mambo yanapoenda vibaya, ni mwelekeo wa kibinadamu kumlaumu mtu fulani au kitu fulani kwa lile ambalo limetukia. Wengine hata humlaumu Mungu. Lakini Yehova hawaletei watu magumu hayo. Yeye hufanya mambo mema, si yenye kudhuru. Kwani, “yeye huwaangazia jua lake waovu na wema, huwanyeshea mvua wenye haki na wasio haki”! (Mathayo 5:45) Sababu kuu ya sisi kupatwa na misiba ni kwamba tunaishi katika ulimwengu unaotenda kazi kulingana na kanuni zenye ubinafsi na ambao umo katika uwezo wa Shetani Ibilisi.—1 Yohana 5:19.
8. Adamu alifanya nini wakati mambo hayakwenda vizuri kwake?
8 Kumlaumu Yehova Mungu kwa magumu yanayotokana na makosa yetu ni jambo lisilo la hekima na lenye hatari. Kufanya hivyo kwaweza hata kutugharimu uhai wetu wenyewe. Mwanamume wa kwanza, Adamu, alipaswa amsifu Mungu kwa yale mambo yote mema ambayo alikuwa amepokea. Naam, Adamu alipaswa amshukuru sana Yehova kwa uhai wenyewe na kwa baraka alizofurahia katika makao hayo yaliyokuwa kama shamba la starehe, bustani ya Edeni. (Mwanzo 2:7-9) Adamu alifanya nini wakati mambo hayakwenda vizuri kwa sababu hakumtii Yehova akala tunda lililokatazwa? Adamu alilalamika kwa Mungu: “Mwanamke uliyenipa awe pamoja nami ndiye aliyenipa matunda ya mti huo, nikala.” (Mwanzo 2:15-17; 3:1-12) Kwa hakika, hatupaswi kumlaumu Yehova, kama vile Adamu alivyofanya.
9. (a) Tukikabili magumu kwa sababu ya matendo yetu yasiyo ya hekima, twaweza kupata faraja kutoka wapi? (b) Kulingana na Mithali 19:3, watu wengine hufanya nini wanapojiletea wenyewe magumu?
9 Tukikabili magumu kwa sababu matendo yetu si yenye hekima, twaweza kupata faraja kutokana na maarifa ya kwamba Yehova anaelewa udhaifu wetu mbalimbali kuliko sisi naye atatukomboa kutoka katika shida yetu tukimpa ujitoaji usiohusisha mwingine. Tunapaswa kuthamini msaada wa kimungu tunaopokea, kwa kutomlaumu Mungu kamwe kwa mashaka na matatizo tunayojiletea wenyewe. Kwa habari hiyo mithali yenye hekima hutaarifu hivi: “Upumbavu wa mtu hupotosha njia yake; na moyo wake hununa juu ya BWANA [Yehova, NW].” (Mithali 19:3) Fasiri nyingine husema hivi: “Watu wengine hujiangamiza kwa matendo yao wenyewe ya kipumbavu na kisha humlaumu BWANA.” (Today’s English Version) Tafsiri nyingine bado hutaarifu hivi: “Ukosefu wa maarifa wa mtu hutatanisha mambo yake na yeye humrukia Yehova.”—Byington.
10. Upumbavu wa Adamu ‘ulipotoshaje njia yake’?
10 Kwa kulinganishwa na kanuni ya mithali hiyo, Adamu alitenda kwa ubinafsi na kufikiri kwake kwa upumbavu ‘kulipotosha njia yake.’ Moyo wake uligeuka kutoka kwa Yehova Mungu, kisha akaanza mwendo wake mwenyewe wenye ubinafsi, na wa kujitawala. Kwani, Adamu alikuja kuwa asiye na shukrani sana hivi kwamba alimlaumu Muumba wake na hivyo akajifanya adui wa Aliye Juu Zaidi! Dhambi ya Adamu iliangamiza njia yake mwenyewe na ile ya familia yake. Hilo ni onyo lililoje! Wale wanaoelekea kumlaumu Yehova kwa hali zisizotamanika wanaweza kwa kufaa kujiuliza hivi: Je! mimi humsifu Mungu kwa mambo mema ninayofurahia? Je! ninashukuru ya kwamba nina uhai nikiwa mmoja wa viumbe vyake? Yaweza ikawa kwamba makosa yangu mwenyewe ndiyo yameniletea ugumu? Je! ninastahili upendeleo au msaada wa Yehova kwa sababu ya kufuata mwongozo wake, kama ulivyoonyeshwa katika Neno lake lililopuliziwa roho, Biblia?
