Tamati Inayokuja ya “Kitabu cha Vita vya Yehova”

“Hilo limesemwa katika kitabu cha Vita vya Yehova.”—HESABU 21:14, NW.

1, 2. Ni katika pindi gani ya kale Yehova aliwaonyesha Wamisri kwamba yeye ni Mungu aliye shujaa wa vita, na alifanyaje hivyo?

HAITHAMINIWI sana na wanadamu wa leo kwamba Mungu wa Biblia, Yehova, ni shujaa wa vita, mtu mfanya kiume vitani. Uhakika huo ulionyeshwa kwa tamasha kubwa alipokomboa watu wake wa nyakati za kale kutoka uonevu katika Misri. Farao alikuwa amechochewa na adui asiyeonekana wa taifa hilo, Shetani Ibilisi, ili ajaribu kuwafanyisha kazi hadi wafe. Sasa, alipong’amua anapoteza nini kwa kuacha Waisraeli waende huru, Farao na majeshi yake walienda kuwafuatia.

² Hata hivyo, Farao hakutambua kwamba Mungu wa Waisraeli angeweza kuwa Mungu aliye shujaa wa vita ili kukomboa watu Wake. Majeshi hayo ya Wamisri yalipokuwa yakijisukumiza kupita katika sakafu kavu ya Bahari Nyekundu (ya Shamu) kwa mfuatio wa kulipa kisasi, Mungu wa Waisraeli waliohatarishwa alifanya kitendo akazamisha waendesha magari na wapanda farasi, akiacha maji yaliyorundamana yaporomoke kuuziba ule ushoroba uliokuwa umefunguliwa kimwujiza kwa ajili ya Waisraeli.—Kutoka 14:14, 24-28, NW.

3. Katika wimbo wao wa ushindi, Waisraeli walisifu Yehova kuwa Mungu wa namna gani, lakini ni uhakika gani ambao mataifa ya leo hupuuza?

³ Wakiwa salama kwenye ukingo wa mashariki wa Bahari Nyekundu, Waisraeli wenye vigelegele waliimba wimbo wa ushindi, wakimhimidi Mkombozi wao wa kimbingu: “Nitamwimbia BWANA [Yehova, NW], kwa maana ametukuka sana; farasi na mpanda farasi amewatupa baharini. BWANA [Yehova, NW] ni nguvu zangu, na wimbo wangu; naye amekuwa wokovu wangu. Yeye ni Mungu wangu, nami nitamsifu; ni Mungu wa baba yangu, nami nitamtukuza. BWANA [Yehova, NW] ni mtu wa vita, BWANA [Yehova, NW] ndilo jina lake. Magari ya Farao na jeshi lake amewatupa baharini, maakida yake wateule wamezama katika bahari ya Shamu.” (Kutoka 15:1-4) Huko kwenye Bahari Nyekundu, Yehova alijionyesha kuwa shujaa wa vita awezaye kufanya matendo ya kutazamisha. Mataifa ya kilimwengu yamepuuza uhakika huo.

4, 5. Yale makabila 12 ya Waisraeli wenye vigelegele yalipata shina kutokana na babu gani wa kijumla, na huyo alikuja kuwa rafiki ya nani kwa sababu ya sifa gani?

⁴ Nabii Musa, aliyeongoza katika kuimba wimbo huo uliovuviwa, alimtaja Yehova kuwa “Mungu wa baba yangu.” Abrahamu Mwebrania alikuwa babu mwenye kutokeza wa taifa la Israeli. Kutoka kwake kukatokea shina la makabila 12 ya Israeli, kupitia Isaka na Yakobo na wana 12 wa Yakobo. Abrahamu alijithibitisha kuwa mwabudu mwenye kielelezo kizuri wa Yehova Mungu. Alikuwa mwanamume mwenye imani imara sana hivi kwamba Yehova alipomwita aondoke nyumbani kwake katika Uru ya Wakaldayo, alishika njia bila kusita-sita ili aende kwenye bara ambalo Yehova angemwonyesha, akiwa na uhakika kwamba Mungu angetimiza ahadi Yake ya kumpa yeye na wazao wake bara hilo.

