Je, Wewe Hutambua kwa Shukrani Tengenezo la Yehova?
“BWANA asema hivi, Mbingu ni kiti changu cha enzi, na dunia ni mahali pa kuweka miguu yangu.”—ISAYA 66:1.
1, 2. (a) Waweza kutoa uthibitisho gani wenye kuonekana wa tengenezo la Yehova? (b) Yehova anaishi wapi?
JE, WAAMINI kwamba Yehova ana tengenezo? Ikiwa ndivyo, kwa nini waamini hivyo? Huenda ukajibu: ‘Naam, tuna Jumba la Ufalme. Tuna kutaniko lililopangwa vizuri likiwa na baraza la wazee. Tuna mwangalizi wa mzunguko aliyewekwa ipasavyo ambaye hututembelea kwa ukawaida. Twahudhuria makusanyiko na mikusanyiko iliyopangwa. Tuna ofisi ya tawi ya Watch Tower Society katika nchi yetu. Kwa hakika, hayo yote na mengineyo yanathibitisha kwamba Yehova ana tengenezo linalofanya kazi.’
2 Mambo hayo ni uthibitisho wa kuwapo kwa tengenezo. Lakini ikiwa tunachoona na kutambua kiko hapa duniani, twakosa kuelewa kabisa tengenezo la Yehova. Yehova alimwambia Isaya kwamba dunia ni mahali pa kuweka miguu Yake tu, lakini mbingu ni kiti Chake cha enzi. (Isaya 66:1) Yehova alikuwa akirejezea “mbingu” gani? Angahewa letu? Anga la nje? Au aina nyingine ya maisha? Isaya asema juu ya ‘makao [ya Yehova] ya utukufu na fahari,’ naye mtunga-zaburi afafanua mbingu hizi kuwa “mahali pake aketipo.” Hivyo, “mbingu” zinazotajwa kwenye Isaya 66:1 hurejezea makao ya roho yasiyoonekana ambamo Yehova ana cheo kikuu kuliko vyote, au cha juu kuliko vyote.—Isaya 63:15; Zaburi 33:13, 14.
3. Twaweza kushindaje shaka?
3 Kwa hiyo, ikiwa kwa kweli twataka kufahamu na kuthamini tengenezo la Yehova, lazima tuchunguze mbingu. Na ni kuhusu jambo hilo hasa ndipo wengi huwa na tatizo. Kwa kuwa tengenezo la kimbingu la Yehova ni lisiloonekana, twajuaje kwamba liko? Huenda kwa kipindi fulani wengine hata wakawa na shaka, wakijiuliza, ‘Nawezaje kuwa na uhakika?’ Imani yaweza kushindaje shaka? Njia mbili za msingi ni funzo la kibinafsi la Neno la Mungu lenye bidii na kuhudhuria na kushiriki mikutano ya Kikristo. Ndipo tuwezapo kuondoa shaka zetu tupatapo nuru ya kweli. Kumekuwako watumishi wengine wa Mungu ambao wamekuwa na shaka. Acheni tufikirie kisa cha mtumishi wa Elisha wakati Israeli liliposhambuliwa na mfalme wa Siria.—Linganisha Yohana 20:24-29; Yakobo 1:5-8.
Yule Aliyeona Jeshi la Kimbingu
4, 5. (a) Mtumishi wa Elisha alikuwa na tatizo gani? (b) Yehova alijibuje sala ya Elisha?
4 Mfalme wa Siria alituma jeshi kubwa la kivita wakati wa usiku hadi Dothani kumteka Elisha. Mtumishi wa Elisha alipoamka mapema asubuhi na kwenda nje, labda ili apunge hewa safi juu ya paa lililo tambarare kwenye makao yao ya Mashariki ya Kati, loo, alishtuka kama nini! Jeshi kamili la Siria likiwa na farasi na magari ya vita lilikuwa likizunguka mji ule, likingoja kumteka nabii wa Mungu. Mtumishi huyo alimlilia Elisha hivi: “Ole wetu! bwana wangu, tufanyeje?” Kwa wazi, akiwa mtulivu na mwenye usadikisho, Elisha alijibu hivi: “Usiogope; maana walio pamoja nasi ni wengi kuliko wale walio pamoja nao.” Lazima mtumishi huyo awe alijiuliza, ‘Wako wapi? Siwaoni!’ Nyakati nyingine huenda hilo likawa tatizo letu pia—kutoona na macho yetu ya uelewevu, au kufahamu, majeshi ya kimbingu.—2 Wafalme 6:8-16; Waefeso 1:18.
