Wanadamu Wahitaji Ujuzi Juu ya Mungu

“Utaelewa kumhofu Yehova, na utapata ujuzi wenyewe juu ya Mungu.”—MITHALI 2:5, NW.

1. Kwa nini yaweza kusemwa kwamba moyo wa kibinadamu ni ustadi wa uhandisi wa kimungu?

MIOYO ya binadamu ipatayo 5,600,000,000 inapiga duniani sasa hivi. Kila siku, moyo wako mwenyewe hupiga mara 100,000 na husukuma damu iliyo sawa na lita 7,600 kupitia mfumo wa mishipa ya moyo wa mwili wako wenye urefu wa kilometa 100,000. Hakuna musuli mwingine ufanyao kazi kwa bidii zaidi kuliko ustadi huu wa uhandisi wa kimungu.

2. Ungefafanuaje moyo wa kitamathali?

² Kunayo pia mioyo 5,600,000,000 ya kitamathali itendayo duniani. Ndani ya moyo wa kitamathali hukaa hisiamoyo zetu, madhumuni yetu, tamaa zetu. Huo ndio kitovu cha mawazo yetu, uelewevu wetu, nia yetu. Moyo wa kitamathali waweza kuwa wenye kiburi au mnyenyekevu, wenye huzuni au mchangamfu, wenye kutiwa giza au wenye kutiwa nuru.—Nehemia 2:2; Mithali 16:5; Mathayo 11:29; Matendo 14:17; 2 Wakorintho 4:6; Waefeso 1:16-18.

3, 4. Mioyo inafikiwaje kwa habari njema?

³ Yehova Mungu aweza kuusoma moyo wa kibinadamu. Mithali 17:3 husema: “Kalibuni kwa fedha, na tanuru kwa dhahabu; bali BWANA huijaribu mioyo.” Hata hivyo, badala ya kusoma kila moyo tu kisha kutamka hukumu, Yehova anatumia Mashahidi wake ili kuifikia mioyo ya kibinadamu kwa habari njema. Hili lapatana na maneno haya ya mtume Paulo: “‘Kila mtu aitaye jina la Yehova ataokolewa.’ Hata hivyo, watamwitaje ambaye hawajaweka imani katika yeye? Nao watawekaje imani katika yeye ambaye hawajasikia? Nao watasikiaje bila mtu fulani kuhubiri? Nao watahubirije isipokuwa wawe wametumwa? Kama vile imeandikwa: ‘Jinsi ilivyo yenye kupendeza miguu ya wale watangazao habari njema ya mambo mema!’”—Warumi 10:13-15, NW.

⁴ Imempendeza Yehova kuwatuma Mashahidi wake kwenye miisho ya dunia ili ‘kutangaza habari njema ya mambo mema’ na kupata wale walio na mioyo yenye kuitikia. Idadi yetu sasa ni zaidi ya 5,000,000—uwiano wa Shahidi 1 kwa watu wapatao 1,200 duniani. Kufikia yale maelfu ya mamilioni ya watu kwa habari njema si jambo rahisi. Lakini Mungu anaelekeza kazi hii kupitia Yesu Kristo naye anavuta wale wenye mioyo yenye kufuatia haki. Hivyo, unabii uliorekodiwa kwenye Isaya 60:22 unathibitika kuwa wa kweli: “Mdogo atakuwa elfu, na mnyonge atakuwa taifa hodari; mimi, BWANA, nitayahimiza [“nitayaharakisha,” NW] hayo wakati wake.”

5. Ujuzi ni nini, na ni nini kiwezacho kusemwa kuhusu hekima ya ulimwengu?

⁵ Wakati huo ndio sasa, na jambo moja ni wazi—yale maelfu ya mamilioni ya watu yahitaji ujuzi. Kwa msingi, ujuzi ni kufahamu mambo ya hakika yanayopatikana kupitia uzoefu, kujionea mambo, au kujifunza. Ulimwengu umekusanya ujuzi mwingi. Maendeleo yamefanywa katika nyanja kama vile usafirishaji, utunzaji wa afya, na mawasiliano. Lakini je, ni ujuzi juu ya mambo ya kilimwengu ambao wanadamu wahitaji kwelikweli? La, hasha! Vita, uonevu, ugonjwa, na kifo huendelea kuwakumba wanadamu. Mara nyingi hekima ya ulimwengu imethibitika kufanana sana na michanga yenye kugeukageuka katika dhoruba ya jangwani.

