Biblia Kitabu cha Unabii Sahihi Sehemu ya 4

Biblia Ilitabiri Kwamba Kristo Angeteseka na Kufa

Katika mfululizo huu wa makala nane, gazeti la “Amkeni! ” litazungumzia jambo la pekee kuhusu Biblia​—⁠unabii wake, au utabiri. Makala hizi zitakusaidia kujibu maswali haya: Je, unabii wa Biblia ulibuniwa na wanadamu werevu? Au kuna mambo yanayoonyesha kwamba uliongozwa na roho ya Mungu? Tunakukaribisha uchunguze uthibitisho.

YESU KRISTO alipokuwa duniani miaka 2,000 hivi iliyopita, alijua kwamba adui zake wangemwua kwa ukatili. Yesu alijuaje jambo hilo? Alifahamu kabisa unabii uliomhusu katika Maandiko ya Kiebrania, au “Agano la Kale.” Utabiri mbalimbali kati ya huo uliandikwa na nabii Isaya zaidi ya miaka 700 kabla ya Yesu kuzaliwa. Tunawezaje kuwa na hakika kwamba maneno ya Isaya yaliandikwa kabla ya matukio yanayofafanuliwa?

Katika mwaka wa 1947, kwenye Ukingo wa Magharibi, mchungaji Mbedui alipata vitabu vya kukunjwa vilivyofichwa katika pango kule Qumran, kwenye ukingo wa kaskazini-magharibi ya Bahari ya Chumvi. Vitabu hivyo vya kukunjwa, pamoja na vingine vilivyopatikana katika mapango ya karibu, vilikuja kuitwa Vitabu vya Kukunjwa vya Bahari ya Chumvi. Vinatia ndani nakala ya kitabu chote cha Isaya.a Nakala hiyo imekadiriwa kuwa ya karne ya pili hivi kabla ya kuzaliwa kwa Yesu. Basi kile ambacho Isaya aliandika, kwa kweli, kilikuwa unabii. Alitabiri nini kuhusu kuteseka kwa Kristo, au Masihi? b Fikiria sehemu mbili za unabii wa Isaya.

Ilitabiriwa Kristo Angeteseka

Unabii wa 1: “Mgongo wangu niliwapa washambuliaji.”​—⁠Isaya 50:6.c

Utimizo: Katika mwaka wa 33 W.K., Wayahudi, waliokuwa maadui wa Yesu, walimleta mbele ya Gavana Mroma Pontio Pilato ili ahukumiwe. Akitambua kwamba Yesu hakuwa na hatia, gavana huyo alijaribu kumwachilia. Hata hivyo, kwa kuwa Wayahudi walisisitiza kwamba Yesu auawe, Pilato “akatoa hukumu ili dai lao litimizwe” na akamtoa Yesu ili atundikwe mtini. (Luka 23:​13-24) Hata hivyo, kwanza “Pilato akamchukua Yesu na kumpiga mijeledi,” au aliagiza apigwe viboko. (Yohana 19:1) Kama Isaya alivyotabiri, Yesu hakujizuia lakini ‘aliwapa washambuliaji wake mgongo wake.’

Historia inafunua nini?

● Historia inathibitisha kwamba kwa kawaida Waroma waliwapiga wafungwa wao mijeledi kabla ya kuwaua. Kulingana na kitabu kimoja cha marejezo, “watu walipigwa kwa kutumia mjeledi uliokuwa na kamba kadhaa za ngozi zilizokuwa na vipande vya madini ya risasi au vyuma vyenye ncha kali. Mfungwa . . . alipigwa kwenye mgongo ulio wazi . . . hadi ngozi yake iliporaruka. Nyakati nyingine alikufa.” Hata hivyo, Yesu hakufa kutokana na kipigo hicho.

Kifo cha Yesu Kilitabiriwa

Unabii wa 2: “Aliimwaga nafsi yake mpaka kufa.” (Isaya 53:12)d Ikiongezea habari za ziada, Zaburi 22:16 inasema hivi: “Genge la waovu limenizunguka . . . wamenitoboa mikono na miguu.”​—⁠“Biblia Habari Njema.”

Utimizo: “Baada ya kuagiza Yesu apigwe mijeledi, akamtoa ili atundikwe mtini,” inasema Marko 15:15. Katika kisa cha Yesu, adhabu yenye ukatili ya aina hii ilihusisha kupigilia mikono na miguu yake misumari kwenye mti. (Yohana 20:25) Saa chache baada ya hapo, “Yesu akatoa kilio kikubwa, akakata pumzi.”​—⁠Marko 15:37.

Historia inafunua nini?

● Ingawa vitabu havisemi mengi kuhusu jinsi Yesu alivyokufa, Tasito aliyekuwa mwanahistoria Mroma mwenye kuheshimika ambaye alizaliwa katika mwaka wa 55 W.K. hivi, aliandika kwamba “Jina hilo [Wakristo] linatokana na jina Christus [Kristo], ambaye gavana wetu Pontio Pilato alimhukumia kifo, wakati wa utawala wa Tiberio.”e Maneno ya Tasito yanapatana kabisa na masimulizi ya Injili, ambayo pia yanamtaja Kaisari Tiberio, Pontio Pilato, na maofisa wengine.​—⁠Luka 3:1; 23:​1-33; Yohana 19:​1-24.