5 Elisha aliomba ili macho ya mtumishi wake yafunguliwe. Ni nini kilichofuata? “BWANA akamfumbua macho yule mtumishi; naye akaona; na tazama, kile kilima kilikuwa kimejaa farasi na magari ya moto yaliyomzunguka Elisha pande zote.” (2 Wafalme 6:17) Naam, aliona majeshi ya kimbingu, majeshi ya kimalaika yakingoja kumlinda mtumishi wa Mungu. Sasa angeweza kuelewa uhakika wa Elisha.
6. Twaweza kupataje ufahamu wenye kina kuhusu tengenezo la Yehova la kimbingu?
6 Je, nyakati nyingine sisi huwa na tatizo la kufahamu kama vile ambavyo mtumishi wa Elisha alivyokuwa? Je, twaelekea kuona tu upande wa kimwili wa hali zinazotutisha au kutisha kazi ya Kikristo katika nchi kadhaa? Ikiwa ndivyo, je, twaweza kutazamia ono la pekee litutie nuru? La, kwa sababu tuna kitu ambacho mtumishi wa Elisha hakuwa nacho—Biblia, kitabu kamili kilicho na maono mengi, ambayo yaweza kutupa ufahamu wenye kina wa tengenezo la kimbingu. Neno hilo lililopuliziwa pia hutoa kanuni za mwongozo ili kunyoosha kufikiri kwetu na njia yetu ya maisha. Hata hivyo, lazima tujitahidi kutafuta ufahamu na kusitawisha uthamini wa mpango wa Yehova. Na twaweza kufanya hivyo kupitia funzo la kibinafsi, pamoja na sala na kutafakari.—Waroma 12:12; Wafilipi 4:6; 2 Timotheo 3:15-17.
Kujifunza ili Kufahamu
7. (a) Huenda watu fulani wakawa na tatizo gani kuhusu funzo la kibinafsi la Biblia? (b) Kwa nini funzo la kibinafsi lastahili jitihada?
7 Funzo la kibinafsi si lazima liwe tazamio lenye kupendeza kwa watu wengi, kama wale ambao hawakufurahia kujifunza kamwe shuleni au hawakupata fursa kamwe ya kujifunza. Hata hivyo, ikiwa twataka kufahamu na kutambua tengenezo la Yehova kwa macho yetu ya uelewevu, lazima tusitawishe tamaa ya kujifunza. Je, waweza kufurahia mlo mzuri bila matayarisho? Kama vile mpishi stadi au mpishi yeyote atakavyokuambia, kazi nyingi yahitajiwa katika kutayarisha mlo mtamu. Hata hivyo, huenda ikachukua muda wa saa nzima au muda usiozidi huo kuula. Kwa upande mwingine, manufaa za funzo la kibinafsi zaweza kudumu kwa muda wote wa maisha. Funzo la kibinafsi laweza kuwa jambo tunaloanza kufurahia hatua kwa hatua tunapoona maendeleo mazuri tunayoweza kufanya. Mtume Paulo alisema kwa kufaa kwamba twapaswa kujikazia uangalifu wenyewe na kwa kufundisha kwetu na tuendelee kusoma mbele ya watu wote. Jitihada ya kuendelea yahitajiwa, lakini manufaa zaweza kuwa za kudumu.—1 Timotheo 4:13-16.
8. Mithali yapendekeza mtazamo gani?
8 Mtu mmoja wa kale mwenye hekima alisema hivi: “Mwanangu, [au, binti], kama ukiyakubali maneno yangu, na kuyaweka akiba maagizo yangu; hata ukatega sikio lako kusikia hekima, ukauelekeza moyo wako upate kufahamu; naam, ukiita busara, na kupaza sauti yako upate ufahamu; ukiutafuta kama fedha, na kuutafutia [ukiutafutia] kama hazina iliyositirika; ndipo utakapofahamu kumcha BWANA, na kupata kumjua Mungu [“ujuzi wenyewe juu ya Mungu,” NW].”—Mithali 2:1-5.
9. (a) Thamani ya dhahabu yalinganaje na “ujuzi wenyewe wa Mungu”? (b) Ni vifaa gani tunavyohitaji ili kupata ujuzi sahihi?
