Je, Hizi Ndizo Siku za Mwisho Kwelikweli?

UMO omoni mwa mtumbwi unapoingia katika sehemu ya mto wenye msukosuko. Miamba mikubwa inaonekana kati ya maporomoko ya povu na marasharasha. Unajaribu kuiepuka. Mtu aliye nyuma yako anapaswa kusaidia kuongoza chombo hicho kwa kafi lake, lakini hana uzoefu mwingi. Kwa ubaya hata zaidi, huna ramani, kwa hiyo hujui hata kidogo kama msukosuko huo wa maji utaelekea kwenye kidimbwi kitulivu au kwenye poromoko la maji.

Hiyo si hali yenye kupendeza, sivyo? Basi acheni tuibadili. Wazia kwamba uko pamoja na kiongozi mwenye uzoefu, ajuaye mto huo vizuri sana. Alijua mapema kwamba maji hayo yenye msukosuko yalikuwa mbele, ajua mahali yanapoelekea, na ajua jinsi ya kuyapita. Je, usingehisi ukiwa salama zaidi?

Kwa kweli, sisi sote tumo katika hali iyo hiyo. Twajipata, si kupitia kosa letu wenyewe, katika kipindi chenye msukosuko cha historia ya binadamu. Watu walio wengi hawajui hata kidogo ni muda gani mambo yatakavyokuwa hivi, kama hali zitaboreka, au njia bora zaidi ya kusalimika kwa sasa. Lakini si lazima tuhisi tumepotea au hatuna msaada. Muumba wetu ametuandalia mwongozo—uliotabiri kipindi hiki cha historia chenye giza, utabirio jinsi kitakavyokoma, na unaotutolea uongozi tunaohitaji ili kusalimika. Mwongozo huo ni kitabu, Biblia. Mtungaji wayo, Yehova Mungu, hujiita Mfunzi Mtukufu, na kupitia Isaya asema hivi kwa kutia moyo: “Masikio yako yatasikia neno nyuma yako, likisema, Njia ni hii, ifuateni; mgeukapo kwenda mkono wa kulia, na mgeukapo kwenda mkono wa kushoto.” (Isaya 30:20, 21) Je, ungekubali uongozi wa jinsi hiyo? Basi acheni tuchunguze ikiwa kwa kweli Biblia ilitabiri jinsi ambavyo siku zetu zingekuwa.

Wafuasi wa Yesu Wauliza Swali Lenye Maana

Ni lazima wafuasi wa Yesu walishangaa. Yesu alikuwa ametoka tu kuwaambia waziwazi, kwamba majengo ya hekalu la Yerusalemu yenye kuvutia yangeharibiwa kabisa! Utabiri huo ulikuwa wenye kustaajabisha. Upesi baadaye, walipokuwa wameketi juu ya Mlima wa Mizeituni, wanne kati ya wanafunzi walimwuliza Yesu hivi: “Tuambie, Ni wakati gani mambo haya yatakuwa, nayo itakuwa ni nini ishara ya kuwapo kwako na ya umalizio wa mfumo wa mambo?” (Mathayo 24:3; Marko 13:1-4) Wawe waling’amua au la, jibu la Yesu lingekuwa na matumizi zaidi ya moja.

Uharibifu wa hekalu la Yerusalemu na mwisho wa mfumo wa mambo wa Kiyahudi haukuwa sawa na wakati wa kuwapo kwa Kristo na wa umalizio wa mfumo wa mambo wa ulimwengu mzima. Hata hivyo, katika jibu lake refu, Yesu alizungumzia kwa ustadi sehemu hizi zote za hilo swali. Aliwaambia jinsi ambavyo mambo yangekuwa kabla ya uharibifu wa Yerusalemu; aliwaambia pia mambo ya kutarajia ulimwenguni wakati wa kuwapo kwake, wakati angekuwa akitawala akiwa Mfalme mbinguni na angekuwa karibu kukomesha mfumo wa mambo wa ulimwengu mzima.

