Iweni Wastahimilivu Kuelekea Wote
“Twawasihi, waonyeni wale wasiokaa kwa utaratibu; watieni moyo walio dhaifu; watieni nguvu wanyonge; vumilieni na [mwe wastahimilivu kwa, NW] watu wote.”—1 Wathesalonike 5:14.
1. Mashahidi wa Yehova wamedhihirisha ustahimilivu wapi na chini ya hali zipi?
NI MFANO kama nini ambao Mashahidi wa Yehova wa ki-siku-hizi wametoa wa kuwa wastahimilivu! Wamevumilia ugumu na mnyanyaso mwingi katika mabara yaliyokuwa ya Kinazi na ya Kifashisti na katika nchi kama Malawi kufikia wakati wa sasa. Wale wanaoishi katika nyumba zilizogawanyika kidini, ni wastahimilivu pia.
2. Ni mambo gani mawili yanayosababisha paradiso ya kiroho inayoonewa shangwe na watu wa Yehova?
2 Ujapokuwa mnyanyaso na magumu wanayoona, watu wa Yehova walio wakfu wamekuwa wakionea shangwe mibaraka ya paradiso ya kiroho. Kweli kweli, mambo ya hakika yanaonyesha kwamba Wakristo wapakwa-mafuta walianza kuionea shangwe katika mwaka wa 1919. Ni nini kinachosababisha paradiso hiyo ya kiroho? Kwanza, hali hizo za kiparadiso ziko miongoni mwa watu wa Yehova kwa sababu Mungu amerudisha watumishi wake wapakwa-mafuta kwenye “nchi,” au hali, yao ya ibada safi. (Isaya 66:7, 8) Paradiso ya kiroho inasitawi pia kwa sababu kila mtu humo hudhihirisha matunda ya roho ya Mungu. Ustahimilivu ni moja la hayo. (Wagalatia 5:22, 23, NW) Umaana wa sifa hiyo kwa kadiri paradiso yetu ya kiroho inavyohusika unaweza kuonekana kutokana na taarifa hii ya William Barclay: “Hakuwezi kuwa jambo lolote kama ushirika wa Kikristo bila makrothumia [ustahimilivu]. . . . Na sababu ya jambo hilo ni hii tu—makrothumia ni sifa kubwa ya Mungu (Rum. 2.4; 9.22).” (A New Testament Wordbook, page 84) Naam, ustahimilivu ni wenye maana jinsi hiyo!
Kuwa Wastahimilivu na Ndugu Zetu
3. Yesu alimpa Petro somo gani juu ya kuwa mstahimilivu?
3 Yaonekana mtume Petro alikuwa na ugumu wa kudhihirisha ustahimilivu, kwa maana wakati mmoja alimwuliza Yesu hivi: “Bwana, ndugu yangu anikose mara ngapi nami nimsamehe? hata mara saba?” Yesu alimshauri hivi: “Sikuambii hata mara saba, bali hata saba mara sabini [mara sabini na saba, NW].” (Mathayo 18:21, 22) Ni kusema kwamba, hakuna kikomo cha nyakati tunazopaswa kuchukuliana na kusamehe mtu anayetenda dhambi dhidi yetu. Kwa vyovyote, hatuwezi kuwaza kwamba mtu yeyote angeweka hesabu hadi mara 77! Hata hivyo, kuwa mwenye kusamehe jinsi hiyo kunahitaji ustahimilivu.
4. Kwa nini wazee hasa wanapaswa kuwa wastahimilivu?
4 Kwa habari ya kudhihirishwa kwa ustahimilivu na ndugu za kiroho, hakuna shaka kwamba wazee wa kundi wanahitaji kuwa mifano bora. Saburi yao ingejaribiwa kwa sababu waamini wenzi fulani huenda wakawa wenye kutojali au wenye uzembe. Huenda wengine wakakawia-kawia kusahihisha tabia mbaya. Ni lazima wazee wawe waangalifu wasiwe wenye kukasirika au kuudhika upesi na udhaifu mbalimbali wa ndugu na dada zao Wakristo. Badala ya hiyo, wachungaji hao wa kiroho wanahitaji kukumbuka shauri hili: “Imetupasa sisi tulio na nguvu kuuchukua udhaifu wao wasio na nguvu, wala haitupasi kujipendeza wenyewe.”—Warumi 15:1.