9 Je, unatambua ni nani mwenye daraka la kujitahidi? Ona mtajo ‘uki’ unarudiwa-rudiwa. Na ona msemo, ‘ukiutafutia kama hazina iliyositirika.’ Wafikirie wachimba-migodi ambao kwa karne nyingi walichimba ili kupata fedha na dhahabu katika Afrika Kusini, Bolivia, Mexico, na nchi nyinginezo. Walifanya kazi kwa bidii, wakitumia sululu na sepetu, kuchimbua miamba ambako wangepata madini yenye thamani. Walithamini dhahabu sana hivi kwamba katika mgodi mmoja huko California, Marekani, walichimbua mitaro yenye urefu wa kilometa 591, ikifikia kina cha wima kipatacho kilometa 1.5—ili tu kupata dhahabu. Lakini, waweza kula dhahabu? Waweza kunywa dhahabu? Je, itakutegemeza katika jangwa ikiwa unakufa kwa njaa au kiu? La, thamani yake ni ya kiuchumi na yenye kutegemea mapendezi ya mtu, ikibadilika siku kwa siku kama ionyeshwavyo katika soko za kimataifa. Hata hivyo, watu wamekufa kwa ajili yake. Kufikia hapo, ni jitihada gani inayostahili kufanywa ili kupata dhahabu ya kiroho, “ujuzi wenyewe juu ya Mungu” (NW)? Ebu fikiria, ujuzi wenyewe juu ya Bwana Mwenye Enzi Kuu wa ulimwengu, tengenezo lake, na makusudi yake! Kuhusu hilo, twaweza kutumia sululu na sepetu za kiroho. Hivi ni vichapo vinavyotegemea Biblia ambavyo hutusaidia tuchimbe katika Neno la Yehova na kufahamu maana yake.—Ayubu 28:12-19.
Kuchimba ili Kupata Ufahamu Wenye Kina
10. Danieli aliona nini katika ono?
10 Acheni tuchimbe kiroho ili kuanza kupata ujuzi wenyewe juu ya tengenezo la Yehova la kimbingu. Ili kupata ufahamu wenye kina wa msingi, acheni tugeukie ono la Danieli la Mkale wa Siku akiwa katika kiti chake cha enzi. Danieli aandika hivi: “Nikatazama hata viti vya enzi vikawekwa, na mmoja aliye mzee wa siku [“Mkale wa Siku,” NW] ameketi; mavazi yake yalikuwa meupe kama theluji, na nywele za kichwa chake kama sufu safi; kiti chake cha enzi kilikuwa miali ya moto, na gurudumu zake moto uwakao. Mto kama wa moto ukatoka ukapita mbele zake; maelfu elfu wakamtumikia, na elfu kumi mara elfu kumi wakasimama mbele zake; hukumu ikawekwa, na vitabu vikafunuliwa.” (Danieli 7:9, 10) Ni akina nani hao maelfu elfu waliokuwa wakimhudumia Yehova? Marejezo ya pambizoni katika New World Translation, yakitumiwa kama “sululu” na “sepetu,” hutuongoza kwenye marejezo kama vile Zaburi 68:17 na Waebrania 1:14. Naam, waliokuwa wakihudumu walikuwa malaika wa kimbingu!
11. Ono la Danieli laweza kutusaidiaje tuelewe maneno ya Elisha?
11 Masimulizi ya Danieli hayasemi kwamba aliona malaika wote waaminifu wa Mungu ambao wako chini ya amri yake. Huenda kukawa na mamilioni zaidi. Lakini kwa hakika twaweza kufahamu sasa sababu iliyomfanya Elisha aseme hivi: “Walio pamoja nasi ni wengi kuliko wale walio pamoja nao.” Jeshi la mfalme wa Siria, ijapokuwa lilikuwa linategemezwa na malaika wasio waaminifu, roho waovu, walishindwa na majeshi ya Yehova ya kimbingu!—Zaburi 34:7; 91:11.
12. Wawezaje kujua mengi zaidi kuhusu malaika?
12 Labda ungependa kujua mengi zaidi kuhusu malaika hawa, kama vile daraka wanalotimiza katika kumtumikia Yehova. Kutokana na neno la Kigiriki litafsiriwalo malaika, twaweza kuona kwamba wao ni wajumbe kwa sababu neno hilo pia lamaanisha “mjumbe.” Hata hivyo, wana wajibu zaidi. Ingawa hivyo, ili ujue wajibu huo ni nini, lazima uchimbe. Ikiwa una Insight on the Scriptures, waweza kujifunza makala “Angels,” au unaweza kutafuta katika makala za zamani zilizo katika Mnara wa Mlinzi kuhusu malaika. Utashangaa kuona mengi unayoweza kujifunza kuhusu watumishi hawa wa kimbingu wa Mungu na kupata kuthamini tegemezo lao. (Ufunuo 14:6, 7) Hata hivyo, viumbe wa kiroho wengine hutumikia makusudi ya pekee, katika tengenezo la Mungu la kimbingu.
