Sura Ya Kumi Na Mbili

Watiwa Nguvu na Mjumbe Kutoka Kwa Mungu

 1. Danieli alibarikiwaje kwa sababu ya kupendezwa sana na kutimizwa kwa makusudi ya Yehova?

DANIELI alithawabishwa sana kwa sababu kutimizwa kwa makusudi ya Yehova kulimpendeza sana. Alipewa unabii wenye kusisimua wa majuma 70 kuhusu wakati wa kutokea kwa Mesiya. Danieli alibarikiwa pia kuona mabaki waaminifu wa watu wake wakirudi nyumbani kwao. Hilo lilitukia mwaka wa 537 K.W.K., kuelekea mwishoni mwa “mwaka wa kwanza wa Koreshi, mfalme wa Uajemi.”—Ezra 1:1-4.

2, 3. Huenda ni kwa sababu gani Danieli hakurudi Yuda pamoja na mabaki Wayahudi?

² Danieli hakuwa miongoni mwa wale waliosafiri kurudi Yuda. Huenda ilikuwa vigumu kwake kusafiri akiwa mzee. Hata hivyo, Mungu bado alitaka atumikie zaidi huko Babiloni. Miaka miwili ikapita. Kisha simulizi latuambia hivi: “Mwaka wa tatu wa Koreshi, mfalme wa Uajemi, Danieli, ambaye jina lake aliitwa Belteshaza, alifunuliwa neno; na neno lile lilikuwa kweli; maana ni vita vikubwa; naye akalifahamu neno lile, akaelewa na maono hayo.”—Danieli 10:1.

³ “Mwaka wa tatu wa Koreshi” ulikuwa mwaka wa 536/535 K.W.K. hivi. Miaka zaidi ya 80 ilikuwa imepita tangu Danieli aletwe Babiloni pamoja na wazao wa kifalme na vijana wa Yuda wenye uzawa wa kikabaila. (Danieli 1:3) Ikiwa alikuwa ameanza utineja alipofika Babiloni mara ya kwanza, lazima sasa awe alikuwa akikaribia miaka 100. Ni rekodi iliyoje ya utumishi mwaminifu!

 4. Ijapokuwa Danieli alikuwa mzee, angali alikuwa na kazi gani ya maana ya kufanya katika utumishi wa Yehova?

⁴ Hata hivyo, ijapokuwa alikuwa mzee, Danieli hakuwa amemaliza kufanya utumishi wa Yehova. Mungu angemtumia kutangaza ujumbe wa kiunabii ambao ungekuwa na utimizo mkubwa sana. Unabii ambao ungefika nyakati zetu na hata wakati ujao. Ili kumtayarisha Danieli kwa ajili ya kazi hiyo zaidi, Yehova aliona kwamba yafaa amsaidie, amtie nguvu kwa ajili ya utumishi uliokuwa mbele yake.

SABABU YA KUHANGAIKA

 5. Ni ripoti gani ambazo huenda zilimhangaisha Danieli?

⁵ Ingawa Danieli hakurudi Yuda pamoja na mabaki Wayahudi, alipendezwa sana na mambo yaliyokuwa yakiendelea nyumbani alikopenda. Kutokana na ripoti alizopata, Danieli alipata kujua kwamba mambo hayakuwa shwari. Madhabahu ilikuwa imejengwa upya na msingi wa hekalu ulikuwa umewekwa huko Yerusalemu. (Ezra, sura ya 3) Lakini mataifa jirani yalipinga ujenzi huo mpya, nayo yalikuwa yakipanga njama dhidi ya Wayahudi waliorudi. (Ezra 4:1-5) Kwa kweli, ingekuwa rahisi Danieli ahangaishwe na mambo mengi.

 6. Kwa nini hali katika Yerusalemu zilikuwa zikimsumbua Danieli?

⁶ Danieli aliujua sana unabii wa Yeremia. (Danieli 9:2) Alijua kwamba kujengwa upya kwa hekalu la Yerusalemu na kurudishwa kwa ibada ya kweli huko kulihusiana sana na kusudi la Yehova kuhusu watu Wake na kwamba yote hayo yangetukia kabla ya kutokea kwa Mesiya aliyeahidiwa. Kwa hakika, Danieli alikuwa na pendeleo kubwa sana la kupokea unabii wa yale “majuma sabini” kutoka kwa Yehova. Kutokana na unabii huo alielewa kwamba Mesiya angekuja “majuma” 69 baada ya kuwekwa amri ya kutengenezwa na kujengwa upya kwa Yerusalemu. (Danieli 9:24-27) Hata hivyo, kwa sababu ya ukiwa wa Yerusalemu na kukawia kwa ujenzi wa hekalu, ni rahisi kuona ni kwa nini Danieli angevunjika moyo, ashuke moyo, na kupoteza shauku.