Mwisho wa Yerusalemu

Kwanza fikiria yale aliyosema Yesu juu ya Yerusalemu na hekalu lalo. Miongo zaidi ya mitatu mapema, alitabiri wakati wa magumu mabaya kwa mojawapo ya majiji makubwa zaidi ulimwenguni. Ona hasa maneno yake yaliyorekodiwa kwenye Luka 21:20, 21: “Mwonapo Yerusalemu limezingirwa na majeshi yaliyopiga kambi, ndipo jueni kwamba kufanywa ukiwa kwalo kumekaribia. Ndipo waacheni wale walio katika Yudea waanze kukimbia hadi kwenye milima, na waacheni wale walio katikati yalo waondoke, na waacheni wale walio katika sehemu za mashambani wasiingie ndani yalo.” Ikiwa Yerusalemu lingezungukwa, kuzingirwa na majeshi yaliyopiga kambi, “wale walio katikati yalo” wangeweza ‘kuondokaje’ tu, kama vile Yesu alivyokuwa ameamuru? Kwa wazi, Yesu alikuwa akidokeza kwamba kipindi chenye fursa kingetokea. Je, kilitokea?

Mwaka wa 66 W.K., majeshi ya Waroma chini ya amri ya Sesho Galo yalikuwa yameyarudisha majeshi ya uasi ya Kiyahudi Yerusalemu na kuyafungia jijini humo. Waroma hata walilipiga jiji hilo lenyewe hata wakafikia ukuta wa hekalu. Lakini ndipo Galo alipoyaelekeza majeshi yake yafanye jambo la kushangaza kikweli. Aliyaamuru yaondoke! Kwa kusisimuka askari-jeshi Wayahudi walianza kufuatia na kudhuru maadui wao Waroma waliokuwa wakikimbia. Hivyo, kipindi chenye fursa alichotabiri Yesu kikatokea. Wakristo wa kweli walitii onyo lake wakatoka Yerusalemu. Huo ulikuwa uamuzi wenye hekima, kwa kuwa miaka minne tu baadaye, Majeshi ya Waroma yalikuwa yamerudi, yakiongozwa na Jemadari Tito. Wakati huu kuponyoka kusingewezekana.

Majeshi ya Waroma yalizunguka Yerusalemu tena; yalijenga boma lenye miti iliyochongoka kulizingira. Yesu alikuwa ametabiri hivi kuhusu Yerusalemu: “Siku zitakuja juu yako wakati maadui wako watakapojenga kukuzunguka wewe boma lenye miti iliyochongoka nao watakuzunguka na kukutaabisha kutoka kila upande.”a (Luka 19:43) Upesi, Yerusalemu lilianguka; hekalu lalo tukufu likafanywa magofu yenye kufuka moshi. Maneno ya Yesu yalitimizwa kabisa!

Lakini Yesu alikuwa akifikiria mengi kuliko uharibifu huo wa Yerusalemu. Wanafunzi wake walikuwa wamemwuliza pia juu ya ishara ya kuwapo kwake. Wakati huo wao hawakujua, lakini hilo lilirejezea wakati ambapo angewekwa atawale akiwa Mfalme mbinguni. Alitabiri nini?

Vita Katika Siku za Mwisho

Ukisoma Mathayo sura ya 24 na ya 25, Marko sura ya 13, na Luka sura ya 21, utaona uthibitisho wa wazi wa kwamba Yesu alikuwa akizungumzia enzi yetu wenyewe. Alitabiri wakati wa vita—si “vita na ripoti za vita” tu ambazo zimeiharibu historia ya binadamu sikuzote bali vita vinavyohusisha ‘taifa dhidi ya taifa na ufalme dhidi ya ufalme’—ndiyo, vita vikubwa vya kimataifa.—Mathayo 24:6-8.

