Je! Kuna Manufaa Yo Yote Katika Kutaabika?
WANAPOKABILIWA na kutaabika kwingi sana, watu wengi wanaona uchungu mkali moyoni. Wengine wanaopitia mambo yale yale au hata kupatwa na matukio mabaya zaidi ya hayo wanakuwa wenye huruma zaidi na wororo katika hisia zao kwa wanadamu wenzao. Vivyo hivyo, kuna wale wanaokana kuwako kwenyewe kwa Mungu wakati wanapotiishwa kwenye magumu ya muda mrefu, wengine wakipita katika majaribu makali kwa imani isiyoyumba-yumba katika Mwenye Nguvu Zote. Kwa sababu gani iko hivyo?
Mara nyingi watu wanakuwa na uchungu moyoni na kupoteza imani kwa sababu wanajifikiria wao wenyewe kuwa watu wa maana mno na kushindwa kutambua kwamba wao ni wanadamu wenye dhambi wanaoishi katika ulimwengu unaopuuza sheria ya Mungu. Kwa kukosea wanamhesabia Mwenye Nguvu Zote mabaya ambayo wanadamu ndio wanapaswa kulaumiwa kwayo. Kwa sababu hiyo, wao hawajifunzi jambo lo lote lenye manufaa kutokana na magumu na, baada ya kupata kitulizo, huenda wakaonyesha vitabia vya kiutu vinavyokuwa hata zaidi visivyotamanika kuliko walivyokuwa wakionyesha hapo kwanza.
Ili jambo hilo lisije likatupata sisi, imetupasa tufanye uwe mradi wetu kufaidika na lo lote ambalo huenda likatuangukia. Hiyo inataka tuwe na maoni yanayofaa kuelekea kutaabika kwa kibinadamu. Kitabu cha Biblia cha Maombolezo kinasaidia sana katika kuliona jambo hilo ifaavyo.
Dumisha Tumaini
Kitabu chenyewe kina mashairi matano yenye kuomboleza uharibifu mbaya sana uliokuja juu ya Yerusalemu mikononi mwa Wababuloni. Katika lile la tatu la mashairi hayo, nabii Yeremia anasukumwa na roho ya Mungu kumwaga nje hisia zake nzito, akizitaja kuwa zinapata taifa zima ambalo analifananisha na mwanamume mmoja kakawana. (Maombolezo 3:1) Ingawa Yeremia alikuwa ametaabika pamoja na taifa lote, tukio hilo halikumtia yeye uchungu. Yeye alitazama mbele kwa tumaini kwenye wakati ambao upendeleo wa Mungu ungekuwa tena pamoja na watu Wake na akakubali jambo lililokuja juu ya taifa hilo likiwa ni utekelezi uliofaa wa hukumu ya kimungu.
Tumaini la ukombozi wa wakati ujao lilimtegemeza Yeremia. Tunasoma hivi: “Bila kushindwa, nafsi yako [Yehova mwenyewe] itakumbuka na kuinama sana juu yangu. Hilo ndilo jambo nitakalorudisha moyoni mwangu. Hiyo ndiyo sababu mimi nitaonyesha mwelekeo wa kungojea.” (Maombolezo 3:20, 21, NW) Katika akili ya Yeremia hamkuwa na shaka lo lote kwamba hatimaye Yehova angetazama watu Wake waliotubu kwa upendeleo. Ni kweli kwamba wao walikuwa wameshushwa sana kwa kupata ushinde wa kabisa kabisa. Lakini Yehova angefanya kana kwamba anajiinamisha kutoka cheo chake cha juu mbinguni, awanyanyue kutoka hali yao iliyoshushwa sana. Akiwa na fikira hiyo, Yeremia angeweza kufariji moyo wake na kungoja kwa subira mpaka Yehova atende kwa ajili ya watu Wake waliotubu.
Kwa hiyo, wakati sisi tunapokuwa tukipatwa na tukio lenye kutaabisha sana, haitupasi tukate tumaini. Imetupasa tukumbuke uhakika wa kwamba majaribu yana mwanzo na pia mwisho. Aliye Juu Zaidi Sana hataruhusu kamwe watumishi wake waaminifu wataabike kwa wakati usiojulikana pamoja na wale ambao si watu wake wenye kujitolea. Hiyo ndiyo sababu inatupasa tungoje kwa subira mpaka Yehova alete kitulizo fulani.
Uhakika wenyewe wa kwamba mtu angali hai unapasa umpe sababu ya kwa na tumaini. Kule nyuma wakati wa Yeremia, mji wa Yerusalemu na nchi ya Yuda iliachwa ukiwa, na Waisraeli wengi wakaangamia. Na bado, walikuwako waokokaji. Jambo hilo lilitoa uhakikisho wa kwamba Mungu aliendeleza rehema yake kuelekea watu wake. Tunasoma hivi: “Ni matendo ya fadhili za upendo za Yehova kwamba sisi hatukuja kwenye mwisho wetu, kwa sababu rehema zake kwa hakika hazitakuja kwenye ukomo. Yanakuwa mpya kila asubuhi. Uaminifu wako ni tele. ‘Yehova ni hisa yangu,’ nafsi yangu imesema, ‘hiyo ndiyo sababu mimi nitaonyesha mwelekeo wa kungojea yeye.’”—Mambolezo 3:22-24, NW.
