Mtumaini Yehova!

“Mtumaini [Yehova] kwa moyo wako wote.”—MITHALI 3:5.

1. Mithali 3:5 lilimvutiaje kijana mmoja, na tokeo la kudumu likiwa nini?

MISHONARI mmoja wa muda mrefu aandika hivi: “‘MTUMAINI BWANA KWA MOYO WAKO WOTE; NA USIUTEGEMEE UELEWEVU WAKO MWENYEWE.’ Maneno hayo kutoka katika Biblia (King James Version), yakiwa yamewekwa katika fremu na kuangikwa kwenye ukuta wa nyumba niliyokuwa nikitembelea, yalinasa uangalifu wangu. Kwa sehemu iliyobaki ya siku hiyo niliyatafakari. Nikajiuliza, Je! mimi ningeweza kumtumaini Mungu kwa moyo wangu wote?” Mtu huyo alikuwa na umri wa miaka 21 wakati huo. Akiwa na umri wa miaka 90 sasa na bado akitumikia kwa uaminifu akiwa mzee katika Perth, Australia, yeye aweza kutazama nyuma kwenye maisha yaliyofanikiwa kama tokeo la kumtumaini Yehova kwa moyo wote, kutia na miaka 26 yenye utendaji mwingi ya kupainia mashamba mapya ya mishonari katika Ceylon (sasa Sri Lanka), Burma (sasa Myanmar), Malaya, Thailand, India, na Pakistan.a

2. Mithali 3:5 lapaswa lijenge uhakika gani ndani yetu?

² “Mtumaini [Yehova] kwa moyo wako wote”—maneno hayo ya Mithali 3:5, kama yalivyofasiriwa na Union Version, yapasa yatuchochee sisi sote tuendelee kumtolea Yehova maisha zetu kwa moyo wote, tukiwa na hakika kwamba yeye aweza kuimarisha imani yetu, hata kufikia hatua ya kushinda vizuizi vilivyo kama milima. (Mathayo 17:20) Ebu sasa tuchunguze Mithali 3:5 likiwa katika muktadha walo.

Maagizo ya Kibaba

3. (a) Ni kitia-moyo kipi kinachoweza kupatikana katika zile sura tisa za kwanza za Mithali? (b) Kwa nini tuelekeze fikira kwa ukaribu kwenye Mithali 3:1, 2?

³ Sura tisa za kwanza za kitabu cha Biblia cha Mithali zametameta kwa maagizo ya kibaba, shauri lenye hekima kutoka kwa Yehova kwa wote watazamiao kuonea shangwe uana mbinguni au “uhuru wa utukufu wa watoto wa Mungu” kwenye dunia-paradiso. (Warumi 8:18-21, 23) Hapo pana shauri lenye hekima liwezalo kutumiwa na wazazi katika kuwalea wana na binti. Lenye kutokeza ni lile shauri la Mithali sura ya 3, lianzalo kwa onyo hili “Mwanangu, usiisahau sheria yangu, bali moyo wako uzishike amri zangu.” Siku za mwisho za ulimwengu mwovu wa Shetani zisongapo kuelekea tamati yazo, na tuelekeze fikira kwa ukaribu zaidi kwenye vikumbusha vya Yehova. Huenda ikawa njia imeonekana kuwa ndefu, lakini ahadi kwa wote wanaovumilia ni kwamba “zitakuongezea wingi wa siku, na miaka ya uzima, na amani”—uhai wa milele katika mfumo mpya wa Yehova.—Mithali 3:1, 2.

4, 5. (a) Ni uhusiano gani wenye furaha unaosimuliwa kwenye Yohana 5:19, 20? (b) Shauri kwenye Kumbukumbu la Torati 11:18-21 latumikaje hadi siku yetu?

