“Mwacheni Msomaji Atumie Ufahamu”

“Mwonapo mara hiyo kitu chenye kuchukiza sana ambacho husababisha ukiwa . . . kikiwa kimesimama katika mahali patakatifu, . . . ndipo waacheni wale walio katika Yudea waanze kukimbilia milimani.”—MATHAYO 24:15, 16.

1. Onyo alilotoa Yesu kwenye Luka 19:43, 44 lilikuwa na matokeo gani?

KUTAHADHARISHWA kuhusu maafa fulani yanayokaribia kwaweza kutusaidia kuyaepuka. (Mithali 22:3) Kwa hiyo, wazia hali ya Wakristo jijini Yerusalemu baada ya shambulio la Waroma mwaka wa 66 W.K. Yesu alikuwa ameonya kwamba jiji hilo lingezingirwa na kuharibiwa. (Luka 19:43, 44) Wayahudi wengi walimpuuza. Lakini wanafunzi wake walitii onyo lake. Matokeo ni kwamba waliokolewa kutoka kwa maafa ya mwaka wa 70 W.K.

2, 3. Kwa nini tupendezwe na unabii wa Yesu uliorekodiwa kwenye Mathayo 24:15-21?

² Katika unabii ambao pia unatuhusu leo, Yesu alitoa muhtasari wa ishara yenye mambo mengi, yaliyotia ndani vita, upungufu wa chakula, matetemeko ya dunia, magonjwa ya kuambukiza, na kunyanyaswa kwa Wakristo wanaohubiri juu ya Ufalme wa Mungu. (Mathayo 24:4-14; Luka 21:10-19) Yesu pia alitoa kidokezi ambacho kingewasaidia wanafunzi wake wajue kwamba mwisho uko karibu—‘kitu chenye kuchukiza sana ambacho husababisha ukiwa kikiwa kimesimama katika mahali patakatifu.’ (Mathayo 24:15) Acheni tuyachunguze tena maneno hayo yenye maana ili tuone jinsi yawezavyo kuathiri maisha zetu wakati huu na wakati ujao.

³ Baada ya kutoa muhtasari wa ishara hiyo, Yesu alisema hivi: “Mwonapo mara hiyo kitu chenye kuchukiza sana ambacho husababisha ukiwa, kama kilivyosemwa kupitia Danieli nabii, kikiwa kimesimama katika mahali patakatifu, (mwacheni msomaji atumie ufahamu,) ndipo waacheni wale walio katika Yudea waanze kukimbilia milimani. Mwacheni mtu aliye juu ya paa ya nyumba asiteremke kuzichukua mali kutoka katika nyumba yake; na mwacheni mtu aliye katika shamba asirudi kwenye nyumba kuchukua vazi lake la nje. Ole wao wanawake wenye mimba na wale wanaonyonyesha mtoto mchanga sana katika siku hizo! Fulizeni kusali kwamba kimbio lenu lisipate kutukia wakati wa majira ya baridi kali, wala siku ya sabato; kwa maana ndipo kutakuwa na dhiki kubwa ya namna ambayo haijapata kutukia tangu mwanzo wa ulimwengu.”—Mathayo 24:15-21.

4. Ni nini kionyeshacho kwamba Mathayo 24:15 lilipata utimizo katika karne ya kwanza?

⁴ Masimulizi ya Marko na Luka yanaandaa mambo ya ziada. Mahali ambapo Mathayo anatumia fungu “kikiwa kimesimama katika mahali patakatifu,” andiko la Marko 13:14 lasema “kikiwa kimesimama ambapo hakipaswi.” Andiko la Luka 21:20 laongezea hayo maneno ya Yesu: “Wakati mwonapo Yerusalemu limezingirwa na majeshi yaliyopiga kambi, ndipo jueni kwamba kufanywa ukiwa kwalo kumekaribia.” Hilo latusaidia kujua kuwa utimizo wa kwanza ulihusisha shambulio la Waroma dhidi ya Yerusalemu na hekalu lake—mahali patakatifu kwa Wayahudi lakini mahali pasipo patakatifu tena kwa Yehova—ambalo lilianza mwaka wa 66 W.K. Ukiwa kamili ulitukia wakati Waroma walipoliharibu jiji pamoja na hekalu mwaka wa 70 W.K. Ni nini kilichokuwa “kitu chenye kuchukiza sana” wakati huo? Nacho ‘kilisimamaje mahali patakatifu’? Majibu kwa maswali hayo yatasaidia katika kubainisha utimizo wa leo.

5, 6. (a) Ni kwa nini wasomaji wa Danieli sura ya 9 wangehitaji ufahamu? (b) Unabii wa Yesu kuhusu “kitu chenye kuchukiza sana” ulitimizwaje?

