Kumpenda Mungu Humaanisha Nini?

MIAKA elfu sita hivi iliyopita, mtoto wa kwanza wa kibinadamu alizaliwa. Baada ya kuzaliwa kwake, mamaye, Hawa, alisema: “Nimepata mtoto mwanamume kwa BWANA.” (Mwanzo 4:1) Maneno yake yafunua kwamba, ingawa tayari walikuwa wamehukumiwa kifo kwa sababu ya uasi wao, Hawa na mumeye, Adamu, bado walitambua Uungu wa Yehova. Baadaye walipata mwana wa pili. Wavulana hao waliitwa Kaini na Abeli.

Hao wana walipokuwa wakikua, bila shaka walijifunza mengi juu ya upendo wa Yehova kwa kuchunguza tu uumbaji wake. Walifurahia rangi zenye kupendeza za maumbile na unamnanamna wa wanyama na mimea. Mungu hakuwapa uhai tu bali pia aliwapa uwezo wa kupata furaha maishani̇̀.

Walipata kujua kwamba wazazi wao walikuwa wameumbwa wakiwa wakamilifu na kwamba kusudi la Yehova la awali lilikuwa kwamba wanadamu waishi milele. Huenda ikawa Adamu na Hawa waliwafafanulia lile shamba zuri la Edeni, na kwa njia fulani walihitaji kueleza ni sababu gani walikuwa wamefukuzwa kutoka makao hayo ya kiparadiso. Huenda ikawa pia Kaini na Abeli walikuwa wamejua juu ya unabii wa kimungu uliorekodiwa kwenye Mwanzo 3:15. Kupitia unabii huo Yehova alijulisha kusudi lake la kurekebisha mambo kwa wakati ufaao kwa faida ya wale wampendao na wathibitikao kuwa waaminifu-washikamanifu kwake.

Kujifunza juu ya Yehova na sifa zake lazima kuwe kulichochea katika Kaini na Abeli tamaa ya kupata kibali cha Mungu. Hivyo walimfikia Yehova kwa kumtolea matoleo. Simulizi la Biblia husema: “Ikawa hatimaye Kaini akaleta mazao ya ardhi, sadaka kwa BWANA. Habili [“Abeli,” NW] naye akaleta wazao wa kwanza wa wanyama wake na sehemu zilizonona za wanyama.”—Mwanzo 4:3, 4.

Tamaa yao ya kupata kibali cha Mungu iliwekea msingi uhusiano pamoja naye. Hatimaye Kaini aliasi dhidi ya Mungu, hali Abeli aliendelea kuchochewa na kumpenda Mungu kutoka moyoni. Abeli asingalikuza kamwe uhusiano huo pamoja na Mungu isipokuwa awe kwanza amepata ujuzi juu ya utu wa Yehova na makusudi yake.

Wewe pia waweza kupata kumjua Yehova. Kwa mfano, katika Biblia waweza kujifunza kwamba Mungu ni mtu halisi, wala si kani tu isiyo na uhai ambayo huumba vitu kiaksidenti. (Linganisha Yohana 7:28; Waebrania 9:24; Ufunuo 4:11.) Biblia pia hufundisha kwamba Yehova ni “Mungu mwingi wa huruma, mwenye fadhili, si mwepesi wa hasira, mwingi wa rehema na kweli.”—Kutoka 34:6.

“Kutii Ni Bora Kuliko Dhabihu”

Kama itolewavyo kielezi na simulizi la Kaini na Abeli, kuwa na ujuzi juu ya Mungu na tamaa ya kuwa na uhusiano wa karibu pamoja naye hakutoshi. Ni kweli kwamba, hao ndugu wawili walimfikia Mungu wakiwa na matoleo. Hata hivyo, “BWANA akamtakabali Habili [“Abeli,” NW] na sadaka yake; bali Kaini hakumtakabali, wala sadaka yake. Kaini akaghadhibika sana, uso wake ukakunjamana.”—Mwanzo 4:3-5.