6. Kwa habari ya damu, ujuzi juu ya Mungu hulinganaje na hekima ya kilimwengu?

⁶ Ili kutoa kielezi: Karne mbili zilizopita, kumwondoa mtu damu kulikuwa desturi iliyoonwa kuwa ponyo. George Washington, rais wa kwanza wa Marekani, aliondolewa damu mara nyingi katika saa za mwisho-mwisho za uhai wake. Kufikia hatua fulani yeye alisema hivi: “Acheni nife kwa utulivu; siwezi kudumu muda mrefu.” Alikuwa amesema kweli, kwa maana alikufa siku iyo hiyo—Desemba 14, 1799. Leo, badala ya kumwondoa mtu damu, jambo linalokaziwa ni kutia damu ndani ya mwili wa binadamu. Taratibu zote mbili zimejaa matatizo yanayohatarisha uhai. Hata hivyo, katika muda huu wote, Neno la Mungu limesema hivi: “Mjiepushe . . . na damu.” (Matendo 15:29) Sikuzote ujuzi juu ya Mungu ni sahihi, wenye kutegemeka, wa kisasa.

7. Ujuzi sahihi wa Kimaandiko hulinganaje na hekima ya kilimwengu kwa habari ya kulea mtoto?

⁷ Fikiria kielelezo kingine cha hekima ya kilimwengu isiyotegemeka. Kwa miaka kadhaa wanasaikolojia walitetea kwamba watoto walelewe kwa njia ya uendekevu, lakini mmoja wa wale waliotetea hilo alikiri baadaye kwamba hilo lilikuwa kosa. Shirika la Uchunguzi wa Usemi wa Kibinadamu la Kijerumani lilisema wakati mmoja kwamba uendekevu ndio “umesababisha angalau kwa njia isiyo ya moja kwa moja yale matatizo tuliyo nayo sasa na vijana.” Hekima ya kilimwengu yaweza kubadilika-badilika kana kwamba yasukumwa na pepo, lakini ujuzi sahihi wa Kimaandiko umekuwa usiotikisika. Biblia hutoa shauri lenye usawaziko juu ya kuzoeza mtoto. “Mrudi mwanao naye atakustarehesha; naam, atakufurahisha nafsi yako,” husema Mithali 29:17. Nidhamu hiyo yapaswa itiwe kwa upendo, kwa maana Paulo aliandika hivi: “Akina baba, msiwe mkiwasumbua watoto wenu, bali endeleeni kuwalea katika nidhamu na rekebisho la akilini la Yehova.”—Waefeso 6:4, NW.

“Ujuzi Wenyewe Juu ya Mungu”

8, 9. Ungeelezaje kile ambacho Mithali 2:1-6 husema juu ya ujuzi ambao wanadamu wahitaji kwelikweli?

⁸ Ingawa Paulo alikuwa mtu mwenye elimu, yeye alisema hivi: “Kama mtu akijiona kuwa mwenye hekima miongoni mwenu katika dunia hii, na awe mpumbavu, ili apate kuwa mwenye hekima. Maana hekima ya dunia hii ni upuzi mbele za Mungu.” (1 Wakorintho 3:18, 19) Ni Mungu tu awezaye kutoa ujuzi ambao wanadamu wahitaji kwelikweli. Kuhusu huo, Mithali 2:1-6, NW, husema: “Mwana wangu, ikiwa utapokea semi zangu na kujiwekea mwenyewe hazina ya amri zangu mwenyewe, ili kuelekeza uangalifu kwenye hekima kwa sikio lako, ili uweze kuelekeza moyo wako kwenye ufahamu; zaidi ya hayo, ukiita kwa sauti ili kupata uelewevu wenyewe na wapaaza sauti yako ili kupata ufahamu wenyewe, ukiendelea kuutafuta sana kama vile fedha, na kuutafuta-tafuta kama vile hazina zilizofichwa, basi utaelewa kumhofu Yehova, na utapata ujuzi wenyewe juu ya Mungu. Kwa maana Yehova mwenyewe hupa hekima; kutoka kinywani mwake kuna ujuzi na ufahamu.”

