Sifa ya Kutumainika Katika Ulimwengu Usio Mkamilifu
“LILE jema nitakalo silifanyi, bali lile baya nisilotaka ndilo nazoea kulifanya.” Je, waona hilo kuwa kweli kuhusu wewe? Tiwa moyo kujua kwamba mtume Paulo alikuwa na tatizo lilo hilo; hata hivyo yeye alikuwa mtu mwenye uaminifu-maadili wa Kikristo wenye kutokeza. Je, hilo halijipingi? Katika barua yake kwa Wakristo katika Roma, Paulo alichanganua hilo tatizo hivi: “Ikiwa lile nisilotaka ndilo nilifanyalo, anayelifanya hilo si mimi tena, bali ni dhambi inayokaa katika mimi.” Ni dhambi gani anayorejezea, naye aliishindaje ili kuwa mtu mwenye uaminifu-maadili?—Waroma 7:19, 20.
Mapema katika barua yake, Paulo aliandika hivi: “Kupitia mtu mmoja dhambi iliingia katika ulimwengu na kifo kupitia dhambi, na hivyo kifo kikasambaa kwa watu wote kwa sababu wote walikuwa wamefanya dhambi.” Yule “mtu mmoja” alikuwa Adamu. (Waroma 5:12, 14) Dhambi ya Adamu—dhambi ya mtu wa kwanza—ndiyo kisababishi cha kutokamilika mbalimbali kulikorithiwa kwa jamii ya kibinadamu na sababu ya msingi inayofanya kushika uaminifu-maadili kuwe jambo gumu kwelikweli.
Maoni ya Paulo juu ya “dhambi ya awali,” kama vile ilivyokuwa ikiitwa zamani, hayakubaliwi na wengi leo kwa sababu simulizi la Biblia la uumbaji limekataliwa na wanatheolojia fulani kwa kupendelea nadharia za mageuzi. “Wasomi wameweka kando kabisa hilo fungu la maneno” ndivyo usemavyo ufafanuzi mmoja wa kisasa juu ya Waroma 5:12-14. Hata hivyo miaka mia moja iliyopita, mafafanuzi ya Biblia yalieleza kwa jinsi ya kupatana kwamba “Adamu alipotenda dhambi . . . alichafua wazao wake wote kwa dhambi hiyo na matokeo yayo.”a
Ukosefu wa Awali wa Uaminifu-Maadili
Sawa na vile kuwako kwa Adamu, yule mtu wa kwanza, kunavyokanwa na wengi leo, ndivyo pia ambavyo Shetani, Ibilisi, asukumwavyo kando kuwa ngano tu.b Lakini mwenye mamlaka ya kutokeza, Yesu Kristo, atuambia kwamba huyo “hakusimama thabiti katika kweli,” yaani, alikuwa asiyetumainika. (Yohana 8:44) Na ni kwa uchochezi wa Shetani kwamba Adamu na mke wake, Hawa, waliasi dhidi ya Yehova na kuvunja uaminifu-maadili wao chini ya mtihani.—Mwanzo 3:1-19.
Kwa sababu sisi sote ni wazao wa Adamu, sote twarithi mwelekeo wa kutenda dhambi. Mtu mwenye hekima Solomoni alitaarifu hivi: “Hakuna mwanadamu mwenye haki hapa duniani, ambaye afanya mema, asifanye dhambi.” (Mhubiri 7:20) Bado, binadamu yeyote aweza kuwa mwenye kutumainika. Hilo lawezekanaje? Kwa sababu si lazima mtu awe mkamilifu ili awe mwenye uaminifu-maadili.
Msingi wa Uaminifu-Maadili
Mfalme Daudi wa Israeli alifanya makosa mengi, kutia ndani uhusiano wake wenye uzinzi pamoja na Bath-sheba, wenye uthibitisho wa kutosha. (2 Samweli 11:1-27) Makosa mengi ya Daudi yalithibitisha kwamba hakuwa mkamilifu hata kidogo. Lakini, ni nini Yehova alichoona katika huyo mtu? Akizungumza na Solomoni, mwana wa Daudi, Yehova alisema hivi: “Tembea mbele yangu, sawa tu na vile Daudi baba yako alivyotembea, kwa uaminifu-maadili wa moyo na unyoofu.” (1 Wafalme 9:4, NW) Yajapokuwa makosa yake mengi, kutumainika kwa msingi, kwa Daudi, kulitambuliwa na Yehova. Kwa nini?
