Kitabu Cha Biblia Namba 38—Zekaria
Mwandikaji: Zekaria
Mahali Kilipoandikiwa: Yerusalemu
Uandikaji Ulikamilishwa: 518 K.W.K.
Wakati Uliohusishwa: 520-518 K.W.K.
1. Hali ilikuwa nini kwa habari ya hekalu katika Yerusalemu wakati Zekaria alipoanza kutoa unabii?
KASIMAMA tuli! Hiyo ilikuwa ndiyo hali ya kazi ya ujenzi wa hekalu la Yehova katika Yerusalemu wakati Zekaria alipoanza kutoa unabii. Ijapokuwa Sulemani alikuwa amejenga hekalu la awali kwa muda wa miaka 7 1/2 (1 Fal. 6:37, 38), Wayahudi waliorejeshwa makwao walikuwa wamekwisha rudi humo Yerusalemu kwa miaka 17 na bado jengo lilikuwa mbali na kukamilishwa. Mwishowe kazi ilikuwa imekoma kufuatia marufuku iliyopigwa na Artashasta (ama Bardiya au Gaumata). Lakini sasa, kujapokuwa na hiyo marufuku rasmi, kazi ilikuwa ikiendelea kwa mara nyingine. Yehova alikuwa akitumia Hagai na Zekaria kuchochea wale watu wafanye upya ujenzi na kudumu pamoja nao mpaka ukamilishwe.—Ezra 4:23, 24; 5:1, 2.
2. Kwa nini kazi hiyo ilionekana kuwa kama mlima, lakini Zekaria alivuta fikira zao kwenye kitu gani?
2 Kazi iliyokuwa mbele yao ilionekana kama mlima. (Zek. 4:6, 7) Walikuwa wachache, nao wapinzani walikuwa wengi, na ingawa walikuwa na mwana-mfalme wa ukoo wa Daudi, Zerubabeli, hawakuwa na mfalme na walikuwa chini ya utawala wa kigeni. Ilikuwa rahisi kama nini kuzama katika mwelekeo wa unyonge na wa kujifikiria wenyewe tu hali wakati kwa kweli uliwadai imani yenye nguvu na kitendo chenye nishati! Zekaria alitumiwa kuvuta fikira zao kwenye makusudi ya Mungu ya wakati huo na hata makusudi yenye fahari zaidi ya wakati ujao, hivyo akiwaimarisha kwa ajili ya kazi itakayofanywa. (8:9, 13) Haukuwa wakati wa kuwa kama baba zao watangulizi ambao hawakuwa na uthamini.—1:5, 6.
3. (a) Zekaria atambulishwa jinsi gani, na kwa nini jina lake lafaa? (b) Unabii wa Zekaria ulinenwa na kuandikwa wakati gani?
3 Zekaria alikuwa nani? Kuna watu tofauti-tofauti 30 hivi wanaotajwa katika Biblia wakiwa na jina Zekaria. Hata hivyo, mwandikaji wa kitabu hiki aliye na jina hilo atambulishwa kuwa “Zekaria, mwana wa Berekia, mwana wa Ido, nabii.” (Zek. 1:1; Ezra 5:1; Neh. 12:12, 16) Jina lake (Kiebrania, Zekhar·yahʹ) lamaanisha “Yehova Amekumbuka.” Kitabu cha Zekaria chaelewesha wazi sana kwamba “BWANA [Yehova, NW] wa majeshi” akumbuka watu Wake, ili ashughulike vizuri pamoja nao kwa ajili ya jina Lake mwenyewe. (Zek. 1:3) Tarehe zinazotajwa katika kitabu hicho zaonyesha chahusisha ndani muda wa angalau miaka miwili hivi. Ilikuwa ni katika “mwezi wa nane, mwaka wa pili wa Dario” (Oktoba/Novemba 520 K.W.K.) kwamba ujenzi wa hekalu ukaanzwa tena naye Zekaria akaanza kutoa unabii. (1:1) Pia kitabu hiki charejezea kwenye “siku ya nne ya mwezi wa kenda, yaani, Kisleu,” katika “mwaka wa nne wa mfalme Dario” (karibu Desemba 1, 518 K.W.K.). (7:1) Hivyo, unabii wa Zekaria bila shaka ungenenwa na kuandikwa pia katika miaka 520-518 K.W.K.—Ezra 4:24.
