Kuufuatia kwa Umoja Mradi wa Uzima

“Hii ndiyo maana ya uzima wa milele, wapate maarifa ya kukujua wewe, Mungu wa kweli mmoja tu, na ya yeye uliyemtuma, Yesu Kristo.”​—YOHANA 17:3, Biblia ya New World Translation.

 1. (a) Ni katika pindi gani Yesu alisema mara ya kwanza juu ya “uzima wa milele”? (b) Ni akina nani wanaoweza kuufikia mradi huo?

YULE pale anakuja kwa kunyapanyapa katika giza la usiku, bila kuonwa na watu. Ni Nikodemo. Amevutwa na ishara ambazo Yesu alifanya Yerusalemu wakati wa Sikukuu ya Kupitwa mwaka 30 W.K. Akisema na Farisayo huyo, Mwana wa Mungu anataja “uzima wa milele,” huo ukiwa ndio mtajo wa kwanza ulioandikwa wa maneno hayo. Kisha anaongezea maneno haya yenye kuchangamsha moyo: “Mungu aliupenda ulimwengu hata akamtoa Mwanawe pekee, ili kila mtu amwaminiye asipotee, bali awe na Uzima wa milele.” (Yohana 3:15, 16) Lo, ni nafasi nzuri kama nini iliyo wazi sasa kwa wanadamu walio katika hali ya kuweza kukombolewa! Naam, hata Farisayo mwenye kiburi anaweza kujinyenyekeza akitaka, ili aufikie mradi huo.

 2. (a) Ni chini ya hali gani Yesu alisema tena juu ya uzima wa milele”? (b) Maji yanayotoa uzima yanaweza kupatwa na nani?

² Muda mfupi baada ya hapo, Yesu anasafiri kutoka Yerusalemu kwenda Galilaya. Anatua kidogo kwenye kisima katika Samaria huku wanafunzi wake wakienda kununua chakula. mwanamke anakuja kuchota maji. Yesu anamwambia: “Ye yote atakayekunywa maji yale nitakayompa mimi hataona kiu milele; bali yale maji nitakayompa yatakuwa ndani yake chemchemi ya maji, yakibubujikia uzima wa milele.” (Yohana 4:14) Kwa kuwa Wasamaria wanadharauliwa na Wayahudi, kwa sababu gani Yesu anamtolea mwanamke huyo tumaini hilo lenye thamani kubwa? Tena, kama vile Yesu anavyojua, mwanamke huyo amekuwa na waume watano na sasa anaishi kwa njia isiyo ya adili pamoja na mwanamume asiye mumeye. Hata hivyo, kama vile Yesu anavyosema, maji ya ukweli yenye kutoa uzima lazima yafanywe yapatikane hata kwa wenye kudharauliwa katika ulimwengu wa wanadamu, bora tu watu hao watubu na kusafisha maisha zao.​—Linganisha Wakolosai 3:5-7.

 3. (a) Ni “chakula” cha aina gani ambacho Yesu anapendekeza? (b) Andiko la Yohana 4:34-36 limetimizwaje?

³ “Uzima wa milele”! Yesu anaendelea kukuza kichwa hicho wakati wanafunzi wake wanaporudi na kumhimiza ale. Yeye anawaambia: “Chakula changu ndicho hiki, niyatende mapenzi yake aliyenipeleka, nikaimalize kazi yake.” Kazi hiyo ni nini? Yesu anasema: “Inueni macho yenu myatazame mashamba, ya kuwa yamekwisha kuwa meupe, tayari kwa mavuno. Naye avunaye hupokea mshahara, na kukusanya matunda kwa uzima wa milele.” Mavuno hayo yalikuwa yakitarajiwa, hata kati ya Wasamaria wenye cheo cha chini, na kama vile maandishi yanavyoonyesha yalipatikana kukawa na furaha. (Yohana 4:34-36; Matendo 8:1, 14-17) Kuvuna kwa ajili ya uzima wa milele kunaendelea mpaka leo hii, lakini sasa shamba ni ulimwengu. Wanafunzi wa Yesu Kristo wangali wana mengi ya kufanya katika kazi hii ya Bwana.​—Mathayo 13:37, 38; 1 Wakorintho 15:58.