Kama isingalikuwa ni kwa sababu ya fadhili za upendo za Mungu, kujali watu wake kwa huruma, kusingalikuwa waokokaji wo wote miongoni mwa Waisraeli. Lakini Yehova Mungu alionyesha rehema. Kwa hiyo mawonyesho yake ya rehema yangeendelea kutiririka kuelekea watu wake, yakifanywa upya kila asubuhi. Uhakika wa kwamba uaminifu wa Yehova ni tele ulihakikisha kwamba rehema zake zingeweza kutegemewa. Zingekuwa na udumifu, bila kudhoofika kamwe wala kukosa matokeo. Kwa kuwa Aliye Juu Zaidi Sana aliendelea kuwa hisa, au urithi, wa watu wake, kulikuwa na sababu nzuri ya kuwafanya waendelee kungojea mbadilisho wa hali zenye majaribu alimokuwa ameruhusu waingie kwa sababu ya ukosefu wao wa uaminifu.
Jinsi ya Kungojea kwa Subira
Ni tabia gani ambayo imepasa ionyeshwe kungojea huko? Kitabu cha Maombolezo kinajibu: “Yehova ni mwema kwa mmoja anayetumaini yeye, kwa nafsi inayoendelea kutafuta yeye. Ni vema kwamba mmoja angojee, hata kwa kimya, wokovu wa Yehova. Ni vema mwanamume kakawana apaswe kubeba nira wakati wa ujana wake. Acha yeye aketi peke yake na aendelee kukaa kimya, kwa sababu yeye ameweka kitu fulani juu yake. Acha yeye atie kinywa chake katika mavumbi yenyewe. Labda kuna tumaini. Acha yeye ampe shavu lake mtu mwenyewe yule mwenye kumpiga. Acha yeye apate utoshelevu wake wa suto.”—Maombolezo 3:25-30, NW.
Angalia hapo kwamba wakati wa shida mmoja anapaswa aendelee kutegemea Mungu kwa tumaini ili apate kitulizo na kumkaribia zaidi yeye. Mtu anapaswa atake kuwa na subira, akingojea kwa kimya au bila kulalamika mpaka Mwenye Nguvu Zote awe ameleta ukombozi, au wokovu. Ni jambo lenye manufaa sana mtu kujifunza hivyo kuchukua nira ya kutaabika katika ujana. Kwa sababu gani? Kwa sababu kufanya hivyo kunafanya iwe rahisi zaidi kwake kuvumilia tukio kama hilo baadaye maishani bila kupoteza tumaini. Akijua kwamba amekwisha kupita katika magumu makubwa kabla ya hapo, yeye amekuwa na msingi wa tumaini la kwamba ataweza kufanya hivyo tena.
Sasa, wakati mtu anapowekewa juu yake nira ya shida, hapaswi kuwa akienda huku na huku akitoa-toa malalamiko yake. Hapana, anapaswa aketi peke yake, kama anavyofanya mtu aliye katika maombolezo, na abaki kimya. Inampasa ainame kifudifudi, kinywa chake kikiwa kimeyagusa mavumbi yenyewe. Hiyo inamaanisha kwamba inampasa ajitiishe kwa unyenyekevu chini ya majaribu ambayo Mungu anaendelea kuruhusu yeye ayavumilie, naye inampasa ategemee kwa tumaini ukombozi unaokuja. Haimpasi kuinuka kwa kufanya uasi dhidi ya watesi wake bali achukuliane kwa subira pamoja na vitendo vibaya anavyotendwa kimwili na kwa maneno. Hilo linatukumbusha jinsi Yesu Kristo alijiendesha mwenyewe. Maandishi ya Biblia yanaripoti hivi: “Alipokuwa akitukanwa, yeye hakurudisha kutukana. Alipokuwa akiteswa, yeye hakutisha, bali aliendelea kujikabidhi mwenyewe kwa yeye anayehukumu kwa uadilifu.”—1 Petro 2:23, NW.
Jambo jingine la muhimu la kukumbuka wakati tunapotaabika ni kwamba Mungu hakubalii mambo yenye uchukivu ambayo huenda wanadamu wakafanya. Ijapokuwa hivyo, Aliye Juu Zaidi anaruhusu mambo fulani yatukie akiwa na kusudi jema katika mandhari. Jambo hilo linatajwa vizuri katika maneno yanayofuata katika maneno ya kitabu cha Maombolezo: “Kwa maana si mpaka wakati usiojulikana Yehova ataendelea kutupilia mbali. Kwa maana ingawa amesababisha kihoro, kwa uhakika yeye ataonyesha pia rehema kulingana na utele wa fadhili za upendo zake. Kwa maana si kutoka moyoni mwake mwenyewe yeye ametaabisha wala yeye hatii kihoro wana wa watu. Kuponda chini ya miguu ya mmoja wafungwa-gereza wote wa dunia, kugeuzia kando hukumu ya mwanamume kakawana mbele ya uso wa Aliye Juu Zaidi Sana, kufanya mtu apotoke katika kesi yake ya kisheria, Yehova mwenyewe amekuwa hapendelei.”—Maomboleo 3:31-36, NW.