⁹ Wale wanaochochewa na mioyo myema huelekeza uangalifu kwenye hekima kwa kutumia ifaavyo ujuzi wa kupewa na Mungu. Wao huelekeza mioyo yao kwenye ufahamu, wakifikiria kwa uangalifu mambo ya hakika wanayojifunza. Kwa kweli, wao huita kwa sauti ili kupata uelewevu, au uwezo wa kuona jinsi sehemu mbalimbali za habari fulani zinavyohusiana. Wale wenye mioyo inayofaa hujitahidi kana kwamba wanachimba ili kupata fedha na kutafuta-tafuta ili kupata hazina zilizofichwa. Lakini ni hazina gani kubwa inayopatikana na wale wenye mioyo yenye kuitikia? Ni “ujuzi wenyewe juu ya Mungu.” Huo ni nini? Kusema kwa usahili, huo ni ujuzi unaopatikana katika Neno la Mungu, Biblia.

10. Ni lazima tufanye nini ili tufurahie afya nzuri ya kiroho?

¹⁰ Ujuzi juu ya Mungu ni timamu, thabiti, wenye kutoa uhai. Huo huendeleza afya ya kiroho. Paulo alimhimiza Timotheo hivi: “Fuliza kushika kiolezo cha maneno yenye afya uliyosikia kutoka kwangu pamoja na imani na upendo vinavyohusiana na Kristo Yesu.” (2 Timotheo 1:13, NW) Lugha ina kiolezo cha maneno. Vivyo hivyo, “lugha iliyo safi” ya kweli ya Kimaandiko ina “kiolezo cha maneno yenye afya,” kitegemeacho hasa kichwa cha Biblia juu ya utetezi wa enzi kuu ya Yehova kupitia Ufalme. (Sefania 3:9) Twahitaji kushika kiolezo hiki cha maneno yenye afya akilini na moyoni. Ili tuepuke kuwa na matatizo ya moyo ya kitamathali na tuendelee tukiwa wenye afya kiroho, ni lazima tuitumie Biblia maishani na kuyatumia kikamili maandalizi ya kiroho ambayo Mungu anatoa kupitia “mtumwa mwaminifu mwenye akili.” (Mathayo 24:45-47; Tito 2:2, NW) Acheni sikuzote tukumbuke kwamba ili tuwe na afya njema ya kiroho, twahitaji ujuzi juu ya Mungu.

11. Ni nini baadhi ya sababu kwa nini wanadamu wahitaji ujuzi juu ya Mungu?

¹¹ Fikiria sababu nyingine kwa nini yale maelfu ya mamilioni ya watu duniani yahitaji ujuzi juu ya Mungu. Je, hao wote wajua jinsi dunia na wanadamu walivyokuja kuwako? La, wao hawajui. Je, wanadamu wote wamjua Mungu wa kweli na Mwana wake? Je, kila mtu ajua masuala ambayo Shetani ametokeza kuhusiana na enzi kuu ya kimungu na uaminifu-maadili wa kibinadamu? Tena jibu ni, la. Je, watu kwa ujumla wajua ni sababu gani sisi twazeeka na kufa? Mara nyingine tena ni lazima tuseme la. Je, wakaaji wote wa dunia wang’amua kwamba Ufalme wa Mungu unatawala sasa na kwamba tunaishi katika siku za mwisho? Je, wao wajua juu ya majeshi ya roho waovu? Je, binadamu wote wana ujuzi wenye kutegemeka juu ya jinsi ya kuwa na maisha ya familia yenye furaha? Na je, vikundi vya watu vyajua kwamba uhai wenye shangwe katika Paradiso ndio kusudi la Muumba wetu kwa wanadamu watiifu? Jibu ni la kwa maswali haya pia. Basi, ni wazi kwamba wanadamu wahitaji ujuzi juu ya Mungu.

