Siku ya Yehova—Ujumbe Muhimu

1, 2. (a) Manabii wote 12 huzungumzia jambo gani muhimu? (b) Baadhi ya wale manabii 12 walizungumziaje moja kwa moja siku ya Yehova?

“ILE siku kuu ya Yehova iko karibu. Iko karibu, nayo inaharakisha sana.” (Sefania 1:14) Manabii wa Mungu walionya tena na tena kuhusu siku ya Yehova inayokaribia. Kwa kawaida, walionyesha jinsi kuja kwa siku hiyo kunavyopaswa kuathiri maisha ya watu ya kila siku, maadili yao, na mwenendo wao. Sikuzote ujumbe huo ulipaswa kutangazwa haraka. Ikiwa ungeusikia ujumbe huo kwa masikio yako mwenyewe, ungetendaje?

² Unaposoma vile vitabu vya wale manabii 12, utaona kwamba wote hao walizungumzia siku ya Yehova kwa njia moja au nyingine.a Hivyo, kabla ya kuchunguza sura zinazofuata na kuona habari muhimu ambayo manabii hao walitangaza, fikiria ujumbe huu unaokaziwa tena na tena: ile siku ya Yehova. Manabii sita kati yao walitumia maneno hayohayo au mengine yanayofanana na hayo. Yoeli alifafanua waziwazi “ile siku ya Yehova iliyo kuu na yenye kuogopesha.” (Yoeli 1:15; 2:1, 2, 30-32) Amosi aliwaambia Waisraeli wajitayarishe kukutana na Mungu wao, kwa maana siku ya Yehova ingekuwa giza. (Amosi 4:12; 5:18) Baadaye, Sefania alisema maneno yaliyonukuliwa katika fungu la 1. Karibu na wakati wa kuharibiwa kwa Yerusalemu, Obadia alionya hivi: “Siku ya Yehova juu ya mataifa yote iko karibu.”—Obadia 15.

 3. Kwa nini tunaweza kusema kwamba manabii walioishi baada ya uhamisho walizungumzia siku ya Yehova?

³ Pia, utaona kwamba manabii wawili waliotumwa kwa Wayahudi baada ya kurudi kutoka uhamishoni walitumia maneno kama hayo. Zekaria alisema juu ya siku ambayo mataifa yote yanayokuja kupigana na Yerusalemu yangeharibiwa. Alieleza kinaganaga mambo ambayo yangetokea “siku moja inayojulikana kuwa ni ya Yehova.” (Zekaria 12:9; 14:7, 12-15) Naye Malaki aliwajulisha watu wa Mungu kuhusu kuja kwa “ile siku ya Yehova iliyo kuu na yenye kuogopesha.”—Malaki 4:1-5.

 4. Baadhi ya wale manabii 12 wanazungumziaje siku ya Yehova?

⁴ Ingawa hawakutumia maneno “siku ya Yehova,” wale manabii wengine kati ya wale 12 walizungumzia siku hiyo. Hosea alisema kwamba Yehova angewatoza hesabu Israeli na baadaye Yuda. (Hosea 8:13, 14; 9:9; 12:2) Mara nyingi ujumbe uliotolewa ulihusu mambo ambayo Yehova alifanya zamani hizo. Kwa mfano, Yona alitangaza hukumu ya Mungu dhidi ya Ninawi, naye Mika alieleza mambo ambayo yangetukia wakati ambapo Mungu angechukua hatua dhidi ya watu walioasi. (Yona 3:4; Mika 1:2-5) Nahumu aliahidi kwamba Yehova angelipiza kisasi dhidi ya adui Zake. (Nahumu 1:2, 3) Habakuki alililia haki na kuzungumza kuhusu “siku ya taabu.” (Habakuki 1:1-4, 7; 3:16) Ujumbe fulani katika vitabu hivyo bila shaka uliwahusu Wakristo wa kweli. Kwa mfano, Hagai, mmoja wa manabii walioishi baada ya uhamisho, alitabiri juu ya kutikiswa kwa mataifa. (Hagai 2:6, 7) Mtume Paulo alinukuu maneno ya Hagai 2:6 alipokuwa akiwahimiza Wakristo wawe katika hali inayostahili wakati ambapo Mungu angeondolea mbali mbingu za mfano zenye uovu.—Waebrania 12:25-29; Ufunuo 21:1.