5. Tunaweza kuchukuliana na nini tukiwa wastahimilivu?
5 Halafu pia, migongano ya utu huenda ikazuka kwa sababu ya udhaifu mbalimbali na makosa ya kibinadamu. Kwa sababu ya makosa au tabia mbalimbali, tunasugua ndugu zetu kwa njia ya kimakosa, yaweza kusemwa hivyo, nao huenda wakatufanya hivyo. Kwa hiyo, shauri hili linafaa kama nini: “Mkichukuliana, na kusameheana, mtu akiwa na sababu ya kumlaumu mwenzake; kama Bwana [Yehova, NW] alivyowasamehe ninyi, vivyo na ninyi.” (Wakolosai 3:13) ‘Kuchukuliana’ kunamaanisha kuwa wastahimilivu, ingawa huenda tukawa na sababu zenye haki za kulalamika dhidi ya mwingine. Ni lazima tusilipize kisasi au kuadhibu ndugu yetu, hata tusivute pumzi ya uchungu dhidi yake.—Yakobo 5:9.
6. Kwa nini kuwa mwenye ustahimilivu ni mwendo wenye hekima?
6 Lenye maana ilo hilo ni shauri hili linalopatikana kwenye Warumi 12:19: “Wapenzi, msijilipize kisasi, bali ipisheni ghadhabu ya Mungu; maana imeandikwa, Kisasi ni juu yangu mimi; mimi nitalipa, anena Bwana [Yehova, NW].” ‘Kupisha ghadhabu ya Mungu’ kunamaanisha kutokuwa mwepesi wa hasira, au mstahimilivu. Kudhihirisha sifa hiyo ndio mwenendo wa hekima, kwa maana inanufaisha sisi na wengine. Ikiwa tatizo limezuka, sisi wenyewe tunaona vizuri kwa sababu kwa kuwa wastahimilivu, hatuzidi kuharibu mambo. Na yule ambaye tunajizoeza ustahimilivu kumwelekea anaona vizuri pia kwa sababu hatumwadhibu wala kulipiza kisasi kwa njia fulani. Si ajabu kwamba Paulo alihimiza Wakristo wenzi ‘wawatie moyo walio dhaifu; wawatie nguvu wanyonge; wawavumilie [wawe wastahimilivu kuelekea, NW] na watu wote’!—1 Wathesalonike 5:14.
Ndani ya Familia
7. Kwa nini watu walioolewa wanahitaji kuwa wastahimilivu?
7 Imesemwa vema kwamba ndoa yenye furaha ni muungano wa wasameheaji wazuri wawili. Hiyo inamaanisha nini? Kwamba watu walio na ndoa yenye furaha ni wastahimilivu katika kushughulikiana. Mara nyingi watu mmoja mmoja huvutiana kwa sababu ya tabia zao za hisia-moyo zinazotofautiana. Tofauti hizo huenda zikawa zenye kuvutia sana, hata hivyo huenda zikawa pia chanzo cha ugomvi ambao unaongezea masumbufu na wasiwasi ambao tayari unasababisha Wakristo walioolewa kuwa na “dhiki katika mwili.” (1 Wakorintho 7:28) Kwa mfano, ikiwa mume ni mwenye uzembe katika mambo madogo madogo au anaelekea kwa kadiri fulani kukosa kujali au kuwa mzembe. Jambo hilo laweza kuwa lenye kujaribu sana kwa mke wake. Lakini ikiwa madokezo yenye maneno ya fadhili hayasaidii kitu, huenda ikawa lazima tu mke achukuliane na udhaifu wa mume wake kwa kuwa mstahimilivu.
8. Kwa nini huenda waume wakahitaji kuwa wastahimilivu?
8 Kwa upande mwingine, huenda mke akafanya matata juu ya mambo madogo madogo na kuelekea kuwa mwenye chokochoko kwa mume wake. Hilo huenda likakumbusha andiko hili: “Bora kuishi juu ya paa kuliko kushiriki nyumba pamoja na mke mwenye chokochoko.” (Mithali 25:24, Today’s English Version) Katika kisa kama hicho, ustahimilivu unatakiwa kupatana na shauri hili la Paulo: “Ninyi waume, wapendeni wake zenu msiwe na uchungu nao.” (Wakolosai 3:19) Pia inahitaji ustahimilivu kwa waume ili kutii shauri hili la mtume Petro: “Ninyi waume, kaeni na wake zenu kwa akili; na kumpa mke heshima, kama chombo kisicho na nguvu; na kama warithi pamoja wa neema ya uzima, kusudi kuomba kwenu kusizuiliwe.” (1 Petro 3:7) Udhaifu mbalimbali wa mke wake huenda nyakati nyingine ukajaribu mume, lakini ustahimilivu utamsaidia kuuvumilia.
