Matetemeko ya Dunia—Taabu Juu ya Taabu

“LILIKUWA jambo la kuogopesha sana. Sisi tulikuwa tumepotea. Ilikuwa kama bahari kuu, bahari kuu, kila kitu kikiwa katika mwendo.”

Hivyo ndivyo alivyosema mwokokaji mmoja wa tetemeko la dunia lililo la kufisha zaidi lililopata kuandikwa katika kumbukumbu. Mshtuko huo wa dunia wenye uharibifu mkubwa ulitokea katika 1976 katika China, ukautandaza mji wa Tangshan na kufagilia mbali maisha za watu kama 800,000. Jambo la kustaajabisha ni kwamba, mwokokaji huyo aliweza kung’ang’ana akiwa bila viatu miguuni akatoka katika hoteli moja iliyokuwa imeanguka ikawa kifusi pamoja na kilometa za mraba 52 za eneo la mji.

Matetemeko kama hayo ya dunia yamepata watu wengi zaidi katika wakati wetu kuliko katika karne nyingineyo yote iliyoandikwa katika kumbukumbu, yakifanya watu ulimwenguni pote wapendezwe sana kujua habari za matetemeko ya dunia. Mamilioni ya watu wamepata umizo na hasara, na mamilioni zaidi wameuawa. Matetemeko makubwa yanakuwa vichwa vikuu vya habari za magazeti duniani pote. Ule mtetemo wa 1985 ulioua watu zaidi ya 9,000 Mjini Meksiko ulitikisa maoni ya moyoni ya ulimwengu, ukaharakisha mataifa kupeleka mbio msaada kwenye mji huo.

Uchunguzi wa kisayansi juu ya matetemeko ya dunia umekuwa wa kindani zaidi, ukitumia elimu ya ufundi wa kisasa. Ukubwa wa matetemeko kwa ujumla unakadiriwa kulingana na mizani ya Richter. Vipimo vya juu zaidi vinavyopatikana vinaonyesha kwamba mrusho wa nishati ulikuwa mkubwa zaidi. Hata hivyo, kama wewe ungenaswa katika tetemeko la dunia, je! unadhani ungekuwa na nafasi ya kujiuliza tetemeko hilo limekadiriwa na mizani ya Richter kuwa na ukubwa gani? Haielekei kuwa hivyo. Ungekuwa ukihangaikia kuendeleza uhai wako. Kuujua ukubwa unaokadiriwa na mizani ya Richter hakungebadili tukio lenye kukupata wewe binafsi.

Matetemeko ya Dunia Katika Unabii wa Biblia

Katika unabii wenye mambo mengi, Yesu Kristo alitia ndani matetemeko ya dunia, akisema: “Kutakuwako . . . matetemeko ya dunia mahali hapa na mahali hapa.” Yeye alitabiri pia: “Kutakuwa na matetemeko ya dunia makubwa.” Umaana wayo ulikuwa ni kuhusiana na sehemu nyingine za unabii wake zenye kutabiri kizazi chenye kutiwa alama na muunganisho usio na kifani wa vita, ukosefu mkubwa wa chakula, ugonjwa wa kipuku, ukosefu wa kutii sheria, woga, na taabu kuu duniani pote. Utimizo wa mambo hayo ungejumlika kuwa ile “ishara” ya kutawazwa kwa Yesu akiwa Mfalme wa Ufalme wa Mungu na ungekuwa alama ya kwamba mfumo wa ulimwengu umeingia katika siku za mwisho. Ile “ishara,” kutia ndani sehemu yayo ya matetemeko ya dunia, imekuwa ikionekana wazi tangu 1914.—Mathayo 24:3, 7-12; Luka 21:11, 25, 26, 31, 32, NW.

Wataalamu wengi wanaochunguza matetemeko ya dunia wanaamini kwamba matetemeko hayo si makubwa zaidi wala hayatukii mara nyingi zaidi sasa kuliko yalivyokuwa yakifanya nyakati zilizopita. Kinyume cha hivyo, wengine wanakata shauri kwamba kizazi chetu kimepatwa na matetemeko ya dunia yenye kutukia mara nyingi zaidi ya vizazi vilivyotangulia. Kwa kutegemea maandishi yanayopatikana katika kumbukumbu, karne ya 20 inazizidi kwa mbali nyakati zilizopita katika matetemeko ya dunia. Vichapo vya Sosaiti ya Mnara wa Mlinzi vimeelekeza mara nyingi fikira kwenye jambo hilo, vikikazia umaana wa Kibiblia juu ya matetemeko ya dunia yenye kutukia tangu 1914.a

Ijapokuwa hivyo, maandishi ya kumbukumbu za matetemeko ya dunia kabla ya 1914 si kamili. Wala vizazi vya kwanza zaidi havikuwa na njia za kisayansi za kupima ambazo zingetuwezesha kwa njia yenye kutegemeka kulinganisha ukubwa wa matetemeko ya dunia ya wakati uliopita na ya sasa. Je! hii inamaanisha kwamba sisi hatuwezi kutambua utimizo wa unabii wa Yesu?

