Kazi Iwezayo Kukufurahisha Wewe
“MIMI niliipenda kweli kweli kazi yangu ya kuwa mchapaji,” asema Antonio katika Genoa, Italia. “Nilikuwa na mshahara mnono, kwa hiyo nilifanya kazi saa nyingi za ziada. Katika muda wa miaka michache tu, nijapokuwa na umri mchanga, nikawa ndimi mfanya kazi mwenye kumfaa zaidi mwajiri wangu.” Antonio alionekana ni kama aliifikia miradi ile yenye kusukuma wengi wafanye kazi kwa bidii: utajiri, cheo, na kazi ya kupendeza sana ambayo yeye aliionea shangwe.
Je! Antonio alikuwa ‘akiona wema kwa kazi yake yote ya bidii’? (Mhubiri 3:13, NW) Na je! kazi hiyo ilikuwa ikimfurahisha yeye kweli kweli? “Kwa sababu ya mkazo wa ndani uliosababishwa na mtindo wa maisha yetu yenye pirika-pirika nyingi,” aendelea kusema, “jamaa yetu ilianza kuwa na matatizo. Jambo hili likatuondolea furaha.” Antonio wala mke wake hawakuwa na furaha wajapokuwa na kazi zenye kuwaridhisha. Namna gani wewe? Je! ‘unaona wema kwa kazi yako yote ya bidii?’ Je! kazi yako inakufurahisha wewe kweli kweli?
Je! Makusudio Yenyewe Yanafaa?
Sababu kubwa moja ya kufanya kazi kwa bidii ni kupata riziki. Katika nchi fulani fulani, ni lazima watu wafanye kazi muda wa saa nyingi ili waendelee kuwa hai tu. Watu fulani hujitumikisha mchana na usiku ili watoto wao wawe na maisha bora. Na bado wengine hujilazimisha kufanya kazi ili wapate utajiri mwingi sana.
Leonida katika Ufilipino alikuwa na kazi mbili. Mwanamke huyu alifanya kazi benki mchana na akafundisha kwenye koleji kwa muda wa saa tatu au saa nne jioni. Je! pesa hizo za ziada zilistahiki kufanyiwa kazi hivyo? “Sikuzote nilikuwa nikiangalia saa nione wakati utakwisha lini,” akaeleza. “Nilikosa upendezi wa kazi. Nilikuwa nikiifanya bila uradhi wowote.”
Kufanya kazi ili kupata pesa tu hakutokezi uradhi wa kweli na furaha, hapana. “Usijitaabishe ili kupata utajiri,” ashauri Mfalme Sulemani mwenye hekima, “maana bila shaka mali hujifanyia mabawa, kama tai arukaye mbinguni.” (Mithali 23:4, 5) Tai fulani-fulani waripotiwa kuwa huruka kwa miendo ya kufikia kilometa 130 kwa saa. Hii yatoa kielezi kizuri juu ya jinsi mali zaweza kurukia mbali kwa mwendo wa haraka sana. Hata mtu akipata utajiri mwingi sana, afapo hawezi kwenda na chochote.—Mhubiri 5:15; Luka 12:13-21.
Nyakati nyingine kuhusisha fikira zote katika utafutaji wa riziki hutokeza hatari kubwa. Huenda kukaongoza mtu apende pesa. Katika karne ya kwanza, kulikuwako kikundi cha wanadini walioitwa Mafarisayo waliojulikana kwa jinsi walivyopenda pesa. (Luka 16:14) Paulo mtume Mkristo alikuwa na habari kamili juu ya mtindo wa maisha yao, kwa maana yeye alikuwa Farisayo hapo kwanza. (Wafilipi 3:5) “Wale wenye kuazimia wawe matajiri huanguka katika kishawishi na mtego na tamaa nyingi zisizo za akili na zenye kujaa madhara, ambazo hutumbukiza wanadamu katika uharibifu na maangamizi. Kwa maana kupenda pesa ni mzizi wa mambo ya namna zote yenye kudhuru, na kwa kujitahidi kufikia upendo huo watu fulani . . . wamejichoma-choma wenyewe mwili wote kwa maumivu mengi.” (1 Timotheo 6:9, 10, NW) Ndiyo, “kupenda pesa,” kufanya jambo lolote lile ili kuzipata, kwaweza kuharibu maisha ya mtu. Mwendo huo hautokezi furaha.