Kwa habari ya Waisraeli wasio waaminifu, Yehova Mungu aliruhusu wavumilie tukio baya sana mikononi mwa Wababuloni, Yeye aliwatupilia mbali kadiri ya kuwaruhusu wapelekwe uhamishoni. Hata hivyo, alifanya hivyo akiwa na kusudi jema katika mandhari, yaani, kutokeza mabaki yenye kutubu miongoni mwa waokokaji na wazao wao. Ni kuelekea mabaki hayo kwamba Yehova angeonyesha rehema. Mwenye Nguvu Zote hakuona raha katika kuadhibu Waisraeli. Haikuwa tamaa ya moyo wake kuwasababishia kihoro na taabu kwa kuwatia mikononi mwa adui zao. Yehova hakupendelea watu wake watendwe vibaya sana kama walivyotendwa na adui hao. Yeye hakutazama kwa kuwakubali watu walioonea wafungwa wa vita, wale waliomnyima mtu haki zake alizopewa na Mungu, na wale waliokataa kufanya haki katika kesi ya kisheria.
Kwa hiyo, wakati sisi tunapoteseka mikononi mwa mwanadamu, haitupasi kulaumu Mungu kwa makosa ambayo wanadamu wanatenda. Aliye Juu Zaidi Sana hakubalii uonevu na jeuri yao. Hatimaye wao watalazimika kumjibu yeye kwa matendo yao mabaya.
Ndipo, tena, huenda watu wakajiletea wenyewe hali ya kuteseka. Waisraeli wasio na imani walimpa Yehova visogo vyao, wakikataa utunzaji wake wenye ulinzi. Basi, kwa kufaa yeye aliwaachilia mikononi mwa wale adui zao. Kwa hiyo wao hawakuwa na msingi wa kulalamika kuhusu lililokuwa limewaangukia. Jambo hilo linakaziwa katika ulizo hili: “Ni jinsi gani mwanamume aliye hai anaweza kufurahia malalamiko, mwanamume kakawana kwa sababu ya dhambi yake?” (Maombolezo 3:39, NW) Badala ya kulalamika, ingaliwapasa Waisraeli wamrudie Yehova kwa kutubu, wakimlilia sana kuomba rehema yake. Tunasoma hivi: “Utuache sisi tutafute-tafute njia zetu na kuzipeleleza zilivyo, na utuache sisi turudi moja kwa moja mpaka kwa Yehova. Acha sisi tuinue moyo wetu pamoja na viganja vyetu kwa Mungu katika mbingu: ‘Sisi wenyewe tumeruka mpaka, nasi tumejiendesha kwa uasi.’”—Maombolezo 3:40-42, NW.
Ndiyo, huo haukuwa wakati wa kunung’unika na kulalamika. Ulikuwa wakati wa kuzitazama njia zao kwa uangalifu, njia ya maisha au mwenendo wao, na kufikiria tokeo lilikuwa limekuwa nini. Badala ya kuendelea katika njia zao wenyewe wakapate umizo, walipaswa kurudia Yehova na kujipatanisha na amri zake. Mawonyesho ya nje-nje ya kutubu, kuinua tu viganja vya mikono katika sala, hayakutosha. Toba yenye kuhisiwa moyoni juu ya matendo ya kuruka mipaka ilihitajiwa.
Kwa hiyo, tunapoteseka, imetupasa tutazame mwendo wetu wa maisha. Je! ni sisi tumejiletea taabu wenyewe kwa kupuuza sheria ya Mungu? Ikiwa ndivyo, hatuna msingi wa kulaumu Aliye Juu Zaidi Sana. Bali, inatupasa tuonyeshe kwamba tumefaidika kutokana na nidhamu yenye maumivu kwa kuuacha mwendo ule mbaya na kugeukia Mungu kwa kutubu. Ikiwa tumejaribu kuongoza maisha yaliyo wima na bado tunapata taabu, haitupasi tusahau kwamba mambo ambayo wanadamu waovu huenda wakatutenda siyo yanayokubaliwa na Mungu. Kwa sasa, imetupasa tujitiishe kwa unyenyekevu chini ya majaribu yetu, huku tukingoja kwa subira na bila kulalamika mpaka Yehova Mungu alete kitulizo. Tukitumia shauri la Neno la Mungu tunapokabiliwa na kuteseka, tutapata manufaa. Tutajifunza subira, uvumilivu, na tegemeo kamili juu ya Yehova. Hatutaiga kamwe njia zenye uchukivu za wanadamu waonevu, bali tutaendelea kuwa wenye fadhili na huruma kuelekea wanadamu wenzetu.
[Picha katika ukurasa wa 23]
Yeremia, aliyetunga Maombolezo angeweza kuandika kutokana na alivyojionea yeye mwenyewe kuhusu kuteseka