Igeni Imani Yao
Alikaa Macho, na Alingoja
ELIYA alitamani kuwa peke yake pamoja na Baba yake wa kimbingu. Lakini umati mkubwa uliomzunguka ulikuwa umemwona nabii huyo wa kweli akisali na moto ukashuka kutoka mbinguni, na bila shaka wengi wao walitaka sana kupata kibali chake. Kabla Eliya hajapanda Mlima Karmeli wenye upepo mkali na kutoa sala ya kibinafsi kwa Yehova Mungu, alikuwa na wajibu usiopendeza. Alipaswa kuzungumza na Mfalme Ahabu.
Eliya na Ahabu walikuwa tofauti kabisa. Ahabu, aliyevaa mavazi ya kifalme, alikuwa mwasi-imani mwenye pupa na asiye na msimamo. Eliya alikuwa amevaa vazi rasmi la nabii lisilo na madoido yoyote, ambalo huenda lilitengenezwa kwa ngozi au lilifumwa kwa manyoya ya ngamia au ya mbuzi. Alikuwa mtu jasiri sana, mtimilifu, na mwenye imani. Siku hiyo iliyokuwa ikikaribia kwisha ilifunua mengi kuhusu mtazamo wa watu hao wawili.a
Ilikuwa siku mbaya sana kwa Ahabu na waabudu wengine wa Baali. Dini ya kipagani ambayo Ahabu na mke wake, Malkia Yezebeli, walikuwa wakiunga mkono katika ufalme wa Israeli wa makabila kumi ilikuwa imepatwa na pigo kubwa. Baali alikuwa amefunuliwa kuwa mdanganyifu. Mungu huyo asiye na uhai alishindwa kuwasha moto mdogo baada ya manabii wake kuomba kwa bidii, kucheza dansi, na kujikata-kata. Baali alishindwa kuwalinda manabii hao 450 wasipate hukumu waliyostahili ya kifo. Lakini mungu huyo wa uwongo alikuwa ameshindwa katika jambo lingine pia, na kushindwa huko kulikuwa karibu kukamilishwa. Kwa miaka zaidi ya mitatu, manabii wa Baali walikuwa wamemsihi mungu wao akomeshe ukame uliokumba nchi, lakini Baali alishindwa kufanya hivyo. Muda si muda, Yehova mwenyewe angeonyesha ukuu wake kwa kukomesha ukame huo.—1 Wafalme 16:30–17:1; 18:1-40.
Hata hivyo, Yehova angechukua hatua wakati gani? Eliya angejiendesha namna gani huku akingoja Yehova atende? Na tunaweza kujifunza nini kutokana na mwanamume huyo mwenye imani? Acheni tuone tunapochunguza simulizi la 1 Wafalme 18:41-46.
Mtazamo wa Sala
Eliya alienda kwa Ahabu na kumwambia: “Panda ukale na kunywa; kwa maana kuna kishindo cha machafuko ya mvua kubwa.” (Mstari wa 41) Je, mfalme huyo mwovu alikuwa amejifunza somo lolote kutokana na matukio ya siku hiyo? Simulizi hilo halisemi waziwazi, lakini hatuoni maneno yoyote yanayoonyesha toba, wala yanayoonyesha kwamba Ahabu alimwomba nabii Eliya amsaidie kumfikia Yehova ili asamehewe. Badala ya kufanya hivyo, Ahabu ‘alienda zake kula na kunywa.’ (Mstari wa 42) Namna gani Eliya?
“Naye Eliya akapanda juu ya Karmeli na kuanza kuchutama chini, akaweka uso wake katikati ya magoti yake.” Ahabu alipoenda kujaza tumbo lake, Eliya alipata nafasi ya kusali kwa Baba yake. Ona jinsi kikao hicho kilivyokuwa cha unyenyekevu. Aliinamisha kichwa chake chini sana hivi kwamba uso wake ukawa karibu na magoti yake. Eliya alikuwa akifanya nini? Hatuhitaji kukisia. Katika Yakobo 5:18, Biblia inatuambia kwamba Eliya alisali ili ukame ukome. Bila shaka alitoa sala hiyo akiwa juu ya Karmeli.
Yehova alikuwa amemwambia hivi mapema: “Nimeazimia kunyesha mvua juu ya uso wa nchi.” (1 Wafalme 18:1) Hivyo, Eliya alisali mapenzi ya Baba yake yatimizwe sawa na maneno ya Yehova, kama vile Yesu alivyowafundisha wafuasi wake wasali miaka elfu moja hivi baadaye.—Mathayo 6:9, 10.