⁵ Kwa sababu ya imani kubwa ajabu ya Abrahamu, Yehova aliahidi kumpa Abrahamu “mbegu,” au uzao, ambayo kwayo familia zote za dunia, kutia na familia za leo, zingejibariki zenyewe. (Mwanzo 12:2, 3; 22:17, 18, NW) Abrahamu aliingizwa katika uhusiano wa karibu pamoja na Mungu wake hivi kwamba akajulikana kuwa “rafiki ya Yehova,” Mungu mwenyewe akimwita “rafiki yangu” huyo mzee wa ukoo aliye mwaminifu.—Yakobo 2:23; Isaya 41:8, NW.

6. Ingawa alikuwa mtangatangaji mwenye amani katika Bara Lililoahidiwa, Abrahamu alijithibitishaje kuwa mpiganaji mwenye kutumaini katika Yehova?

⁶ Ingawa alihama-hama kama mgeni katika Bara Lililoahidiwa, Abrahamu alithibitisha kwamba angeweza kutenda akiwa mpiganaji, shujaa wa vita. Katika pindi moja wafalme wanne kutoka nje walivamia Bara Lililoahidiwa wakatorosha Loti mpwa wa Abrahamu na familia ya Loti. Kwa kusukumwa na mahusiano imara ya kifamilia, Abrahamu aliwakimbiza watekaji hao akiwa na watumishi wake wa kiume 318 wenye silaha, pamoja na kuongezewa nguvu na washirika watatu wa eneo lake, Aneri, Eshkoli, na Mamre. Kwa kufanya shambulio la kuwashtukia usiku, Abrahamu na kikosi chake wakashinda wavamizi hao, hata ingawa jeshi lao lilizidi lake kwa mbali. “Machinjo ya wafalme” yakatukia. (Waebrania 7:1; Mwanzo 14:13-17, NW) Abrahamu aliokoa Loti na familia yake na kurudisha vyote vilivyoibwa.

7-9. (a) Abrahamu alizuru kuhani gani, naye akapata baraka gani? (b) Abrahamu alionyeshaje kwamba alitaka kufanywa tajiri na Mungu Aliye Juu Zaidi peke yake? (c) Kama ilivyohakikishwa na Melkizedeki, ni nani aliyempa Abrahamu ushindi wa kijeshi?

⁷ Abrahamu alitambua kwamba shughuli yake ya kijeshi ilikuwa imefanikiwa kwa msaada wa Yehova Mungu tu, na katika safari yake ya kuelekea nyumbani akiwa na ushindi, aliweza kukiri peupe uhakika huo. Alijua kwamba kuhani mkubaliwa wa Mungu wake angepatikana katika jiji la Salemu. Basi yeye akapiga mwendo kuelekea jiji hilo. Sehemu ya mwisho ya sura ya 14 ya Mwanzo hutupasha habari juu ya lililotukia halafu:

⁸ “Na Melkizedeki mfalme wa Salemu akaleta mkate na divai, naye alikuwa kuhani wa Mungu Aliye juu sana. Akambariki, akasema, Abramu na abarikiwe na Mungu Aliye juu sana, Muumba mbingu na nchi. Ahimidiwe Mungu Aliye juu sana, aliyewatia adui zako mikononi mwako. Abramu akampa fu-ngu la kumi la vitu vyote. Mfalme wa Sodoma akamwambia Abramu, Nipe mimi hao watu, na hizo mali uchukue wewe. Abramu akamwambia mfalme wa Sodoma, Nimeinua mkono wangu kwa BWANA [Yehova, NW] Mungu Aliye juu sana, Muumba mbingu na nchi, ya kuwa sitatwaa uzi wala gidamu ya kiatu wala cho chote kilicho chako, usije ukasema, Nimemtajirisha Abramu; isipokuwa hivyo walivyokula vijana, na sehemu za watu waliokwenda nami, yaani, Aneri, na Eshkoli, na Mamre; na watwae wao sehemu zao.”—Mwanzo 14:18-24.