Hapana, sivyo hata kidogo. Inaonekana Yesu alitangulia kuona kwamba historia haingeandika katika kumbukumbu matetemeko yote ya kabla ya 1914 na kwamba vizazi vya kwanza zaidi havingekuwa na vyombo sahihi vya kupimia matetemeko ya dunia, sawa na vile yeye alivyotangulia kuziona hali nyingine za wakati wetu. Kwa hiyo, yeye hakutamka unabii huo kwa njia ya kuonyesha kwamba kungetaka kuwe na kumbukumbu za matetemeko ya dunia tangu karne za kwanza zaidi au kuwe na habari zilizopatikana kwa kutumia vyombo vya kupima ndipo iweze kutambuliwa kwamba unabii wake ulitimia. Yesu hakusema kwamba hesabu ya matetemeko ya dunia katika “siku za mwisho” ingekuwa kubwa mara fulani na fulani kuliko hesabu ya kipindi fulani kilichotangulia, wala hakusema kwamba sisi tungeona matetemeko yenye ukubwa usiopata kuonekana kamwe. (2 Timotheo 3:1) Yeye hakunena akiwa kama mtaalamu aliye mchunguzi wa matetemeko ya dunia.

Yesu alikaza fikira juu ya mambo yenye kufahamiwa kulingana na mambo wanayojionea wanadamu maishani. Matetemeko ya dunia yangepasa kuwa sehemu ya “mwanzo wa maumivu makali ya ghafula ya taabu.” (Mathayo 24:8, NW) Taabu haipimwi kwa vyombo. Utungu wa watu ndio kadiri ya mwisho kabisa ya msiba, kutia na tetemeko la dunia. Ili unabii wa Yesu utimizwe, taabu yenye kuletwa na matetemeko ya dunia ingepasa iwepo kwa njia yenye umaana mkubwa. Hivyo kutambuliwa kwa matetemeko ya dunia katika unabii huo hakutegemei mawazio ya maandishi ya kibinadamu wala vipimo vya kisayansi vya nishati zilizorushwa na tetemeko. Ripoti za leo juu ya matetemeko ya dunia zinaonyesha kwa uthabiti ulio wazi sana kadiri kubwa ya taabu ya kibinadamu inayotokana na matetemeko hayo.

Sababu kwa Nini Taabu ya Matetemeko ya Dunia Imeongezeka

Inaonekana Yesu alijua kwamba idadi ya watu ulimwenguni ingeongezeka haraka na kwamba mazoea ya wanadamu yangekaribia ‘kuiharibu dunia.’ (Ufunuo 11:18, NW) Kwa kweli, idadi ya watu ulimwenguni ni kama imekua mara tatu tangu 1914. Katika karne zilizotangulia, tetemeko la dunia la ukubwa fulani kwa kawaida lilipata watu wachache zaidi ya vile lingefanya sasa.

Fikiria Tangshan. Mji huo ulikuwa kitongoji tu mpaka muda wa tangu 1870. Kama tetemeko la 1976 lingalipiga eneo hilo wakati huo, wenye kufa wasingaliweza kupita hesabu ndogo ya wakaaji waliokuwapo. Katika 1879 ukuzi wa viwandani ulianza. Kufikia muda wa 1970 idadi ya watu ilikuwa imeongezeka ikafikia milioni moja, hiyo ikafungulia njia maafa makubwa katika 1976.

Zaidi, mambo yenye kulinganishwa kwa kutegemea tu mizani ya Richter yanaweza kupoteza watu. Kwa mfano, tetemeko la dunia la Alaska mwaka 1964 liliua watu 115 na lilikuwa la kadiri ya 8.5 katika mizani ya Richter. Tetemeko la Tangshan lilikadiriwa kuwa chini zaidi likiwa la kipimo cha 8.2. Ni jipi lililokuwa kubwa zaidi kweli kweli ya jingine? Kwa kupimwa kulingana na wanadamu waliokufa badala ya kupimwa kulingana na mizani ya Richter, tukio lile la Tangshan ni wazi lilikuwa baya zaidi, lililo kali zaidi katika karne ya 20. Vyombo haviwezi kupima ukubwa wa taabu ya kibinadamu.

Ondoleo la Taabu Yote

Sawa na vile Yesu alivyotabiri, mambo ambayo yamepata watu tangu 1914 yamekuwa “maumivu makali ya ghafula ya taabu,” huku matetemeko ya dunia yakichangia taabu hiyo. Yeye alionyesha umaana mkubwa wa mambo hayo akisema: “Wakati ninyi mnapoona mambo hayo yakitukia, jueni kwamba ufalme wa Mungu u karibu. Kweli kweli mimi nawaambia ninyi, Kizazi hiki hakitapita kamwe mpaka mambo yote yatukie.” Jambo hilo lingemaanisha nini kwa wafuasi wa Yesu? “Mambo hayo yaanzapo kutokea,” yeye akasema, “jisimikeni wenyewe wima na kuinua vichwa vyenu juu, kwa sababu ukombozi wenu unakaribia.”—Luka 21:28, 31, 32, NW.

Karibuni sasa, taabu kubwa, kutia ndani ile inayoletwa na matetemeko ya dunia, haitapiga wanadamu tena. Chini ya Ufalme wa Mungu, kila chozi la huzuni litafutiliwa mbali milele. Hilo ndilo tazamio kwa ajili ya watu wa kizazi hiki. Hilo linaweza kuwa tumaini lako ikiwa wewe unaitikia utimizo wa sehemu nyingine ya unabii wa Yesu, ujumbe ambao sasa unatangazwa katika mapana ya ulimwengu na Mashahidi wa Yehova: “Habari njema hizi za ufalme zitahubiriwa katika dunia yote inayokaliwa na watu kwa ushuhuda kwa mataifa yote; na ndipo ule mwisho utakapokuja.”—Mathayo 24:14, NW; Ufunuo 21:3, 4.

[Maelezo ya Chini]