⁵ Yesu aliwasihi wasomaji watumie ufahamu. Wasomaji wa nini? Yamkini ni wasomaji wa Danieli sura ya 9. Hapo twaona unabii unaoonyesha wakati ambapo Mesiya angetokea na pia kutabiri kwamba ‘angekatiliwa mbali’ baada ya miaka mitatu na nusu. Unabii huo unasema hivi: “Na juu ya bawa la machukizo atakuja mumoja anayefanya ukiwa; na hata kwa mwisho gazabu iliyokusudiwa itamwangwa juu yake mwenye kuharibu.” (Italiki ni zetu.)—Danieli 9:26, 27, Zaire Swahili Bible; ona pia Danieli 11:31; 12:11.

⁶ Wayahudi walidhani kwamba unabii huo ulirejezea kule kuchafuliwa kwa hekalu na Antiokasi wa Nne karibu miaka 200 mapema. Hata hivyo, Yesu alionyesha jambo tofauti, akisihi kwamba ufahamu utumiwe kwa sababu “kitu chenye kuchukiza sana” kilikuwa bado hakijatokea na kusimama katika “mahali patakatifu.” Ni wazi kwamba Yesu alikuwa akilirejezea jeshi la Waroma ambalo lingekuja mwaka wa 66 W.K. likiwa na bendera za kipekee. Bendera za aina hiyo, ambazo zilikuwa zimetumika kwa muda mrefu, zilikuwa sanamu hasa, nazo ziliwachukiza sana Wayahudi.a Ingawa hivyo, Waroma ‘wangesimama mahali patakatifu’ wakati gani? Hilo lilitukia wakati jeshi la Waroma, likiwa na bendera zake, liliposhambulia Yerusalemu na hekalu lake, ambalo Wayahudi waliliona kuwa takatifu. Waroma hata walianza kufukua ukuta kwenye eneo la hekalu. Kwa kweli, kile ambacho kilikuwa chukizo kwa muda mrefu sasa kilisimama mahali patakatifu!—Isaya 52:1; Mathayo 4:5; 27:53; Matendo 6:13.

“Kitu Chenye Kuchukiza Sana” cha Leo

7. Ni unabii gani wa Yesu unaotimizwa wakati wetu?

⁷ Tangu Vita ya Ulimwengu ya Kwanza, tumeona utimizo mkubwa zaidi wa ishara ya Yesu iliyorekodiwa katika Mathayo sura ya 24. Ingawa hivyo, yakumbuke maneno yake: “Mwonapo mara hiyo kitu chenye kuchukiza sana ambacho husababisha ukiwa . . . kikiwa kimesimama katika mahali patakatifu, . . . ndipo waacheni wale walio katika Yudea waanze kukimbilia milimani.” (Mathayo 24:15, 16) Sehemu hii ya unabii huo lazima itimizwe wakati wetu pia.

8. Kwa miaka mingi, Mashahidi wa Yehova wamekitambuaje “kitu chenye kuchukiza sana” cha leo?

⁸ Gazeti la Mnara wa Mlinzi la Januari 1, 1921, (la Kiingereza) liliukazia unabii huo kuhusiana na matukio katika Mashariki ya Kati, hivyo likionyesha uhakika wa watumishi wa Yehova kwamba unabii huo ungetimizwa. Kisha, katika toleo lake (la Kiingereza) la Desemba 15, 1929, kwenye ukurasa wa 374, Mnara wa Mlinzi lilifafanua kwa kusema hivi: “Mwelekeo wote wa Ushirika wa Mataifa ni kuwageuza watu wamwache Mungu na Kristo pia, na kwa hiyo huo ni kitu chenye kusababisha ukiwa, chombo cha Shetani, na chukizo machoni pa Mungu.” Hivyo, “kitu chenye kuchukiza sana” kilitokea mwaka wa 1919. Baadaye, Ushirika huo uliupisha Umoja wa Mataifa. Kwa muda mrefu, Mashahidi wa Yehova wameyafichua hayo mashirika ya kibinadamu ya amani kuwa ni yenye kuchukiza machoni pa Mungu.

9, 10. Uelewevu wa mapema kuhusu dhiki kubwa uliathirije maoni yetu juu ya wakati ambapo “kitu chenye kuchukiza sana” kingesimama katika mahali patakatifu?

⁹ Makala iliyotangulia ilitoa muhtasari wa maoni yaliyobainishwa ya sehemu kubwa ya Mathayo sura ya 24 na 25. Je, ubainishaji fulani wafaa kuhusu ‘kitu chenye kuchukiza sana kikiwa kimesimama mahali patakatifu’? Yaonekana hivyo. Unabii wa Yesu unahusisha kwa ukaribu maneno “kikiwa kimesimama katika mahali patakatifu” na kufyatuka kwa “dhiki” iliyotabiriwa. Hivyo basi, hata ingawa “kitu chenye kuchukiza sana” kimekuwepo kwa muda mrefu, uhusiano uliopo baina ya kitu hicho ‘kusimama katika mahali patakatifu’ na dhiki kubwa wapasa uathiri maoni yetu. Kwa njia gani?