12. Twaweza kumwabuduje Mungu “katika roho na kweli”?

¹² Wanadamu wahitaji ujuzi juu ya Mungu pia kwa sababu ya kile ambacho Yesu alisema katika sala usiku wa mwisho wa uhai wake wa kidunia. Ni lazima iwe mitume wake walichochewa sana kumsikia akisema: “Hii yamaanisha uhai udumuo milele, kuendelea kwao kutwaa ujuzi juu yako wewe, Mungu pekee wa kweli, na juu ya yule uliyemtuma, Yesu Kristo.” (Yohana 17:3, NW) Kutumia ujuzi huo ndiyo njia pekee ya kumwabudu Mungu kwa kukubalika. “Mungu ni Roho, nao wamwabuduo yeye imewapasa kumwabudu katika roho na kweli,” akasema Yesu. (Yohana 4:24) Sisi twamwabudu Mungu “katika roho” tunapochochewa na mioyo iliyojaa imani na upendo. Tunamwabuduje ‘katika kweli’? Kwa kujifunza Neno lake na kumwabudu kulingana na kweli yake iliyofunuliwa—“ujuzi wenyewe juu ya Mungu.”

13. Ni tukio jipi ambalo limerekodiwa kwenye Matendo 16:25-34, nasi twaweza kujifunza nini kutokana nalo?

¹³ Maelfu huanza kumwabudu Yehova kila mwaka. Hata hivyo, je, ni lazima mafunzo ya Biblia yaongozwe na watu wenye kupendezwa kwa muda mrefu, au inawezekana kwa watu wenye mioyo yenye kufuatia haki kufikia hatua ya ubatizo upesi zaidi? Ebu fikiria kilichotendeka kwa habari ya mlinzi wa gereza na watu wa nyumbani mwake wanaotajwa kwenye Matendo 16:25-34. Paulo na Sila walikuwa wamefungwa gerezani Filipi, lakini katikati ya usiku, tetemeko kubwa la dunia likafungua milango ya gereza. Akifikiri kwamba wafungwa wote walikuwa wametoroka na kwamba angeadhibiwa vikali, mlinzi huyo wa gereza alikuwa karibu ajiue wakati Paulo alipomwambia kwamba wao wote walikuwapo. Paulo na Sila “wakamwambia neno la Bwana yeye na watu wote waliomo nyumbani mwake.” Mlinzi huyo wa gereza na familia yake walikuwa watu Wasio Wayahudi ambao hawakuwa na malezi ya kujifunza Maandiko Matakatifu. Hata hivyo, katika usiku huo mmoja, wakawa waamini. Zaidi ya hayo, “akabatizwa, yeye na watu wake wote.” Hizo zilikuwa hali zisizo za kawaida, lakini wapya walifundishwa kweli za msingi nao wakajifunza mambo mengine kwenye mikutano ya kutaniko. Jambo lilo hilo lapaswa liwezekane leo.

Mavuno Ni Mengi!

14. Kwa nini kuna uhitaji wa kuongoza mafunzo ya Biblia mengi zaidi yenye matokeo katika kipindi kifupi zaidi cha wakati?

¹⁴ Lingekuwa jambo jema ikiwa Mashahidi wa Yehova wangeweza kuongoza mafunzo ya Biblia mengi zaidi yenye matokeo katika kipindi kifupi zaidi cha wakati. Hilo lahitajika kwelikweli. Mathalani, katika nchi za Ulaya Mashariki, watu wanalazimika kutiwa katika orodha ya wale wanaongojea kufunzwa Biblia. Ndivyo ilivyo kwingineko pia. Katika mji mmoja wa Jamhuri ya Dominika, Mashahidi watano walikuwa na watu wengi sana walioomba kufunzwa hivi kwamba hawakuweza kuyaongoza mafunzo yote. Wao walifanya nini? Waliwatia moyo wenye kupendezwa wahudhurie mikutano kwenye Jumba la Ufalme na watiwe katika orodha ya wale wanaongojea kufunzwa Biblia. Hali iyo hiyo iko katika mahali pengi kotekote duniani.