“Zawadi ya Uzima”

 4. Yesu anawajibuje Wayahudi juu ya kushika Sabato?

⁴ Mwaka mmoja unapita. Sasa ni wakati wa Sikukuu ya Kupitwa ya mwaka 31 W.K. Kama ilivyo desturi yake, Yesu yupo Yerusalemu kwa ajili ya karamu hiyo. Lakini Wayahudi wanaanza kumtesa kwa sababu anatenda vitendo vya upendo vya kuponya siku ya Sabato. Yesu anawajibuje? Anasema: “Baba yangu anatenda kazi hata sasa, nami ninatenda kazi.” Kwa hiyo, wanatafuta kumuua.​—Yohana 5:17, 18.

 5, 6. (a) Sasa Yesu anasimulia muungano gani wenye thamani kubwa? (b) Ni katika njia gani Yesu ana “uzima ndani yake mwenyewe”?

⁵ Lakini, Yesu anaendelea kusimulia muungano wenye thamani kubwa sana​—umoja uliopo kati yake na Baba. Anawaambia Wayahudi hao: “Kwa kuwa Baba ampenda Mwana, naye humwonyesha yote ayatendayo mwenyewe; hata na kazi kubwa zaidi kuliko hizo atamwonyesha, ili ninyi mpate kustaajabu.” Anaonyesha kwamba Baba amemkabidhi yeye uwezo mwingi isivyo kawaida, akisema: “Yeye alisikiaye neno langu na kumwamini yeye aliyenipeleka yuna uzima wa milele; wala haingii hukumuni, bali amepita kutoka mautini kuingia uzimani.”​—Yohana 5:20, 24.

⁶ Ndiyo, hata wale walio “wafu” machoni pa Mungu kwa sababu ya udhambi waliorithi wanaweza ‘kuisikia sauti ya Mwana wa Mungu’ na kuwa na uzima. Lakini jinsi gani? Yesu anaeleza hivi (NW): “Kwa maana sawa na vile Baba alivyo na uzima ndani yake mwenyewe, ndivyo yeye amempa Mwana pia kuwa na uzima ndani yake mwenyewe.” Maneno hayo, “uzima ndani yake mwenyewe” yanaweza pia kutafsiriwa, “ndani yake mwenyewe zawadi ya uzima.” (Yohana 5:25, 26, maelezo ya chini katika Biblia yenye marejezo ya NW) Kwa hiyo, Yesu anaweza kuwapa wanadamu msimamo mzuri mbele za Mungu. Tena, anaweza kuwafufua na kuwapa uzima wale waliolala katika kifo,—Yohana 11:25; Ufunuo 1:18.

 7. (a) Zaburi 36:5, 9 inatuambia nini juu ya Mungu? (b) Yehova amethawabishaje Mwanaye aliye mshika ukamilifu?

⁷ Sikuzote Yehova amekuwa na uzima ndani yake mwenyewe. Imeandikwa hivi juu yake: “Kwako Wewe iko chemchemi ya uzima.” (Zaburi 36:5, 9) Lakini sasa Baba amekwisha kumwinua Mwanaye mshika ukamilifu kutoka kwa wafu awe “limbuko lao waliolala [katika kifo].” Sasa ‘ndani yake mwenyewe akiwa na zawadi ya uzima,’ Yesu amepewa uwezo wa kusamehe dhambi, kuhukumu, na kufufua wafu, wakiwa na tazamio la kupata uzima wa milele,​—1 Wakorintho 15:20-22; Yohana 5:27-29; Matendo 17:31.

Muungano Wenye Furaha

 8, 9. (a) Ni kwa njia gani tunaweza kuendelea kuutazamia mradi wa uzima wa milele? (b) Mungu anapanga nini kwa habari ya uzima wa milele? (c) Ni nani wanaopata kuzishiriki baraka hizo, na jinsi gani?

⁸ Hivyo, Yuda mwanafunzi wa Yesu anaonya hivi kwa upole: “Jiwekeni katika upendo wa Mungu, huku mkiingojea rehema ya Bwana wetu Yesu Kristo kwa kutazamia uzima wa milele.” (Yuda 21, NW) Lo, mradi wenye thamani kubwa kama nini​—uzima wa milele! Tena utakuwa uzima katika ukamilifu, kulingana na mapenzi ya Muumba wetu mkamilifu na mpango anaoufanya kupitia Mwanaye. Utakuwa bila jitihada yenye kuchosha mno ambayo watu wanafanya mara nyingi waking’ang’ania kuendeleza uhai wao katika mfumo wa sasa wa mambo. Katika mfumo wa mambo unaokuja hakutakuwa na huzuni, magonjwa, uvunjaji wa sheria, ufisadi, wala kifo!—Mika 4:3, 4; 1 Wakorintho 15:26.