5, 6. Kulingana na manabii, siku ya Yehova itakuwaje?

⁵ Unastahili kujua siku ya Yehova itakuwaje. Huenda ukajiuliza, ‘Je, siku ya Yehova inapaswa kuathiri maisha yangu ya sasa na ya wakati ujao?’ Kama vile manabii hao walivyoonyesha, siku ya Yehova ni wakati ambapo Yehova atachukua hatua dhidi ya adui zake ili kutekeleza hukumu, yaani, siku ya vita. Siku hiyo yenye kuogopesha yaelekea itakuwa siku itakayokuwa na mambo yasiyo ya kawaida mbinguni. “Jua na mwezi vitakuwa giza, na nyota zitaondoa mwangaza wake.” (Yoeli 2:2, 11, 30, 31; 3:15; Amosi 5:18; 8:9) Ni nini kitakachoipata dunia, makao yetu? Mika alisema hivi: “Na milima itayeyuka chini [ya Yehova], na nchi tambarare za chini zitapasuka, kama nta kwa sababu ya moto, kama maji yanayomwagwa kwenye mteremko mkali.” (Mika 1:4) Huenda ufafanuzi huo ukawa wa mfano, hata hivyo, twaweza kukata kauli kwamba hatua ambayo Mungu atachukua itasababisha uharibifu mkubwa juu ya dunia na wakaaji wake. Ingawa hivyo, si wanadamu wote watakaoathirika. Manabii haohao walitaja baraka nyingi watakazopata wale ‘wanaotafuta yaliyo mema,’ na ambao wataendelea kuishi.—Amosi 5:14; Yoeli 3:17, 18; Mika 4:3, 4.

⁶ Wengine kati ya wale manabii 12 walieleza waziwazi kuhusu siku ya Yehova. Habakuki alieleza kinaganaga jinsi Yehova atakavyovunja “milima ya milele” na kuinamisha “vilima vinavyodumu kwa wakati usio na kipimo.” Hiyo ni mifano mizuri inayowakilisha mashirika ya kibinadamu, ambayo huenda yakaonekana kuwa ni ya kudumu. (Habakuki 3:6-12) Naam, siku ya Yehova “ni siku ya ghadhabu, siku ya taabu na ya maumivu makali, siku ya dhoruba na ya ukiwa, siku ya giza na ya weusi, siku ya mawingu na ya weusi mzito.”—Sefania 1:14-17.

 7. Ni tauni gani inayotabiriwa, na huenda ikatimizwaje?

⁷ Hebu wazia tauni itakayowapata wale wanaopigana na Mungu! “Nyama ya mtu itaoza, huku akiwa amesimama kwa miguu yake; na macho ya mtu yataoza yakiwa katika matundu yake, na ulimi wake utaoza ukiwa kinywani mwake.” (Zekaria 14:12) Iwe maono hayo yatatimizwa kihalisi au la, ni wazi kwamba wengi watakumbwa na hali mbaya. Angalau, ndimi za adui za Mungu zitaoza katika maana ya kwamba maneno yao ya ukaidi yatakomeshwa. Nayo macho yataharibiwa yasiweze kuona uwezekano wowote wa kuungana na kuwachukulia hatua watu wa Mungu.

8, 9. (a) Ili kuelewa ni kwa nini Yehova huchukua hatua dhidi ya waovu, unapaswa kufikiria nini? (b) Ushikamanifu wako katika maisha yako ya kila siku unahusianaje na Yehova kuchukua hatua?