⁴ Uhusiano wenye furaha kati ya baba na mwana waweza kuwa wenye thamani zaidi. Muumba wetu, Yehova Mungu, alipanga mambo yawe hivyo. Kristo Yesu alisema juu ya uhusiano wake mwenyewe wa karibu sana na Yehova: “Mwana hawezi kutenda neno mwenyewe ila lile ambalo amwona Baba analitenda; kwa maana yote ayatendayo yeye, ndiyo ayatendayo Mwana vile vile. Kwa kuwa Baba ampenda Mwana, naye humwonyesha yote ayatendayo mwenyewe.” (Yohana 5:19, 20) Yehova alikusudia kwamba ukaribu uo huo uweko kati yake mwenyewe na familia yake yote duniani, na pia kati ya akina baba wa kibinadamu na watoto wao.

⁵ Uhusiano wa familia wenye tumaini ulitiwa moyo katika Israeli la kale. Hapo Yehova aliwashauri akina baba hivi: “Yawekeni maneno yangu mioyoni mwenu na rohoni mwenu; yafungeni yawe dalili juu ya mikono yenu, nayo yatakuwa kama utepe katikati ya macho yenu. Nayo wafunzeni vijana vyenu kwa kuyazungumza uketipo katika nyumba yako, na utembeapo njiani, na ulalapo, na uondokapo. Tena yaandike juu ya miimo ya nyumba yako, na juu ya malango yako; ili siku zenu zifanywe nyingi, na za vijana vyenu nao, juu ya nchi BWANA [Yehova, NW] aliyowaapia baba zenu kuwa atawapa, kama zilivyo siku za mbingu juu ya nchi.” (Kumbukumbu la Torati 11:18-21) Kwa kweli Neno lililopuliziwa la Mfunzi Mtukufu wetu, Yehova Mungu, laweza kutumika kumfungamanisha kwa ukaribu sana na wazazi na watoto wao, na pia pamoja na wengine wote wanaomtumikia katika kutaniko la Kikristo.—Isaya 30:20, 21.

6. Twaweza kupataje upendeleo kutoka kwa Mungu na mwanadamu?

⁶ Shauri lenye hekima la kibaba kwa watu wa Mungu leo, wazee kwa vijana, laendelea katika mistari ya 3 na 4 ya Mithali sura ya 3: “Rehema na kweli [fadhili-upendo na ukweli, NW] zisifarakane nawe; zifunge shingoni mwako; ziandike juu ya kibao cha moyo wako. Ndivyo utakavyopata kibali na akili nzuri, mbele za Mungu na mbele ya mwanadamu.” Yehova Mungu mwenyewe hupita wote katika kuonyesha fadhili-upendo na ukweli. Kama vile Zaburi 25:10, NW, lisemavyo, “vijia vyote vya Yehova ni fadhili-upendo na ukweli.” Katika kumwiga Yehova, twapaswa kuhazini sifa hizo na nguvu zazo za kulinda, tukizithamini kama ambavyo tungethamini mkufu wenye thamani kubwa sana na kuziandika bila kufutika juu ya moyo wetu. Basi, twaweza kusali hivi kwa bidii: “Ee Yehova, . . . acha fadhili-upendo yako na ukweli wako zenyewe zinilinde daima.”—Zaburi 40:11, NW.

Tumaini Lenye Kudumu

7. Yehova ameonyesha kutumainika kwake katika njia zipi?

⁷ Neno tumaini lafasiliwa na kamusi moja kuwa “kutegemea kwa uhakika utu, uwezo, nguvu, au kweli ya mtu au kitu fulani.” Utu wa Yehova umetiwa nanga imara katika fadhili-upendo yake. Na twaweza kuwa na uhakika kamili katika uwezo wake wa kufanya yale ambayo ameahidi, kwani jina lake lenyewe, Yehova, humtambulisha kuwa yule Mkusudiaji mkuu. (Kutoka 3:14; 6:2-8) Akiwa Muumba, yeye ndiye Chemchemi ya nguvu na nishati yenye kutendesha. (Isaya 40:26, 29) Yeye ndiye kielelezo bora kabisa cha kweli, kwani “hawezi kusema uongo.” (Waebrania 6:18) Kwa hiyo, tunatiwa moyo tumtumaini kikamili Yehova, Mungu wetu, ambaye ndiye Chanzo kikuu cha kweli yote, ambaye ana nguvu za uweza wote kuwalinda watu wake wanaotumaini na kufanya makusudi matukufu yake yote yafanikiwe kwa adhama.—Zaburi 91:1, 2; Isaya 55:8-11.