Fikiria kidogo jinsi ambavyo vita imebadilika katika karne yetu. Wakati ambapo vita ilimaanisha kule kupambana tu kwa majeshi yenye kuwakilisha mataifa mawili yanayopingana, kukatakata kwa kutumia vitara au hata kupigana risasi katika uwanja wa vita, hilo lilikuwa jambo baya vya kutosha. Lakini katika 1914 ile Vita Kubwa ilitokea. Taifa moja lilifuata jingine mfululizo katika huo mteketeo mkubwa—vita ya kwanza ya tufeni pote. Silaha za kujiendesha zenyewe ziliundwa ili kuua watu wengi zaidi na kutoka mbali zaidi. Bunduki mimina-risasi zilifyatua risasi kwa matokeo yenye kutisha; gesi ya mustard ilichoma, ikatesa, ikaharibu viungo, na kuwaua maelfu ya askari-jeshi; vifaru viliingia kati ya majeshi ya adui vikinguruma, bunduki zavyo kubwa zikifyatua risasi. Ndege na nyambizi zilitumiwa pia—zikiwa mwanzo tu wa silaha mbaya zaidi za wakati ujao.

Vita ya Ulimwengu 2 ilifanya mambo yasiyowazika—kwa kweli ilifanya ya kwanza ionekane kuwa ndogo sana, ikiua mamilioni mengi ya watu. Meli kubwa za kubebea ndege, zikiwa kama majiji ya kuelea, zilipita huku na huku baharini na kutokeza ndege ili kurusha mabomu kutoka hewani juu ya adui walio shabaha. Nyambizi zilifyatua risasi kubwa majini na kuzamisha meli za adui. Na mabomu ya atomu yaliangushwa, yakiua maelfu ya watu kwa kila pigo! Sawa tu na vile Yesu alivyotoa unabii, kwa kweli kumekuwa na “mambo ya kuonwa yenye kutia hofu” yenye kutia alama enzi hii ya vita.—Luka 21:11.

Je, vita imepungua tangu Vita ya Ulimwengu 2? Sivyo hata kidogo. Nyakati nyingine vita vingi huendelea kwa mshindo mkubwa katika mwaka mmoja—hata katika mwongo huu wa 1990—vikiua mamilioni ya watu. Na kumekuwa na badiliko katika wale wanaouawa hasa. Wafu si askari-jeshi tu tena. Leo, walio wengi wa wale wanaokufa vitani—kwa kweli, zaidi ya asilimia 90 kati yao—ni raia.

Sehemu Nyingine za Ishara

Vita ni mojawapo tu ya sehemu ya ishara ambayo Yesu alitaja. Alionya pia kwamba kungekuwa na “upungufu wa chakula.” (Mathayo 24:7) Na ndivyo ambavyo imekuwa, ingawa kinyume cha hilo dunia inatokeza chakula kingi kuliko kinachohitajiwa ili kulisha wanadamu wote, ingawa sayansi ya kilimo imeendelea zaidi ya wakati mwingine wowote katika historia ya binadamu, ingawa usafiri wa haraka na ulio bora unapatikana ili kusafirisha chakula popote pale ulimwenguni. Yajapokuwa mambo hayo yote, karibu sehemu moja ya tano ya wakazi wa ulimwengu huu huwa na njaa kila siku.

Yesu alitabiri pia kwamba “katika mahali pamoja baada ya pengine” kungekuwa na “magonjwa ya kuambukiza.” (Luka 21:11) Tena, enzi yetu imeona hali ya kinyume iliyo ajabu—utunzi bora zaidi wa kitiba kuliko wakati mwingine wowote, mafanikio ya kitekinolojia, chanjo za kuzuia magonjwa mengi ya kawaida; hata hivyo magonjwa ya kuambukiza yameongezeka kwa njia isiyo na kifani. Homa ya Kihispania ilifuata upesi baada ya Vita ya Ulimwengu 1 ikaua watu wengi kuliko waliouawa na hiyo vita. Ugonjwa huo ulikuwa wenye kuambukiza sana hivi kwamba katika majiji kama vile New York, watu waliweza kutozwa faini au kufungwa jela kwa sababu ya kupiga chafya tu! Leo, kansa na ugonjwa wa moyo huua mamilioni ya watu kila mwaka—magonjwa halisi ya kuambukiza. Na UKIMWI waendelea kusababisha kifo, hasa ukiwa hauwezi kutibiwa na sayansi ya kitiba.