⁹ Kama vile mistari hii ionyeshavyo, Melkizedeki, yule kuhani wa kifalme wa jiji la Salemu, alihakikisha usadikisho wa Abrahamu kwamba Mungu Aliye Juu Zaidi ndiye aliyempigania yeye na majeshi yake na kumpa ushindi. Melkizedeki Mfalme-Kuhani hakuondoa sifa ya ushiriki wa Yehova katika jambo hilo.

Kitabu cha Vita vya Yehova

10. Ni nini mtajo wa kwanza wa vita katika Biblia, na kwa nini huo ulikuwa mwanzo tu wa vita vya ushindi wa Yehova?

¹⁰ Usimulizi ulio katika Mwanzo 14 juu ya kuvamiwa kwa Bara Lililoahidiwa na ushindi wa Abrahamu juu ya wale wavamizi wenye silaha ndio mtajo wa kwanza wa vita katika Maandiko Matakatifu. Hivyo, zaidi ya karne nne kabla ya kitendo chake hodari kwenye Bahari Nyekundu, Yehova alijionyesha kuwa shujaa wa vita, “mtu mfanya kiume vitani.” Hata hivyo, huo ulikuwa mwanzo tu. Visa vingine vya ushindi mkubwa zaidi na wenye kuvuma zaidi vingefuata, kutia na mmoja wa mwisho katika huu “umalizio wa mfumo wa mambo.”—Mathayo 24:3, NW.

11. Ni nini “kitabu cha Vita vya Yehova,” lakini ni wapi pengine penye wingi wa masimulizi ya matendo yake hodari ya kijeshi?

¹¹ Kulingana na yasemwayo kwenye Hesabu 21:14, NW, “kitabu cha Vita vya Yehova” kiliandikwa. Maandishi hayo, au historia, yenye kutegemeka ya vita vya Mungu kwa niaba ya watu wake, labda yalianza na pigano hili kwa niaba ya Abrahamu mwaminifu. Musa alijua juu ya kitabu hiki lakini hatoi maelezo zaidi juu yacho. Hivyo, hatupashwi habari juu ya njia zote ambazo Yehova alijionyesha kuwa shujaa wa vita katika kipindi kilichohusishwa na kitabu hicho cha Vita vya Yehova. Hata hivyo, tangu kitabu hicho kilipotajwa sehemu kubwa ya Biblia Takatifu ilikuja kuandikwa, nayo hutupa sisi masimulizi tele juu ya shughuli za kijeshi za Yehova.

Melkizedeki Mkubwa Zaidi—Shujaa wa Vita

12. Melkizedeki alikuwa picha ya Ofisa gani mkubwa zaidi wa Mungu Aliye Juu Zaidi, na ni zaburi gani iliyotungwa na Daudi humsema mmoja huyu kuwa kuhani na shujaa wa vita?

¹² Baada ya Abrahamu kushinda Kedorlaoma na wafalme washirika wake, Melkizedeki alimbariki. Melkizedeki Mfalme-Kuhani alikuwa picha ya kiunabii ya Mmoja ambaye angekuwa Kuhani wa Juu wa Mungu Aliye Juu Zaidi na pia shujaa wa vita mwenye uweza akiungwa mkono na Mungu Mkuu Kabisa. Mmoja huyu aliye mkubwa kuliko Melkizedeki wa Salemu ndiye huambiwa maneno ya Zaburi 110 iliyotungwa na Daudi mfalme aliye shujaa wa vita akiwa chini ya uvuvio, ambapo husema hivi: “BWANA [Yehova, NW] atainyosha toka Sayuni fimbo ya nguvu zako. Uwe na enzi kati ya adui zako . . . BWANA [Yehova, NW] ameapa, wala hataghairi, ndiwe kuhani hata milele, kwa mfano wa Melkizedeki. Bwana [Yehova, NW] yu mkono wako wa kuume; ataseta wafalme, siku ya ghadhabu yake.”—Zaburi 110:2, 4, 5.