8, 9. Kwa nini tumaini limekosekana kwa njia ya kusikitisha ulimwenguni, na watu wa Yehova huonyeshaje hali tofauti?

⁸ Katika ulimwengu unaotuzunguka ulioshuka tabia, tumaini limekosekana kwa njia ya kusikitisha. Badala ya hivyo, twapata pupa na ufisadi kila mahali. Jalada la mbele la toleo la Mei 1993 la gazeti World Press Review lilipambwa kwa rangi-rangi kwa ujumbe huu: “ONGEZEKO LA UFISADI—Fedha za Ulaghai Katika Utaratibu wa Ulimwengu Mpya. Ufisadi waenea kutoka Brazili hadi Ujerumani, kutoka United States hadi Argentina, kutoka Uhispania hadi Peru, kutoka Italia hadi Meksiko, kutoka Vatikani hadi Urusi.” Ukiwa na msingi wa chuki, pupa, na kutotumaini, ule uitwao eti utaratibu wa ulimwengu mpya wa mwanadamu hauvuni lolote ila taabu zenye kuongezeka kwa ainabinadamu.

⁹ Tofauti na mataifa ya kisiasa, Mashahidi wa Yehova wanafurahi kuwa ‘taifa ambalo Yehova ni Mungu walo.’ Wao pekee waweza kusema kwa ukweli, “Sisi twamtumaini Mungu.” Kila mmoja wao aweza kutoa kilio hiki chenye shangwe: “Kwa msaada wa MUNGU nitalisifu neno lake. . . . Nimemtumaini Mungu, sitaogopa.”—Zaburi 33:12; 56:4, 11.

10. Ni nini imewatia nguvu Wakristo wengi wachanga wadumishe uaminifu-maadili?

¹⁰ Katika bara moja la Asia ambako maelfu ya Mashahidi wachanga wameteseka kwa kupigwa bila huruma na kufungwa gerezani, kumtumaini Yehova kumewezesha wengi sana kuvumilia. Usiku mmoja gerezani, Shahidi mmoja mchanga aliyekuwa amepatwa na mateso ya kutisha alihisi kwamba asingeweza kuvumilia zaidi. Lakini kijana mwingine alimjia kwa siri gizani. Yeye akanong’ona hivi: “Usikate tamaa; mimi niliridhiana na sijawa na amani ya akili tangu wakati huo.” Yule kijana wa kwanza alifanya upya azimio lake la kusimama imara. Twaweza kutumaini Yehova kikamili kwamba yeye atatusaidia tushinde kila jitihada ya Shetani ya kudhoofisha uaminifu-maadili wetu.—Yeremia 7:3-7; 17:1-8; 38:6-13, 15-17.

11. Tunachochewaje kutumaini Yehova?

¹¹ Amri ya kwanza husomwa hivi kwa sehemu: “Mpende Bwana [Yehova, NW] Mungu wako kwa moyo wako wote.” (Marko 12:30) Tunapotafakari juu ya Neno la Mungu, zile kweli tukufu tunazojifunza zinapenya ndani kabisa moyoni mwetu hivi kwamba tunachochewa kutumia yote tuliyo nayo katika utumishi wa Mungu wetu wa ajabu, Bwana Mwenye Enzi Kuu Yehova. Tunachochewa kutumaini wokovu wake kikamili tukiwa na moyo uliofurika uthamini kuelekea yeye—kwa ajili ya yote ambayo ametufundisha, yote ambayo ametufanyia, na yote ambayo atatufanyia bado.—Isaya 12:2.