Daudi alitoa jibu alipomwambia Solomoni hivi: “BWANA hutafuta-tafuta mioyo yote, na kuyatambua mawazo yote ya fikira.” (1 Mambo ya Nyakati 28:9) Daudi alifanya makosa, lakini alikuwa mnyenyekevu, naye alitaka kufanya lililo sawa. Sikuzote alikubali karipio na usahihisho—kwa kweli, aliomba kusahihishwa. “Unijaribu na kunipima; unisafishe mtima wangu na moyo wangu” ndivyo alivyoomba. (Zaburi 26:2) Na bila shaka Daudi alisafishwa. Kwa kielelezo, masharti yaliyotokana na dhambi yake pamoja na Bath-sheba, yalidumu hadi mwisho wa uhai wake. Bado, Daudi hakujaribu kamwe kutetea kosa lake. (2 Samweli 12:1-12) La maana zaidi, hakuenda kamwe upande kutoka ibada ya kweli. Kwa sababu hiyo, na kwa sababu ya majuto na toba ya kweli ya Daudi, yenye kuhisiwa moyoni, Yehova alikuwa tayari kusamehe dhambi zake na kumkubali kuwa mtu mwenye uaminifu-maadili.—Ona pia Zaburi 51.
Mwenye Kutumainika Chini ya Mtihani
Yesu alitahiniwa na Shetani Ibilisi katika jitihada ya kuvunja uaminifu-maadili wake. Yesu alilazimika kudumisha uaminifu-maadili wake kupitia magumu na mateso, tofauti na Adamu, ambaye utii wake akiwa mtu mkamilifu ulitahiniwa kwa kuagizwa kwake kwa wazi kutii sheria ya kimungu. Kwa kuongezea, Yesu alikuwa na msongo wa kujua kwamba ukombozi wa familia ya kibinadamu ulitegemea uaminifu-maadili wake.—Waebrania 5:8, 9.
Shetani, akiwa ameazimia kuvunja uaminifu-maadili wa Yesu, alimkaribia wakati Yesu alipokuwa katika hali yake dhaifu zaidi—baada ya kuwa amepisha siku 40 akitafakari na kufunga kula nyikani. Mara tatu alimshawishi Yesu—kugeuza mawe yawe mkate; kuruka kutoka buruji ya hekalu, na kudai kimbelembele kwamba kuingilia mambo kwa malaika kungemwokoa na hivyo kungetoa ishara ya kimuujiza kuthibitisha Umesiya wake; na kukubali utawala wa falme zote za ulimwengu huu kwa kubadilishana na “tendo [moja tu] la ibada” kuelekea Shetani. Lakini Yesu alikataa kila kishawishi, akidumisha uaminifu-maadili wake kwa Yehova.—Mathayo 4:1-11; Luka 4:1-13.
Uaminifu-Maadili wa Ayubu
Msimamo wa Ayubu, akidumisha uaminifu-maadili wake chini ya mtihani, unajulikana sana. Kwa upendezi, Ayubu hakuelewa ni kwa nini alikuwa amepatwa na msiba. Hakujua kwamba Shetani alikuwa amemtungia nia zisizo za kweli, akitaja kwamba Ayubu alimtumikia Mungu kwa sababu za ubinafsi na kudai kwamba ili ajiokoe, Ayubu angekuwa tayari kuvunja uaminifu-maadili wake. Mungu alimruhusu Ayubu apatwe na mambo fulani yenye kujaribu sana ili kuonyesha kwamba Shetani alikuwa amekosea.—Ayubu 1:6-12; 2:1-8.
Marafiki watatu wasio wa kweli wakaja. Kwa makusudi, waliwakilisha vibaya viwango na makusudi ya Mungu. Hata mkeye Ayubu, akiwa pia hawezi kuelewa hilo suala, alishindwa kumtia moyo mumeye katika wakati wake wenye uhitaji mkubwa sana. (Ayubu 2:9-13) Lakini Ayubu alisimama imara. “Hata nitakapokufa sitajiondolea uelekevu [“uaminifu-maadili,” NW] wangu. Haki yangu naishika sana, wala sitaiacha; moyo wangu hautanisuta wakati nikiwapo hai.”—Ayubu 27:5, 6.
Kielelezo chema cha Ayubu, pamoja na uaminifu-maadili wa wanaume na wanawake waaminifu wengine wengi, kama ulivyorekodiwa katika Biblia, ulithibitisha Shetani kuwa mwongo.
Uaminifu-Maadili na Huduma ya Kikristo
Je, uaminifu-maadili ni sifa ambayo Yehova huthamini kwa uradhi wake mwenyewe tu? La. Uaminifu-maadili una thamani yenye umuhimu wa kiasili kwa sisi wanadamu. Ni kwa manufaa yetu kwamba Yesu alituonya kwa upole ‘tumpende Yehova Mungu wetu kwa moyo wetu wote na kwa nafsi yetu yote na kwa akili yetu yote.’ Kwa kweli, hiyo ndiyo “amri kubwa zaidi sana na ya kwanza,” na kuitii kwahitaji mwanamume, mwanamke, au mtoto mwenye uaminifu-maadili. (Mathayo 22:36-38) Ni nini kinachohusika, na thawabu ni zipi za kushika uaminifu-maadili?
Mtu mwenye uaminifu-maadili aweza kutumainiwa, si na mwanadamu mwenzake tu, bali pia la maana zaidi, aweza kutumainiwa na Mungu. Usafi wake wa moyo unaonwa katika matendo yake; yeye hana unafiki. Si mwenye vipengee wala si mfisadi. Mtume Paulo alieleza hilo hivi: “Tumeyakataa kabisa mambo ya kichinichini yaliyo ya kuaibikia, si kutembea kwa ujanja, wala tukilighushi neno la Mungu, bali kwa kufanya kweli iwe dhahiri tukijipendekeza wenyewe kwa kila dhamiri ya kibinadamu machoni pa Mungu.”—2 Wakorintho 4:2.