4, 5. (a) Kwa nini Zekaria alitabiri anguko la Tiro muda mrefu baada ya jiji hilo kuwa limeharibiwa na Nebukadreza? (b) Ni utimizo wa unabii gani mbalimbali kamili unaothibitisha kwa usadikisho kwamba kitabu hiki kimepuliziwa na Mungu?
4 Wanafunzi wa kitabu cha Zekaria watapata uthibitisho wa kutosha kabisa juu ya uasilia wacho. Chukua kisa cha Tiro. Ilikuwa baada ya mazingiwa ya miaka 13 kwamba Nebukadreza mfalme wa Babuloni akaharibu Tiro. Hata hivyo, hilo halikumaanisha mwisho kamili wa Tiro. Zekaria, miaka mingi baadaye, alitabiri uharibifu kamili wa Tiro. Lilikuwa jiji la Kisiwani la Tiro ambalo Aleksanda Mkuu alipindua wakati wa tendo lake maarufu la kujenga juu ya maji kipitio cha kuvuka ng’ambo nyingine; yeye alichoma jiji hilo bila huruma, hivyo akatimiza unabii wa Zekaria uliotolewa karne mbili hivi mapema.a—Zek. 9:2-4.
5 Hata hivyo, uthibitisho wenye kusadikisha zaidi kwamba kitabu hiki kina pumzi ya kimungu wapatikana katika utimizo wa unabii wacho mbalimbali kuhusu Mesiya, Kristo Yesu, kama inavyoweza kuonwa kwa kulinganisha Zekaria 9:9 pamoja na Mathayo 21:4, 5 na Yohana 12:14-16; Zekaria 12:10 pamoja na Yohana 19:34-37; na Zekaria 13:7 pamoja na Mathayo 26:31 na Marko 14:27. Pia, ufanani-fanani waonwa kati ya Zekaria 8:16 na Waefeso 4:25; Zekaria 3:2 na Yuda 9; na Zekaria 14:5 na Yuda 14. Upatano unaopatikana katika Neno la Mungu ni wa ajabu kweli!
6. (a) Ni nini kinachofanya kuwe na badiliko la mtindo kuanzia sura ya 9 ya Zekaria na kuendelea? (b) Ni nini inayoweza kuwa sababu ya Mathayo kurejezea Zekaria kuwa “Yeremia”?
6 Kuna wachambuzi fulani wa Biblia wanaosema kwamba badiliko katika mtindo wa kuandika kuanzia sura ya 9 na kuendelea laonyesha kwamba haiwezekani kuwa kisehemu hicho kiliandikwa na Zekaria. Hata hivyo, kwa hakika badiliko katika mtindo halizidi badiliko la habari inayohusika. Ijapokuwa sura nane za kwanza zashughulika na mambo yenye umaana mkubwa zaidi wakati huo kwa watu wa siku ya Zekaria, katika sura 9 hadi 14 nabii atazama mbele kwenye wakati ujao wa mbali zaidi. Watu fulani wametokeza swali juu ya sababu Mathayo hunukuu Zekaria lakini humhesabia Yeremia kuwa ndiye aliyenena maneno yake. (Mt. 27:9; Zek. 11:12) Yaonekana kwamba Yeremia alionwa nyakati nyingine kuwa wa kwanza wa Manabii wa Baadaye (badala ya Isaya, kama ilivyo katika Biblia zetu za kisasa); kwa hiyo Mathayo, kwa kurejezea Zekaria kuwa “Yeremia,” angaliweza kuwa alikuwa akifuata zoea la Kiyahudi la kuhusisha ndani pia kisehemu kizima cha Andiko chini ya jina la kitabu cha kwanza cha kisehemu hicho. Yesu mwenyewe alitumia mtajo “Zaburi” kutia ndani vitabu vyote vinavyojulikana kuwa Maandishi.—Luka 24:44.b
7. Kitabu cha Zekaria kimepangwaje?
7 Hadi sura ya 6, mstari wa 8, kitabu hiki kina mfululizo wa njozi nane, zinazofanana na zile za Danieli na Ezekieli, zikihusiana kwa ujumla na kujengwa upya kwa hekalu. Zafuatwa na matangazo na unabii mbalimbali kuhusu ibada ya moyo mweupe, kurejeshwa, na siku ya Yehova ya vita.