Kwa nini Yehova aliikataa dhabihu ya Kaini? Je, ubora wa toleo lake ulikuwa na ubaya wowote? Je, Yehova alikuwa amekasirika kwa sababu Kaini alitoa “mazao ya ardhi” badala ya dhabihu ya mnyama? Huenda hilo lisiwe sababu. Baadaye, Mungu alikubali kwa furaha matoleo ya nafaka na mazao mengine ya ardhi kutoka kwa wengi wa waabudu wake. (Mambo ya Walawi 2:1-16) Basi, ni wazi kwamba moyo wa Kaini ulikuwa na kasoro fulani. Yehova aliweza kuusoma moyo wa Kaini naye akamwonya: “Kwa nini una ghadhabu? na kwa nini uso wako umekunjamana? Kama ukitenda vyema, hutapata kibali? Usipotenda vyema dhambi iko, inakuotea mlangoni, nayo inakutamani wewe.”—Mwanzo 4:6, 7.

Kumpenda Mungu kutoka moyoni humaanisha mengi zaidi kuliko kutoa dhabihu tu. Hiyo ndiyo sababu Yehova alimtia moyo Kaini ‘atende vyema.’ Mungu alitaka utii. Kumtii Mungu jinsi hiyo kungalimsaidia Kaini afanyizie msingi mzuri uhusiano wenye upendo pamoja na Muumba. Biblia hutilia mkazo thamani ya utii kwa maneno haya: “Je, BWANA huzipenda sadaka za kuteketezwa na dhabihu sawasawa na kuitii sauti ya BWANA? Angalia, kutii ni bora kuliko dhabihu, na kusikia kuliko mafuta ya beberu.”—1 Samweli 15:22.

Umaana wa utii ulithibitishwa vema baadaye kwa maneno ya 1 Yohana 5:3: “Kwa maana huku ndiko kumpenda Mungu, kwamba tuzishike amri zake; wala amri zake si nzito.” Hakuna njia bora zaidi ya kuonyesha kumpenda kwetu Yehova kuliko kwa kujitiisha wenyewe chini ya mamlaka yake. Hilo lamaanisha utii kwa kanuni za maadili za Biblia. (1 Wakorintho 6:9, 10) Humaanisha kupenda lililo zuri na kuchukia lililo baya.—Zaburi 97:10; 101:3; Mithali 8:13.

Wonyesho mmoja wa maana wa kumpenda kwetu Mungu ni kupenda jirani. Biblia hutuambia: “Mtu akisema, Nampenda Mungu, naye anamchukia ndugu yake, ni mwongo; kwa maana asiyempenda ndugu yake ambaye amemwona, hawezi kumpenda Mungu ambaye hakumwona.”—1 Yohana 4:20.

Ukaribu na Mungu Wawezekana

Huenda wengine wakasema, ‘Mimi humwabudu Yehova. Hutii sheria zake. Humtendea mwanadamu mwenzangu kwa haki. Hufanya hayo yote. Na bado, kwa kweli sihisi nikiwa karibu na Mungu. Sihisi kumpenda kwa nguvu, na hilo hunifanya nihisi kuwa na hatia.’ Huenda wengine wakafikiri kuwa hawastahili kupata uhusiano wa karibu namna hiyo pamoja na Yehova.

Baada ya karibu miaka 37 ya utumishi wa kujiweka wakfu kwa Yehova, Mkristo mmoja aliandika: “Mara nyingi maishani mwangu nimehisi kwamba nilimtolea Yehova utumishi wa kijuujuu tu, kwamba huenda sikuwa nikimtumikia Yehova kutoka moyoni. Lakini nilijua kwamba kumtumikia Yehova kulikuwa ndiko jambo lifaalo la kufanya, nami sikujiruhusu kuacha. Hata hivyo, kila wakati niliposoma juu ya mtu anayesema kwamba ‘moyo wake umejawa na sifa ya kumpenda Yehova,’ nilijiuliza, ‘Nina kasoro gani, kwa kuwa sijapata kamwe kuhisi hivyo?’” Twaweza kupataje ukaribu na Mungu?