Ilhali Yesu alizungumzia siku za mwisho kwa habari hasa ya hali zenye kuenea za kihistoria na za kisiasa, mtume Paulo alikazia matatizo ya kijamii na mitazamo yenye kuenea. Aliandika hivi, kwa sehemu: “Jua hili, kwamba katika siku za mwisho nyakati za hatari zilizo ngumu kushughulika nazo zitakuwa hapa. Kwa maana watu watakuwa wenye kujipenda wenyewe, . . . wasio waaminifu-washikamanifu, wasio na shauku ya kiasili, wasiotaka upatano wowote, . . . wasio na hali ya kujidhibiti, wakali, wasio na upendo wa wema, wasaliti, wenye vichwa vigumu, wenye kututumuka kwa kiburi, wenye kuzipenda raha badala ya kuwa wapenda-Mungu.”—2 Timotheo 3:1-5.

Je, umesikia mambo kama hayo? Fikiria sehemu moja tu ya uharibifu wa kijamii katika ulimwengu wa leo—kuvunjika kwa familia. Ongezeko kubwa la nyumba zilizovunjika, wenzi wanaopigwa, watoto wanaotumiwa vibaya, na wazazi wazee-wazee wanaotendwa vibaya—hayo mambo yaonyesha kama nini kwamba watu hawana “shauku ya kiasili,” ni “wakali,” na hata “wasaliti,” “wasio na upendo wa wema”! Ndiyo, tunaona vitabia hivyo kwa kiwango kinachoenea sana leo.

Je, Kizazi Chetu Ndicho Kilichotabiriwa?

Lakini huenda ukataka kujua, ‘Je, hali hizi hazijawa zenye kuwakumba wanadamu sikuzote? Tunajuaje kwamba kizazi chetu cha kisasa ni kile kilichotabiriwa katika unabii huo mbalimbali wa kale?’ Acheni tuchunguze pande tatu za uthibitisho zinazothibitisha kwamba Yesu alikuwa akizungumzia wakati wetu.

Kwanza, ingawa kulikuwa na utimizo mdogo, wa mapema katika uharibifu wa Yerusalemu na hekalu lalo, bila shaka maneno ya Yesu yalielekeza kwenye wakati ujao baada ya wakati huo. Miaka ipatayo 30 baada ya yale mabadiliko ya mambo yaliyoharibu Yerusalemu, Yesu alimpa mtume Yohana aliyezeeka, ono lililoonyesha kwamba hali zilizotolewa unabii—vita, njaa kuu, ugonjwa wa kuambukiza, na kifo ambacho hutokea—zingewasili ulimwenguni pote wakati ujao. Ndiyo, taabu hizo zingetukia, si mahali pamoja tu, bali “katika dunia” kwa ujumla.—Ufunuo 6:2-8.