 7. Danieli alifanya nini kwa majuma matatu?

⁷ “Katika siku zile mimi, Danieli, nalikuwa nikiomboleza muda wa majuma matatu kamili,” lasema simulizi. “Sikula chakula kitamu, wala nyama wala divai haikuingia kinywani mwangu, wala sikujipaka mafuta kabisa, hata majuma matatu kamili yalipotimia.” (Danieli 10:2, 3) “Majuma matatu kamili,” au siku 21 za kuomboleza na kufunga ni kipindi kirefu isivyo kawaida. Yaonekana aliacha kuomboleza “siku ya ishirini na nne ya mwezi wa kwanza.” (Danieli 10:4) Kwa hiyo, kipindi cha kufunga kwa Danieli kilitia ndani Sikukuu ya Kupitwa, iliyoadhimishwa siku ya 14 ya mwezi wa kwanza, Nisani, na ule msherehekeo wa siku saba uliofuata wa mkate usiotiwa chachu.

 8. Danieli alitafuta kwelikweli mwelekezo wa Yehova kwenye pindi gani mapema, na tokeo lilikuwa nini?

⁸ Danieli alikuwa amefanya jambo kama hilo mapema. Wakati huo alishangazwa na utimizo wa unabii wa Yehova juu ya ukiwa wa Yerusalemu wa miaka 70. Danieli alifanya nini wakati huo? “Nikamwelekezea Bwana Mungu uso wangu,” asema Danieli, “ili kutaka kwa maombi, na dua, pamoja na kufunga, na kuvaa nguo za magunia na majivu.” Yehova alijibu sala ya Danieli kwa kumtuma malaika Gabrieli akiwa na ujumbe ambao ulimtia moyo sana. (Danieli 9:3, 21, 22) Je, Yehova angetenda vivyo hivyo na kumwandalia Danieli kitia-moyo alichohitaji sana?

ONO LENYE KUTIA KICHO

9, 10. (a) Danieli alikuwa wapi alipoona ono? (b) Fafanua kile ambacho Danieli aliona kwenye ono.

⁹ Danieli hatamaushwi. Anatuambia kifuatacho kutokea, akisema hivi: “Nilipokuwa kando ya ule mto mkubwa, Hidekeli; naliinua macho yangu, nikatazama, na kumbe, mtu aliyevikwa nguo za kitani, viuno vyake vimefungwa dhahabu safi ya Ufazi.” (Danieli 10:4, 5) Hidekeli ulikuwa mmojawapo wa mito minne iliyotoka kwenye bustani ya Edeni. (Mwanzo 2:10-14) Katika Kiajemi cha Kale, Hidekeli uliitwa Tigra, litokapo jina la Kigiriki, Tigris. Eneo lililo kati ya Hidekeli na Eufrati lilikuja kuitwa Mesopotamia, yaani “Nchi Iliyo Katikati ya Mito.” Hilo lathibitisha kwamba Danieli alipoona ono hilo, bado alikuwa Babilonia, ingawa huenda hakuwa katika jiji la Babiloni.

¹⁰ Danieli aliona ono lililoje! Ni wazi kwamba hakuona mtu wa kawaida alipoinua macho yake. Danieli alimfafanua vilivyo: “Mwili wake pia ulikuwa kama zabarajadi safi, na uso wake mfano wa umeme, na macho yake kama taa za moto, na mikono yake na miguu yake rangi yake kama shaba iliyosuguliwa sana, na sauti ya maneno yake kama sauti ya umati wa watu.”—Danieli 10:6.

11. Ono lilimwathirije Danieli na wale watu aliokuwa nao?

¹¹ Ijapokuwa ono hilo lilikuwa jangavu sana, “watu waliokuwa pamoja nami hawakuyaona maono haya,” akasema Danieli. Kwa sababu fulani isiyojulikana, “tetemeko kuu liliwashika, hata wakakimbia ili kujificha.” Kwa hiyo, Danieli aliachwa peke yake kwenye ufuo wa mto. “Maono haya makubwa” aliyoona yalimshinda hivi kwamba alikiri: “Hazikubaki nguvu ndani yangu; maana uzuri wangu uligeuzwa ndani yangu kuwa uharibifu, wala sikusaziwa nguvu.”—Danieli 10:7, 8.