12. Kwa muda ya miaka iliyopita, Wakristo wengi wameonyeshaje kumtumaini kwao Yehova?

¹² Kutumaini huko kwaweza kusitawishwa kwa muda wa miaka mingi. Shahidi mmoja wa Yehova aliye mnyenyekevu aliyetumikia kwa uaminifu kwa zaidi ya miaka 50 kwenye makao makuu ya Brooklyn ya Watch Tower Society, kuanzia Aprili 1927, aliandika hivi: “Mwishoni mwa mwezi huo nilipokea rudishio la dola 5.00 (za U.S.) zikiwa ndani ya bahasha pamoja na kadi nzuri iliyokuwa na lile andiko la Biblia kwenye Mithali 3:5, 6 . . . Kulikuwa na sababu zote za kumtumaini Yehova, kwani upesi nikiwa kwenye makao makuu nilikuja kuthamini kwamba Yehova alikuwa na ‘mtumwa mwaminifu mwenye akili’ aliyekuwa akitunza kwa uaminifu faida zote za Ufalme hapa duniani—Mathayo 24:45-47.”b Moyo wa Mkristo huyo, haukuwekwa juu ya kupenda fedha, bali juu ya kupata “akiba isiyopungua katika mbingu.” Vivyo hivyo leo, wale maelfu wanaotumikia kwenye makao ya Betheli ya Watch Tower Society kotekote duniani hufanya hivyo chini ya aina fulani ya nadhiri ya umasikini iliyo halali. Wao humtumaini Yehova kuandaa mahitaji yao ya kila siku.—Luka 12:29-31, 33, 34.

Mtegemee Yehova

13, 14. (a) Shauri lenye ukomavu laweza kupatikana wapi pekee? (b) Ili kuokoka mnyanyaso ni lazima nini kiepukwe?

¹³ Baba yetu wa kimbingu hutuonya hivi kwa upole: “Usizitegemee akili zako [uelewevu wako, NW] mwenyewe.” (Mithali 3:5) Washauri na wanasaikolojia walimwengu hawawezi kamwe kuwa na tumaini la kufikia hekima na uelewevu ambazo huonyeshwa na Yehova. “Uelewevu wake hauwezi kusimuliwa.” (Zaburi 147:5, NW) Badala ya kutegemea hekima ya watu mashuhuri wa ulimwengu au hisiamoyo zetu wenyewe zisizo na maarifa, acheni tumtumaini Yehova, Neno lake, na wazee katika kutaniko la Kikristo ili kupata shauri lenye ukomavu.—Zaburi 55:22; 1 Wakorintho 2:5.

¹⁴ Hekima au cheo mashuhuri cha kibinadamu hakitatusaidia hata kidogo katika ile siku inayokaribia kasi yenye majaribu magumu. (Isaya 29:14; 1 Wakorintho 2:14) Katika Japani wakati wa Vita ya Ulimwengu 2, mchungaji mmoja wa watu wa Mungu aliyekuwa na uwezo lakini mwenye kiburi aliamua kutegemea uelewevu wake mwenyewe. Chini ya msongo aligeuka akawa mwasi-imani, na wengi katika kundi la mifugo waliacha kutenda pia chini ya mnyanyaso. Dada mmoja Mjapani mwaminifu-mshikamanifu, ambaye kwa moyo mkuu aliokoka kutendwa vibaya katika seli za gereza zenye uchafu, alieleza hivi: “Wale waliobaki wakiwa waaminifu hawakuwa na uwezo mbalimbali wa pekee na hawakuwa mashuhuri. Kwa hakika ni lazima sisi sote tumtumaini Yehova sikuzote kwa moyo wetu wote.”c

15. Ni sifa gani ya kimungu iliyo muhimu ikiwa tutampendeza Yehova?

¹⁵ Kumtumaini Yehova, kuliko uelewevu wetu wenyewe kwahusisha unyenyekevu. Sifa hiyo ni ya maana kama nini kwa wote watakao kumpendeza Yehova! Hata Mungu wetu, ingawa ndiye Bwana Mwenye Enzi Kuu wa ulimwengu wote mzima, huonyesha unyenyekevu katika shughuli zake pamoja na viumbe vyake vyenye akili. Twaweza kushukuru juu ya hilo. ‘Ananyenyekea kutazama, mbinguni na duniani. Humwinua mnyonge kutoka mavumbini.’ (Zaburi 113:6, 7) Kwa sababu ya rehema yake kuu, yeye husamehe udhaifu wetu mbalimbali kwa msingi wa zawadi kuu zaidi aliyotolea ainabinadamu, ile dhabihu ya fidia yenye thamani ya Mwana wake mpendwa, Kristo Yesu. Twapaswa kushukuru kama nini kwa ajili ya fadhili hiyo isiyostahiliwa!