Pia historia inathibitisha kwamba Waroma waliwatundika mtini watumwa na pia watu waliowaona kuwa wahalifu wenye kudharauliwa. Nyakati nyingine Waroma waliwafunga watu mtini. Nyakati nyingine walitumia misumari. Kitabu kimoja kinasema kwamba “misumari ilipigiliwa kwenye mikono na miguu, na mhasiriwa aliachwa akining’inia kwa uchungu,” huku akiwa na “kiu kikali, na maumivu mengi sana.”

Kama ilivyotajwa awali, Yesu alijua kwamba angekufa kifo chenye ukatili. Hivyo, kifo chake kilipokaribia, mwanamume huyo mwenye ujasiri aliwaambia hivi wafuasi wake waaminifu: “Tunapanda kwenda Yerusalemu, na Mwana wa binadamu atatiwa mikononi mwa wakuu wa makuhani na waandishi, nao watamhukumia kifo, na watamtia mikononi mwa watu wa mataifa wamdhihaki na kumpiga mijeledi na kumtundika juu ya mti.” (Mathayo 20:​18, 19) Wengine wanauliza, lakini kwa nini ilikuwa lazima Yesu afe? Jibu la swali hilo linatuhusu sisi sote, na litatupa habari nzuri zaidi tunazoweza kupata!

‘Angepondwa kwa Ajili ya Makosa Yetu’

Tukiwa wanadamu wasio wakamilifu, mara nyingi tunakosea. Biblia inaita makosa hayo dhambi. Dhambi inaweza kulinganishwa na chembechembe za mchanga katika injini. Mwishowe, chembe hizo zitafanya injini hiyo ichakae na kuacha kufanya kazi. Vivyo hivyo, dhambi hutufanya tuzeeke, tuwe wagonjwa, na kufa. “Mshahara ambao dhambi hulipa ni kifo,” inasema Waroma 6:23. Hata hivyo, kifo cha Kristo kinatufungulia njia ya kuachiliwa huru kutokana na hali hiyo yenye kusikitisha. Kwa njia gani? Katika unabii mwingine wenye kustaajabisha, Isaya aliandika kumhusu Kristo kwamba angekufa “kwa ajili ya ukosaji wetu,” au ‘angepondwa kwa ajili ya makosa yetu,’ na “kwa sababu ya majeraha yake sisi tumeponywa.”f​—⁠Isaya 53:5.

Unabii wa Isaya unatukumbusha maneno ya Yesu yanayopatikana katika Yohana 3:16: “Mungu aliupenda ulimwengu sana hivi kwamba akamtoa Mwana wake mzaliwa-pekee, ili kila mtu anayemwamini asiangamizwe bali awe na uzima wa milele.”

Unawezaje kusitawisha imani katika Yesu? Kwa kujifunza kumhusu. Yesu alisema hivi katika sala: “Uzima wa milele ndio huu, waendelee kupata ujuzi juu yako wewe, Mungu wa pekee wa kweli, na juu ya yule uliyemtuma, Yesu Kristo.” (Yohana 17:3) Ujuzi huo wenye thamani unapatikana katika Biblia.​—⁠2 Timotheo 3:16.

Kwa wazi, Yesu anataka watu wengi kadiri inavyowezekana wapate uzima wa milele. Kwa sababu hiyo, alitoa utabiri huu wenye kupendeza muda mfupi kabla ya kifo chake: “Habari njema ya ufalme [serikali ya Mungu, ambayo itatuletea faida za dhabihu ya Kristo] itahubiriwa katika dunia yote inayokaliwa ili kuwa ushahidi kwa mataifa yote.” (Mathayo 24:14) Kama tutakavyoona katika makala mbili zinazofuata za mfululizo huu, unabii huo umethibitika kuwa sahihi vilevile.

[Maelezo ya Chini]

[Sanduku/​Picha katika ukurasa wa 20

KIFO CHA KIDHABIHU CHA KRISTO KILIONYESHWA MAPEMA

Sheria ya Mungu kwa taifa la Israeli ilitia ndani maagizo yaliyoonyesha mapema kile ambacho Masihi angekuja kufanya. Kwa mfano, Mwisraeli alipotenda dhambi, au akakosa kumtii Mungu, alipaswa kutoa dhabihu ya mnyama asiye na kasoro. (Mambo ya Walawi 17:11; 22:21) Je, wanyama waliotolewa dhabihu wangeweza kufunika dhambi kabisa? Hapana. (Waebrania 10:4) Lakini wangeweza, na walitangulia kuonyesha dhabihu ambayo ingefunika dhambi, yaani, dhabihu ya “Mwana-Kondoo wa Mungu ambaye huondolea mbali dhambi ya ulimwengu.” (Yohana 1:29; Waebrania 10:​1, 5-10) Wote wanaoonyesha imani katika Mwana-Kondoo huyo wa mfano, Yesu Kristo, wana tumaini lenye thamani la kupata uzima wa milele.​—⁠Yohana 6:40.