⁸ Huenda umewahi kusikia watu wakiuliza: ‘Mungu mwenye upendo anawezaje kuleta msiba kama huo juu ya adui zake? Je, lazima Mungu asababishe uharibifu duniani? Kwani, je, Yesu hakuwahimiza watu waendelee kuwapenda hata adui zao na kwamba wakifanya hivyo watakuwa wakionyesha kwamba wao ni wana wa Baba yao aliye mbinguni?’ (Mathayo 5:44, 45) Ili kujibu maswali hayo, fikiria chanzo cha matatizo ya wanadamu. Mungu aliwaumba wanadamu wawili wa kwanza kwa sura na mfano wake—walikuwa wakamilifu. Hata hivyo, walianzisha dhambi na kifo katika jamii ya wanadamu na hivyo mambo hayo yakaingia maishani mwetu. Walijiunga na Shetani Ibilisi katika suala la ni nani aliye na haki kamili ya kuwatawala wanadamu. (Mwanzo 1:26; 3:1-19) Kwa karne kadhaa, Shetani amejaribu kuthibitisha kwamba wanadamu wakichochewa kufanya vingine, basi hawatamtumikia Yehova. Unajua kwamba Shetani ameshindwa. Yesu Kristo na watumishi wengine wengi wa Yehova wamedumisha utimilifu wao kwa Mungu nao wameonyesha kwamba wanamtumikia kwa sababu wanampenda. (Waebrania 12:1-3) Bila shaka, unajua watu wengi ambao wanamtumikia Mungu kwa ushikamanifu.

⁹ Isitoshe, unahusika katika suala litakalofikia tamati wakati ambapo Yehova atauondolea mbali uovu. Kwa mfano, unaposoma vitabu hivyo 12, utaona kwamba manabii fulani walikazia fikira maisha ya anasa ya watu waliopuuza ibada ya Yehova. Manabii hao waliwahimiza watu wa Mungu ‘waweke moyo wao juu ya njia zao’ na kubadili maisha yao. (Hagai 1:2-5; 2:15, 18; Amosi 3:14, 15; 5:4-6) Naam, manabii hao walikuwa wakiwaonyesha watu jinsi ya kuishi. Wale waliokubali himizo hilo walionyesha kwamba Yehova ndiye Mwenye Enzi Kuu, na kumthibitisha Shetani kuwa mwongo. Yehova atakuwa mshikamanifu kwao atakapowaangamiza adui zake.—2 Samweli 22:26.

10. Kutokana na mambo aliyojionea Mika, Yehova ana sababu gani nyingine ya kuchukua hatua?

¹⁰ Mungu ana sababu nyingine ya kuchukua hatua. Hebu fikiria karne ya nane, K.W.K., wakati Mika alipokuwa nabii katika Yuda. Akizungumza kana kwamba yeye ndiye taifa hilo, analinganisha hali ya taifa la Yuda na shamba la mizabibu au na shamba la matunda baada ya mavuno, lisilo na mabaki yoyote ya zabibu au tini. Hivyo ndivyo hali ilivyokuwa katika jamii ya Wayudea, ilikuwa vigumu sana kumpata yeyote aliyekuwa mnyoofu. Waisraeli walikuwa wakiwawinda wenzao, wakioteana ili kumwaga damu. Viongozi na waamuzi wao walikuwa wameazimia kujifaidi kibinafsi. (Mika 7:1-4) Ikiwa ungeishi katika hali kama hizo, ungehisije? Huenda, ungewahurumia watu waliokuwa wakiteseka bure. Basi, lazima Yehova anawahurumia hata zaidi wale wanaokandamizwa! Leo, Yehova anawatazama wanadamu. Unafikiri anaona nini? Wakandamizaji wanawadhulumu kikatili wengine na kuwashambulia kijeuri jirani zao. Washikamanifu ni wachache kwa kulinganishwa na idadi ya watu ulimwenguni. Hata hivyo, hatupaswi kukata tamaa. Kwa kuwa Yehova anawapenda wanaokandamizwa, atatekeleza haki.—Ezekieli 9:4-7.

11. (a) Siku ya Yehova inamaanisha nini kwa wale wanaomwogopa? (b) Ujumbe wa Yona wenye onyo ulibadili jinsi gani maisha ya Waninawi?

¹¹ Ni wazi kwamba, siku ya Yehova inamaanisha uharibifu kwa adui zake na ukombozi kwa wale wanaomwogopa na kumtumikia.b Mika alitabiri kwamba mataifa yangemiminika kwenye mlima wa nyumba ya Yehova, kisha kuwe na amani na umoja ulimwenguni pote. (Mika 4:1-4) Wakati huo, je, watu walibadili maisha yao kwa kuwa manabii walikuwa wakitangaza siku ya Yehova? Baadhi yao walifanya hivyo. Kumbuka kwamba Yona alipotangaza hukumu dhidi ya Ninawi, wakaaji waovu wa jiji hilo, waliokuwa wajeuri, ‘walianza kumwamini Mungu’ nao ‘wakageuka kutoka katika njia yao mbaya.’ Yehova alijizuia asilete msiba wakati huo. (Yona 3:5, 10) Ujumbe huo kuhusu siku ya Yehova ya hukumu iliyokuwa ikikaribia, ulibadili maisha ya Waninawi!