Ona kwamba Paulo ataja mitazamo inayohusisha huduma ya Kikristo. Mhudumu Mkristo aweza kuwatumikiaje wengine ikiwa mikono yake si safi, ikiwa yeye si mtu mwenye uaminifu-maadili? Kiongozi wa jamii ya kidini ya Ireland aliyejiuzulu hivi majuzi atolea kielezi chema jambo hilo. Alikiri kwamba “aliruhusu kasisi mwenye kuvutiwa na watoto kingono aendelee kufanya kazi pamoja na watoto muda mrefu baada ya kutumia watoto vibaya kingono kwa huyo kasisi kupata kujulikana,” kulingana na gazeti la habari The Independent. Simulizi hilo lilifafanua kwamba kutumia huko watoto vibaya kingono kuliendelea kwa muda wa miaka 24. Huyo kasisi alifungwa jela kwa miaka minne, lakini ebu wazia kule kuteseka kwa watoto aliowashambulia katika miaka hiyo kwa sababu mwangalizi wake alikosa uaminifu-maadili wa kiadili wa kuchukua hatua!
Uaminifu-Maadili—Thawabu
Mtume Yohana alikuwa mtu asiyehofu. Kwa sababu ya idili yao yenye moto, Yesu alimwita Yohana na nduguye Yakobo “Wana wa Ngurumo.” (Marko 3:17) Yohana, mtu mwenye uaminifu-maadili wenye kutokeza, pamoja na Petro, aliwaeleza watawala Wayahudi kwamba ‘asingeweza kukoma kusema’ juu ya mambo aliyokuwa ameyaona na kuyasikia alipokuwa pamoja na Yesu. Yohana pia alikuwa mmojawapo wa wale mitume waliosema: “Lazima sisi tumtii Mungu kuwa mtawala kuliko wanadamu.”—Matendo 4:19, 20; 5:27-32.
Yaonekana kwamba Yohana alipokuwa karibu kufikia mwisho wa miaka yake ya 90, alihamishwa hadi Kisiwa cha Patmosi “kwa ajili ya kusema juu ya Mungu na kutoa ushahidi kuhusu Yesu.” (Ufunuo 1:9) Akiwa na umri huo, huenda ikawa alifikiri kwamba huduma yake ilikuwa imeisha. Lakini ni mtu mwenye uaminifu-maadili wake tu ambaye angeweza kukabidhiwa mgawo wa kuandika lile ono lenye kusisimua la Ufunuo. Kwa kutimiza mgawo huo, Yohana alikuwa mwaminifu. Hilo lilikuwa pendeleo lililoje kwake! Na mengine zaidi yangefuata. Baadaye, yaonekana katika ujirani wa Efeso, aliandika simulizi lake la Gospeli na barua tatu. Mapendeleo matukufu kama nini ya kukamilisha kwa mafanikio miaka 70 ya utumishi mwaminifu, wa kutumainika!
Kuwa mtu mwenye uaminifu-maadili kwa ujumla huleta uradhi mwingi. Kuwa mwenye kutumainika machoni pa Mungu kwaleta thawabu za milele. Leo, “umati mkubwa” wa waabudu wa kweli unatayarishwa kuingia ndani ya ulimwengu mpya wa amani na upatano, wakiwa na tazamio la uhai udumuo milele. (Ufunuo 7:9) Uaminifu-maadili katika yale mambo muhimu ya adili na ibada lazima utegemezwe, yajapokuwa majaribu ya mfumo huu wa mambo na yale magumu mengi ambayo huenda Shetani akawaletea watumishi wa Mungu. Hakikishiwa kwamba kwa nguvu anazotoa Yehova, waweza kufanikiwa!—Wafilipi 4:13.
Akisema juu ya wakati huu na wakati ujao pia, mtunga-zaburi Daudi atutia moyo sisi sote asemapo hivi, katika sala kwa Yehova: “Nami katika ukamilifu [“uaminifu-maadili,” NW] wangu umenitegemeza, umeniweka mbele za uso wako milele. Na atukuzwe BWANA . . . Amina na Amina.”—Zaburi 41:12, 13.
[Maelezo ya Chini]
a Elezo katika The New Testament of Our Lord and Saviour Jesus Christ, according to the Authorised Version, with a brief commentary by various authors.
b Jina Shetani lamaanisha “Mkinzani.” “Ibilisi” lamaanisha “Mchongezi.”
[Picha katika ukurasa wa 4]
Yajapokuwa makosa yake, Daudi alithibitika kuwa mwenye kutumainika
[Picha katika ukurasa wa 5]
Yesu alituachia kielelezo bora zaidi cha kuwa mwenye kutumainika
[Picha katika ukurasa wa 7]
Kuwa mwenye kutumainika huleta uradhi mkubwa