‘Penda Kweli na Amani’!
“Neno la Yehova wa majeshi likaendelea kunijia, likisema: ‘. . . Pendeni kweli na amani.’”—ZEKARIA 8:18, 19, NW.
1, 2. (a) Mwanadamu ana rekodi gani kuhusu amani? (b) Kwa nini ulimwengu huu wa sasa hautaona amani halisi?
“ULIMWENGU haujapata kamwe kuwa na amani. Mahali fulani—na mara nyingi katika sehemu nyingi wakati uleule—sikuzote kumekuwa na vita.” Ndivyo alivyosema Profesa Milton Mayer wa Chuo Kikuu cha Massachusetts, Marekani. Hayo ni maelezo ya kuhuzunisha kama nini juu ya ubinadamu! Ni kweli kwamba watu wametaka amani. Wanasiasa wamejaribu njia nyingi za kuidumisha, tokea ile Pax Romana (amani ya Roma) ya nyakati za Waroma hadi ile sera ya “Uhakikishiano wa Kuangamizana” ya nyakati za Vita Baridi. Hata hivyo, hatimaye jitihada zao zote zilishindwa. Kama Isaya alivyoeleza jambo hilo karne nyingi zilizopita, ‘wajumbe wa amani wamelia kwa uchungu.’ (Isaya 33:7) Kwa nini?
2 Ni kwa sababu amani ya kudumu ni lazima itoke kwa hali isiyo na chuki na pupa; ni lazima itegemee kweli. Amani haiwezi kutegemea uwongo. Hiyo ndiyo sababu Yehova alisema hivi alipoahidi Israeli la kale urudisho na amani: ‘Namwelekezea amani kama mto, na utukufu wa mataifa kama kijito kifurikacho.’ (Isaya 66:12) Mungu wa mfumo huu wa mambo, Shetani Ibilisi, ni “muua-binadamu kikatili,” muuaji kimakusudi, na ‘mwongo na baba ya uwongo.’ (Yohana 8:44, NW; 2 Wakorintho 4:4) Ulimwengu wenye mungu kama huyo wawezaje kupata amani?
3. Yehova amewapa watu wake zawadi gani yenye kutokeza, wajapoishi katika ulimwengu wenye matatizo?
3 Hata hivyo, kwa kutokeza Yehova huwapa watu wake amani hata waishipo katika ulimwengu wa Shetani wenye kukumbwa na vita. (Yohana 17:16) Katika karne ya sita K.W.K., alitimiza ahadi yake kupitia Yeremia na kutoa “amani na kweli” kwa taifa lake la kipekee alipolirudisha katika bara lalo. (Yeremia 33:6) Na katika siku hizi za mwisho, amewapa watu wake “amani na kweli” katika “bara” lao, au hali yao ya kiroho, hata ingawa wameishi kupitia wakati mbaya zaidi wa matatizo ambao ulimwengu huu umepata kuona kufikia sasa. (Isaya 66:8; Mathayo 24:7-13; Ufunuo 6:1-8) Tuendeleapo na mazungumzo yetu juu ya Zekaria sura ya 8, tutafahamu kwa kina amani na kweli kutoka kwa Mungu na kuona kile ambacho ni lazima tufanye ili kudumisha ushiriki wetu kwayo.
“Mikono Yenu na Iwe Hodari”
4. Zekaria alitia moyo Israeli litende kwa njia gani ili kupata amani?
4 Kwa mara ya sita katika Zekaria sura ya 8, twasikia tangazo lenye kusisimua kutoka kwa Yehova: “BWANA wa majeshi asema hivi, Mikono yenu na iwe hodari, ninyi mnaosikia siku hizi maneno haya kwa vinywa vya manabii, waliokuwapo siku hiyo ulipowekwa msingi wa nyumba ya BWANA wa majeshi; yaani, hekalu hilo; ili lijengwe. Maana kabla ya siku zile hapakuwa na ijara kwa mwanadamu, wala hapakuwa na ijara kwa mnyama; wala hapakuwa na amani kwake yeye aliyetoka, wala kwake yeye aliyeingia, kwa sababu ya adui; nami nalimwacha kila mtu kugombana na jirani yake.”—Zekaria 8:9, 10.
5, 6. (a) Kwa sababu ya Waisraeli kuvunjika moyo, kulikuwa na hali gani katika Israeli? (b) Yehova aliahidi Israeli badiliko gani likitanguliza ibada yake?