12, 13. Ni nini kinachoonyeshwa na (a) mavazi ya mjumbe? (b) sura ya mjumbe?

¹² Acheni tumchunguze kwa makini mjumbe huyo mwenye kuvutia aliyemwogofya Danieli kiasi hicho. Alikuwa ‘amevikwa nguo za kitani, viuno vyake vikiwa vimefungwa dhahabu safi ya Ufazi.’ Katika Israeli la kale, mshipi, naivera, na kifuko cha kifuani za kuhani wa cheo cha juu, na pia majoho ya makuhani wengine, zilitengenezwa kwa kitani nzuri na kurembeshwa kwa dhahabu. (Kutoka 28:4-8; 39:27-29) Kwa hiyo, mavazi ya mjumbe huyo yaonyesha alikuwa na wadhifa mtakatifu na wa adhama.

¹³ Danieli alitiwa kicho pia na sura ya mjumbe huyo—kung’aa kwake kana kwamba alikuwa na mwili wa vito, kumulika sana kwa uso wake mwangavu, uwezo wenye kupenya wa macho yake yaliyo kama taa za moto, na mng’ao wa mikono na miguu yake yenye nguvu. Hata sauti yake yenye kuamuru ilikuwa yenye kutia kicho. Yote hayo yaonyesha waziwazi kwamba alikuwa na uwezo upitao wa kibinadamu. ‘Mtu huyo aliyevikwa nguo za kitani’ hakuwa mwingine ila malaika mwenye wadhifa mkubwa, aliyetumikia katika kuwapo kutakatifu kwa Yehova, alipotoka na ujumbe.a

‘MTU APENDWAYE SANA’ ATIWA NGUVU

14. Danieli alihitaji msaada gani ili kupokea ujumbe kutoka kwa malaika?

¹⁴ Malaika wa Yehova alikuwa amemletea Danieli ujumbe mzito na wenye kuhusisha mambo mengi. Kabla ya Danieli kuupokea, alihitaji msaada ili kupata nafuu kutokana na msononeko wake wa kimwili na kiakili. Yaonekana kwamba kwa kuwa malaika alijua hilo, alimsaidia Danieli kwa upendo na kumtia moyo. Acheni tusome simulizi la Danieli mwenyewe juu ya jambo lililotokea.

15. Malaika alifanya nini ili kumsaidia Danieli?

¹⁵ “Niliposikia sauti ya maneno yake, ndipo nikashikwa na usingizi mzito, na uso wangu umeielekea nchi.” Huenda hofu na woga ulimfanya Danieli azimie. Malaika huyo alifanya nini ili kumsaidia? “Tazama,” akasema Danieli, “mkono ukanigusa, ukaniweka juu ya magoti yangu, na vitanga vya mikono yangu.” Tena, malaika huyo akamtia moyo nabii huyo kwa kumwambia: “Ee Danieli, mtu upendwaye sana, yafahamu maneno nikuambiayo, ukasimame kiwima-wima; maana kwako nimetumwa sasa.” Mkono wenye kusaidia na maneno yenye kuliwaza yalimwamsha Danieli. Ingawa alikuwa ‘akitetemeka,’ Danieli ‘alisimama.’—Danieli 10:9-11.

16. (a) Twawezaje kusema kwamba Yehova hujibu sala za watumishi wake haraka? (b) Kwa nini malaika alikawia kuja kumsaidia Danieli? (Tia ndani sanduku.) (c) Malaika huyo alikuwa na ujumbe gani wa kumwarifu Danieli?

¹⁶ Malaika alitaja waziwazi kwamba kusudi lake la kuja lilikuwa kumtia nguvu Danieli. “Usiogope, Danieli,” akasema malaika huyo, “kwa maana tangu siku ile ya kwanza ulipotia moyo wako ufahamu, na kujinyenyekeza mbele za Mungu wako, maneno yako yalisikiwa; nami nimekuja kwa ajili ya maneno yako.” Kisha malaika akamweleza kwa nini alikuwa amekawia. Alisema hivi: “Lakini mkuu wa ufalme wa Uajemi alinipinga siku ishirini na moja; bali, tazama, huyo Mikaeli, mmoja wa hao wakuu wa mbele, akaja kunisaidia; nami nikamwacha huko pamoja na wafalme wa Uajemi.” Akisaidiwa na Mikaeli, malaika huyo aliweza kutimiza utume wake, wa kumwendea Danieli akiwa na ujumbe huu muhimu: “Sasa nimekuja kukufahamisha mambo yatakayowapata watu wako katika siku za mwisho; maana maono hayo ni ya siku nyingi bado.”—Danieli 10:12-14.