⁹ Ni akina nani watakaoushiriki utimizo wa ahadi hizo, na wataushiriki wapi? Ni wale wanaopata kujizoeza imani katika dhabihu ya Yesu na kuongeza kazi za kumwogopa Mungu kwenye imani hiyo. Wao wanajiunga kwa upatano pamoja na Wakristo wenzao ulimwenguni pote katika umoja wa ile imani.​—Yakobo 2:24; Waefeso 4:16.

10. (a) Katika “usimamizi” wa Mungu, ni jambo gani lililo la kwanza? (b) Baada ya hapo “usimamizi” unasonga mbele kwenye kitu gani?

¹⁰ Kulingana na raha nzuri yake, Mungu amekusudia “usimamizi. . . kuvikusanya tena vitu vyote pamoja katika Kristo, vitu vilivyomo mbinguni na vitu vilivyomo duniani.” (Waefeso 1:8-10, NW) Huo ni mpango wa Mungu wa kijamaa unaoanza na kukusanywa kwa warithi 144,000 walio washirika pamoja na Kristo. Hao “wamenunuliwa katika wanadamu, malimbuko kwa Mungu na kwa Mwana-Kondoo [Yesu Kristo].” Wanashiriki katika “ufufuo wa kwanza [ulio wa kimbingu]” ili wapate kutumikia pamoja na Kristo wakiwa wafalme na makuhani kwa miaka elfu. Halafu usimamizi wa Mungu unasonga mbele na kukusanya “vitu vilivyomo duniani,” kuanza na ‘mkutano mkubwa usiohesabika kutoka mataifa yote na makabila na jamaa na lugha zote.’ Watumishi hao wa Mungu watatoka (4) katika ile ‘dhiki kubwa’ wakiwa na taraja la kupata uzima wa milele katika “dunia mpya,”​—Ufunuo 14:1, 4; 20:4, 6; 7:4, 9-17; 21:1 4, NW.

11. (a) Andiko la Waefeso 1:11 linamaanisha “muungano” gani wenye thamani kubwa? (b) Andiko la Yohana 15:4, 5 linatumikaje kwa wale walio katika “muungano” huo?

¹¹ Wana wa Mungu waliopakwa mafuta kwa roho, ambao ndio “vitu vilivyomo mbinguni,” wanafurahia uhusiano wa kindani sana pamoja na Yesu na pamoja na Baba. ‘Wanagawiwa kuwa warithi’ wa Ufalme katika muungano pamoja na Yesu. (Waefeso 1:11, NW) Yesu aliwatia moyo wabaki katika muungano pamoja naye, sawa na vile matawi yanavyobaki yakiwa yameshikana na mzabibu, ili wazae matunda mengi. Muungano huo wenye thamani kubwa pamoja na Kristo Yesu usipodumishwa, matawi ‘hayawezi kufanya neno lo lote.’​—Yohana 14:10, 11, 20; 15:4, 5; 1 Yohana 2:27.

“Kondoo Wengine” Sasa Wanashiriki

12. (a) Uhusiano ni nini kati ya “kondoo wengine”! na “kundi dogo”? (b) Andiko la 1 Yohana 2:1-6 lina matumizi gani kwa habari ya kila kimoja cha vikundi hivi?