9. Kwa nini ustahimilivu unahitajiwa kwa upande wa wazazi?
9 Wazazi wanahitaji kuwa wastahimilivu ikiwa watafanikiwa katika kulea watoto wao. Huenda vijana wakafanya makosa yale yale tena na tena. Wangeonekana kuwa washupavu au wasio wepesi kujifunza na wangewajaribu wazazi wao daima. Chini ya hali hizo, wazazi Wakristo wanahitaji kutokuwa wepesi wa hasira, kutopoteza utulivu wao bali wabaki wamepoa huku wakiwa imara kwa kanuni zenye uadilifu. Akina baba wanapaswa kukumbuka kwamba wao pia walikuwa vijana wakati mmoja na walifanya makosa pia. Wanahitaji kutumia shauri la Paulo: “Ninyi akina baba, msiwachokoze watoto wenu, wasije wakakata tamaa.”—Wakolosai 3:21.
Kwa Wale Walio Nje
10. Tunapaswa kutendaje mahali petu pa kuajiriwa, kama ionyeshwavyo na jambo gani lililoonwa?
10 Kwa sababu ya kutokamilika na ubinafsi wa kibinadamu, hali zisizopendeza huenda zikazuka mahali pa kazi pa Mkristo. Ni mwendo wa hekima kuwa mwenye busara na kuvumilia makosa kwa ajili ya amani. Kuonyesha jinsi jambo hilo laweza kuwa lenye hekima ni ono la Mkristo aliyepatwa na udhia mwingi uliosababishwa na mwajiriwa kazi mwenzi mwenye kijicho. Kwa sababu ndugu hakufanya hilo kuwa jambo kubwa bali alikuwa mwenye ustahimilivu, baadaye aliweza kuanzisha funzo la Biblia pamoja na yule mwajiriwa kazi aliyekuwa amekuwa msumbufu.
11. Tunahitaji kuwa wastahimilivu wakati gani hasa, na kwa nini?
11 Watu wa Yehova wanahitaji kuwa wastahimilivu hasa wanapotoa ushuhuda kwa wale walio nje ya kundi la Kikristo. Mara kwa mara, Wakristo hukutana na maitikio yasiyo na adabu au yaliyo makali. Je! ingefaa au ingekuwa hekima kujibu kwa njia iyo hiyo? Hapana, kwa kuwa hiyo isingekuwa kudhihirisha ustahimilivu. Mwendo wa hekima ni kukumbuka na kufuata mithali hii yenye hekima: “Jawabu la upole hugeuza hasira; bali neno liumizalo huchochea ghadhabu.”—Mithali 15:1.
Imani na Tumaini Husaidia Katika Kuonyesha Ustahimilivu
12, 13. Ni sifa zipi ambazo zitatusaidia kuwa wastahimilivu?
12 Nini chaweza kutusaidia kuonyesha ustahimilivu, kuvumilia hali zenye kuhuzunisha? Jambo moja ni imani katika ahadi za Mungu. Ni lazima tuamini ahadi za Mungu. Maandiko husema hivi: “Jaribu halikuwapata ninyi, isipokuwa lililo kawaida ya wanadamu; ila Mungu ni mwaminifu; ambaye hatawaacha mjaribiwe kupita mwezavyo; lakini pamoja na lile jaribu atafanya na mlango wa kutokea, ili mweze kustahimili.” (1 Wakorintho 10:13) Ni kusema kwamba, kama mkale mmoja alivyosema: “Mungu akiliruhusu, mimi naweza kulivumilia.” Naam, tunaweza kulivumilia tukiwa wastahimilivu.
13 Linalohusiana kwa ukaribu na imani ni tumaini katika Ufalme wa Mungu. Utakapotawala juu ya dunia, hali zote mbovu zinazotusababishia msononeko zitaondolewa. Kuhusu hilo, mtunga zaburi Daudi alisema hivi: “Ukomeshe hasira, uache ghadhabu, usikasirike, mwisho wake ni kutenda mabaya. Maana watenda mabaya wataharibiwa, bali wamngojao BWANA [Yehova, NW] ndio watakaoirithi nchi [dunia, NW].” (Zaburi 37:8, 9) Tumaini la hakika kwamba Mungu karibuni ataondolea mbali hali zote hizi zenye kujaribu linatusaidia kuwa wastahimilivu.