Mfano wa Eliya unatufundisha mengi kuhusu sala. Jambo kuu akilini mwa Eliya lilikuwa kutimizwa kwa mapenzi ya Baba yake. Tunaposali, ni vizuri kukumbuka hivi: “Hata tukiomba nini kulingana na mapenzi [ya Mungu], yeye hutusikia.” (1 Yohana 5:14) Kwa wazi basi, tunahitaji kujua mapenzi ya Mungu ni nini ili sala zetu zikubaliwe. Hiyo ni sababu nzuri ya kujifunza Biblia kila siku maishani mwetu. Bila shaka, Eliya alitaka pia ukame ukome kwa sababu watu wa nchi yake walikuwa wakiteseka. Inaelekea alikuwa mwenye shukrani sana baada ya kuona muujiza ambao Yehova alifanya siku hiyo. Tunaposali, tunapaswa kuwahangaikia wengine na pia kushukuru kutoka moyoni.—2 Wakorintho 1:11; Wafilipi 4:6.
Alikaa Macho Akiwa na Uhakika
Eliya alikuwa na uhakika wa kwamba Yehova angekomesha ukame, lakini hakujua Yehova angefanya hivyo wakati gani. Nabii huyo alifanya nini alipokuwa akingoja? Ona jinsi mstari wa 43 unavyosema: “Akamwambia mtumishi wake: ‘Nenda juu, tafadhali. Tazama upande wa bahari.’ Basi akaenda juu, akatazama na kisha akasema: ‘Hakuna kitu chochote.’ Naye akaendelea kusema, ‘Rudi,’ mara saba.” Mfano wa Eliya unatufundisha angalau mambo mawili. Kwanza, ona uhakika wa nabii huyo. Kisha, fikiria jinsi alivyokaa macho.
Eliya alitafuta kwa bidii uthibitisho wa kwamba Yehova alikuwa karibu kuchukua hatua, kwa hiyo alimwambia mtumishi wake aende juu, atazame mbali na kutafuta ishara yoyote iliyoonyesha kwamba mvua ilikuwa karibu kunyesha. Aliporudi, mtumishi huyo alitoa ripoti hii isiyopendeza: “Hakuna kitu chochote.” Anga halikuwa na mawingu yoyote. Lakini je, unaona jambo fulani lisilo la kawaida? Kumbuka kwamba Eliya alikuwa ametoka tu kumwambia Mfalme Ahabu hivi: “Kuna kishindo cha machafuko ya mvua kubwa.” Kwa nini nabii huyo alisema maneno hayo ingawa hakukuwa na mawingu yoyote ya mvua?
Eliya alijua ahadi ya Yehova. Akiwa nabii wa Yehova na mwakilishi wake, alikuwa na uhakika kwamba Mungu wake angetimiza neno Lake. Eliya alikuwa na uhakika mwingi sana hivi kwamba ni kama alikuwa akisikia kishindo cha mvua kubwa. Huenda hilo likatukumbusha maelezo ya Biblia kumhusu Musa: “Aliendelea kuwa imara kama mtu anayemwona Yeye asiyeonekana.” Je, Mungu ni halisi hivyo kwako? Mungu anatupa sababu za kutosha za kumwamini yeye na ahadi zake kama Eliya alivyofanya.—Waebrania 11:1, 27.
Kisha, ona jinsi Eliya alivyokaa macho. Alimtuma mtumishi wake, si mara moja au mbili tu, bali mara saba! Tunaweza kuwazia kwamba mtumishi huyo alichoka kwa sababu ya kutumwa tena na tena, lakini Eliya alikuwa na hamu ya kuona ishara naye hakukata tamaa. Mwishowe, baada ya safari ya saba, mtumishi wake aliripoti hivi: “Tazama! Pana wingu dogo kama kiganja cha mkono wa mwanadamu linalopanda kutoka baharini.” (Mstari wa 44) Je, unaweza kumwona mtumishi huyo, akiunyoosha mkono wake na kuonyesha kwa kiganja chake ukubwa wa wingu dogo ambalo lilikuwa likipanda kutoka katika ile Bahari Kuu?b Huenda mtumishi huyo alifikiri wingu hilo halikuwa muhimu. Hata hivyo, Eliya aliona wingu hilo kuwa muhimu. Hivyo, akamwagiza haraka mtumishi wake: “Nenda juu, mwambie Ahabu, ‘Funga gari! Nawe ushuke ili mvua kubwa isikuzuie!’”