Kwa watu fulani, kusudio lao la kujikaza sana ni kupanda cheo katika shirika. Hata hivyo, hatimaye wao hukabiliana na uhakika fulani. “Vijana wenye kujisitawisha sana,” lasema gazeti Fortune, “waliodhabihu mambo mengi katika umri wa miaka 20 na kitu na mapema katika miaka ya 30 ili wapate cheo cha umeneja wa wastani wanaanza kuung’amua ule uhakika wazi wenye kukatisha tamaa, kwamba si kila mtu atakayefikia cheo kile cha juu kabisa, hata ajibidiishie kazi kwa kukuru-kakara ya kadiri gani. Kutokana na uchovu wa kujikaza sana, wao hushawishwa kujiuliza wanapata faida gani hasa. Mbona wajibidiishe sana? Mwenye kujali ni nani?”
Maisha ya mwanamume mmoja wa jinsi hiyo, Mizumori, yalikuwa yametegemea kupanda ngazi hasa katika ulimwengu. Yeye hakupata wakati wa kuwa pamoja na jamaa yake, kwa sababu ya kufuatia kazi fulani ya maisha katika vyeo vya umeneja kwenye moja ya benki zilizo kubwa zaidi Japani. Baada ya kufanya kazi kwa bidii muda wa miaka zaidi ya 30, afya yake iliharibika, na kwa uhakika hakuwa mwenye furaha. Yeye asema, “Niling’amua kwamba kushindania vyeo miongoni mwa watu ambao hujaribu kuwa mashuhuri zaidi ya wengine ‘ni ubatili na kujilisha upepo.’”—Mhubiri 4:4.
Lakini namna gani wale walio kama Antonio, ambao huona shangwe juu ya kazi yao? Kwa kusisimuliwa na kazi yake, Antonio alidhabihu maisha ya jamaa yake juu ya madhabahu ya kazi. Wengine hudhabihu afya yao na hata maisha zao, kama inavyoonyeshwa na kufa ghafula kwa wakurugenzi wengi Wajapani walio mashuhuri na wenye kufanya kazi kupita kiasi. Ilishangaza wakati shirika moja la kushauri jamaa zao waliofiwa lilipopokea simu 135 kwa siku moja tu.
Wengine hujitoa watumie maisha zao kusaidia wengine. Yesu alitia moyo kuwa na roho hii. (Mathayo 7:12; Yohana 15:13) Kuendelea kujishughulisha katika ile kazi yenye ustahiki ya kuwasaidia wengine huleta furaha kweli kweli.—Mithali 11:25.
Hata hivyo, ubidiifu huo wenye kusudi bora haukosi mitego fulani. Mathalani, Uzia mfalme Myudea alijihusisha katika kazi kubwa sana ya kiserikali ya kuchonga mabirika ya maji jangwani. Ni lazima nia ya Uzia iwe ilikuwa kunufaisha watu wake, kwa maana alikuwa ‘akimtafuta Yehova’ wakati huo na kuna ushuhuda wa kuonyesha alilitii agizo la kimungu kwamba wafalme wasiwe wabinafsi. (2 Nyakati 26:5, 10; Kumbukumbu 17:14-20, NW) Jambo hili liliongezea mafanikio yake ya kijeshi, na “jina lake likaenea mbali sana.” Lakini alipoimarika, akawa mwenye kujigamba, hiyo ikitokeza anguko lake. (2 Nyakati 26:15-20; Mithali 16:18) Mtu ambaye amejitoa kusaidia wengine lakini mwenye kusukumwa na tamaa ya kujiridhisha mwenyewe na kiburi aweza pia kuishia katika anguko kubwa. Basi, mbona mtu yeyote atake kufanya kazi kwa bidii?