Pili, katika karne hii sehemu fulani za ishara ya Yesu zinatimizwa kwa kadiri kamili zaidi. Kwa kielelezo, je, vita vyaweza kuwa vibaya kuliko vile vimekuwa tangu 1914? Ikiwa kungekuwa na Vita ya Ulimwengu 3, na nchi zote za leo zilizo na silaha za nyukilia zikitumia silaha zazo, yamkini tokeo lingeipata dunia hii ikiwa ukiwa ulioungua ukawa makaa—na wanadamu wakiwa wametoweka kabisa. Vivyo hivyo, Ufunuo 11:18 lilitabiri kwamba katika siku hizi wakati ambapo mataifa ni wenye “hasira ya kisasi,” wanadamu wangekuwa ‘wakiiangamiza dunia.’ Kwa mara ya kwanza katika historia, uchafuzi na kushuka hali kwa mazingira kunatisha sasa kukalika kwenyewe kwa sayari hii! Kwa hiyo sehemu hii pia inapata utimizo wayo kwa kiwango kamili au karibu na kiwango kamili. Je, vita na uchafuzi kwa kweli zingezidi kuwa mbaya hadi mwanadamu ajiharibu mwenyewe na sayari hii? La; kwa kuwa Biblia yenyewe hutangaza kwamba dunia itadumu milele, ikikaliwa na wanadamu wenye mioyo minyoofu.—Zaburi 37:29; Mathayo 5:5.

Tatu, ishara ya siku za mwisho ni yenye kusadikisha hasa inapochukuliwa kwa ujumla. Kwa ujumla, tunapofikiria sehemu ambazo Yesu alitaja katika zile Gospeli tatu, yale katika maandishi ya Paulo, na yale katika Ufunuo, ishara hiyo ina sehemu nyingi. Huenda mtu akachambua juu yazo moja-moja, akibisha kwamba enzi nyingine zimepatwa na matatizo kama hayo, lakini tuchunguzapo hizo zote pamoja, zinaelekeza kwa wazi kwenye enzi moja tu—yetu wenyewe.

Lakini, hilo lamaanisha nini? Kwamba Biblia inafafanua tu enzi yetu kuwa wakati mbaya sana, usio na tumaini? La hasha!

Habari Njema

Mojawapo ya sehemu zenye kutokeza zaidi za ishara ya siku za mwisho imerekodiwa kwenye Mathayo 24:14: “Habari njema hii ya ufalme itahubiriwa katika dunia yote inayokaliwa kwa ajili ya kuwa ushahidi kwa mataifa yote; na ndipo mwisho utakapokuja.” Katika karne hii, Mashahidi wa Yehova wamefanya kazi ya kipekee katika historia ya binadamu. Wamekubali ujumbe wa Biblia juu ya Ufalme wa Yehova Mungu—huo ni nini, jinsi unavyotawala, na yale utakayotimiza—na wameeneza ujumbe huo kotekote duniani. Wamechapisha fasihi juu ya habari hii katika lugha zaidi ya 300 na kuwapelekea watu nyumbani kwao au barabarani au kwenye mahali pao pa biashara katika karibu kila nchi duniani.

Kwa kufanya hivyo, wamekuwa wakitimiza unabii huo. Lakini wamekuwa pia wakieneza tumaini. Ona kwamba Yesu aliita hiyo “habari njema,” si habari mbaya. Hiyo ingeweza kuwaje hivyo katika nyakati hizi zenye giza? Kwa sababu ujumbe mkuu wa Biblia hauhusu jinsi mambo yatakavyokuwa mabaya mwishoni mwa ulimwengu huu wa zamani. Ujumbe wayo mkuu wahusu Ufalme wa Mungu, na Ufalme huo waahidi jambo lenye kuthaminiwa sana mioyoni mwa kila binadamu apendaye amani—ukombozi.

Ukombozi ni nini hasa, nawe waweza kuupataje? Tafadhali chunguza makala zifuatazo juu ya habari hii.

[Maelezo ya Chini]

[Blabu katika ukurasa wa 5]

Watu wanatafuta majibu kwa maswali yenye kusumbua kama, Kwa nini mambo ni mabaya sana? Wanadamu wanaelekea wapi?

[Blabu katika ukurasa wa 6]

Leo, asilimia zaidi ya 90 wanaokufa vitani ni raia

[Picha katika ukurasa wa 7]

Unabii wa Yesu juu ya uharibifu wa Yerusalemu ulitimizwa kabisa