12, 13. (a) Wale manabii 12 walitabiri kuhusu nani? (b) Kwa nini tunaweza kusema kwamba maneno ya wale manabii 12 yangetimizwa pia baadaye?

¹² Huenda mtu akasema, ‘Manabii hao waliishi karne nyingi zilizopita. Ujumbe wao kuhusu siku ya Yehova unanihusuje?’ Ni kweli kwamba manabii hao waliishi miaka mingi iliyopita, hata kabla ya Yesu kuzaliwa, hata hivyo, twapaswa kuzingatia jinsi maneno yao kuhusu siku ya Yehova yanavyotumika katika karne ya 21. Tunaweza kufaidikaje kutokana na mambo waliyosema kuhusu ile siku kuu ya Yehova? Kuna jambo moja linaloweza kutusaidia kuona umuhimu wa ujumbe huo na jinsi tunavyoweza kufaidika kutokana nao. Jambo hilo ni kutambua kwamba manabii hao walionya kuhusu siku ya Yehova dhidi ya Israeli, Yuda, mataifa jirani, na serikali fulani za ulimwengu zilizokuwako wakati huo.c Jambo kuu ni kwamba unabii huo ulitimizwa! Waashuru walivamia Samaria, Yuda lilifanywa ukiwa mwaka wa 607 K.W.K., na mataifa jirani yaliyokuwa katili yakaangamizwa. Hatimaye, unabii mbalimbali hususa kuhusu kuanguka kwa serikali ya ulimwengu ya Ashuru na ya Babiloni ukatimia.

¹³ Sasa, hebu fikiria siku ya Pentekoste, mwaka wa 33 W.K., muda mrefu baada ya sehemu kubwa ya unabii huo mbalimbali kutimizwa mara ya kwanza. Siku hiyo, mtume Petro alitumia maneno ya nabii Yoeli kuhusiana na kumiminwa kwa roho takatifu ya Mungu. Kisha Petro akanukuu kitabu cha Yoeli na kusema: “Jua litageuzwa kuwa giza na mwezi kuwa damu kabla ya kufika kwa ile siku ya Yehova iliyo kuu na yenye fahari.” (Matendo 2:20) Hilo laonyesha kwamba unabii mbalimbali kuhusu siku ya Yehova bado ungetimizwa tena. Nao unabii wa Yoeli ulitimizwa mara ya pili katika mwaka wa 70 W.K. jeshi la Roma lilipoharibu Yerusalemu. Huo bila shaka ulikuwa wakati wa giza na damu.

14, 15. (a) Kwa nini tunaweza kusema kwamba unabii kuhusu siku ya Yehova unatuhusu leo? (b) Tunaweza kutazamia siku ya Yehova ije wakati gani?

¹⁴ Hata hivyo, unabii wa Yoeli pamoja na unabii mwingine mbalimbali kuhusu siku ya Yehova bado utatimizwa tena kwa mara ya mwisho, katika siku zetu sisi tunaoishi katika karne ya 21. Jinsi gani? Petro aliwahimiza Wakristo waweke “karibu akilini kuwapo kwa siku ya Yehova.” Mtume huyo aliendelea kusema: “Tunangojea mbingu mpya na dunia mpya, na humo uadilifu utakaa.” (2 Petro 3:12, 13) Baada ya Yerusalemu kuharibiwa mwaka wa 70 W.K., hakukuwa na mbingu zozote mpya (serikali mpya ya kitheokrasi) wala dunia mpya (jamii ya watu waadilifu chini ya serikali hiyo). Kwa hiyo, lazima maneno hayo ya kinabii kuhusu siku ya Yehova yangetimia tena. Ndiyo, unabii huo mbalimbali unatuhusu sisi leo, sisi tunaoishi katika “nyakati za hatari”!—2 Timotheo 3:1.