16. Akina ndugu waweza kujitahidije kufikia mapendeleo katika kutaniko?

¹⁶ Yesu mwenyewe atukumbusha hivi: “Ye yote atakayejikweza, atadhiliwa; na ye yote atakayejidhili, atakwezwa.” (Mathayo 23:12) Kwa unyenyekevu, ndugu waliobatizwa wapaswa kujitahidi kufikia madaraka katika kutaniko la Kikristo. Lakini, waangalizi wapaswa kuona kuwekwa kwao, si kama ishara ya umashuhuri, bali kama fursa ya kufanya kazi, kwa unyenyekevu, kwa uthamini, kwa bidii, kama vile Yesu alivyofanya, aliyesema hivi: “Baba yangu anatenda kazi hata sasa, nami ninatenda kazi.”—Yohana 5:17; 1 Petro 5:2, 3.

17. Sisi sote twapaswa kutambua nini, hilo likiongoza kwenye utendaji upi?

¹⁷ Na tutambue sikuzote kwa unyenyekevu na kwa sala kwamba sisi ni mavumbi tu machoni pa Yehova. Basi, twaweza kufurahi kama nini kwamba “fadhili-upendo ya Yehova ni kutoka wakati usiodhahiri hadi wakati usiodhahiri kuelekea wale wamwogopao, na uadilifu wake kwa wana wa wana”! (Zaburi 103:14, 17, NW) Kwa hiyo sisi sote twapaswa kuwa wanafunzi wa Neno la Mungu wenye bidii. Wakati utumiwao katika funzo la kibinafsi na la familia, na katika mikutano ya kutaniko, wapaswa kuwa miongoni mwa muda wetu wa saa ulio wa thamani zaidi kila juma. Kwa njia hiyo twajenga “ujuzi juu ya Yule Aliye Mtakatifu Zaidi.” Na huo ndio “uelewevu.”—Mithali 9:10, NW.

“Katika Njia Zako Zote . . .”

18, 19. Twaweza kutumiaje Mithali 3:6 maishani mwetu, na tokeo likiwa nini?

¹⁸ Likituelekeza kwa Yehova, Chanzo cha kimungu cha uelewevu, Mithali 3:6 lasema hivi baada ya hapo: “Katika njia zako zote mkiri yeye, naye atayanyosha mapito yako.” Kumkiri Yehova kwahusisha kuendelea kuwa karibu naye kwa sala. Kokote tuwezako kuwa na haidhuru ni hali gani huenda ikatokea, twaweza kumwendea mara iyo hiyo kwa sala. Tufanyapo kazi zetu za kila siku, tujitayarishapo kwa ajili ya utumishi wa shambani, tuendapo nyumba kwa nyumba tukipiga mbiu ya Ufalme wake, sala yetu ya daima yaweza kuwa kwamba abariki utendaji wetu. Hivyo, twaweza kuwa na pendeleo na shangwe isiyokadirika ya ‘kutembea pamoja na Mungu,’ tukiwa na hakika kwamba ‘atanyoosha mapito yetu,’ kama alivyowafanyia Henoko na Noa wenye kumhofu Mungu, na Waisraeli waaminifu, kama vile Yoshua na Danieli.—Mwanzo 5:22; 6:9, NW; Kumbukumbu la Torati 8:6; Yoshua 22:5; Danieli 6:23; ona pia Yakobo 4:8, 10.