Kile Ambacho Isaya Aliona
13, 14. Isaya aliona nini katika ono, na hilo lilimwathirije?
13 Acheni tuchimbe katika ono la Isaya. Usomapo sura ya 6, mstari wa 1 hadi wa 7, wapasa kupendezwa. Isaya asema kwamba yeye ‘alimwona Bwana ameketi katika kiti cha enzi,’ na “juu yake walisimama maserafi.” Walikuwa wakitangaza kuhusu utukufu wa Yehova, wakihimidi utakatifu wake. Wewe hata wapasa kuathiriwa na kusoma simulizi hili. Itikio la Isaya lilikuwaje? “Ndipo niliposema, Ole wangu! kwa maana nimepotea [“nimenyamazishwa,” NW] [katika sheoli]; kwa sababu mimi ni mtu mwenye midomo michafu, nami ninakaa kati ya watu wenye midomo michafu; na macho yangu yamemwona Mfalme, BWANA wa majeshi.” Yeye alipendezwa kama nini na ono hilo! Wewe je?
14 Kwa hiyo Isaya aliwezaje kustahimili mwono huo wenye utukufu? Aeleza kwamba serafi alikuja kumwokoa na kusema: “Uovu wako umeondolewa, na dhambi yako imefunikwa.” (Isaya 6:7) Isaya angeweza kuitibari rehema ya Mungu na kusikiliza kwa uangalifu maneno ya Yehova. Sasa, je, hungependa kujua mengi kuhusu viumbe hao wa kiroho wa vyeo vya juu? Basi wapaswa kufanya nini? Chimba upate habari zaidi. Kifaa kimoja cha kutumia kingekuwa Watch Tower Publications Index, ukifuatia marejezo yake kwenye vyanzo vingi vya kuelewesha habari.
Ezekieli Aliona Nini?
15. Ni nini kinachoonyesha kwamba ono la Ezekieli ni lenye kutegemeka?
15 Acheni tugeukie aina nyingine ya viumbe vya kiroho. Ezekieli alipendelewa kuwa na ono lenye kusisimua alipokuwa angali mtekwa Babiloni. Fungua Biblia yako kwenye kitabu cha Ezekieli sura ya 1, mistari ya kwanza mitatu. Simulizi hilo laanzaje? Je, lasema, ‘Hapo zamani za kale, katika nchi ya mbali . . . ’? La, hii si hadithi iliyotungwa katika kikao cha kubuniwa. Mstari wa 1 wasema hivi: “Ikawa katika mwaka wa thelathini, mwezi wa nne, siku ya tano ya mwezi, nilipokuwa pamoja na watu waliohamishwa, karibu na mto Kebari, mbingu zilifunuka, nikaona maono ya Mungu.” Unaona jambo gani kuhusu mstari huu? Watoa tarehe barabara na mahali hususa. Mambo haya yaelekeza kwenye mwaka wa tano wa uhamisho wa Mfalme Yehoyakini, mwaka wa 613 K.W.K.
16. Ezekieli aliona nini?
16 Mkono wa Yehova ulikuja kuwa juu ya Ezekieli, naye akaanza kuona ono lenye kutia kicho la Yehova akiwa kwenye kiti cha enzi katika gari kubwa la kimbingu ambalo lilikuwa na magurudumu makubwa mno yenye macho yakizunguka mizingo yake. Mambo ya kindani yanayotupendeza hapa ni kwamba kuna viumbe wanne, mmoja asimama kwenye kila gurudumu. “Kuonekana kwao kulikuwa hivi; walikuwa na sura ya mwanadamu. Na kila mmoja alikuwa na nyuso nne, na kila mmoja alikuwa na mabawa manne. . . . Kwa habari za mfano wa nyuso zao; walikuwa na uso wa mwanadamu; na hao wanne walikuwa na uso wa simba upande wa kuume; na hao wanne walikuwa na uso wa ng’ombe [dume] upande wa kushoto; na hao wanne walikuwa na uso wa tai pia.”—Ezekieli 1:5, 6, 10.
