Kwa Nini Haruni Hakuadhibiwa?
AJAPOKUWA na cheo chenye upendeleo, Haruni alikuwa na mapungukio yake. Wakati Musa alikaa Mlima Sinai kwa mara ya kwanza kwa siku 40, ‘watu walikusanyana wakamwendea Haruni, wakamwambia, Haya! katufanyizie miungu itakayokwenda mbele yetu, kwa maana Musa huyo aliyetutoa katika nchi ya Misri hatujui yaliyompata.’ (Kutoka 32:1) Haruni alikubali na kushirikiana na watu hao wenye kuasi katika kutengeneza sanamu ya ndama ya dhahabu. (Kutoka 32:2-6) Baadaye alipokabiliwa na Musa, alitoa udhuru usio na maana. (Kutoka 32:22-24) Hata hivyo, Yehova hakumtaja kihususa kuwa ndiye mkosaji mkubwa bali alimwambia Musa hivi: “Basi sasa niache, ili hasira zangu ziwake juu yao, niwaangamize.” (Kutoka 32:10, italiki ni zetu.) Musa alitamatisha jambo hilo kwa kupaaza sauti hivi: “Mtu awaye yote aliye upande wa BWANA, na aje kwangu.” (Kutoka 32:26) Wana wote wa Lawi waliitikia, na bila shaka Haruni alikuwa miongoni mwao. Waabudu-sanamu 3,000, labda wenye kuongoza uasi huo, waliuawa na wana wa Lawi. (Kutoka 32:28) Hata hivyo, baadaye Musa aliwakumbusha watu waliosalia kwamba wao vilevile walikuwa na hatia. (Kutoka 32:30) Kwa hiyo, si Haruni pekee aliyepokea rehema ya Mungu. Matendo yake yaliyofuata yalionyesha kwamba yeye hakukubaliana kwa moyo na watu hao wenye kuabudu sanamu ila alishindwa tu na mkazo wa waasi hao. (Kutoka 32:35) Yehova alionyesha kwamba alikuwa amemsamehe Haruni kwa kumwacha Haruni aendelee kuwa na cheo cha kuhani mkuu.—Kutoka 40:12, 13.
Baada ya kumtegemeza ndugu yake mdogo kwa uaminifu-mshikamanifu kupitia maono mengi magumu na baada ya kuwekwa karibuni kuwa kuhani mkuu na Musa akiwa mwakilishi wa Mungu, kwa upumbavu Haruni alishirikiana na dadaye Miriamu katika kuchambua Musa kwa sababu ya kumwoa mwanamke Mkushi na katika kubisha juu ya uhusiano na cheo cha kipekee alichokuwa nacho Musa pamoja na Yehova Mungu, akisema: “Je! ni kweli BWANA amenena na Musa tu? hakunena na sisi pia?” (Hesabu 12:1, 2) Yehova alichukua hatua haraka akawaleta hawa watatu mbele yake mbele ya hema ya kukutania, na kuwaadhibu vikali Haruni na Miriamu kwa kutoheshimu ukichwa uliowekwa na Mungu. Hakika ya kwamba ni Miriamu pekee aliyepigwa kwa ukoma yaweza kuonyesha kwamba ni yeye aliyekuwa mchocheaji wa tendo hilo na yaweza kuonyesha kwamba tena Haruni alionyesha udhaifu kwa kushawishwa kujiunga na Miriamu. Hata hivyo, kama Haruni angalipigwa kwa ukoma pia, angalipoteza kuwekwa kwake rasmi kuwa kuhani mkuu, kulingana na sheria ya Mungu. (Mambo ya Walawi 21:21-23) Mtazamo mzuri wa moyo wake ulijionyesha kwa jinsi alivyoungama na kuomba msamaha upesi kwa ajili ya upumbavu wa tendo lao na kwa sihi lake la uchungu wa moyo kwa Musa aombe kwa niaba ya Miriamu aliyepigwa na ukoma.—Hesabu 12:10-13.
Haruni tena alishiriki mabaya wakati yeye, pamoja na Musa, walipokosa kumtukuza na kumheshimu Mungu mbele ya kutaniko katika kisa cha uandaaji wa maji katika Meriba katika Kadeshi. Kwa ajili ya tendo hilo Mungu aliamuru kwamba hakuna yeyote kati yao angepata pendeleo la kuingiza taifa hilo katika Bara la ahadi.—Hesabu 20:9-13.
Katika siku ya kwanza ya mwezi wa Abu, katika mwaka wa 40 baada ya kule Kutoka, taifa la Israeli lilipiga kambi katika mpaka wa Edomu mbele ya Mlima Hori. Kwa miezi michache tu wao watakuwa wakivuka Yordani; lakini si Haruni mwenye umri wa miaka 123. Kwa kufuata maagizo ya Yehova huku kambi nzima ikitazama, Haruni, mwanaye Eleazari, na Musa walipanda mpaka kilele cha Mlima Hori. Huko Haruni alimwacha ndugu yake amvue mavazi yake ya kikuhani na kumvika mwanaye na aliyekuwa pia mwandamani wake katika ukuhani mkuu, Eleazari. Kisha Haruni akafa. Labda alizikwa huko na ndugu yake na mwanaye, na kwa siku 30 Israeli iliomboleza kifo chake.—Hesabu 20:24-29.
Ni jambo la kuangaliwa kwamba katika kila moja ya makengeusho hayo matatu, Haruni haonekani kuwa mwanzilishi hasa wa tendo baya, bali, aonekana kama aliruhusu mkazo wa hali au uvutano wa wengine umkengeushe kutoka mwendo wa unyoofu. Hasa katika kosa lake la kwanza, angetumia kanuni iliyo katika amri hii: “Usiandamane na makutano kutenda maovu.” (Kutoka 23:2) Hata hivyo, baadaye jina lake latumiwa katika Maandiko kwa njia ya heshima, na Mwana wa Mungu, wakati wa uhai wake wa kidunia, alitambua uhalali wa ukuhani wa Kiharuni.—Zaburi 115:10, 12; 118:3; 133:1, 2; 135:19; Mathayo 5:17-19; 8:4.