13. Katika Waebrania sura 7 na 8, Mmoja aliye mkubwa kuliko Melkizedeki wa zamani hutambulishwa kuwa nani, na Mmoja huyu aliingia katika mahali gani palipotukuka na akiwa na dhabihu ya aina gani?

¹³ Mwandikaji aliyevuviwa wa kitabu cha Waebrania alifunua utambulisho wa yule Mmoja ambaye kwa kweli ndiye aliyeambiwa maneno hayo, aliposema hivi: “Mtangulizi ameingia kwa ajili yetu, Yesu, ambaye amekuwa kuhani wa juu kulingana na namna ya Melkizedeki milele.” (Waebrania 6:20, NW) Katika sura inayofuata ya Waebrania, uku-bwa wa Melkizedeki wa zamani waelezwa. Hata hivyo, ukubwa wake wa kikuhani ulipitwa na Mmoja ambaye yeye alitangulia kuwa kivuli cha ufananisho wake, yule Yesu Kristo aliyefufuliwa akatukuzwa, ambaye aliingia ndani ya kuwapo kutakatifu kwa Yehova Mungu mwenyewe akiwa na thamani ya dhabihu iliyo tukufu kuliko chochote ambacho Mfalme-Kuhani Melkizedeki wa Salemu angaliweza kutoa wakati wowote.—Waebrania 7:1–8:2.

14. Je! Melkizedeki Mkubwa Zaidi amewapa mamlaka makasisi wa Jumuiya ya Wakristo ili washiriki katika mijasirio ya kijeshi ya yale yaitwayo eti mataifa ya Kikristo?

¹⁴ Huyo kuhani wa kifalme Melkizedeki alibariki shujaa wa vita, Abrahamu mwenye ushindi. Lakini namna gani Melkizedeki Mkubwa Zaidi, Mwanzilishi wa Ukristo wa kweli? Makasisi wa Jumuiya ya Wakristo hudai kuwakilisha Yesu Kristo katika kubariki majeshi ya yale yaitwayo eti mataifa ya Kikristo na wakasali kwa ajili yao. Lakini je! Kuhani wa Juu wa Yehova mbinguni ameunga mkono makasisi wa Jumuiya ya Wakristo katika jambo hilo? Je! kwa njia hiyo amekubali daraka la umwagaji wote wa damu ambao umeendelea katika ile iitwayo eti Enzi ya Kikristo, kutia na damu iliyomwagwa wakati wa Vita vya Ulimwengu 1 na 2? Sivyo kamwe! Wakati wowote yeye hakuwapa wanafunzi wake wa kweli mamlaka ya kujifanya sehemu ya ulimwengu huu na kujiunga katika uanajeshi wao wenye kumwaga damu.

Mungu Aliye Shujaa wa Vita Ajifanyia

Jina Lenye Upendezi

15, 16. Yehova alijifanyia nini alipopigania watu wake ili kuwakomboa kutoka Misri?

¹⁵ Nehemia 9:10 hurejezea ukombozi wa Yehova wa yale makabila 12 ya Israeli kutoka Misri, ikisema hivi: “Nawe ukaonyesha ishara nyingi na mambo ya ajabu juu ya Farao, na juu ya watumishi wake wote, na juu ya watu wote wa nchi yake; kwa maana ulijua ya kuwa waliwatenda [Waisraeli] kwa kutakabari; ukajipatia jina kama vile ilivyo leo.”—Linganisha Kutoka 14:18.

¹⁶ Nabii Isaya arejezea ubora wa jina hilo amtajapo Yehova kuwa “yule Mmoja anayefanya mkono Wake wenye upendezi uende kwenye kiganja cha kulia cha Musa; yule Mmoja anayegawanya maji kutoka mbele yao ili kufanya jina linalodumu kwa wakati usio dhahiri kwa ajili ya unafsi wake mwenyewe.” Naye akimwambia Yehova, asema hivi: “Hivyo wewe uliongoza watu wako ili ufanye jina lenye upendezi kwa ajili ya unafsi wako mwenyewe.” (Isaya 63:12-14, NW) Akimsihi Yehova atende tena kwa ajili ya watu wake, Danieli alisema naye kwa kumtaja kuwa “uliyewatoa watu wako hawa katika nchi ya Misri kwa mkono hodari, ukajipatia sifa, kama ilivyo leo.”—Danieli 9:15; Yeremia 32:20.