Umpendapo mtu kikweli, wewe humfikiria mtu huyo mara nyingi. Una tamaa yenye nguvu ya kuwa karibu naye kwa kuwa unamjali. Kadiri uzidivyo kumwona, kuongea naye, na kumfikiria, ndivyo upendo wako kwake uzidivyo kukua. Kanuni hii huhusu pia kukuza kwako sifa ya kumpenda Mungu.

Kwenye Zaburi 77:12, mwandikaji aliyepuliziwa asema: “Pia nitaitafakari kazi yako yote; nitaziwaza habari za matendo yako.” Kutafakari ni kwa maana katika kukuza sifa ya kumpenda Mungu. Hilo ni kweli hasa tufikiriapo lile jambo la hakika kwamba yeye haonekani. Lakini kadiri uzidivyo kumfikiria, ndivyo azidivyo kuwa mtu halisi kwako. Ndipo tu uwezapo kukuza uhusiano pamoja naye wa kuhisiwa moyoni na wenye shauku—kwa kuwa yeye ni mtu halisi kwako.

Mwelekeo wako wa kutafakari mara nyingi juu ya njia na shughuli za Yehova utategemea ni mara ngapi unamsikiliza. Wewe husikiliza kupitia kusoma na kujifunza Neno lake Biblia kwa ukawaida. Mtunga-zaburi asema juu ya mtu mwenye furaha kuwa yule ambaye “sheria ya BWANA ndiyo impendezayo, na sheria yake huitafakari mchana na usiku.”—Zaburi 1:1, 2.

Sala ni jambo jingine lenye umaana. Hiyo ndiyo sababu Biblia hutuhimiza tena na tena tusali—“kila wakati,” ‘tupate faragha kwa kusali,’ ‘katika kusali, tukidumu,’ na ‘tuombe bila kukoma.’ (Waefeso 6:18; 1 Wakorintho 7:5; Warumi 12:12; 1 Wathesalonike 5:17) Sala zetu kwa Yehova zisizokoma zitatufanya tumpende, na uhakikishio wa kwamba yeye husikiliza utatuvuta karibu naye. Hilo lilihakikishwa na mtunga-zaburi, alipotangaza: “Nampenda BWANA kwa kuwa anaisikiliza sauti yangu na dua zangu. Kwa maana amenitegea sikio lake, kwa hiyo nitamwita siku zangu zote.”—Zaburi 116:1, 2.

Kumwiga Mungu wa Upendo

Yehova ni mwema kwetu. Akiwa Muumba wa ulimwengu wote mzima, bila shaka ana mambo mengi ya kufikiria na kutunza. Hata hivyo, Biblia hutuambia kwamba ingawa yeye ni mwenye fahari jinsi alivyo, yeye bado hujali uumbaji wake wa kibinadamu. Yeye hutupenda. (1 Petro 5:6, 7) Mtunga-zaburi ahakikisha hilo kwa maneno yake: “Wewe, MUNGU, Bwana wetu jinsi lilivyo tukufu jina lako duniani mwote! Wewe umeuweka utukufu wako mbinguni. Nikiziangalia mbingu zako, kazi ya vidole vyako, mwezi na nyota ulizoziratibisha; mtu ni kitu gani hata umkumbuke, na binadamu hata umwangalie?”—Zaburi 8:1, 3, 4.

Yehova amemkumbukaje mtu? Biblia hujibu: “Katika hili pendo la Mungu lilionekana kwetu, kwamba Mungu amemtuma Mwanawe pekee ulimwenguni, ili tupate uzima kwa yeye. Hili ndilo pendo, si kwamba sisi tulimpenda Mungu, bali kwamba yeye alitupenda sisi, akamtuma Mwanawe kuwa kipatanisho [“dhabihu ya kuridhisha,” NW] kwa dhambi zetu.”—1 Yohana 4:9, 10.