Hatari Hata kwa Watumishi wa Mungu
11. Kwa habari ya Mungu, viongozi wa kidini Wayahudi wa karne ya kwanza walikuwa na hatia ya nini?
11 Viongozi wa kidini Wayahudi wa karne ya kwanza W.K. walidai kwamba walimtumikia Mungu lakini walipuuza neno lake la kweli na walitegemea uelewevu wao wenyewe. (Mathayo 15:8, 9) Kwa sababu Yesu Kristo alifichua kufikiri kwao kusikofaa, walimwua. Baadaye, walionyesha hasira kali dhidi ya wanafunzi wake. (Matendo 7:54-60) Njia ya wanaume hao ilikuwa imepotoka sana hivi kwamba walikuja hasa kumkasirikia Yehova mwenyewe.—Linganisha Matendo 5:34, 38, 39.
12. Ni mfano gani unaoonyesha kwamba hata watu mmoja mmoja wanaoshirikiana na kundi la Kikristo hujaribu kumlaumu Yehova kwa magumu yao?
12 Hata watu mmoja mmoja katika kundi la Kikristo wamesitawisha kufikiri kunakohatarisha, kwa kujaribu kumlaumu Mungu kwa matatizo ambayo wamekabili. Kwa mfano, wazee waliowekwa rasmi katika kundi fulani waliliona kuwa jambo la lazima kumpa mwanamke mmoja mchanga aliyeolewa shauri la Kimaandiko lenye fadhili lakini lenye uthabiti, dhidi ya kushirikiana na mwanamume wa kilimwengu. Katika wakati mmoja wa mazungumzo, mwanamke huyo alimlaumu Mungu kwa kutomsaidia azuie kile kishawishi ambacho ushirika wake wa kuendelea pamoja na mwanamume huyo ulimletea. Alisema hasa kwamba alikuwa amekasirika sana na Mungu! Kusababu kwa Maandiko na jitihada za kurudia-rudia za kumsaidia hazikufaa kitu, na mwendo wenye ukosefu wa maadili baadaye ukaongoza kwenye kuondoshwa kwake kutoka katika kundi la Kikristo.
13. Kwa nini tuepuke mtazamo wa kulalamika?
13 Roho ya kulalamika yaweza kumwongoza mtu amlaumu Yehova. “Watu wasiomcha Mungu” waliojipenyeza ndani ya kundi la karne ya kwanza walikuwa na roho mbaya ya aina hiyo, na hiyo iliandamana na aina nyinginezo za kufikiri kunakofisidi kiroho. Kama vile mwanafunzi Yuda alivyosema, watu hao walikuwa ‘wakigeuza fadhili zisizostahilika za Mungu wetu kuwa udhuru wa mwenendo mpotovu na kuthibitika kuwa bandia kwa Mwenyewe wetu mmoja tu na Bwana, Yesu Kristo.’ Yuda alitaarifu hivi pia: “Watu hao ni wanung’unikaji, walalamikaji juu ya fungu lao katika maisha.” (Yuda 3, 4, 16, NW) Watumishi waaminifu-washikamanifu wa Yehova watasali kwa hekima ili kwamba wapate roho ya kuthamini, si mtazamo wa kulalamika uwezao kuwatia uchungu hata wafikie hatua ya kupoteza imani yao katika Mungu na kuhatarisha uhusiano wao na yeye.