YALIYOMO KATIKA ZEKARIA
8. Njozi ya wale wapanda-farasi wanne yaonyesha nini kuhusu Yerusalemu na mataifa?
8 Njozi ya kwanza: Wale wapanda-farasi wanne (1:1-17). “Nirudieni mimi, . . . nami nitawarudia ninyi,” Yehova asema, na ndipo auliza, “Maneno yangu, na amri zangu nilizowaagiza hao manabii, watumishi wangu, je! hazikuwapata baba zenu?” (1:3, 6) Watu wanakiri wamepokea haki iliyowastahili. Sasa njozi ya kwanza ya Zekaria yatokea. Usiku wapanda-farasi wanne wasimama miongoni mwa miti karibu na Yerusalemu, wakiwa wamerudi kutoka kukagua dunia nzima, ambayo waliipata bila mfadhaiko na ikiwa imestareheka. Lakini malaika wa Yehova, ambaye awahoji, yeye afadhaika juu ya hali ya Yerusalemu. Yehova mwenyewe ajulisha rasmi ghadhabu yake kuu juu ya mataifa yaliyosaidia kuelekeza afa la Sayuni, naye asema kwamba kwa uhakika ‘atarudia Yerusalemu kwa rehema nyingi.’ Nyumba yake mwenyewe itajengwa ndani ya jiji hilo, na majiji yake “kwa uhakika yatafurikwa na wema.”—1:16, 17, NW.
9. Yehova aelezaje njozi ya pembe na mafundi?
9 Njozi ya pili: Zile pembe na mafundi (1:18-21). Zekaria aona zile pembe nne zilizotawanya Yuda, Israeli, na Yerusalemu. Halafu Yehova amwonyesha mafundi wanne, akieleza kwamba wao watakuja kuzitupa chini pembe za mataifa zinazopinga Yuda.
10. Yehova ashirikishwaje na ufanisi wa Yerusalemu?
10 Njozi ya tatu: Ufanisi wa Yerusalemu (2:1-13). Mtu aonwa akipima Yerusalemu. Jiji hilo litabarikiwa kwa mpanuko, na Yehova atakuwa ukuta wa moto kulizunguka pande zote na atakuwa utukufu katikati yalo. Yeye apaaza sauti, “Haya! Ee Sayuni, jiponye,” na kuongeza onyo hili, “Yeye awagusaye ninyi aigusa mboni ya jicho [langu, NW].” (2:7, 8) Yehova akiwa akaa ndani yalo, Sayuni itashangilia, na mataifa mengi yatajiunga kwa Yehova. Mnofu wote waamriwa ukae kimya mbele za Yehova, “kwa maana ameamka, na kutoka katika maskani yake takatifu.”—2:13.
11. Kuhani Mkuu Yoshua atakaswaje, na ahimizwa afuate mwendo gani?
11 Njozi ya nne: Kukombolewa kwa Yoshua (3:1-10). Yoshua Kuhani Mkuu aonyeshwa akiwa jaribuni, huku Shetani akimpinga yeye na malaika wa Yehova akikemea Shetani. Je! Yoshua si “kinga kilichotolewa motoni?” (3:2) Yoshua ajulishwa rasmi kuwa amesafishwa, na mavazi yake yaliyotiwa uchafu yabadilishwa awe na “mavazi ya thamani nyingi.” Yeye ahimizwa atembee katika njia za Yehova, ambaye ‘anamleta mtumishi wake, aitwaye Chipukizi’ na ambaye aweka mbele ya Yoshua jiwe lililo na macho saba juu yalo.—3:4, 8.
12. Ni kitia-moyo na uhakikisho gani ambavyo vyatolewa kuhusu ujenzi wa hekalu?
12 Njozi ya tano: Kile kinara cha taa na mizeituni (4:1-14). Malaika aamsha Zekaria aone kinara-taa cha dhahabu kilicho na taa saba, ikiwako mizeituni miwili kando yacho. Yeye asikia neno hili la Yehova kwa Zerubabeli: ‘Si kwa uwezo, wala si kwa nguvu, bali ni kwa roho ya Mungu.’ “Mlima mkubwa” utatandazwa mbele ya Zerubabeli, na jiwe la kuwekwa juu kwenye kichwa cha hekalu litaletwa kwa mpaazo wa sauti: “Lavutia kama nini! Lavutia kama nini!” (NW) Zerubabeli ameiweka misingi ya hekalu, na Zerubabeli atamaliza kazi ile. Vinara vile saba ni macho ya Yehova ambayo “yapiga mbio huko na huko duniani mwote.” (4:6, 7, 10) Ile mizeituni miwili ni wapakwa-mafuta wawili wa Yehova.