Mwanadamu Alifanyizwa Ili Afanye Kazi
Twaweza kujifunza mengi juu ya kazi kutokana na mwanamume mmoja ambaye kwa kutimiza wema alimzidi kwa mbali mwanadamu mwingine yeyote aliyepata kuishi duniani. Yeye ni Yesu Kristo. (Mathayo 20:28; Yohana 21:25) Alipokufa juu ya mti wa mateso, alipaaza sauti kwamba, “Imetimizwa!” (Yohana 19:30, NW) Maisha yake ya miaka 33 % yalitimiza lengo layo.
Maisha ya Yesu yasaidia kujibu swali hili, “Ni kazi gani inayoweza kukufurahisha wewe?” Jambo lililomletea yeye furaha isiyolinganika ni kutimiza penzi la Baba yake wa kimbingu. Vilevile, kufanya penzi la Muumba wetu kwaweza kutupa sisi hisia ya utimizo na kutufurahisha. Kwa nini? Kwa sababu Yeye ajua mfanyizo wetu na mahitaji yetu hata kuliko sisi.
Mungu alipoumba mwanadamu wa kwanza, Adamu, Yeye alimpa kazi ya mikono na hata ya kiakili. (Mwanzo 2:15, 19) Kwa kupewa ‘utiishaji’ wa viumbe wengine wote wa kidunia, Adamu alikuwa na kazi ya umeneja pia. (Mwanzo 1:28) Maadamu Adamu angeendelea kufuata mpango huu, kazi yake ingeendelea kuwa na umaana na ustahiki. Kila mgawo mdogo wa kazi ulimaanisha fursa nyingine ya kumfurahisha Aliye Juu Zaidi.
Hata hivyo, haikuendelea kuwa hivyo kwa habari ya Adamu. Yeye aliamua kuvunja uhusiano kwa kujiondoa katika mpango wa Mungu. Adamu hakuona tena upendezo katika kufanya penzi la Mungu bali alitaka kujifanyia lililomfurahisha. Alitenda dhambi dhidi ya Muumba. Tokeo la uamuzi wake ni kwamba, Adamu, mke wake, na wazao wake wote ‘walitiishwa kwenye ubatili.’ (Warumi 5:12; 8:20) Kazi ikawa ya kujikokota tu, badala ya kuleta furaha. Hukumu ya Mungu dhidi ya Adamu ilihusisha maneno haya: “Ardhi imelaaniwa kwa ajili yako; kwa uchungu utakula mazao yake siku zote za maisha yako; michongoma na miiba itakuzalia, nawe utakula mboga za kondeni; kwa jasho la uso wako utakula chakula, hata utakapoirudia ardhi.” (Mwanzo 3:17-19) Kazi ya Adamu, iliyokuwa ya kiheshima katika maana ya kwamba mradi wayo wa mwisho ulikuwa kumfurahisha Muumba wake, sasa ikawa kazi-jasho yenye kujaa maumivu ili tu ajipatie riziki yake mwenyewe.
Twaweza kukata shauri gani kutokana na mambo haya ya uhakika? Hili: Kazi ya bidii huleta uradhi na furaha wakati tu tutegemezapo maisha zetu juu ya kufanya penzi la kimungu.
‘Ona Wema’ Katika Kufanya Penzi la Mungu
Kufanya penzi la kimungu kulikuwa kama chakula kwa Yesu Kristo—jambo la kuonewa shangwe na la kuendeleza uhai wake wa kiroho. (Yohana 4:34) Wewe unaweza kujipatiaje shangwe hiyo ya kazi?