15, 16. Ni nini ambacho kimeandaliwa ili kueneza ujuzi juu ya Mungu upesi zaidi, na ni nini baadhi ya mambo ya hakika juu yacho?

¹⁵ Maeneo makubwa—mashamba makubwa ya kuvunwa—yanafunguliwa kwa watu wa Mungu. Ingawa Yehova, “Bwana wa mavuno,” anatuma wafanya-kazi zaidi, bado kuna mengi ya kufanywa. (Mathayo 9:37, 38) Kwa hiyo ili kueneza ujuzi juu ya Mungu upesi zaidi, ‘mtumwa mwaminifu’ ameandaa kitu kinachotoa habari hususa kwa ufupi ili wanafunzi wa Biblia waweze kufanya maendeleo ya kiroho katika kila somo. Ni kichapo kipya kiwezacho kumalizwa upesi sana kwenye mafunzo ya Biblia nyumbani—labda katika miezi michache. Nacho chaweza kuchukuliwa kwa urahisi katika visanduku vyetu, mikoba yetu, au hata mifuko yetu! Yale mamia ya maelfu yaliyokusanyika kwenye “Wasifaji Wenye Shangwe” Mikusanyiko ya Wilaya ya Mashahidi wa Yehova yalifurahia kupokea kitabu hiki kipya cha kurasa 192 chenye kichwa Ujuzi Uongozao Kwenye Uhai Udumuo Milele.

¹⁶ Waandikaji katika nchi mbalimbali walitayarisha habari ambayo ilikamilishwa kwa uangalifu kwa ajili ya kitabu Ujuzi. Kwa hiyo kitabu hiki chatazamiwa kuvutia watu wa mataifa yote. Lakini je, itakuwa muda mrefu kabla ya kichapo hiki kutolewa katika lugha za watu kotekote ulimwenguni? La, kwa sababu kitabu cha kurasa 192 chaweza kutafsiriwa upesi zaidi kuliko vitabu vikubwa zaidi. Kufikia Oktoba 1995, Halmashauri ya Uandikaji ya Baraza Linaloongoza ilikuwa imetoa kibali cha utafsiri wa kitabu hiki kutoka Kiingereza hadi lugha zaidi ya 130.

17. Ni mambo gani yatazamiwayo kufanya iwe rahisi kukitumia kitabu Ujuzi?

¹⁷ Mambo dhahiri katika kila sura ya kitabu Ujuzi yatazamiwa kuwezesha wanafunzi wafanye maendeleo ya kiroho ya haraka zaidi. Kitabu hiki hutoa kweli za Kimaandiko kwa njia chanya. Hakikazii mafundisho bandia. Uwazi wa maneno na ukuzi wa mambo kwa njia ya akili watazamiwa kufanya iwe rahisi kukitumia kitabu hiki ili kuongoza mafunzo ya Biblia na kusaidia watu waelewe ujuzi juu ya Mungu. Zaidi ya maandiko yaliyonukuliwa, kuna maandiko ya Biblia yaliyotajwa ambayo mwanafunzi aweza kuyachunguza katika kujitayarisha kwa ajili ya mazungumzo. Hayo yaweza kusomwa wakati wa funzo kadiri wakati uruhusuvyo, ingawa lisingekuwa jambo la hekima kutia ndani habari ya ziada ambayo ingeweza kuficha mambo makuu. Badala ya hivyo, wale wanaoongoza mafunzo ya Biblia wapaswa kujaribu kutambua na kupitisha kwa mwanafunzi yale ambayo kitabu kinathibitisha katika kila sura. Hilo lamaanisha kwamba ni lazima mwalimu ajifunze kwa bidii sana, ili mawazo makuu yawe wazi sana akilini mwake.