13-15. Ni nini kinachoonwa katika njozi za hati-kunjo yenye kuruka, kipimo cha efa, na magari-vita manne?
13 Njozi ya sita: Ile hatikunjo [gombo, UV] yenye kuruka (5:1-4). Zekaria aona hatikunjo yenye kuruka, yenye urefu wa karibu meta 9 na upana wa meta 4.5. Malaika aeleza kwamba hiyo ndiyo laana inayotokeza mbele kwa sababu ya wale wote wanaoiba na kuapa kwa ubandia katika jina la Yehova.
14 Njozi ya saba: Kile kipimo cha efa (5:5-11). Kifuniko chainuliwa kutoka kwenye kipimo kimoja cha efa (karibu lita 22), na kufunua mwanamke mwenye jina “Uovu.” Yeye arushwa arudi ndani ya efa hiyo, halafu yainuliwa kuelekea mbinguni na wanawake wawili wenye mabawa, ipelekwe Shinari (Babuloni) na “atawekwa huko mahali pake mwenyewe.”—5:8, 11.
15 Njozi ya nane: Yale magari-vita manne (6:1-8). Tazama! Kutoka katikati ya milima miwili ya shaba, magari-vita manne yatokea, yakiwa na farasi wenye rangi tofauti-tofauti. Wao ni zile roho nne za mbingu. Kwa amri ya malaika, zaenda zikitembea-tembea katika dunia.
16. Ni nini kinachotabiriwa kuhusu “Chipukizi”?
16 Lile Chipukizi; kufunga kwa moyo usio mweupe (6:9–7:14). Sasa Yehova aagiza Zekaria aweke taji lenye fahari juu ya kichwa cha Yoshua Kuhani Mkuu. Yeye anena kiunabii juu ya “Chipukizi” ambaye atajenga hekalu la Yehova na kutawala akiwa kuhani juu ya kiti cha ufalme chake.—6:12.
17. Kwa habari ya ibada, Yehova atamani nini, na tokeo litakuwa nini kwa wale wanaokinza maneno yake?
17 Miaka miwili baada ya Zekaria kuanza kutoa unabii, ujumbe wa watu wawasili kutoka Betheli kuuliza makuhani wa hekalu kama vipindi fulani vya kulia machozi na kufunga vyapasa kuendelea kuadhimishwa. Kupitia Zekaria, Yehova awauliza watu na makuhani kama kweli wao wana moyo mweupe katika kufunga kwao. Kile ambacho Yehova atamani ni ‘utii, haki ya kweli, fadhili za upendo, na rehema.’ (7:7, 9, NW) Kwa sababu wao wapinga maneno yake ya kiunabii kwa mabega magumu na mioyo iliyo kama jiwe gumu, atawavurumisha kwa nguvu kama tufani katika sehemu zote za mataifa.
18. Yehova afanya ahadi gani tukufu za kurejeshwa?
18 Kurejeshwa; “watu kumi” (8:1-23). Yehova ajulisha rasmi atarudi Sayuni na kukaa katika Yerusalemu, ambalo litaitwa “Mji wa kweli.” Watu wazee wataketi katika njia kuu za jiji hilo, na watoto watacheza hapo. Hilo si jambo gumu mno kwa Yehova, aliye Mungu wa kweli na mwadilifu! Yehova aahidi mbegu ya amani kwa baki la watu wake, akisema: “Msiogope, lakini mikono yenu na iwe hodari.” (8:3, 13) Wapaswa kufanya mambo haya: Kusemezana kikweli mtu na mwenzake na kuhukumu kwa ukweli, wakiepusha mioyo na njama zenye afa na viapo bandia. Kwani, wakati utakuja ambapo kwa uhakika watu wa majiji mengi wataalikana wakwee kwa moyo wa bidii wakatafute Yehova, na “watu kumi” kutoka lugha zote “wataushika upindo wa nguo yake yeye aliye Myahudi” na kwenda pamoja na watu wa Mungu.—8:23.