17. Nyuso nne za makerubi zinawakilisha nini?
17 Viumbehai hao wanne walikuwa nani? Ezekieli mwenyewe atuambia kwamba walikuwa makerubi. (Ezekieli 10:1-3, 14) Kwa nini walikuwa na nyuso nne? Ili kuwakilisha sifa nne zenye kutokeza za Bwana Mwenye Enzi Kuu Yehova. Uso wa tai ulikuwa ishara ya hekima yenye kuona mbali. (Ayubu 39:27-29) Uso wa ng’ombe [dume] uliwakilisha nini? Kwa sababu ya kuwa na nguvu nyingi mno shingoni mwake na mabegani mwake, ng’ombe dume anapopigana amejulikana kuinua farasi na mpanda-farasi mpaka hewani. Hakika, ng’ombe dume ni ishara ya nguvu ya Yehova isiyo na mipaka. Simba anatumiwa kama ishara ya haki yenye ujasiri. Mwishowe, uso wa mwanadamu huwakilisha kwa kufaa upendo wa Mungu, kwa kuwa mwanadamu ndiye kiumbe pekee cha kidunia awezaye kuonyesha sifa hii kwa akili.—Mathayo 22:37, 39; 1 Yohana 4:8.
18. Mtume Yohana aongezeaje ufahamu wetu wa tengenezo la kimbingu?
18 Kuna maono mengine yawezayo kutusaidia tukamilishe ono hilo. Hayo yatia ndani maono ya Yohana yanayosimuliwa katika kitabu cha Biblia cha Ufunuo. Kama vile Ezekieli, yeye, amwona Yehova kwenye kiti cha enzi akiandamana na makerubi. Makerubi wanafanya nini? Wanarudia tangazo la maserafi lililo kwenye Isaya sura ya 6, wakisema: “Mtakatifu, mtakatifu, mtakatifu ni Yehova Mungu, Mweza-Yote, aliyekuwako na aliyeko na anayekuja.” (Ufunuo 4:6-8) Pia Yohana aona mwana-kondoo kando ya kiti cha enzi. Huenda huyo akawa anawakilisha nani? Mwana-Kondoo wa Mungu mwenyewe, Yesu Kristo.—Ufunuo 5:13, 14.
19. Kupitia funzo hili, umefahamu nini kuhusu tengenezo la Yehova?
19 Kwa hiyo kupitia maono hayo, tumefahamu nini? Kwamba tengenezo la kimbingu likiwa katika kiwango cha juu zaidi lina Yehova Mungu kwenye kiti chake cha enzi akiandamana na Mwana-Kondoo, Yesu Kristo, ambaye ni yule Neno, au Logosi. Kisha tumeona majeshi ya kimalaika, kutia ndani maserafi na makerubi. Wao ni sehemu ya tengenezo moja kubwa mno, linalotumikia makusudi ya Yehova. Na mojawapo ya makusudi hayo ni kuhubiri habari njema ulimwenguni pote wakati huu wa mwisho.—Marko 13:10; Yohana 1:1-3; Ufunuo 14:6, 7.
20. Ni swali gani litakalojibiwa katika makala ifuatayo?
20 Mwishowe, tuna Mashahidi wa Yehova duniani wanaokutana katika Majumba ya Ufalme yao ili kujifunza jinsi ya kufanya mapenzi ya Bwana Mwenye Enzi Kuu. Hakika, sasa twaweza kufahamu kwamba kuna wengi walio nasi kuliko wale walio na Shetani na maadui wa ile kweli. Swali linalobaki ni, Tengenezo la kimbingu linahusikaje na kuhubiri habari njema za Ufalme? Makala ifuatayo itachunguza hilo na mambo mengineyo.
Maswali ya Kupitia
◻ Ili kutambua kwa shukrani tengenezo la Yehova lazima tufahamu nini?
◻ Mtumishi wa Elisha alipata jambo gani lililoonwa, na nabii alimtiaje moyo?
◻ Tuoneje funzo la kibinafsi?
◻ Danieli, Isaya, na Ezekieli wanatoaje habari zenye kina za tengenezo la kimbingu?
[Picha katika ukurasa wa 13]
Manufaa za funzo la kibinafsi zashinda kabisa zile za mlo uliotayarishwa vema
[Picha katika ukurasa wa 15]
Jibu la Yehova kwa sala ya Elisha lilikuwa ono la majeshi ya kimbingu