Katika kisa hiki pia, Eliya anatuwekea mfano mzuri sana. Sisi pia tunaishi wakati ambapo Mungu anakaribia kuchukua hatua ili kutimiza kusudi lake alilofunua. Eliya alingoja mwisho wa ukame; watumishi wa Mungu leo wanangoja mwisho wa ulimwengu huu wenye ufisadi. (1 Yohana 2:17) Tunapaswa kuendelea kukaa macho kama Eliya mpaka Yehova Mungu atakapochukua hatua. Yesu, Mwana wa Mungu, aliwashauri hivi wafuasi wake: “Kwa hiyo, endeleeni kukesha kwa sababu hamjui ni siku gani Bwana yenu atakuja.” (Mathayo 24:42) Je, Yesu alimaanisha kwamba wafuasi wake hawangejua kamwe wakati ambapo mwisho ungekuja? Hapana, kwa kuwa alizungumzia kwa urefu jinsi ambavyo hali ya ulimwengu ingekuwa kabla ya mwisho. Kila mmoja wetu anaweza kujifunza kuhusu ishara hiyo yenye mambo mengi ya “umalizio wa mfumo wa mambo.”—Mathayo 24:3-7.c
Kila sehemu ya ishara hiyo inatoa uthibitisho wenye nguvu na wenye kusadikisha. Je, uthibitisho huo unatosha kutuchochea tuchukue hatua ya haraka? Wingu moja dogo lililokuwa mbali lilitosha kumsadikisha Eliya kwamba Yehova alikuwa karibu kuchukua hatua. Je, nabii huyo mwaminifu alikatishwa tamaa?
Yehova Analeta Kitulizo na Baraka
Simulizi hilo linaendelea kusema hivi: “Ikawa kwamba wakati huo mbingu zikatiwa giza kwa mawingu na upepo na mvua kubwa sana ikaanza kunyesha. Na Ahabu akaendelea kupanda gari, akaenda zake Yezreeli.” (Mstari wa 45) Mambo yalibadilika haraka sana. Mtumishi wa Eliya alipokuwa akimpa Ahabu ujumbe wa nabii huyo, mawingu yaliongezeka, yakajaa, na kulitia anga giza. Upepo mkali ukavuma. Mwishowe, mvua ikainyeshea ardhi ya Israeli baada ya miaka mitatu na nusu.d Nchi iliyokuwa imekauka ilifyonza matone ya mvua. Mvua ikawa kubwa, mto Kishoni ukafurika, na bila shaka maji yake yalisafisha damu ya manabii wa Baali waliouawa. Ilikuwa pia nafasi ya Waisraeli walioasi kusafisha na kuondoa hatia mbaya ya ibada ya Baali katika nchi.
Bila shaka, Eliya alitumaini kwamba hilo lingetukia! Je, Ahabu angetubu na kujitenga na uchafu wa ibada ya Baali? Matukio ya siku hiyo yalikuwa yamempa sababu nzuri za kufanya mabadiliko hayo. Kwa kweli, hatuwezi kujua Ahabu alikuwa akifikiria nini wakati huo. Simulizi hilo linasema tu kwamba mfalme ‘aliendelea kupanda gari, akaenda zake Yezreeli.’ Je, alikuwa amejifunza jambo lolote? Je, aliazimia kubadili njia zake? Mambo yaliyotukia baadaye yanadokeza kwamba hakufanya hivyo. Lakini matukio ya siku hiyo hayakuwa yamefikia mwisho, kwa Ahabu na kwa Eliya.
Nabii wa Yehova alianza kufuata barabara ambayo Ahabu alipitia. Ilikuwa safari ndefu katika giza na matope. Kisha jambo fulani la ajabu likatukia.
“Mkono wa Yehova ukawa juu ya Eliya, hivi kwamba akajifunga viuno, naye akakimbia mbele ya Ahabu mpaka Yezreeli.” (Mstari wa 46) Ni wazi kwamba “mkono wa Yehova” ulikuwa ukimwongoza Eliya kwa njia inayopita uwezo wa mwanadamu. Mji wa Yezreeli ulikuwa umbali wa kilomita 30 hivi, na Eliya hakuwa kijana.e Hebu wazia nabii huyo akiyafunga mavazi yake marefu kiunoni ili miguu yake isizuiliwe na chochote, kisha akikimbia katika barabara hiyo iliyojaa maji ya mvua kwa kasi sana hivi kwamba akafikia gari la farasi la mfalme, akalipita, na kuliacha!
Hiyo ilikuwa baraka kubwa kama nini kwa Eliya! Haikosi alisisimka sana kupata nguvu, afya, na uwezo huo ambao labda hata ulipita ule aliokuwa nao alipokuwa kijana. Huenda hilo likatukumbusha unabii unaowahakikishia watu waaminifu kwamba watapata afya kamilifu na nguvu katika Paradiso itakayokuwa duniani pote. (Isaya 35:6; Luka 23:43) Eliya alipokuwa akikimbia kwenye barabara yenye maji, bila shaka alijua kwamba alikuwa na kibali cha Baba yake, yule Mungu wa pekee wa kweli, Yehova!