14. Huenda mtu akaitikiaje akiudhiwa na Mkristo mwenzake, lakini kwa nini huo si mwendo ufaao?
14 Huenda ukahisi kwamba hilo haliwezi kutukia kwako. Hata hivyo, mambo yanayoenda vibaya kwa sababu ya makosa yetu au ya wengine yaweza hatimaye yakatusababisha tumlaumu Mungu. Kwa mfano, mtu aweza kuudhiwa na lile ambalo mwamini mwenzake anasema au kufanya. Mtu huyo ambaye ameudhika—labda ambaye amemtumikia Yehova kwa uaminifu-mshikamanifu kwa miaka mingi—huenda akasema hivi: ‘Ikiwa mtu huyo yumo kundini, sitahudhuria mikutano.’ Mtu aweza kuudhika sana hivi kwamba asema hivi moyoni mwake: ‘Ikiwa mambo kama haya yaendelea, sitaki kuwa sehemu ya kundi.’ Lakini je, Mkristo apaswa kuwa na mtazamo kama huo? Mtu akiudhishwa na mwanadamu mwingine asiye mkamilifu, kwa nini akasirikie kundi zima la watu wanaokubalika kwa Mungu na kumtumikia kwa uaminifu-mshikamanifu? Kwa nini yeyote ambaye amejiweka wakfu kwa Mungu aache kufanya mapenzi ya kimungu na hivyo kumkasirikia Mungu? Ni jambo la hekima kadiri gani kumwacha mtu au hali fulani ziharibu uhusiano mzuri wa mtu na Yehova? Kwa hakika, lingekuwa jambo la kipumbavu na lenye dhambi kuacha kumwabudu Yehova Mungu kwa sababu yoyote.—Yakobo 4:17.
15, 16. Diotrefe alikuwa na hatia ya nini, lakini Gayo alijiendeshaje?
15 Wazia ya kwamba ulikuwa ndani ya kundi lilelile la Mkristo Gayo mwenye upendo. Alikuwa akifanya ‘kazi ya uaminifu’ katika kuonyesha ukaribishaji-wageni kwa waabudu wenzake waliokuwa wakitembelea—tena watu asiowajua! Lakini yaonekana katika kundi lilelile, kulikuwako mwanamume mwenye kiburi Diotrefe. Hakuwa anakubali chochote kwa staha kutoka kwa Yohana, mmoja wa mitume wa Yesu Kristo. Kwa kweli, Diotrefe alikuwa hata akipayukapayuka juu ya Yohana kwa maneno maovu. Mtume alisema hivi: “Hatoshwi na hayo, ila yeye mwenyewe hawakaribishi hao ndugu, na wale watakao kuwakaribisha, huwazuia, na kuwatoa katika kanisa [kundi, NW].”—3 Yohana 1, 5-10.
16 Ikiwa Yohana alikuja kwenye kundi hilo, alinuia kuyakumbuka yale ambayo Diotrefe alikuwa akifanya. Wakati uleule, Gayo na Wakristo wengine wakaribishaji-wageni katika kundi hilo waliitikiaje? Hakuna habari yoyote ya Kimaandiko kwamba yeyote kati yao alisema: ‘Maadamu Diotrefe yumo kundini, sitaki kuwa sehemu yayo. Hutaniona kwenye mikutano.’ Bila shaka Gayo na wengine kama yeye walisimama imara. Hawakukubali lolote liwasababishe waache kufanya mapenzi ya kimungu, na kwa hakika hawakumkasirikia Yehova. La, sivyo, na hawakushindwa na mbinu zenye hila za Shetani Ibilisi, ambaye angalishangilia ikiwa wangaliacha kuwa waaminifu kwa Yehova na ikiwa wangalimlaumu Mungu.—Waefeso 6:10-18.
Usimkasirikie Kamwe Yehova!