¹² Lakini, namna gani mamilioni ya watu wengine walio mfano wa kondoo ambao wametenganishwa na “mbuzi” wa kilimwengu kwa muda wa miaka 50 iliyopita? (Mathayo 25:31-40) Hao si wa “kundi dogo” la Yesu wanaopewa Ufalme, bali wanajiunga nao wakiwa “kondoo wengine” na kuwa sehemu ya kundi kubwa zaidi linalotumikia likiwa na umoja pamoja na Baba na Mwana. (Luka 12:32; Yohana 10:16) Mtume Yohana anatoa uhakikisho wa kwamba Yesu Kristo “ni dhabihu ya upatanisho kwa ajili ya dhambi zetu [yaani, zile za “kundi dogo”], lakini si kwa ajili ya zetu tu bali pia kwa ajili ya za ulimwengu mzima.” Hivyo hao “kondoo wengine,” wanaokusanywa katika ulimwengu wa wanadamu, wakitaka wanaweza pia kufurahia muungano wenye thamani kubwa, au upatano, pamoja na Mungu na Kristo. Ni kama vile Yohana anavyoendelea kusema: “Mtu ye yote anayeshika neno lake, kwa ukweli upendo wa Mungu umekamilishwa ndani ya mtu huyu. Kwa hili sisi tuna maarifa ya kujua kwamba tumo katika muungano pamoja naye.” Kwanza wale “kundi dogo” kisha wale “kondoo wengine” wanakuja chini ya wajibu wa kutembea sawa na vile Yesu alivyotembea.​—1 Yohana 2:1-6, NW.

13. (a) Kwenye Yohana 17:20, 21, Yesu anasali kuomba nini? (b) Ni nini kinachoonyesha kwamba ombi hilo halihusu warithi washirika wa Kristo peke yao?

¹³ Kwa hiyo leo, vikundi vyote viwili, kile cha kimbingu na kile cha kidunia, vimo ‘katika muungano pamoja na Baba na pamoja na Mwana’​—vikiwa na upatano kamili nao katika kutimiza kazi ya Mungu. Yesu aliomba katika sala, “Kwamba wote wapate kuwa [na umoja], sawa na vile wewe, Baba, ulivyo katika muungano pamoja na mimi na mimi nina muungano pamoja na wewe, kwamba wao pia wapate kuwa katika muungano pamoja nasi.” Umoja huo haumaanishi urithi ulio wa muungano, kwa maana ni wazi kwamba wanafunzi wa Yesu hawawi sehemu ya ‘mwili wo wote wa Yehova’ wala hawawi ‘warithi walioungana pamoja na Yehova.’ Wao wana “muungano” katika maana ya kwamba wanaonyesha umoja katika ushirikiano, wakiwa wa moyo mmoja na akili moja pamoja na Yehova na Kristo pia, wanapoupa ushahidi ulimwengu wa wanadamu.​—Yohana 17:20, 21, NW.

14. Ni kwa njia gani ya pekee jamii ya kimbingu imo katika muungano pamoja na Kristo, na ni nini kinachowajulisha hivyo?

¹⁴ Lakini, wale wa jamii ya kimbingu ya wapakwa mafuta wanafurahia muungano huo sasa kwa njia ya pekee, kwa kuwa wametangazwa kuwa waadilifu kwa habari ya kupata uzima, kupitia matumizi ya ustahili wa dhabihu ya Kristo. Kwa hiyo, wanaweza kuzaliwa kwa roho wakiwa na taraja la kuwa warithi washirika pamoja na Kristo Yesu. Wao wanatambua kwamba walichaguliwa wawe wana wa kulelewa, wakisema, “Ile roho yenyewe [kani ya utendaji ya Mungu inayozaa] hushuhudia pamoja na roho yetu [yale maelekeo yenye kuongoza ya akilini] kwamba sisi tu watoto wa Mungu.”​—Warumi 3:23, 24; 5:1; 8:15-18, NW.

15. Wakati wa sasa na ule ujao una mambo gani kwa wale walio na mataraja ya uzima wa kidunia?

¹⁵ Kwa habari ya wale walio na mataraja ya uzima wa kidunia, sasa wanatangazwa kuwa waadilifu wawe na urafiki pamoja na Mungu, sawa na Abrahamu, Rahabu, na watu wengine wa nyakati za kale. Wakati wa Utawala wa Mileani ya Kristo, watainuliwa pole kwa pole wafikie ukamilifu wa kibinadamu, ili kwamba baada ya kujaribiwa kwa mwisho “viumbe vyenyewe navyo vitawekwa huru na kutolewa katika utumwa wa uharibifu, hata viingie katika uhuru wa utukufu wa watoto wa Mungu.” (Warumi 8:19-21; Yakobo 2:21-26) Hivyo, wanadamu watiifu watatangazwa kuwa waadilifu ili wapate uzima wa milele duniani.​—Linganisha Yohana 10:10; Isaya 9:7; 11:1-9; 35:1-6; 65:17-25.