¹⁵ Maelezo yote kuhusu siku ya Yehova, yanayotolewa katika vitabu hivyo 12 vya Biblia hutukumbusha maneno haya ya Yesu Kristo: “Ndipo kutakapokuwa na dhiki kuu ya namna ambayo haijapata kutukia tangu mwanzo wa ulimwengu mpaka sasa, hapana, wala haitatukia tena.” Alisema kwamba “mara baada ya ile dhiki ya siku hizo jua litatiwa giza, nao mwezi hautatoa nuru yake, nazo nyota zitaanguka kutoka mbinguni, nazo nguvu za mbingu zitatikiswa.” (Mathayo 24:21, 29) Hilo hutusaidia kuelewa wakati ambapo siku ya Yehova itakuja. Inakaribia. Maandiko yanaonyesha kwamba “Babiloni Mkubwa,” ile milki ya ulimwengu ya dini za uwongo, itaharibiwa katika ile dhiki kuu. Kisha, siku ya Yehova, ambayo ndiyo upeo wa dhiki kuu, itawafutilia mbali adui za Mungu wasiwepo tena kamwe duniani.—Ufunuo 17:5, 12-18; 19:11-21.

16. Unabii kuhusu siku ya Yehova utatimizwa katika njia gani kubwa?

¹⁶ Mashahidi wa Yehova wameelewa jinsi unabii mbalimbali kuhusu siku ya Yehova utakavyotimizwa. Mara nyingi na katika njia mbalimbali, taifa la Yerusalemu lililoasi, Samaria lililokosa uaminifu, Waedomu wakatili, Waashuru wajeuri, na Wababiloni waliwakilisha mambo mbalimbali katika dini za uwongo. Dini hizo zote zitaharibiwa mwanzoni mwa dhiki kuu. Kisha, katika “ile siku ya Yehova iliyo kuu na yenye kuogopesha,” waandamani wake wa kisiasa na kibiashara wataangamizwa.—Yoeli 2:31.

17, 18. (a) Kwa nini Amosi alitangaza ole kwa wale waliokuwa ‘wakiitamani siku ya Yehova?’ (b) Ni nini kingewapata wale ambao hawangekuwa tayari kwa siku ya Yehova?

¹⁷ Kwa kuwa ujumbe wa hukumu unahusu hasa dini za uwongo, baadhi ya Wakristo wanaweza kuhisi kwamba utimizo wa unabii huo hautawaathiri. Hata hivyo, mambo ambayo Amosi aliwaambia Waisraeli yana faida kwa wote: “Ole wao wanaoitamani siku ya Yehova!” Baadhi ya Waisraeli wa siku za Amosi walifikiri kwamba siku ya Yehova itamaanisha tu baraka, wakiamini kwamba ni siku ambayo Yehova angetenda kwa niaba ya watu wake. Hata waliitamani siku hiyo! Hata hivyo, Amosi aliendelea kusema kwamba kwa wale wanaohangaikia masilahi yao wenyewe, siku ya Yehova ingekuwa “giza, wala si nuru.” Naam, Waisraeli hao wangepata ghadhabu ya Yehova!—Amosi 5:18.

¹⁸ Kisha Amosi akaeleza kile ambacho kingewapata wale waliokuwa wakiitamani siku ya Yehova. Hebu wazia kwamba mtu anamkimbia simba kisha akutana na dubu. Halafu amkimbia dubu huyo na kujificha ndani ya nyumba. Aufunga mlango huku akihema na kuegemea ukutani kisha aumwa na nyoka. Hivyo ndivyo itakavyokuwa kwa wale ambao hawako tayari kabisa kwa siku ya Yehova.—Amosi 5:19.