Dhabihu hiyo ya kuridhisha huwaje uthibitisho mkubwa kupita yote wa upendo wa Mungu? Acheni tuchunguze kilichotukia katika bustani ya Edeni. Adamu na Hawa walikabiliwa na uamuzi wa ama kujitiisha chini ya sheria ya Yehova wakiwa na taraja la uhai mkamilifu milele ama kuasi dhidi ya Yehova kukiwa na tokeo la kifo. Walichagua kuasi. (Mwanzo 3:1-6) Kwa kufanya hilo waliweka pia wanadamu wote chini ya laana ya kifo. (Warumi 5:12) Kwa kupita mipaka waliyowekewa walitunyang’anya fursa ya kujiamulia. Hakuna yeyote wetu aliyekuwa na fursa ya kujiamulia katika jambo hilo.

Hata hivyo, Yehova amemkumbuka mtu kwa upendo, akitambua balaa yake. Kupitia kifo cha kidhabihu cha Mwanaye, Yesu Kristo, Yehova ameandalia kila mmoja wetu msingi halali wa kujichagulia uhai au kifo, utii au uasi. (Yohana 3:16) Ni kana kwamba Yehova alitupa sisi fursa ya kuhukumiwa kulingana na chaguo tufanyalo—fursa ya kurudi Edeni, kwa njia ya kitamathali, na kufanya uamuzi wetu wenyewe. Huu ndio wonyesho wa upendo ulio mkubwa kupita yote ambao umepata kufanywa.

Wazia maumivu ambayo Yehova alivumilia huku alipomwona mzaliwa wake wa kwanza akitukanwa, kuteswa, na kutundikwa mtini kama mhalifu. Na Mungu alivumilia hayo kwa ajili yetu. Kujua kwetu ujianzilishi wa Yehova katika kutupenda kwanza kwapaswa, vilevile, kutuhamasishe kumpenda na kutuchochee kumtafuta. (Yakobo 1:17; 1 Yohana 4:19) Biblia hutualika “[tumtafute] BWANA na nguvu zake, utafuteni uso wake sikuzote. Zikumbukeni ajabu zake alizozifanya, miujiza yake na hukumu za kinywa chake.”—Zaburi 105:4, 5.

Kuwa na ushikamano wa kibinafsi na uhusiano wenye upendo pamoja na Mungu, kuwa rafiki yake, si jambo lisilowezekana. Laweza kupatikana. Ni kweli, hatuwezi kulinganisha kumpenda kwetu Mungu na mahusiano ya kibinadamu. Upendo tuhisio kuelekea mwenzi wetu, wazazi wetu, ndugu na dada zetu, watoto wetu, au marafiki wetu ni tofauti na ule upendo tulio nao kwa Mungu. (Mathayo 10:37; 19:29) Kumpenda Yehova hutia ndani ujitoaji wetu, ibada yetu, na kujiweka wakfu kwake bila masharti. (Kumbukumbu la Torati 4:24) Hakuna uhusiano mwingine wowote ambao huhusisha yote hayo. Bado, twaweza kukuza hisia zenye nguvu na zenye kina kwa Mungu katika njia yenye staha, pamoja na kicho.—Zaburi 89:7.

Ingawa wewe si mkamilifu, kama Kaini na Abeli una uwezekano wa kumpenda Muumba wako. Kaini alifanya chaguo lake, akajiunga na Shetani, naye akawa muuaji kimakusudi wa kwanza wa kibinadamu. (1 Yohana 3:12) Tofauti naye, Abeli atakumbukwa na Yehova kuwa mwanamume wa imani na uadilifu naye atathawabishwa kwa kupewa uhai katika Paradiso ijayo.—Waebrania 11:4.

Wewe pia una chaguo. Kwa msaada wa roho ya Mungu na Neno lake, waweza kwa kweli kupata kumpenda Mungu “kwa moyo wako wote, na kwa roho yako yote, na kwa nguvu zako zote.” (Kumbukumbu la Torati 6:5) Naye Yehova, ataendelea kukupenda, kwa kuwa yeye “huwapa thawabu wale wamtafutao.”—Waebrania 11:6.

[Picha katika ukurasa wa 7]

Dhabihu ya Abeli ilikubalika kwa Mungu