16. (a) Ni katika njia zipi “kundi dogo” na “kondoo wengine” wanaonyeshana kwamba wana “muungano” kati yao? (b) Lakini kwa sababu gani andiko la Yohana 3:3-5 linahusu “kundi dogo” tu?

¹⁶ Wakiwa mmoja mmoja, wale wa “kundi dogo” na ule umati mkubwa wa “kondoo wengine” wanaonyesha bidii ile ile yenye furaha kwa ajili ya utumishi wa Mungu. (Luka 12:32; Yohana 10:16; Tito 2:13, 14) Wengi wa wapakwa mafuta waliobaki huenda wakawa ni wazee zaidi katika umri na katika ujuzi wa Kikristo, lakini vikundi vyote viwili vinaonyesha utu wa Kikristo na tunda la roho. (Waefeso 4:24; Wagalatia 5:22, 23) Ingawa hivyo, pana tofauti kati yao kama vile Yesu alivyomwonyesha Nikodemo hata kabla hajanena juu ya uzima wa milele. Alisema: “Mtu asipozaliwa mara ya pili, hawezi kuuona ufalme wa Mungu.” (Yohana 3:3-5) Kwa hiyo, wale Wakristo waliobatizwa ambao Mungu anawaita wakawe warithi washirika pamoja na Yesu katika Ufalme wake wanazaliwa kiroho mara ya pili. (1 Wakorintho 1:9, 26-30) “Kondoo wengine” hawahitaji uzawa wa pili kwa vyo vyote, kwa maana mradi wao ni kupata uzima wa milele katika Paradiso ya kidunia itakayorudishwa wakiwa raia za Ufalme.​—Mathayo 25:34, 46b; Luka 23:42, 43.

Ukumbusho—Na Agano Jipya

17. (a) Kwa sababu gani wote walio na mradi wa kupata uzima wanapaswa kukutana pamoja na watu wa Mungu siku ya Machi 24? (b) Tunaona nini juu ya mwadhimisho wa Ukumbusho wa mwaka 1985?

¹⁷ Machi 24 baada ya kushuka kwa jua ndio wakati wa Mashahidi wa Yehova ulimwenguni pote kuadhimisha Ukumbusho wa mwaka 1986 wa kifo cha Yesu. Fikira zitakazwa juu ya utoaji wa Yesu wa mwili wake mkamilifu wa kibinadamu na damu ya uhai wake kwa kusudi la kuondoa malawama juu ya jina na kusudi la Babaye na kwa ajili ya wanadamu wenye dhambi. (1 Wakorintho 11:23-26) Kwa hiyo, wote walio na mradi wa kupata uzima (iwe ni mbinguni au duniani) watataka kukusanyika pamoja na watu wa Mungu ulimwenguni pote kwa ajili ya pindi hiyo yenye furaha. Mwaka 1985 jumla kuu ya watu 7,792,109 walikumbuka hivyo kifo cha Yesu. Lakini, wenye kushiriki mkate na divai ya Ukumbusho, ambavyo vinafananisha mwili na damu ya kibinadamu ya Yesu, walikuwa 9,051 tu. Kwa sababu gani ni wachache hivyo?

18, 19. (a) Ni maagano gani anayotaja Yesu Luka sura ya 22? (b) Kila moja la maagano hayo linatumikia kusudi gani? (c) Kama alivyotangulia kufananishwa na Musa, Yesu anatumikiaje akiwa yule “mpatanishi mmoja”?

¹⁸ Basi, Yesu alisema nini wakati wa jioni ile ya kuanzisha Ukumbusho wa kifo chake? Baada ya kupitishia wanafunzi wake mkate, ndipo alipowatolea divai kwa njia ile ile, akisema: “Kikombe hiki kinamaanisha lile agano jipya kwa uwezo wa damu yangu, ambayo itamwagwa chini kwa ajili yenu.” Baadaye, aliendelea kuikuza sababu iliyomfanya awaingize katika agano jipya, akisema: “Ninyi ndio mmeshikamana nami katika majaribu yangu; na mimi nafanya agano pamoja nanyi, kama vile Baba yangu amefanya agano pamoja na mimi, kwa ajili ya ufalme, ili mpate kula na kunywa katika meza yangu katika ufalme, na kukalia viti vya enzi kuhukumu yale makabila kumi na mawili ya Israeli.”​—Luka 22:19, 20, 28-30, NW.