14. Ni jambo gani lililoonwa ambalo laonyesha kwa sababu gani tunapaswa kuwa wastahimilivu kuelekea mwenzi wa ndoa asiyeamini?
14 Tunapaswa kuitikiaje ikiwa mwenzi wa ndoa asiyeamini anatusababishia msononeko? Endelea kumtegemea Mungu ili kupata msaada, na uendelee kutumaini kwamba mpinzani atakuwa mwabudu wa Yehova. Nyakati nyingine mke wa Mkristo mmoja alikataa kumtayarishia vyakula vyake na kumsafishia nguo zake. Alitumia semi chafu, hakusema naye kwa siku nyingi, na hata alijaribu kumloga kwa uchawi. “Lakini,” mume asema, “kila mara nilimgeukia Yehova katika sala, na nilimtegemea kunisaidia nisitawishe sifa nzuri ya ustahimilivu ili kutopoteza usawaziko wangu wa Kikristo. Nilitumaini pia kwamba siku moja mwelekeo wake ungebadilika.” Baada ya miaka 20 ya kutendewa jinsi hiyo, mke wake alianza kubadilika, naye mume alisema hivi: “Ninamshukuru Yehova kama nini kwamba alinisaidia kukuza tunda la roho, ustahimilivu, kwa sababu sasa naweza kuona tokeo: Mke wangu ameanza kutembea katika kijia cha uhai!”
Sala, Unyenyekevu, na Upendo Zitasaidia
15. Kwa nini sala yaweza kutusaidia kuwa wastahimilivu?
15 Sala ni msaada mwingine mkubwa katika kudhihirisha ustahimilivu. Paulo alisihi hivi: “Msijisumbue kwa neno lo lote; bali katika kila neno kwa kusali na kuomba, pamoja na kushukuru, haja zenu na zijulikane na Mungu. Na amani ya Mungu, ipitayo akili zote, itawahifadhi mioyo yenu na nia zenu katika Kristo Yesu.” (Wafilipi 4:6, 7) Kumbuka pia kutii himizo hili: “Umtwike BWANA [Yehova, NW] mzigo wako naye atakutegemeza, hatamwacha mwenye haki aondoshwe milele.”—Zaburi 55:22.
16. Unyenyekevu unaweza kutusaidiaje katika kuwa wastahimilivu?
16 Unyenyekevu bado ni msaada mwingine mkubwa katika kukuza tunda la roho la ustahimilivu. Mtu mwenye kiburi hana saburi. Anaudhika kwa urahisi, anakasirika upesi, na hawezi kuvumilia kutendewa kwa njia isiyofaa. Yote hayo ni kinyume cha kuwa mstahimilivu. Lakini mtu mnyenyekevu hatajichukua kwa uzito mno. Atamngojea Yehova, kama vile Daudi alivyofanya alipokuwa anawindwa na Mfalme Sauli na kutukanwa na Mbenyamini Shimei. (1 Samweli 24:4-6; 2 Samweli 16:5-13) Hivyo, tunapaswa kutamani kutembea ‘kwa unyenyekevu wote na upole, kwa uvumilivu, tukichukuliana katika upendo.’ (Waefeso 4:2) Tena, tunapaswa ‘tujinyenyekeze mbele ya macho ya Yehova.’—Yakobo 4:10, NW.
17. Kwa nini upendo utatusaidia kuwa wastahimilivu?
17 Upendo usio wa ubinafsi hasa hutusaidia kuwa wastahimilivu. Kweli kweli, “upendo ni mstahimilivu,” kwa maana unatusababisha kuwa na masilahi ya wengine yaliyo bora zaidi mioyoni mwetu. (1 Wakorintho 13:4, NW) Upendo unatuwezesha kuwa na hisia-mwenzi, kujitia katika hali za wengine. Tena, upendo unatusaidia kuwa wastahimilivu kwa sababu “huvumilia yote; huamini yote; hutumaini yote; hustahimili yote. Upendo haupungui neno wakati wo wote.” (1 Wakorintho 13:7, 8) Naam, kama vile wimbo wa Ufalme namba 200 katika kitabu Mwimbieni Yehova Sifa unavyosema:
“Pendo laona mema.