19. Ni matamko rasmi gani makali yanayofuata, lakini ni jambo gani linalosemwa kuhusu mfalme wa Yerusalemu?
19 Matangazo juu ya mataifa, wachungaji bandia (9:1–11:17). Katika kisehemu cha pili cha kitabu hiki, sura 9 hadi 14, Zekaria ageuka kutoka kwenye njozi za kiufananishi na aja kwenye mtindo ule hasa ulio desturi ya kutolea unabii. Aanza kwa tangazo lenye ukali juu ya majiji mbalimbali, kutia na lile jiji la Tiro la kisiwa chenye miamba-miamba. Yerusalemu laambiwa lipaaze sauti kwa shangwe ya ushindi, kwa maana, “Tazama, mfalme wako anakuja kwako; ni mwenye haki, naye ana wokovu; ni mnyenyekevu, amepanda punda.” (9:9) Akikatilia nje magari-vita na upinde, huyu atanena amani kwa mataifa na atatawala mpaka kwenye miisho ya dunia. Yehova atapigania watu wake juu ya Ugiriki, naye atawaokoa. “Maana wema wake, jinsi ulivyo mwingi! Na uzuri wake, jinsi ulivyo mwingi!” (9:17) Yehova, Mpaji-Mvua, ashutumu waaguzi na wachungaji bandia. Yeye atafanya nyumba ya Yuda iwe kuu na wale wa Efraimu wawe kama mwanamume hodari. Kwa habari ya wakombolewa, “mioyo yao itamfurahia BWANA [Yehova, NW] . . . nao watatembea huko na huko katika jina lake.”—10:7, 12.
20. Ni ufananisho-fananisho gani unaoigizwa kwa kutumia fimbo “Neema” na “Vifungo”?
20 Sasa Zekaria apewa mgawo wa kuchunga kundi la kondoo, ambalo limeuzwa katika machinjo na wachungaji wasio na huruma wanaosema: “Na ahimidiwe BWANA [Yehova, NW], kwa maana mimi ni tajiri.” (11:5) Nabii achukua fimbo mbili na kuziita “Neema” na “Vifungo.” (11:7) Kwa kuvunja “Neema,” yeye afananisha agano lililovunjwa. Halafu aita kuomba mshahara wake, nao wampimia vipande 30 vya fedha. Yehova aagiza Zekaria atupe fedha hiyo ndani ya sanduku la hazina na, kwa dhihaka nyingi, asema, “kima kizuri, hicho nilichotiwa kima na watu hao.” (11:13) Sasa fimbo “Vifungo” yakatwa, ikivunja udugu wa Yuda na Israeli. Upanga utakuja juu ya wale wachungaji bandia ambao wameachilia kondoo za Yehova.
21. (a) Hukumu ya Yehova ni nini juu ya wale wanaopigana juu ya Yerusalemu? (b) Ni utawanyo na utakatisho gani unaotabiriwa?
21 Yehova afanya vita, awa mfalme (12:1–14:21). Tangazo jingine laanza. Yehova atafanya Yerusalemu liwe kikombe (bakuli) kinachosababisha vikundi vya watu vipepesuke na jiwe lenye kulemea ambalo lakwaruza-kwaruza wale wanaoliinua. Yeye ataangamiza mataifa yote yanayokuja juu ya Yerusalemu. Yehova atamimina roho ya upendeleo na ya kusihi kwingi juu ya nyumba ya Daudi, na watu watatazama yule waliyemdunga, wakilia kwa mayowe juu yake “kama vile mtu amwombolezeavyo mwanawe wa pekee.” (12:10) Yehova wa majeshi ajulisha rasmi kukatiliwa nje kwa sanamu zote na manabii bandia; wazazi wenyewe wa mtu huyo lazima wamtie jeraha ili aondoe vazi lake la nabii kwa aibu. Mchungaji mshirika wa Yehova atapigwa, na kundi la kondoo litatawanyika, lakini Yehova atatakatisha ‘fungu la tatu’ ili liitie jina lake. Yehova atasema: “Watu hawa ndio wangu,” nalo litasema: “BWANA [Yehova, NW] ndiye Mungu wangu.”—13:9.