18. Ni madokezo gani yanayofanywa kuhusiana na utumizi wa kitabu Ujuzi?

¹⁸ Kitabu Ujuzi Uongozao Kwenye Uhai Udumuo Milele chaweza kuharakishaje kazi ya kufanya wanafunzi? Mafunzo ya kitabu hiki cha kurasa 192 yaweza kuchukua wakati mfupi kwa kulinganishwa, na wale ‘wenye mwelekeo ufaao kwa ajili ya uhai udumuo milele’ watazamiwa kuweza kujifunza vya kutosha kupitia funzo la kitabu hicho ili wajiweke wakfu kwa Yehova na kubatizwa. (Matendo 13:48, NW) Kwa hiyo acheni tukitumie kitabu Ujuzi vizuri shambani. Ikiwa mwanafunzi wa Biblia amefikia mbali sana katika funzo la kitabu kingine, huenda ikafaa kukimaliza. Ama sivyo, inadokezwa kwamba mafunzo ya Biblia yabadilishwe kwenye kitabu Ujuzi. Baada ya kukimaliza kichapo hiki kipya, haidokezwi kwamba funzo liongozwe na mwanafunzi uyo huyo katika kitabu cha pili. Wale wanaokubali kweli waweza kujazia ujuzi wao kwa kuhudhuria mikutano ya Mashahidi wa Yehova na pia kwa kusoma Biblia na vichapo mbalimbali vya Kikristo peke yao.—2 Yohana 1.

19. Kabla ya kuongoza mafunzo ya Biblia katika kitabu Ujuzi, kwa nini lingekuwa jambo lenye kusaidia kupitia kurasa 175 hadi 218 katika Tumefanywa Tengenezo Tutimize Huduma Yetu?

¹⁹ Kitabu Ujuzi kiliandikwa kwa kusudi la kumsaidia mtu ajibu maswali yote ambayo wazee hupitia pamoja na wahubiri wasiobatizwa wanaotaka kubatizwa kuwa Mashahidi wa Yehova. Kwa hiyo, kabla ya kubadilisha mafunzo yako ya Biblia ya sasa kwenye kichapo hiki kipya, inapendekezwa kwamba utumie saa chache ukipitia maswali kwenye kurasa 175 hadi 218 za kitabu Tumefanywa Tengenezo Tutimize Huduma Yetu.a Hilo litakusaidia ukazie majibu kwa maswali hayo wakati wa mafunzo ya Biblia katika kitabu Ujuzi.

20. Unakusudia kufanya nini na kitabu Ujuzi Uongozao Kwenye Uhai Udumuo Milele?

²⁰ Watu kila mahali wapaswa kusikia habari njema ya jinsi hiyo. Ndiyo, wanadamu wahitaji ujuzi juu ya Mungu, na Yehova anao Mashahidi wake ili kuujulisha. Sasa tuna kitabu kipya kilichoandaliwa na Baba yetu wa kimbingu mwenye upendo kupitia mtumwa mwaminifu mwenye akili. Je, wewe utakitumia ili kufundisha kweli na kuleta heshima kwa jina takatifu la Yehova? Kwa hakika Yehova atakubariki ujitahidipo kwa kila njia kutolea wengi ujuzi uongozao kwenye uhai udumuo milele.

[Maelezo ya Chini]

Ungejibuje?

◻ Ungefafanuaje moyo wa kitamathali?

◻ Ujuzi juu ya Mungu ni nini?

◻ Kwa nini ujuzi juu ya Mungu wahitajiwa na wanadamu?

◻ Ni kitabu kipi kipya kinachopatikana, nawe wakusudia kukitumiaje?

[Picha katika ukurasa wa 11]

Kuna sababu nyingi kwa nini maelfu ya mamilioni ya dunia yahitaji ujuzi juu ya Mungu