17. Yehova atatuma nani akapigane kwa jina lake, na hivyo yeye atayaonyesha nini mataifa yote leo?

¹⁷ Katika wakati upasao, Yehova Mungu atamtuma Yesu Kristo, Melkizedeki Mkubwa Zaidi, akiwa shujaa wa vita. Kwa njia ya yeye, Yehova atajifanyia jina linalopita lolote la zamani lililopata kusimuliwa katika kitabu cha Vita vya Yehova au katika Maandiko ya Kiebrania ya Biblia Takatifu. Katika sura ya mwisho ya kitabu cha pili kutoka mwisho cha Maandiko ya Kiebrania, shambulio la kimataifa dhidi ya Yerusalemu latabiriwa. Halafu, kulingana na Zekaria 14:3, “Hapo ndipo atakapotokea BWANA [Yehova, NW], naye atapigana na mataifa hayo, kama vile alipopigana zamani siku ya vita.” Kwa njia hiyo Mungu wa Biblia ataonyesha mataifa yote ya ki-siku-hizi kwamba angali Mungu aliye shujaa wa vita kama alivyokuwa katika siku za Israeli wa kale.

18, 19. Ni Yerusalemu jipi litakalokuwa lengo la shambulio la mkumbo kamili wa mataifa?

¹⁸ Hili ni tazamio ambalo lingali mbele yetu. Lakini ni Yerusalemu jipi litakalopatwa na shambulio hilo la mkumbo kamili? Unabii huo haukutimizwa juu ya Yerusalemu la siku ya Zekaria. Jiji hilo liliharibiwa na majeshi ya Roma katika 70 W.K. Hata hivyo, Yerusalemu lilijengwa upya na leo huonwa kuwa takatifu na Jumuiya ya Wakristo na pia na taifa la Israeli wa kimnofu. Katika ile vita ya siku sita ya 1967, Israeli wa kimnofu walitwaa umiliki wa Yerusalemu lote la kidunia lililojengwa upya. Hata hivyo, hakuna hata chembe moja ya uthibitisho wa kwamba Yehova Mungu alikuwa na ushiriki wowote katika pigano la wakati huo. Mfalme wake aliyetawazwa, Yesu Kristo, hatawali katika Yerusalemu la kidunia, wala hilo si “jiji la yule Mfalme mkubwa” tena, yaani, la Yehova.—Mathayo 5:35, NW.

¹⁹ Sivyo, hili jiji kuu rasmi la mshiriki Myahudi wa Umoja wa Mataifa silo Yerusalemu litajwalo katika unabii wa Zekaria. Bali, Zekaria anarejezea Yerusalemu ambalo sisi husoma juu yalo katika kitabu cha Waebrania. Humo, Paulo huwaambia Wakristo wapakwa-mafuta hivi: “Nyinyi mmefikilia Mlima Sayuni na jiji la Mungu aliye hai, Yerusalemu la kimbingu, na mamiriadi ya malaika.” (Waebrania 12:22, NW) Hili Yerusalemu la kimbingu si kitu kingine ila Ufalme wa Kimesiya wa Mungu, wenye kuwakilishwa duniani leo na kikosi kidogo cha Wakristo wapakwa-mafuta walio na tumaini la kuwa watawala wenzi pamoja na Yesu Kristo katika Ufalme huo. Hawa watakuwa ndiyo shabaha ya shambulio lile lililosemwa kwa unabii.

20. Mfalme Hezekia aliwaambia maneno gani watu wake waliotishwa ili wajipe moyo, na Mashahidi wa Yehova leo hujipa moyo kwa kutegemea maneno ya Mfalme gani aliye mkubwa kuliko Hezekia?