17, 18. Danieli alisaidiwaje mara ya pili, na hilo lilimwezesha kufanya nini?

¹⁷ Badala ya Danieli kuchochewa na tazamio la kupokea ujumbe wenye kusisimua kama huo, yaonekana kwamba mambo aliyosikia yalikuwa yamemwathiri sana. Simulizi lataarifu hivi: “Alipokwisha kusema nami maneno hayo, nikauelekeza uso wangu chini, nikawa bubu.” Lakini malaika huyo mjumbe alikuwa tayari kutoa msaada wenye upendo—mara ya pili. Danieli alisema hivi: “Kumbe, mmoja mfano wa wanadamu akanigusa midomo yangu; ndipo nikafumbua kinywa changu, nikanena.”b—Danieli 10:15, 16a.

¹⁸ Danieli alitiwa nguvu malaika alipoigusa midomo yake. (Linganisha Isaya 6:7.) Kwa kuwa angeweza kusema tena, Danieli aliweza kumweleza malaika mjumbe magumu aliyokuwa akiyavumilia. Danieli alisema hivi: “Ee Bwana wangu, kwa sababu ya maono haya huzuni zangu zimenipata tena; hata sikusaziwa nguvu. Maana, mtumishi wa Bwana wangu huyu atawezaje kusema na Bwana wangu huyu? kwa maana kwangu mimi, mara hazikusalia nguvu ndani yangu, wala pumzi haikusalia ndani yangu.”—Danieli 10:16b, 17.

19. Danieli alisaidiwaje mara ya tatu, na tokeo likawa nini?

¹⁹ Danieli hakuwa akilalamika wala kutoa udhuru. Alikuwa akitaja tu mashaka yake, naye malaika huyo alikubali taarifa yake. Kwa hiyo, Danieli akasaidiwa na malaika mjumbe mara ya tatu. “Mmoja mfano wa mwanadamu akanigusa tena, akanitia nguvu,” akasema nabii huyo. Baada ya kumgusa na kumtia nguvu, mjumbe huyo alisema maneno haya yenye kuliwaza: “Ee mtu upendwaye sana, usiogope; amani na iwe kwako, uwe na nguvu, naam, uwe na nguvu.” Mguso huo wenye upendo na maneno hayo yenye kujenga yaonekana ndiyo mambo tu aliyohitaji Danieli. Ikawaje? Danieli akatangaza hivi: “Aliposema nami nikapata nguvu, nikasema, Ee Bwana wangu, na aseme Bwana wangu; kwa maana umenitia nguvu.” Sasa Danieli alikuwa tayari kwa ajili ya mgawo mwingine mgumu.—Danieli 10:18, 19.

20. Kwa nini malaika mjumbe alihitaji kujitahidi ili atimize mgawo wake?

²⁰ Baada ya kumtia Danieli nguvu na kumsaidia apate nafuu katika uwezo wake wa kiakili na kimwili, malaika huyo alitaja tena kusudi la utume wake. Alisema hivi: “Je! unajua sababu hata nikakujia? na sasa nitarudi ili nipigane na mkuu wa Uajemi; nami nitakapotoka huku, tazama, mkuu wa Uyunani [“Ugiriki,” NW] atakuja. Lakini nitakuambia yaliyoandikwa katika maandiko ya kweli; wala hapana anisaidiaye juu ya hao ila huyo Mikaeli, mkuu wenu.”—Danieli 10:20, 21.

21, 22. (a) Kutokana na mambo yaliyompata Danieli, twaweza kujifunza nini kuhusu njia ya Yehova ya kushughulika na watumishi wake? (b) Danieli alitiwa nguvu kwa ajili ya nini sasa?

²¹ Yehova ni mwenye upendo na fadhili kama nini! Sikuzote yeye hushughulika na watumishi wake kulingana na uwezo na udhaifu wao mbalimbali. Kwa upande mmoja, yeye huwapa migawo kulingana na ajuayo wanaweza kutimiza, hata ingawa huenda nyakati nyingine wakahisi vinginevyo. Kwa upande mwingine, yuko tayari kuwasikiliza na kuwaandalia kinachohitajiwa ili kutimiza migawo yao. Na tumwige Baba yetu wa kimbingu, Yehova, kwa kuwatia moyo na kuwatia nguvu waabudu wenzetu kwa upendo.—Waebrania 10:24.