5 Zekaria alisema maneno haya hekalu lilipokuwa likijengwa Yerusalemu. Awali, Waisraeli waliokuwa wamerudi kutoka Babiloni walivunjika moyo na kuacha kazi ya kujenga hekalu. Kwa sababu wao waligeuza uangalifu wao kwa anasa zao wenyewe, hawakuwa na baraka wala amani kutoka kwa Yehova. Hata ingawa walilima mashamba yao na kutunza mashamba yao ya mizabibu, hawakupata ufanisi. (Hagai 1:3-6) Ilikuwa kana kwamba walikuwa wakifanya kazi ‘bila ijara.’
6 Kwa vile sasa hekalu lilikuwa likijengwa, Zekaria aliwatia moyo Wayahudi ‘wawe hodari,’ kwa moyo mkuu wakitanguliza ibada ya Yehova. Ni nini lingetokea ikiwa wangefanya hivyo? “Sasa sitakuwa kwa mabaki ya watu hawa kama nilivyokuwa siku zile za kwanza, asema BWANA wa majeshi. Kwa maana itakuwako mbegu ya amani; mzabibu utatoa matunda yake, nayo ardhi itatoa mazao yake, na hizo mbingu zitatoa umande wake; nami nitawarithisha mabaki ya watu hawa vitu hivi vyote. Kisha itakuwa, kama vile mlivyokuwa laana katika mataifa, Ee nyumba ya Yuda, na nyumba ya Israeli, ndivyo nitakavyowaokoa, nanyi mtakuwa baraka; msiogope, lakini mikono yenu na iwe hodari.” (Zekaria 8:11-13) Ikiwa Israeli lingetenda kwa kuazimia, lingefanikiwa. Mapema, mataifa yalipotaka kutaja kielelezo cha laana, yaliweza kutaja Israeli. Sasa Israeli lingekuwa kielelezo cha baraka. Hiyo ilikuwa sababu bora kama nini ya ‘kuacha mikono yao iwe hodari’!
7. (a) Ni mabadiliko gani yenye kusisimua ambayo watu wa Yehova wamepata, yakifikia upeo katika mwaka wa utumishi wa 1995? (b) Kwa kutazama ripoti ya kila mwaka, ni nchi zipi unazoona kuwa zina rekodi ya kutokeza ya wahubiri, mapainia, na wastani wa saa?
7 Namna gani leo? Katika miaka ya kabla ya 1919, kwa njia fulani watu wa Yehova hawakuwa na bidii. Hawakuchukua msimamo thabiti wa kutokuwamo katika vita ya ulimwengu ya kwanza, nao walikuwa na mwelekeo wa kufuata mwanadamu badala ya Mfalme wao, Yesu Kristo. Tokeo likawa kwamba wengine walivunjwa moyo na upinzani kutoka ndani na nje ya tengenezo. Kisha, katika 1919, wakiwa na msaada wa Yehova wao waliacha mikono yao iwe hodari. (Zekaria 4:6) Yehova aliwapa amani, nao walisitawi sana. Hilo laonekana katika rekodi yao ya miaka 75 ambayo imepita, ifikiayo upeo katika mwaka wa utumishi wa 1995. Wakiwa kikundi, Mashahidi wa Yehova huepuka utukuzo wa taifa, ukabila, upendeleo, na vyanzo vingine vyote vya chuki. (1 Yohana 3:14-18) Wao humtumikia Yehova kwa bidii ya kweli katika hekalu lake la kiroho. (Waebrania 13:15; Ufunuo 7:15) Mwaka uliopita pekee, walitumia zaidi ya muda wa saa bilioni moja wakizungumza na wengine kuhusu Baba yao wa kimbingu! Kila mwezi, waliongoza mafunzo ya Biblia 4,865,060. Wastani wa 663,521 walishiriki katika utumishi wa painia. Wahudumu wa Jumuiya ya Wakristo watakapo kutoa kielelezo cha watu ambao kwa kweli ni wenye shauku katika ibada yao, nyakati nyingine wao hutaja Mashahidi wa Yehova.
8. Kila Mkristo aweza kunufaikaje na “mbegu ya amani”?
8 Kwa sababu ya bidii yao, Yehova huwapa watu wake “mbegu ya amani.” Kila mtu asitawishaye mbegu hiyo ataona amani ikikua moyoni mwake na maishani mwake. Kila Mkristo anayeamini ambaye hufuata amani pamoja na Yehova na pamoja na Wakristo wenzake hushiriki kweli na amani ya watu waitwao kwa jina la Yehova. (1 Petro 3:11; linganisha Yakobo 3:18.) Je, hiyo si ajabu?