17. Twapaswa kutendaje ikiwa mtu fulani au hali fulani inatuudhisha au haitupendezi?
17 Hata ikiwa mtu fulani au hali fulani katika kundi haikumpendeza au iliudhisha mtumishi wa Mungu, yule ambaye ameudhika angekuwa kwa kweli akipotosha njia yake mwenyewe ikiwa angeacha kushirikiana na watu wa Yehova. Mtu huyo asingekuwa akitumia ifaavyo nguvu zake za utambuzi. (Waebrania 5:14) Kwa hiyo piga moyo konde kukabili misiba yote ukiwa mshika uaminifu-maadili. Dumisha uaminifu-mshikamanifu kwa Yehova Mungu, Yesu Kristo, na kundi la Kikristo. (Waebrania 10:24, 25) Kweli inayoongoza kwenye uhai wa milele haiwezi kupatikana kwingineko.
18. Ingawa hatuelewi sikuzote shughuli za kimungu, twaweza kuwa na uhakika gani kuhusu Yehova Mungu?
18 Kumbuka, pia, kwamba Yehova hajaribu kamwe mtu yeyote na mambo maovu. (Yakobo 1:13) Mungu, ambaye ni kielelezo bora kabisa cha upendo, hufanya mema, hasa kwa wale wampendao. (1 Yohana 4:8) Ingawa hatuelewi sikuzote shughuli za kimungu, twaweza kuwa na uhakika kwamba Yehova Mungu hatashindwa kamwe kuwafanyia watumishi wake yaliyo bora. Kama Petro alivyosema: “Nyenyekeeni chini ya mkono wa Mungu ulio hodari, ili awakweze kwa wakati wake; huku mkimtwika yeye fadhaa zenu zote, kwa maana yeye hujishughulisha sana kwa mambo yenu [huwajali, NW].” (1 Petro 5:6, 7) Naam, Yehova kwa kweli huwajali watu wake.—Zaburi 94:14.
19, 20. Twapaswa kutendaje, hata ikiwa majaribu yetu yanatushusha moyo nyakati nyingine?
19 Kwa hiyo, usiruhusu lolote au mtu yeyote akukwaze. Kama vile mtunga zaburi alivyosema vema sana, “wana amani nyingi waipendao sheria yako, wala hawana la kuwakwaza.” (Zaburi 119:165) Sisi sote hupatwa na majaribu, na hayo yaweza kutusababisha tushuke moyo na kuvunjika moyo kwa kadiri fulani nyakati nyingine. Lakini usiruhusu kamwe uchungu usitawi moyoni mwako, hasa dhidi ya Yehova. (Mithali 4:23) Kwa msaada wake na kwa msingi wa Kimaandiko, shughulikia matatizo uwezayo kusuluhisha na uvumilie yale yanayodumu.—Mathayo 18:15-17; Waefeso 4:26, 27.
20 Usiruhusu kamwe hisiamoyo zikusababishe uitikie kipumbavu na hivyo kupotosha njia yako. Sema na kutenda katika njia ambayo itafanya moyo wa Mungu ushangilie. (Mithali 27:11) Mwitie Yehova katika sala yenye bidii, ukijua ya kwamba anakujali kwa kweli ukiwa mmoja wa watumishi wake na atakupa uelewevu unaohitajiwa ili kubaki kwenye kijia cha uhai pamoja na watu wake. (Mithali 3:5, 6) Zaidi ya yote, usimkasirikie Yehova. Mambo yasipoenda vizuri, kumbuka sikuzote kwamba Yehova si wa kulaumiwa.
Ungejibuje?
◻ Loti alifanya kosa gani, lakini Mungu alimwonaje?
◻ Daudi alihisije juu ya makosa na kimbelembele?
◻ Mambo yanapoenda vibaya, kwa nini hatupaswi kumlaumu Mungu?
◻ Ni nini kitakachotusaidia tuepuke kumkasirikia Yehova?
[Picha katika ukurasa wa 15]
Alipokuwa akitengana na Abrahamu, Loti alifanya chaguo baya kuhusu mahali pake pa kuishi