19. Tunaweza kujitayarishaje kwa ajili ya siku ya Yehova?

¹⁹ Je, unaona jinsi masimulizi hayo yanavyoweza kukufaidi? Kumbuka kwamba maneno ya Amosi yaliwahusu watu waliokuwa wamejiweka wakfu kwa Mungu. Hata hivyo, walihitaji kubadili matendo na mitazamo yao. Je, hupaswi kuchunguza maisha yako ili uone kama uko tayari kwa ajili ya siku hiyo kuu au kama unahitaji kufanya mabadiliko fulani? Unaweza kuthibitishaje kwamba kwa kweli uko tayari? Bila shaka, si kwa kujenga nyumba, kujiwekea akiba ya chakula, kujifunza jinsi ya kusafisha maji au kujiwekea sarafu za dhahabu kama vile watu fulani hufanya ili kujitayarishia majanga fulani. Sefania anasema: “Fedha yao wala dhahabu yao hazitaweza kuwakomboa katika siku ya ghadhabu ya Yehova.” Kwa hiyo, kuwa tayari hakumaanishi kujiwekea hazina ya vitu vya kimwili. (Sefania 1:18; Methali 11:4; Ezekieli 7:19) Badala yake, tunapaswa kuwa macho kiroho na kuishi kila siku tukiwa tayari. Tunahitaji kuwa na mtazamo na mwenendo mzuri. Mika alisema: “Mimi, nitaendelea kumtazamia Yehova. Nitaonyesha mtazamo wa kumngojea Mungu wa wokovu wangu.”—Mika 7:7.

20. Ni mambo gani yasiyoweza kubadili kamwe mtazamo wetu wa kungojea?

²⁰ Ukiwa na mtazamo huo wa kungojea, utathibitisha kwamba uko tayari, ukitazamia siku ya Yehova. Hutahangaikia tarehe ambayo siku hiyo itakuja au muda ambao umengoja. Unabii wote kuhusu siku hiyo utatimizwa katika wakati uliowekwa na Yehova, nayo siku hiyo haitachelewa. Yehova alimwambia Habakuki: “Maono hayo bado ni ya wakati uliowekwa, nayo yanafanya haraka kuelekea mwisho, wala hayatasema uwongo. Hata yakikawia [kwa maoni ya wanadamu], endelea kuyatarajia; kwa maana bila shaka yatatimia. Hayatachelewa [kwa maoni ya Yehova].”—Habakuki 2:3.

21. Mambo utakayojifunza katika kitabu hiki yatakufaidije?

²¹ Katika kitabu hiki, utajifunza jinsi unavyoweza kuwa na mtazamo wa kumngojea Mungu wa wokovu. Unaweza kutazamia kupata faida gani? Kitabu hiki kitazungumzia hasa sehemu ya Biblia ambayo huenda hufahamiani nayo sana, yaani, vile vitabu 12 vinavyoitwa Manabii Wadogo. Kwa hiyo, utajifunza mambo mengi yenye kusisimua sana. Kwa mfano, katika Sehemu ya 2, utaona jinsi unavyoweza ‘kumtafuta Yehova’ na kuendelea kuishi. (Amosi 5:4, 6) Vitabu hivyo 12 vinaweza kukusaidia kuona jinsi unavyoweza kumjua Yehova vizuri zaidi na kuwa na maoni bora kuhusu kumtumikia, hata kikamili zaidi. Bila shaka, manabii hao watakusaidia kuelewa zaidi utu wa Yehova. Katika Sehemu ya 3, utaelewa vizuri zaidi jinsi Yehova anavyotaka uwatendee washiriki wa familia yenu na wengineo. Kutimiza matakwa hayo kutakusaidia kuwa tayari kwa ajili ya siku hiyo kuu. Hatimaye, katika Sehemu ya 4, utaona mashauri ya manabii kuhusu mtazamo unaopaswa kuwa nao kadiri siku ya Yehova inavyozidi kukaribia, utajifunza pia jinsi huduma yako ya Kikristo inavyohusika. Bila shaka, utafurahi sana unaposoma ujumbe wa manabii hao kuhusu wakati wako ujao.

22. Ungependa kufanya nini kuhusiana na shauri linalopatikana katika vitabu vya wale manabii 12?

²² Je, unakumbuka maneno ya Sefania yaliyonukuliwa mwanzoni mwa sura hii? (Sefania 1:14) Ujumbe wake ulibadili maisha ya Mfalme Yosia aliyekuwa kijana. Yosia alianza kumtafuta Yehova akiwa na umri wa miaka 16 tu. Alipokuwa na umri wa miaka 20, alichukua hatua ya kukomesha ibada ya sanamu kama Sefania alivyokuwa amewatia moyo watu wa Yuda na Yerusalemu. (2 Mambo ya Nyakati 34:1-8; Sefania 1:3-6) Je, onyo kuhusu siku ya Yehova limebadili maisha yako ya kila siku kama ilivyokuwa kwa Yosia? Acheni tuone jinsi manabii hao 12 wanavyoweza kutusaidia.