“Msiogope”
9. Yehova aliahidi badiliko gani katika shughuli zake pamoja na watu wake?
9 Sasa twasoma tangazo la saba kutoka kwa Yehova. Ni lipi hilo? “BWANA wa majeshi asema hivi, Kama vile nilivyoazimia kuwatenda ninyi mabaya, baba zenu waliponikasirisha, asema BWANA wa majeshi, wala mimi sikujuta; vivyo hivyo nimeazimia katika siku hizi kuutendea Yerusalemu mema, na nyumba ya Yuda pia; msiogope.”—Zekaria 8:14, 15.
10. Ni rekodi gani ya Mashahidi wa Yehova ionyeshayo kwamba wao hawajaogopa?
10 Hata ingawa watu wa Yehova walitawanyika katika maana ya kiroho katika vita ya ulimwengu ya kwanza, mioyoni mwao walitaka kufanya yaliyo sawa. Hivyo, baada ya kuwatia nidhamu kidogo, Yehova alibadili njia yake ya kushughulika nao. (Malaki 3:2-4) Leo, sisi hutazama nyuma na kumshukuru sana kwa yale ambayo amefanya. Ni kweli, tumekuwa “watu wa kuchukiwa na mataifa yote.” (Mathayo 24:9) Wengi wamefungwa gerezani, na wengine hata wamekufa kwa ajili ya imani yao. Mara nyingi sisi hukabili ubaridi au uhasama. Lakini hatuogopi. Twajua kwamba Yehova ana nguvu kushinda upinzani wowote ule, uonekanao au usioonekana. (Isaya 40:15; Waefeso 6:10-13) Hatutaacha kutii maneno haya: “Tumaini katika Yehova; uwe na moyo mkuu na moyo wako uwe na nguvu.”—Zaburi 27:14, NW.
“Semezaneni Kweli”
11, 12. Sisi mmoja-mmoja twapaswa kukumbuka nini ikiwa tunataka kushiriki kikamili katika baraka ambazo Yehova huwapa watu wake?
11 Ili kushiriki kikamili katika baraka zinazotoka kwa Yehova, kuna mambo tupaswayo kukumbuka. Zekaria asema hivi: “‘Nyinyi watu mwapaswa kutenda mambo haya: Semezaneni kweli. Kwa kweli na hukumu ya amani mfanye hukumu zenu malangoni mwenu. Na msitungiane msiba mioyoni mwenu, na msipende kiapo bandia; kwa kuwa nimeyachukia hayo yote,’ ndilo tamko la Yehova.”—Zekaria 8:16, 17, NW.
12 Yehova atuhimiza tuseme kweli. (Waefeso 4:15, 25) Yeye hasikii sala za wale watungao mambo yenye kudhuru, wafichao kweli kwa sababu ya kufaidika kibinafsi, au kuapa kwa ubandia. (Mithali 28:9) Kwa kuwa yeye huchukia uasi-imani, atutaka tushikamane na kweli ya Biblia. (Zaburi 25:5; 2 Yohana 9-11) Na zaidi, kama wanaume wazee kwenye malango ya jiji la Israeli, wazee wanaoshughulikia kesi za kihukumu wapaswa kutegemeza shauri lao na maamuzi yao kwenye kweli ya Biblia, wala si kwenye maoni ya kibinafsi. (Yohana 17:17) Yehova huwataka watafute “hukumu ya amani,” wakijaribu, wakiwa wachungaji Wakristo, kurudisha amani kati ya watu wanaozozana na kuwasaidia watenda dhambi wenye toba wapate tena amani pamoja na Mungu. (Yakobo 5:14, 15; Yuda 23) Wakati uo huo, wao huhifadhi amani ya kutaniko, kwa moyo mkuu wakiondosha nje wale wanaoharibu amani hiyo kwa kuendelea kutenda makosa kimakusudi.—1 Wakorintho 6:9, 10.
“Mchachao na Shangilio”
13. (a) Zekaria alitoa unabii wa badiliko gani kuhusu kufunga? (b) Ni mfungo gani uliofanywa katika Israeli?
13 Sasa, twasikia tangazo la nane lenye uzito: “Yehova wa majeshi amesema hivi, ‘Mfungo wa mwezi wa nne, na mfungo wa mwezi wa tano, na mfungo wa mwezi wa saba, na mfungo wa mwezi wa kumi utakuwa mchachao na shangilio na pindi ya msherehekeo kwa ajili ya nyumba ya Yuda. Hivyo pendeni kweli na amani.’” (Zekaria 8:19, NW) Chini ya Sheria ya Kimusa, Waisraeli walifunga kwenye Siku ya Kufunika ili kuonyesha huzuni juu ya dhambi zao. (Mambo ya Walawi 16:29-31) Mifungo minne iliyotajwa na Zekaria yaonekana ilifanywa ili kuomboleza juu ya matukio yaliyohusika na kushindwa na kuharibiwa kwa Yerusalemu. (2 Wafalme 25:1-4, 8, 9, 22-26) Hata hivyo, sasa hekalu lilikuwa likijengwa upya na Yerusalemu kukaliwa tena. Ombolezo lilikuwa likibadilishwa kuwa shangilio, na mifungo kuwa pindi za sherehe.