Yehova anataka sana kuwabariki watu. Jitihada zetu zote za kupata baraka hizo hazitakuwa za bure. Tunahitaji kukaa macho kama Eliya, tukichunguza kwa uangalifu uthibitisho wenye nguvu ambao unaonyesha kwamba Yehova yuko karibu kuchukua hatua katika nyakati hizi hatari za mwisho. Kama Eliya, tuna kila sababu ya kutumaini kabisa ahadi za Yehova, “Mungu wa ukweli.”—Zaburi 31:5.
[Maelezo ya Chini]
a Kwa habari zaidi, ona makala “Alitetea Ibada Safi,” katika Mnara wa Mlinzi la Januari 1, 2008 (1/1/2008).
b Leo, Bahari Kuu inaitwa Mediterania.
c Kwa habari zaidi kuhusu uthibitisho wa kwamba maneno ya Yesu yanatimizwa leo, ona sura ya 9 ya kitabu Biblia Inafundisha Nini Hasa? kilichochapishwa na Mashahidi wa Yehova.
d Watu fulani wanajiuliza ikiwa masimulizi ya Biblia kuhusu urefu wa ukame yanapingana. Ona sanduku kwenye ukurasa wa 19.
e Muda si muda, Yehova angempa Eliya kazi ya kumzoeza Elisha, ambaye angekuja kujulikana kuwa yule “aliyemimina maji juu ya mikono ya Eliya.” (2 Wafalme 3:11) Elisha alitumika akiwa mtumishi wa Eliya, kwa wazi akimsaidia nabii huyo mzee.
[Sanduku/Picha katika ukurasa wa 19]
Ukame wa Siku za Eliya Ulikuwa wa Muda Gani?
Eliya, nabii wa Yehova alimtangazia Mfalme Ahabu kwamba ukame huo wa muda mrefu ungekwisha karibuni. Hapana shaka hilo lilitukia “katika mwaka wa tatu,” tukihesabu kuanzia siku ya kwanza ambayo Eliya alitangaza kwamba kutakuwa na ukame. (1 Wafalme 18:1) Yehova alifanya mvua inyeshe baada tu ya Eliya kusema kwamba Angefanya hivyo. Kwa hiyo, huenda watu fulani wakakata kauli kwamba ukame ulikoma kabla ya mwaka wa tatu kwisha na hivyo haukuwa wa miaka mitatu kamili. Hata hivyo, Yesu na Yakobo wanatuambia kwamba ukame uliendelea “kwa miaka mitatu na miezi sita.” (Luka 4:25; Yakobo 5:17) Je, Biblia inajipinga?
Haijipingi. Waona, majira ya kiangazi katika Israeli la kale yalikuwa marefu sana, nayo yangeendelea hata kwa miezi sita. Bila shaka, Eliya alienda kumtangazia Ahabu kuhusu ukame majira ya kiangazi yakiwa tayari marefu na makali zaidi kuliko kawaida. Kwa kweli, ukame ulikuwa umeanza miezi sita hivi mapema. Hivyo, Eliya alipotangaza mwisho wa ukame “katika mwaka wa tatu” tangu tangazo lake la mapema, tayari ukame ulikuwa umeendelea kwa miaka mitatu na nusu hivi. “Miaka mitatu na miezi sita” kamili ilikuwa imepita wakati watu wote walipokusanyika ili kushuhudia lile jaribu kubwa kwenye Mlima Karmeli.
Basi, unapofikiria ukame ambao tayari ulikuwa umeikumba nchi, wazia jinsi Ahabu alivyohisi alipotembelewa na Eliya mara ya kwanza. Watu waliamini kwamba Baali alikuwa “mwendeshaji wa mawingu,” mungu ambaye angeleta mvua na kumaliza majira ya kiangazi. Inaelekea kwamba majira ya kiangazi yalipokuwa marefu kuliko kawaida, watu walijiuliza: ‘Baali yuko wapi? Ataleta mvua wakati gani?’ Hapana shaka kwamba tangazo la Eliya kuhusu kutokuwa na mvua wala umande isipokuwa kwa agizo lake liliwafadhaisha sana waabudu hao wa Baali.—1 Wafalme 17:1.
[Hisani]
Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.
[Picha katika ukurasa wa 18]
Sala za Eliya zilionyesha kwamba alitamani sana kuona mapenzi ya Mungu yakitimizwa