¹⁹ Nabii Yeremia alikuwa amelitabiri agano jipya, akisema kwamba kupitia kwalo Yehova angekuwa akisamehe kosa na dhambi ya watu wake ili wapate ‘kumjua Yehova’ katika uhusiano wa kindani sana. (Yeremia 31:31, 34, NW) Sawa na vile Musa alivyokuwa “mpatanishi” wa agano la Torati pamoja na Israeli wa kimwili, ndivyo Yesu anavyokuwa “mpatanishi wa agano [hili] lililo bora kwa kulinganishwa” ambalo Mungu anafanya pamoja na “Israeli [wa kiroho] wa Mungu.” Kusudi ni kuwakomboa wale wanaoitwa wakawe warithi wa Ufalme pamoja na Kristo. Hivyo wao ‘wanaipokea ahadi ya urithi wa milele.’ (Wagalatia 3:19, 20; 6:16; Waebrania 8:6; 9:15; 12:24, NW) Hasa ni katika maana hiyo ya Kibiblia kwamba Kriso Yesu anatumikia akiwa ndiye “mpatanishi mmoja kati ya Mungu na watu.”​—1 Timotheo 2:5, 6, NW.

20. (a) Ni akina nani ambao kwa kufaa wanaishiriki mifano ya Ukumbusho? (b) Kwa sababu gani wao?

²⁰ Basi, ni nani ambao kwa kufaa wanaweza kuishiriki mifano ya Ukumbusho ya mkate na divai? Ni kikundi kile tu ambacho Mungu ameingiza katika agano jipya lililofanywa kwa kutegemea dhabihu ya Yesu. (Zaburi 50:5) Kusudi la agano hilo ni kuwapa kwanza wale 144,000 wenye urithi pamoja na Yesu haki ya kuwa na uzima wa kibinadamu, ili waweze kuitoa kama dhabihu haki hiyo ya uzima kisha wapelekwe kuingia katika Ufalme wa kimbingu. (Warumi 4:25; 2 Timotheo 2:10, 12) Lakini namna gani wale “kondoo wengine”?

21. (a) “Kondoo wengine” wanafaidikaje kwa kuwa watazamaji kwenye Ukumbusho? (b) Mwadhimisho wa Ukumbusho unakaza fikira juu ya nini, na ni ulizo gani linalotokea?

²¹ Wale walio wa jamii ya “kondoo wengine” hawamo katika agano jipya na kwa hiyo hawashiriki mifano. Lakini, wote wanafaidika sana kwa kuhudhuria mwadhimisho wa Ukumbusho wakiwa watazamaji wenye heshima. Uthamini wao wa mambo ya kiroho unanolewa kupatana na maneno ya sala ambayo Yesu alipelekea Babaye: “Hii ndiyo maana ya uzima wa milele, wapate maarifa ya kukujua wewe, Mungu wa kweli mmoja tu, na ya yeye uliyemtuma, Yesu Kristo.” (Yohana 17:3, NW) Kumbuka, mwadhimisho wa Ukumbusho unakaza fikira juu ya mwili na damu ya Yesu. Mwili na damu ya Kristo ambavyo vilitolewa dhabihu ni vya maana kwa wote wanaoufuatia mradi wa uzima wa milele. Inakuwaje hivyo kwa wale “kondoo wengine,” ambao hawakuingizwa katika agano jipya na kwa hiyo hawaishiriki mifano ya Ukumbusho? Acheni tufikirie jambo hilo katika makala inayofuata.

Wewe Ungejibuje?

◻ Yesu aliwapaje watu hatua kwa hatua ufahamu unaohusu taraja la uzima wa milele?

◻ Mungu amesongaje mbele na “usimamizi” wake?

◻ Kwa sababu gani inaweza kusemwa kwamba “kondoo wengine” wamo “katika muungano” pamoja na Baba, Mwana, na ndugu za Kristo?

◻ Kwa sababu gani ni Wakristo wapakwa mafuta peke yao wanaoishiriki mifano ya Ukumbusho?

[Picha katika ukurasa wa 13]

“Kundi dogo” na “kondoo wengine” wamo “katika muungano​—wakiifanya kazi ya Mungu kama vile Yesu alivyoifanya