14, 15. (a) Sherehe ya Ukumbusho ilikuwaje chanzo kikubwa cha shangilio, nayo yapasa kutukumbusha nini? (b) Kama ionekanavyo katika ripoti ya mwaka, ni nchi zipi zilizokuwa na mahudhurio yenye kutokeza ya Ukumbusho?
14 Leo, sisi hatufanyi mifungo iliyotajwa na Zekaria au mfungo uliotajwa na Sheria. Kwa kuwa Yesu alitoa uhai wake kwa ajili ya dhambi zetu, tunafurahia baraka za Siku ya Kufunika iliyo kubwa zaidi. Dhambi zetu hufunikwa, si kidogo tu, bali kabisa. (Waebrania 9:6-14) Kufuatia amri ya Kuhani wa Cheo cha Juu wa kimbingu, Yesu Kristo, sisi huadhimisha Ukumbusho wa kifo chake ukiwa sherehe ya pekee yenye uzito katika kalenda ya Wakristo. (Luka 22:19, 20) Je, hatupati “mchachao na shangilio” tukusanyikapo pamoja kila mwaka kwa ajili ya sherehe hiyo?
15 Mwaka uliopita, watu 13,147,201 walikusanyika ili kusherehekea Ukumbusho, wakiwa 858,284 wengi zaidi kuliko 1994. Huo ni umati ulioje! Ebu wazia shangilio lililokuwa katika makutaniko 78,620 ya Mashahidi wa Yehova wakati idadi kubwa isivyo kawaida za watu zilipomiminika katika Majumba ya Ufalme yao kwa ajili ya sherehe hiyo. Hakika, wote waliokuwapo walisukumwa ‘kupenda kweli na amani’ walipokumbuka kifo cha Yule aliye “njia, na kweli, na uzima” na ambaye sasa atawala akiwa “Mwana-Mfalme wa Amani” wa Yehova aliye mkubwa! (Yohana 14:6; Isaya 9:6, NW) Sherehe hiyo ilikuwa na umaana wa kipekee kwa wale walioiadhimisha katika nchi zilizokumbwa na msukosuko na vita. Baadhi ya ndugu zetu waliona maogofyo yasiyoweza kufafanuliwa katika 1995. Na bado, ‘amani ya Mungu, ipitayo akili zote, iliwahifadhi mioyo yao na nia zao kupitia Kristo Yesu.’—Wafilipi 4:7.
“Tuombe Fadhili za BWANA”
16, 17. Watu wa mataifa wawezaje ‘kuomba fadhili za Yehova’?
16 Lakini, hayo mamilioni yote ya watu waliohudhuria Ukumbusho yalitoka wapi? Tamko la tisa la Yehova laeleza: “BWANA wa majeshi asema hivi, Itatokea halafu ya kwamba watakuja mataifa na wenyeji wa miji mingi; wenyeji wa mji huu watauendea mji huu, wakisema, Haya! twendeni zetu kwa haraka tuombe fadhili za BWANA, na kumtafuta BWANA wa majeshi; Mimi nami nitakwenda. Naam, watu wa kabila nyingi na mataifa hodari watakuja Yerusalemu kumtafuta BWANA wa majeshi, na kuomba fadhili za BWANA.”—Zekaria 8:20-22.
17 Watu waliohudhuria Ukumbusho walitaka ‘kumtafuta Yehova wa majeshi.’ Wengi wao walikuwa watumishi wake waliojiweka wakfu na kubatizwa. Mamilioni ya wengine waliohudhuria hawakuwa wamefikia hatua hiyo. Katika nchi fulani hudhurio la Ukumbusho lilikuwa mara nne au tano kuliko idadi ya wahubiri wa Ufalme. Wengi hawa wanaopendezwa wahitaji msaada wa kuendelea kufanya maendeleo. Na tuwafundishe kuchachawa katika ujuzi wa kwamba Yesu alikufa kwa ajili ya dhambi zetu na sasa anatawala katika Ufalme wa Mungu. (1 Wakorintho 5:7, 8; Ufunuo 11:15) Na tuwatie moyo wajiweke wakfu kwa Yehova Mungu na kunyenyekea Mfalme wake aliyewekwa rasmi. Kwa njia hiyo wao ‘wataomba fadhili za BWANA.’—Zaburi 116:18, 19; Wafilipi 2:12, 13.