22. Ni nini litapata mataifa na Yerusalemu katika ‘siku moja ya Yehova’?
22 “Tazama, siku moja ya BWANA [Yehova, NW] inakuja.” Mataifa yote yatashambulia Yerusalemu, na nusu ya jiji hilo litaenda uhamishoni, huku baki likiachwa nyuma. Halafu Yehova atajitokeza mbele na kufanya vita juu ya mataifa hayo, “kama vile alipopigana zamani siku ya vita.” (14:1, 3) Mlima wa mizeituni, upande wa mashariki wa Yerusalemu, utagawanyika kutoka mashariki mpaka magharibi, ukifanyiza bonde la kimbilio. Siku hiyo maji yenye uhai yatatiririka mashariki na magharibi kutoka Yerusalemu, katika kiangazi na katika kipupwe, na “BWANA [Yehova, NW] atakuwa Mfalme juu ya nchi yote.” (14:9) Huku Yerusalemu likiwa laona shangwe ya kuwa na usalama, Yehova ataleta pigo juu ya wale wenye kufanya vita juu yalo. Wakiwa wamesimama, mnofu wao, macho, na ndimi zao zitaoza. Mvurugo utawagonga. Mkono wa kila mmoja utageuka juu ya mkono wa jirani yake. Wale wenye kuachwa hai kutokana na mataifa yote watalazimika ‘kukwea mwaka baada ya mwaka ili kumwabudu Mfalme, Yehova wa majeshi.’—14:16.
KWA NINI NI CHENYE MAFAA
23. Maandishi ya Zekaria yaimarishaje imani?
23 Wote wanaojifunza na kutafakari juu ya unabii wa Zekaria watanufaika kupata maarifa yenye kuimarisha imani. Mara zaidi ya 50 Zekaria avuta fikira kwenye ‘Yehova wa majeshi’ kuwa Anayepigania watu Wake na kuwalinda, akiwajaza uwezo kwa kulingana na uhitaji wao. Wakati upinzani kama mlima ulipotishia ukamilishaji wa ujenzi wa hekalu, Zekaria alijulisha hivi rasmi: “Hili ndilo neno la BWANA [Yehova, NW] kwa Zerubabeli, kusema, Si kwa uwezo, wala si kwa nguvu, bali ni kwa roho yangu, asema BWANA [Yehova, NW] wa majeshi. Nani wewe, Ee mlima mkubwa? Mbele ya Zerubabeli utakuwa nchi tambarare.” Hekalu lilikamilishwa kwa msaada wa roho ya Yehova. Vivyo hivyo leo, vipingamizi vitayeyuka vikikabiliwa kwa imani katika Yehova. Ni kama vile Yesu alivyowaambia wanafunzi wake: “Mkiwa na imani kiasi cha punje ya haradali mtauambia mlima huu, Ondoka hapa uende kule; nao utaondoka; wala halitakuwako neno lisilowezekana kwenu.”—Zek. 4:6, 7; Mt. 17:20.
24. Ni kielezi gani cha uaminifu-mshikamanifu kinachotolewa katika sura ya 13 ya Zekaria?
24 Katika sura ya 13, mstari wa 2 hadi wa 6, Zekaria atoa kielezi cha uaminifu-mshikamanifu ambao ni alama ya tengenezo la Yehova hadi wa leo. Lazima huo upite kila uhusiano wa kibinadamu, kama ule wa watu wa ukoo wa mnofu na damu ya karibu. Ikiwa mtu wa ukoo wa karibu atabiri ubandia katika jina la Yehova, yaani, anene kinyume cha ujumbe wa Ufalme na kujaribu kimakosa kuvuta wengine katika kundi la watu wa Mungu, washiriki wa familia wa mtu huyo lazima wategemeze kwa uaminifu-mshikamanifu tendo lolote la kihukumu linalochukuliwa na kundi. Msimamo uo huo wapasa kushikiliwa kwa habari ya mshiriki yeyote wa karibu anayetabiri kibandia, ili apate kuaibika na kujeruhiwa moyoni kwa sababu ya kitendo chake chenye kosa.
25. Unabii wa Zekaria wahusianaje na maandiko mengine yanayotambulisha Mesiya, lile “Chipukizi,” na cheo chake akiwa Kuhani Mkuu na Mfalme chini ya Yehova?