¹⁹ Tunapomjulisha Yehova dua zetu, twaweza kuwa na hakika kwamba ‘amani ya Mungu ipitayo akili zote, itahifadhi mioyo yetu na nia zetu katika Kristo Yesu.’ (Wafilipi 4:7) Amani hiyo ya Mungu, inayoonyeshwa kwa sura yenye shangwe, yaweza kupendekeza ujumbe wetu kwa wenye nyumba tunaokutana nao wakati tunapofanya kazi yetu ya kuhubiri. (Wakolosai 4:5, 6) Yaweza pia kutia moyo wale ambao huenda wakawa wanaugua kwa sababu ya mikazo au ukosefu wa haki ulio kawaida sana katika ulimwengu wa leo, kama vile simulizi lifuatalo lionyeshavyo.d

20, 21. (a) Wakati wa hofu kuu ya Nazi, uaminifu-maadili wa Mashahidi wa Yehova uliwatiaje wengine moyo? (b) Sauti ya Yehova yapaswa ichochee azimio jipi ndani yetu?

²⁰ Max Liebster, Myahudi wa kiasili aliyeokoka yale Maangamizo (ya Wanazi) kana kwamba kimuujiza, alisimulia kwa maneno haya safari yake kwenda kwenye kambi ya Nazi ya maangamizo: “Tulifungiwa ndani ya mabehewa yaliyogeuzwa kuwa seli nyingi ndogondogo za watu wawili-wawili. Nilipopigwa teke hadi ndani ya moja, nilielekeana na mfungwa ambaye macho yake yalionyesha utulivu. Alikuwa humo kwa sababu ya kustahi kwake sheria ya Mungu, akichagua gereza na uwezekano wa kufa badala ya kumwaga damu ya watu wengine. Alikuwa mmoja wa Mashahidi wa Yehova. Watoto wake walikuwa wametwaliwa kutoka kwake, na mke wake alikuwa ameuawa. Alikuwa akitazamia kuuawa pia. Safari hiyo ya muda wa siku 14 iliniletea jibu kwa sala zangu, kwani ni katika safari hiyo hasa kuelekea kifo kwamba nilipata tumaini la uhai wa milele.”

²¹ Baada ya kuwa katika (kambi ya mateso ya) Auschwitz aliyoita “tundu la simba,” na kubatizwa, ndugu huyo alioa mmoja wa Mashahidi wa Yehova ambaye pia alikuwa amefungwa gerezani na ambaye baba yake alikuwa ameteseka katika kambi ya mateso katika Dachau. Baba yake alipokuwa huko, alisikia kwamba mke wake na binti mchanga walikuwa wamekamatwa pia. Alisimulia itikio-tendo lake: “Nilikuwa na wasiwasi mwingi sana. Kisha siku moja nilipokuwa nimepiga mstari ili kwenda kuoga, nilisikia sauti fulani ikinukuu Mithali 3:5, 6 . . . Ilivuma kama sauti kutoka mbinguni. Lilikuwa ndilo jambo nililohitaji hasa ili kupata usawaziko wangu tena.” Kwa kweli, sauti hiyo ilikuwa ya mfungwa mwingine akinukuu andiko hilo, lakini tukio hilo lakazia jinsi Neno la Mungu liwezavyo kuwa na nguvu juu yetu. (Waebrania 4:12) Sauti ya Yehova na iseme nasi kwa nguvu leo kupitia maneno ya andiko-Mwaka letu la 1994: “Mtumaini [Yehova] kwa moyo wako wote”!

[Maelezo ya Chini]

Kwa Muhtasari

◻ Ni shauri la aina gani linalotolewa katika Mithali?

◻ Kumtumaini Yehova kunatunufaishaje sisi?

◻ Ni nini kihusikacho katika kumtegemea Yehova?

◻ Kwa nini tumkiri Yehova katika njia zetu zote?

◻ Yehova hunyooshaje mapito yetu?

[Picha katika ukurasa wa 15]

Ujumbe wa Ufalme wenye shangwe huvutia watu wenye moyo wa kufuatia haki