‘Watu Kumi wa Lugha Zote za Mataifa’
18, 19. (a) Katika utimizo wa Zekaria 8:23, ni nani leo aliye “Myahudi”? (b) Ni nani leo walio “watu kumi” ambao ‘washika upindo wa nguo ya Myahudi’?
18 Kwa mara ya mwisho katika sura ya nane ya Zekaria, twasoma hivi: “BWANA wa majeshi asema hivi.” Tangazo la mwisho la Yehova ni nini? “Siku hizo watu kumi, wa lugha zote za mataifa, wataushika upindo wa nguo yake yeye aliye Myahudi; naam, wataushika wakisema, Tutakwenda pamoja nanyi, kwa maana tumesikia kwamba Mungu yu pamoja nanyi.” (Zekaria 8:23) Katika siku ya Zekaria, Israeli la asili lilikuwa taifa lililochaguliwa la Mungu. Hata hivyo, katika karne ya kwanza, Israeli lilimkataa Mesiya wa Yehova. Kwa hiyo, Mungu wetu akachagua “Myahudi”—Israeli jipya—kuwa watu wake wa kipekee, “Israeli wa Mungu” waliofanyizwa kwa Wayahudi wa kiroho. (Wagalatia 6:16; Yohana 1:11; Warumi 2:28, 29) Idadi ya mwisho ya hawa ilikuwa iwe 144,000, waliochaguliwa kutoka miongoni mwa wanadamu ili kutawala pamoja na Yesu katika Ufalme wake wa kimbingu.—Ufunuo 14:1, 4.
19 Wengi wa hawa 144,000 tayari wamekufa wakiwa waaminifu nao wameenda kwenye thawabu yao ya kimbingu. (1 Wakorintho 15:51, 52; Ufunuo 6:9-11) Wachache wamebaki duniani nao hushangilia kuona kwamba “watu kumi” wanaochagua kuenda pamoja na “Myahudi” hakika ni “mkutano mkubwa sana [“umati mkubwa,” NW] . . . wa kila taifa, na kabila, na jamaa, na lugha.”—Ufunuo 7:9; Isaya 2:2, 3; 60:4-10, 22.
20, 21. Mwisho wa ulimwengu huu ukaribiapo zaidi, twaweza kukaaje kwa amani pamoja na Yehova?
20 Mwisho wa ulimwengu huu ukaribiapo zaidi na zaidi bila kukosa, Jumuiya ya Wakristo ni kama Yerusalemu katika siku ya Yeremia: “Tulitazamia amani, lakini hayakuja mema yo yote, tulitazamia wakati wa kupona, na tazama, kufadhaika [“ogofyo,” NW] tu!” (Yeremia 14:19) Ogofyo hilo litafikia upeo mataifa yatakapogeukia dini bandia na kuleta mwisho wayo wenye jeuri. Muda mfupi baadaye, mataifa yenyewe yatapatwa na uharibifu katika vita ya mwisho ya Mungu, Har–Magedoni. (Mathayo 24:29, 30; Ufunuo 16:14, 16; 17:16-18; 19:11-21) Huo utakuwa wakati wa fujo kama nini!
21 Kupitia hayo yote, Yehova atawahifadhi wale wapendao kweli na kusitawisha “mbegu ya amani.” (Zekaria 8:12; Sefania 2:3) Basi, na tukae salama katika bara la watu wake, tukimsifu kwa bidii na kuwasaidia wengi kadiri iwezekanavyo ‘kuomba fadhili za Yehova.’ Tukifanya hivyo, sikuzote tutafurahia amani ya Yehova. Ndiyo, “BWANA atawapa watu wake nguvu; BWANA atawabariki watu wake kwa amani.”—Zaburi 29:11.
Je, Waweza Kueleza?
◻ Watu wa Mungu ‘waliachaje mikono yao iwe hodari’ katika siku ya Zekaria? Leo?
◻ Sisi huitikiaje mnyanyaso, uhasama, na ubaridi?
◻ Ni nini kinachohusika katika ‘kusemezana kweli’?
◻ Mtu aweza ‘kuombaje fadhili za Yehova’?
◻ Ni chanzo gani kikubwa cha shangilio kionekanacho katika utimizo wa Zekaria 8:23?
[Picha katika ukurasa wa 18]
Mwaka uliopita, Mashahidi wa Yehova walitumia muda wa saa 1,150,353,444 wakizungumza na watu kuhusu Ufalme wa Mungu