Maoni ya Biblia

Je, Watoto Wapaswa Kuchagua Dini Yao Wenyewe?

TANGU mtoto anapozaliwa hadi afikiapo ubalehe, wazazi huamulia mtoto wao. Wakati huohuo, mzazi mwenye busara hujua wakati wa kubadilikana, inapowezekana akifikiria kile ambacho mtoto angependelea.

Hata hivyo, kiasi cha uhuru wa kuchagua apaswao kupewa mtoto chaweza kutokeza ugumu kwa wazazi. Ingawa ni kweli kwamba watoto waweza kufanya uchaguzi mzuri na kufaidika kutokana na kujitegemea kwa kiasi fulani, hali kadhalika ni kweli kwamba waweza kufanya uchaguzi wenye makosa, ambao waweza kutokeza msiba.—2 Wafalme 2:23-25; Waefeso 6:1-3.

Kwa kielelezo, kwa kawaida watoto watachagua chakula kisichofaa badala ya chakula chenye lishe bora. Kwa nini? Kwa sababu katika umri mchanga, wao hawana uwezo wa kujifanyia maamuzi mazuri. Je, ingekuwa hekima kwa wazazi kuwapa watoto uhuru zaidi juu ya jambo hilo, wakitumaini kwamba hatimaye watachagua chakula chenye lishe bora? Hapana. Badala ya hivyo, wazazi wapaswa kuamulia watoto wao wakichochewa kutoka moyoni na hali njema ya wakati ujao ya wazao wao.

Kwa hiyo, kwa kufaa wazazi hufanya uchaguzi kwa ajili ya watoto wao kuhusu chakula, mavazi, kujipamba, na adili. Lakini vipi kuhusu dini? Je, wazazi wapaswa kufanya uchaguzi pia?

Uchaguzi

Baadhi ya watu wangebisha kwamba wazazi hawapaswi kulazimisha masadikisho yao ya kidini kwa watoto wao. Kwa hakika, zaidi ya miaka 160 iliyopita, baadhi ya watu waliodai kuwa na itikadi za Kikristo walitokeza wazo kwamba “watoto hawapaswi kufundishwa dini kwa sababu akili zao zaweza kupendelea imani fulani mahususi, lakini wapaswa kuachwa bila kufundishwa dini hadi watakapokuwa na uwezo wa kufanya uchaguzi na kuufanya.”

Walakini, wazo hili halipatani na maoni ya Biblia. Biblia yakazia umuhimu wa kutia ndani mafundisho ya kidini katika watoto kutoka kuzaliwa. Mithali 22:6 yasema: “Mlee mtoto katika njia impasayo, naye hataiacha, hata atakapokuwa mzee.”

Neno la Kiebrania litafsiriwalo “mtoto” hutia ndani umri kutoka utoto mchanga hadi ubalehe. Kwa habari ya mafunzo ya mapema, Dakt. Joseph M. Hunt, wa Chuo Kikuu cha Illinois, Marekani; alisema: “Ni katika kipindi hiki cha miaka minne au mitano ya kwanza cha maisha ambacho maendeleo ya mtoto ni ya haraka sana na yaweza kurekebishwa. . . . Labda asilimia 20 ya uwezo [wake] wa msingi unakuzwa kabla hajafikia mwaka mmoja, labda nusu kabla hajafikia miaka minne.” Hiyo hukazia tu shauri lililopuliziwa la Biblia ambalo ni muhimu kwa wazazi kutoa mwelekezo wenye hekima mapema katika maisha ya mtoto, kumzoeza katika njia za Mungu.—Kumbukumbu la Torati 11:18-21.