²² Ujumbe wa malaika wenye kufariji ulimtia Danieli moyo sana. Ijapokuwa alikuwa mzee, Danieli alikuwa ametiwa nguvu na alikuwa tayari kupokea na kurekodi unabii zaidi wenye kutokeza kwa manufaa yetu.

[Maelezo ya Chini]

UMEFAHAMU NINI?

• Kwa nini malaika wa Yehova alikawia alipokuwa akienda kumsaidia Danieli wapata mwaka wa 536/535 K.W.K.?

• Mavazi na sura ya malaika mjumbe wa Mungu yalionyesha nini juu yake?

• Danieli alihitaji msaada gani, na malaika aliuandaaje mara tatu?

• Malaika alikuwa na ujumbe gani wa kumwarifu Danieli?

[Sanduku katika ukurasa wa 204, 205]

Malaika Walinzi au Roho Waovu Wanaotawala?

TWAWEZA kujifunza mengi kutokana na mambo ambayo kitabu cha Danieli husema juu ya malaika. Chatuambia juu ya kazi yao katika kutekeleza neno la Yehova na jinsi wanavyojitahidi ili kutimiza migawo yao.

Malaika wa Mungu alisema kwamba alipokuwa njiani akienda kuongea na Danieli, alizuiwa na “mkuu wa ufalme wa Uajemi.” Baada ya kushindana naye kwa siku 21, malaika huyo mjumbe aliweza kuendelea baada tu ya kusaidiwa na “Mikaeli, mmoja wa hao wakuu wa mbele.” Pia malaika huyo alisema kwamba angelazimika kupigana na adui huyo tena na huenda hata “mkuu wa Uyunani [“Ugiriki,” NW]. (Danieli 10:13, 20) Haikuwa kazi rahisi, hata kwa malaika! Hata hivyo, wakuu hao wa Uajemi na Ugiriki walikuwa nani?

Kwanza kabisa, twakumbuka kwamba Mikaeli anaitwa “mmoja wa hao wakuu wa mbele” na vilevile “mkuu wenu.” Baadaye, Mikaeli aitwa “jemadari mkuu, asimamaye upande wa wana wa [watu wa Danieli].” (Danieli 10:21; 12:1) Hilo laonyesha kwamba Mikaeli ndiye malaika aliyepewa mgawo na Yehova ili kuongoza Waisraeli jangwani.—Kutoka 23:20-23; 32:34; 33:2.

Taarifa ya mwanafunzi Yuda ya kwamba ‘Mikaeli malaika mkuu alikuwa na tofauti pamoja na Ibilisi na alikuwa akibishana juu ya mwili wa Musa,’ yaunga mkono mkataa huo. (Yuda 9) Wadhifa, nguvu, na mamlaka ya Mikaeli, zilimfanya kuwa “malaika mkuu.” Kwa kufaa, wadhifa huo mkuu waweza kutumiwa kuhusu Yesu Kristo peke yake, Mwana wa Mungu, kabla na baada ya yeye kuishi duniani.—1 Wathesalonike 4:16; Ufunuo 12:7-9.

Je, hilo lamaanisha kwamba Yehova aliwaweka malaika watawale mataifa kama vile Uajemi na Ugiriki na kuwaongoza katika shughuli zao? Yesu Kristo, Mwana wa Mungu, alitaarifu hivi waziwazi: “Mtawala wa ulimwengu . . . hana mshiko juu yangu.” Pia Yesu alisema hivi: “Ufalme wangu si sehemu ya ulimwengu huu . . . ufalme wangu si kutoka chanzo hiki.” (Yohana 14:30; 18:36) Mtume Yohana alitangaza kwamba “ulimwengu mzima unakaa katika nguvu ya mwovu.” (1 Yohana 5:19) Ni wazi kwamba mataifa ya ulimwengu hayajawahi wala sasa hayako chini ya uongozi au utawala wa Mungu au Kristo. Ilhali Yehova aruhusu “mamlaka zilizo kubwa” ziendelee kuongoza mambo ya kiserikali ya kidunia, haweki malaika wazitawale. (Waroma 13:1-7) “Wakuu” au “watawala” wowote wanaozitawala wangeweza kuwekwa na “mtawala wa ulimwengu” peke yake, Shetani Ibilisi. Lazima wawe roho waovu wanaotawala wala si malaika walinzi. Basi, kuna nguvu za roho waovu wasioonekana, au “wakuu,” wanaowaongoza watawala wenye kuonekana, na mahitilafiano ya kitaifa huhusisha zaidi ya wanadamu tu.

[Picha katika ukurasa wa 199]

[Picha katika ukurasa wa 207]