Ni lazima ufahamu “penzi la Yehova ni nini” kwako. (Waefeso 5:17, NW) Penzi lake ni kwamba aina ya binadamu warudishwe kwenye “uhuru wa utukufu wa watoto wa Mungu.” (Warumi 8:21; 2 Petro 3:9) Kazi ya mkusanyo wa ulimwenguni pote ambayo itatimiza jambo hili inaendelea sasa. Wewe pia waweza kuwa na sehemu katika kazi hii yenye kuridhisha sana. Kwa uhakika kazi ya namna hiyo itakufurahisha wewe.
Antonio, aliyetajwa pale mwanzoni, alipata uradhi na furaha baadaye. Yeye na mke wake walipotanguliza maishani mwao kazi zao za kimwili zilizo ‘ubatili’ na kuhusika sana nazo, maisha yao ya kiroho yaliumia. Hapo ndipo walipoanza kuwa na matatizo ya kinyumbani. Kwa kuing’amua hali, mke wake aliamua kuacha kazi yake na kuanza ‘kujitahidi’ kufanya kazi ya kuhubiri juu ya Ufalme wa Mungu wakati wote.—Luka 13:24.
“Tuliona badiliko kubwa mara hiyo,” asema Antonio. “Hakuna tena kugombana-gombana. Amani iliirudia jamaa yetu.” Mke wake alivuna shangwe ya kusaidia wengine wapate maarifa ambayo humaanisha “uhai wa milele.” (Yohana 17:3, NW) Furaha yake ikasukuma Antonio akadirie upya kuona ni kitu gani hasa chenye ustahiki wa kweli. Akaona ni afadhali zaidi kutimiza tamaa yake ya kumtumikia Mungu kwa nafsi yote. Alikataa toleo la kupandishwa cheo naye akajiuzulu kazi yake ya kimwili. Ingawa badiliko hilo lilimaanisha kufanya kazi ya hali ya chini zaidi, Antonio na hata mke wake wana furaha kuwa wakitumia mwingi wa wakati wao katika huduma ya Kikristo, wakifanya penzi la Mungu.
Bila shaka, si wote walio katika hali ya kufanya mabadiliko hayo makubwa. Mizumori, mwanabenki Mjapani aliyetajwa mapema kidogo, huonea shangwe huduma yake akiwa mzee katika kundi la Kikristo na bado huruzuku jamaa yake kwa kazi yake ya kimwili, ambako ana cheo cha umeneja. Hata hivyo, maisha yake hayategemei tena kazi yake ya kimwili bali hutegemea kufanya penzi la Mungu katika pande zote. Kazi yake ya kimwili ndiyo humruzuku na kumwezesha kutimiza lengo hilo. Sasa kufanya kazi ya kimwili kumekuwa jambo lenye umaana pia.
Usitawishapo maoni haya kuelekea kazi yako ya kuajiriwa, bila shaka utajikaza “si kwa utumwa wa macho, kama wajipendekezao kwa wanadamu, bali kwa unyofu wa moyo, mkimcha Bwana [Yehova, NW].” (Wakolosai 3:22) Huo weupe wa moyo huenda usionekane kufanikiwa sana katika jamii hii yenye mashindano, lakini, kama vile Mizumori akubalivyo wazi, wewe utategemewa na kuheshimiwa sana kwa kutumia kanuni hizo. Ingawa yeye aliacha kujitahidi apandishwe cheo, baadaye alipandishwa.—Mithali 22:29.
Ndiyo, kutegemeza maisha yako juu ya kufanya penzi la Mungu ndio ufunguo wa kupata furaha katika kazi ya bidii. Ndiyo sababu Mfalme Sulemani mwenye hekima alikata shauri hivi: “Hakuna jema kwao kupita kufurahi, na kufanya mema maadamu wanaishi. Tena ni karama ya Mungu kila mtu apate kula na kunywa, na kujiburudisha kwa mema katika kazi yake yote [iliyo ngumu, NW].”—Mhubiri 3:12, 13.
[Picha katika ukurasa wa 7]
Kutegemeza maisha ya jamaa yako juu ya funzo la Biblia na kufanya penzi la Mungu ndio ufunguo wa kuona shangwe kuhusu tunda la kazi ya bidii