Kwa kutokeza, Maandiko huelekeza wazazi wamhofuo-Mungu kutia ndani ya watoto wao upendo kwa Yehova. Kumbukumbu la Torati 6:5-7 husema: “Nawe mpende BWANA, Mungu wako, kwa moyo wako wote, na kwa roho yako yote, na kwa nguvu zako zote. Na maneno haya ninayokuamuru leo, yatakuwa katika moyo wako; nawe uwafundishe watoto wako kwa bidii [“uyakaze kikiki katika mwana wako,” NW], na kuyanena uketipo katika nyumba yako, na utembeapo njiani, na ulalapo, na uondokapo.” Kitenzi cha Kiebrania kilichotafsiriwa ‘kaza kikiki’ huwa na wazo la kunoa zana, kama vile juu ya kinoo. Hili haliwezi kutimizwa kwa fimbo chache, bali lazima lifanywe kwa bidii yenye uendelevu na kwa kurudia rudia. The New English Bible hutafsiri kitenzi hicho cha Kiebrania “rudia.” Kwa wazi, ‘kukaza kikiki’ hudokeza kuweka wazo la kudumu.—Mithali 27:17.

Kwa sababu hiyo, wazazi Wakristo wa kweli wapaswa kuchukua kwa uzito wajibu wao wa kutia katika mioyo ya watoto wao masadikisho yao ya kidini. Hawawezi kwa haki kuachia daraka hili kwa kuwaruhusu watoto wao wajichagulie. Hili lingetia ndani kuwapeleka “wachanga” wao katika mikutano. Huko wazazi waweza kuketi kando yao na kuwasaidia kuthamini manufaa ya kiroho ambayo familia iliyoungana yaweza kupata kupitia kutoa uangalifu kwa mazungumzo ya Kimaandiko na kuyashiriki.—Kumbukumbu la Torati 31:12, 13; Isaya 48:17-19; 2 Timotheo 1:5; 3:15.

Daraka la Mzazi

Kumwambia tu mtoto kwamba ale chakula fulani kwa sababu ni chenye lishe bora hakumaanishi kwamba mtoto atakifurahia. Hivyo, mama mwenye hekima ajua jinsi ya kupika vyakula hivi muhimu viwe vyenye kutamanisha kadiri iwezekanavyo ili kumtokezea mtoto hamu ya kula. Na bila shaka, apika chakula katika njia ambayo yalingana na uwezo wa mtoto wa kukimeng’enya.

Vivyo hivyo, kwanza mtoto aweza kukataa mafunzo ya kidini, na mzazi aweza kupata kwamba kusababu juu ya jambo hilo hakuleti matokeo mazuri. Walakini, miongozo kutoka katika Biblia ni wazi—wazazi wapaswa kufanya yote wawezayo kufundisha watoto wao kutoka uchanga. Kwa hiyo, wazazi wenye hekima hufanya mafundisho ya kidini kuwa yenye ladha kwa kuyatoa katika njia ambayo humvutia mtoto, wakifikiria pia uwezo wa mtoto wa kuelewa.

Wazazi wenye upendo wahisi wajibu sana kuandaa mahitaji ya lazima ya maisha kwa watoto wao, na katika matukio mengi hakuna ajuaye mahitaji ya mtoto zaidi ya mzazi. Kwa kupatana na hili, Biblia huwapa wazazi wajibu wa kwanza wa kuandaa mahitaji ya kimwili pia ya kiroho—hasa baba. (Waefeso 6:4) Hivyo, wazazi hawapaswi kuacha daraka lao kwa kujaribu kumpa mtu mwingine wajibu huo. Ingawa waweza kujifaidi na msaada utolewao, huu ungesaidia, si kuchukua nafasi ya elimu ya kidini kutoka kwa wazazi.—1 Timotheo 5:8.

Wakati fulani katika maisha, kila mtu huchagua itikadi za kidini atakazofuata, ikiwa ipo yoyote. Ikiwa wazazi Wakristo wachukua daraka kibinafsi la kuwapa watoto wao mafunzo ya kidini kutoka uchanga na ikiwa watumia wakati huu kuwafundisha kusababu juu ya misingi ya kanuni zinazofaa, uchaguzi watakaofanya watoto baadaye katika maisha yamkini utakuwa sahihi.—2 Mambo ya Nyakati 34:1, 2; Mithali 2:1-9.

[Hisani ya Picha katika ukurasa wa 26]

The Doré Bible Illustrations/Dover Publications, Inc.