²⁰ Hata hivyo, hao wala umati mkubwa wa Wakristo wenye tumaini la kidunia ambao wametoka mataifa yote ili kujiunga nao katika ibada safi hawahitaji kuhofu tokeo la shambulio hilo. Wakati majeshi yenye kuogopesha ya Senakeribu yalipokuja dhidi ya Yerusalemu katika utawala wa Mfalme Hezekia, Waisraeli waliohatarishwa walipewa mwono wenye kitulizo juu ya hali hiyo wakati Mfalme Hezekia alipowaambia hivi: “Kwake upo mkono wa mwili; ila kwetu yupo BWANA [Yehova, NW], Mungu wetu, kutusaidia, na kutupigania mapigano yetu.” Tokeo lilikuwa kwamba ‘watu waliyategemea maneno ya Hezekia, mfalme wa Yuda.’ (2 Nyakati 32:8) Mashahidi wa Yehova wa leo, watishwapo na majeshi ya kitaifa ya mfumo wa ulimwengu huu, waweza kujipa moyo kwa maneno kama hayo kutoka kwa mfalme mkubwa kuliko Hezekia, Yesu Kristo.

21. (a) Kwa nini maneno ya Yahazieli yatakumbukwa wakati wa shambulio linalokuja juu ya Yerusalemu la kimbingu? (b) Litakuwa nini tokeo la pigano hilo litakalopiganwa?

²¹ Wakati huo, maneno yenye kutia imani ya Yahazieli yule Mlawi yatakumbukwa: “Hamtahitaji kupigana vita, jipangeni, simameni, mkauone wokovu wa BWANA [Yehova, NW] ulio pamoja nanyi, enyi Yuda na Yerusalemu; msiogope, wala msifadhaike; kesho tokeni juu yao; kwa kuwa BWANA [Yehova, NW] yu pamoja nanyi.” (2 Nyakati 20:17) Ndiyo, katika muda wote huo wa hatari, Yehova atakuwa pamoja na watu wake. Usalama na hifadhi yao itategemea yeye kuwapigania. Na hakika yake atapigana, kwa njia ya Mfalme wake aliye shujaa wa vita, Yesu Kristo! Tokeo liwe nini? Kufutiliwa mbali kabisa kwa tengenezo la Ibilisi lionekanalo duniani.—Ufunuo 19:11-21.

22. (a) Kitabu cha Vita vya Yehova kitakuwa na umalizio gani wenye shangwe ya ushindi, na hapo Yehova atajifanyia nini? (b) Wapenzi wa jina la Yehova watasukumwa na ushindi wake wafanye nini?

²² Mungu atajifanyia jina lenye upendezi kama nini kwa ushindi wake wa kuhofisha katika hii “vita ya ile siku kubwa ya Mungu Mweza Yote” kwenye Har–Magedoni! (Ufunuo 16:14, 16, NW) Sura mpya itakuwa kama kwamba inaongezwa kwenye kitabu cha Vita vya Yehova. Huo utakuwa umalizio wenye ushindi, tamati tukufu kuhusiana na huu mfumo wa mambo. Kitabu kizima hicho kitaonyesha kwamba Mungu Mwenye Nguvu Zote hajapata kamwe kushindwa pigano. Halafu wapenzi wa jina la Yehova watamhimidi wee! Hapo kweli kweli ndipo ule mstari wa mwisho wa kitabu cha Zaburi utatekelezwa kwa njia tukufu: “Kila kitu kinachopumua—acheni kimsifu Yah. Sifuni Yah, enyi watu!”—Zaburi 150:6, NW.

Maswali kwa Kupitia

◻ Wanaume wa leo hawathamini sana nini juu ya Mungu wa Biblia, Yehova?

◻ Abrahamu alipigana vita gani, na ni nani aliyempa ushindi?

◻ Ni nini “kitabu cha Vita vya Yehova”?

◻ Tamati ya “kitabu cha Vita vya Yehova” itakuwa nini?