Pendo lajenga ndugu.
Lafadhili wengine,
Latazamia mema.”
Kuwa Wastahimilivu Pamoja na Shangwe?
18. Inawezekanaje kuwa wenye ustahimilivu pamoja na shangwe?
18 Paulo alisali kwamba waamini wenzake katika Kolosai wangejazwa na maarifa sahihi ya mapenzi ya Mungu ili watembee inavyomstahili Yehova, wampendeze, wazae matunda katika kila kazi njema. Hivyo, ‘wangewezeshwa kwa uwezo wote, kwa kadiri ya nguvu ya utukufu wake, wapate kuwa na saburi ya kila namna na uvumilivu [ustahimilivu, NW] pamoja na furaha [shangwe, NW].’ (Wakolosai 1:9-11) Hata hivyo, mtu yeyote aweza kuwaje ‘mstahimilivu pamoja na shangwe’? Hilo halipingani, kwa sababu kuwa na shangwe inayotajwa katika Maandiko si jambo la kuwa mkunjufu au mchangamfu tu. Tunda la roho la shangwe ni maoni ya kuridhika yenye kina kirefu kwa kufanya jambo lililo sawa mbele za Mungu. Pia ni wonyesho wa kuwa na tumaini la kupokea thawabu iliyoahidiwa kama tokeo la kuzoea ustahimilivu. Ndiyo maana Yesu alisema hivi: “Heri ninyi watakapowashutumu na kuwaudhi na kuwanenea kila neno baya kwa uongo, kwa ajili yangu. Furahini, na kushangilia; kwa kuwa thawabu yenu ni kubwa mbinguni; kwa maana ndivyo walivyowaudhi manabii waliokuwa kabla yenu.”—Mathayo 5:11, 12.
19. Ni mifano gani inaonyesha kwamba inawezekana kuwa wenye ustahimilivu na pamoja na shangwe?
19 Yesu alikuwa na shangwe kama hiyo. Kweli kweli, “kwa sababu ya shangwe ambayo iliwekwa mbele yake alivumilia mti wa mateso akidharau aibu.” (Waebrania 12:2) Shangwe hiyo ilimwezesha Yesu kuwa mstahimilivu. Vivyo hivyo, fikiri kilichotokea mitume walipopigwa sana na kuamriwa “wasinene kwa jina lake Yesu.” Wao “wakatoka katika ile baraza, wakifurahi kwa sababu wamehesabiwa kuwa wamestahili kuaibishwa kwa ajili ya Jina hilo. Na kila siku, ndani ya hekalu na nyumbani mwao [nyumba kwa nyumba, NW], hawakuacha kufundisha na kuhubiri habari njema za Yesu kwamba ni Kristo.” (Matendo 5:40-42) Ni mfano mzuri kama nini kuthibitisha kwamba wafuasi wa Kristo wanaweza kuwa wastahimilivu pamoja na shangwe!
20. Tukionyesha ustahimilivu, hiyo yaweza kuathirije uhusiano wetu pamoja na wengine?
20 Neno la Mungu kwa hakika hutoa shauri lenye hekima linapotuhimiza tusilipe kisasi, tusiwe wepesi wa hasira huku tukitumaini yaliyo bora—naam, tuwe wastahimilivu! Tunahitaji sala ya kawaida na tunda hilo la roho ya Mungu ili tupatane na ndugu na dada zetu kundini, na wale katika familia zetu, na watu mahali petu pa kazi, na watu mmoja mmoja ambao tunakuta katika huduma ya Kikristo. Na nini chaweza kutusaidia kudhihirisha ustahimilivu? Imani, tumaini, unyenyekevu, shangwe, na upendo. Kwa kweli, tukiwa na sifa hizo tunaweza kuwa wastahimilivu kuelekea wote.
Je! Unakumbuka?
◻ Kwa nini ustahimilivu wahitajiwa sana ili tushiriki katika paradiso ya kiroho?
◻ Kwa nini wazee hasa wanahitaji kuwa wastahimilivu?
◻ Kwa nini ustahimilivu wapasa kusitawishwa na waume na wake?
◻ Ni sifa zipi nyingine ambazo zitatusaidia kuwa wastahimilivu?
[Picha katika ukurasa wa 17]
Ni shauri gani kutoka kwa Yesu lilimsaidia Petro kuwa mstahimilivu?