25 Kama ambavyo mafungu yetu ya ufunguzi yalivyoonyesha, mwingio wa Yesu katika Yerusalemu akiwa mfalme, “mnyenyekevu, amepanda punda,” kusalitiwa kwake kwa ajili ya “vipande thelathini vya fedha,” kutawanywa kwa wanafunzi wake wakati huo, na kudungwa kwake juu ya mti na mkuki wa askari, yote hayo yalitabiriwa na Zekaria kwa maelezo mengi yaliyo kamili. (Zek. 9:9; 11:12; 13:7; 12:10) Pia unabii huo wataja “Chipukizi” kuwa mjenzi wa hekalu la Yehova. Ulinganishi wa Isaya 11:1-10; Yeremia 23:5; na Luka 1:32, 33 waonyesha huyo kuwa Yesu Kristo, ambaye “ataimiliki nyumba ya Yakobo hata milele.” Zekaria aeleza “Chipukizi” hilo kuwa “kuhani katika kiti chake cha enzi,” jambo ambalo lapatana na maneno ya mtume Paulo: “Yesu . . . amekuwa kuhani mkuu hata milele kwa mfano wa Melkizedeki,” pia, ‘ameketi mkono wa kuume wa kiti cha enzi cha Ukuu mbinguni.’ (Zek. 6:12, 13; Ebr. 6:20; 8:1) Kwa hiyo unabii huo waelekeza kwenye “Chipukizi” kuwa Kuhani Mkuu na Mfalme kwenye mkono wa kulia wa Mungu mbinguni, na wakati uo huo watangaza kuwa Yehova ni Mtawala Mwenye Enzi Kuu juu ya wote: “Naye BWANA [Yehova, NW] atakuwa Mfalme juu ya nchi yote; siku hiyo BWANA [Yehova, NW] atakuwa mmoja, na jina lake moja.”—Zek. 14:9.
26. Kwa kurudia-rudia Zekaria arejezea kwenye “siku” gani tukufu?
26 Akirejezea kwenye wakati huo, nabii huyo arudia kifungu hiki cha maneno “siku hiyo” mara 20, na hata chamalizia unabii wake. Uchunguzi wa kutokea kwao kwingi waionyesha kuwa siku ambapo Yehova atakatilia mbali majina ya sanamu na kuondoa manabii bandia. (13:2, 4) Ndiyo siku ambayo Yehova atapiga vita na mataifa yenye uchokozi na kueneza mvurugo miongoni mwao anapowamaliza na kutoa ‘bonde la milima yake’ kuwa kimbilio kwa ajili ya watu wake mwenyewe. (14:1-5, 13; 12:8, 9) Ndiyo, “BWANA [Yehova, NW], Mungu wao, atawaokoa siku hiyo, kama kundi la watu wake,” nao wataitana kutoka chini ya mzabibu na mtini. (Zek. 9:16; 3:10; Mik. 4:4) Ndiyo siku tukufu ambapo Yehova wa majeshi ‘atakaa kati’ ya watu wake na wakati “maji yaliyo hai yatatoka katika Yerusalemu.” Maneno hayo ya Zekaria yatambulisha matukio “katika siku hiyo” yakiwa utangulizi wa “mbingu mpya na nchi mpya” za ahadi ya Ufalme.—Zek. 2:11; 14:8; Ufu. 21:1-3; 22:1.
27. Unabii wa Zekaria wavutaje fikira kwenye utakaso wa jina la Yehova?
27 “Maana ni nani aliyeidharau siku ya mambo madogo?” auliza Yehova. Tazama! Ufanisi huo utaenea dunia yote: ‘Watu wa kabila nyingi na mataifa hodari watakuja Yerusalemu kumtafuta BWANA [Yehova, NW] wa majeshi na watu kumi, wa lugha zote za mataifa, wataushika upindo wa nguo yake yeye aliye Myahudi, wakisema: “Tutakwenda pamoja nanyi, kwa maana tumesikia kwamba Mungu yu pamoja nanyi.” “Katika siku hiyo” hata kengele za farasi zitakuwa na maneno haya “Utakatifu ni wa Yehova!” (NW) Unabii huo mbalimbali wenye kuchangamsha moyo ni wenye mafaa sana kufikiria, kwa maana waonyesha kwamba jina la Yehova kwa hakika litatakaswa kupitia Mbegu yake ya Ufalme!—Zek. 4:10; 8:22, 23; 14:20.
[Maelezo ya Chini]
a Insight on the Scriptures, Buku 2, kurasa 531, 1136.
b Encyclopaedia Judaica, 1973, Buku 4, safu 828; Insight on the Scriptures, Buku 1, kurasa 1080-1.