¹⁰ Wakati mmoja, watu wa Mungu walielewa kwamba awamu ya kwanza ya dhiki kubwa ilianza mwaka wa 1914 na kwamba sehemu ya mwisho ingefuata wakati wa pigano la Har–Magedoni. (Ufunuo 16:14, 16; linganisha gazeti la Mnara wa Mlinzi la Aprili 1, 1939, ukurasa wa 110, la Kiingereza.) Kwa sababu hiyo, twaweza kuelewa ni kwa nini wakati mmoja ilidhaniwa kwamba “kitu chenye kuchukiza sana” cha baadaye lazima kiwe kilisimama katika mahali patakatifu punde tu baada ya Vita ya Ulimwengu ya Kwanza.

11, 12. Katika mwaka wa 1969, ni maoni gani yaliyorekebishwa kuhusu dhiki kubwa yalitolewa?

¹¹ Hata hivyo, tumeyaona mambo kwa njia tofauti katika miaka ya baadaye. Siku ya Alhamisi, Julai 10, 1969, kwenye Mkusanyiko wa Kimataifa wa “Amani Duniani” katika Jiji la New York, F. W. Franz, aliyekuwa makamu msimamizi wa Watch Tower Bible and Tract Society, alitoa hotuba yenye kusisimua sana. Akipitia uelewevu wa hapo awali wa unabii wa Yesu, Ndugu Franz alisema hivi: “Ilielezwa kwamba ‘dhiki kubwa’ ilikuwa imeanza mwaka wa 1914 W.K. na kwamba haikuruhusiwa iendelee mpaka mwisho, lakini Mungu alisimamisha Vita ya Ulimwengu ya Kwanza mwezi wa Novemba, 1918. Tangu wakati huo na kuendelea Mungu alikuwa akiruhusu muda fulani kwa ajili ya utendaji wa mabaki watiwa-mafuta waliochaguliwa kabla hajaachilia sehemu ya mwisho ya ‘dhiki kubwa’ ianze tena kwenye pigano la Har–Magedoni.”

¹² Kisha, maelezo yaliyorekebishwa kwa njia kubwa yakatolewa: “Kulingana na matukio ya karne ya kwanza, . . . ‘dhiki kubwa’ iliyo halisi haikuanza mwaka wa 1914 W.K. Badala yake, kile kilicholipata Yerusalemu la ufananisho mwaka wa 1914 hadi 1918 kilikuwa tu ‘mwanzo wa maumivu makali ya ghafula ya taabu’ . . . ‘Dhiki kubwa’ ya namna ambayo haitatukia tena bado iko mbele, kwa kuwa yamaanisha kuharibiwa kwa milki ya ulimwengu ya dini isiyo ya kweli (kutia ndani Jumuiya ya Wakristo) ikifuatiwa na ‘vita ya siku kubwa ya Mungu Mweza-Yote’ kwenye Har–Magedoni.” Hilo lilimaanisha kwamba dhiki kubwa yote ilikuwa bado iko mbele.

13. Kwa nini ni jambo la akili kusema kwamba “kitu chenye kuchukiza sana” ‘kitasimama mahali patakatifu’ wakati ujao pia?

¹³ Hilo linahusiana moja kwa moja na kufahamu wakati ambapo “kitu chenye kuchukiza sana” kinaposimama katika mahali patakatifu. Kumbuka yaliyotendeka katika karne ya kwanza. Waroma walishambulia Yerusalemu mwaka wa 66 W.K., lakini waliondoka kwa ghafula, hatua ambayo iliruhusu “mwili” wa Kikristo kuokoka. (Mathayo 24:22) Kulingana na hayo, twatarajia dhiki kubwa ianze hivi karibuni, lakini itafupishwa kwa sababu ya wachaguliwa wa Mungu. Ona hoja hii ya msingi: Katika kiolezo cha kale, ‘kitu chenye kuchukiza sana kikiwa kimesimama katika mahali patakatifu’ kilihusishwa na shambulio la Waroma wakiongozwa na Jenerali Galo mwaka wa 66 W.K. Mlinganisho wa sasa wa shambulio hilo—kufyatuka kwa dhiki kubwa—ungali mbele. Kwa hiyo, yaonekana kwamba “kitu chenye kuchukiza sana ambacho husababisha ukiwa,” ambacho kimekuwapo tangu mwaka wa 1919, bado hakijasimama katika mahali patakatifu.b Hilo litatukiaje? Nasi twaweza kuathiriwaje?

Shambulio la Wakati Ujao

14, 15. Ufunuo sura ya 17 hutusaidiaje kuelewa matukio yanayoongoza kwenye Har–Magedoni?

¹⁴ Kitabu cha Ufunuo chafafanua shambulio la wakati ujao lenye kusababisha uharibifu juu ya dini isiyo ya kweli. Sura ya 17 yatoa muhtasari wa hukumu ya Mungu dhidi ya “Babiloni Mkubwa, mama wa makahaba”—milki ya ulimwengu ya dini isiyo ya kweli. Jumuiya ya Wakristo hutimiza sehemu muhimu nayo hudai kwamba ina uhusiano wa kiagano na Mungu. (Linganisha Yeremia 7:4.) Kwa muda mrefu, dini zisizo za kweli, kutia ndani Jumuiya ya Wakristo, zimekuwa na uhusiano haramu pamoja na “wafalme wa dunia,” lakini uhusiano huo utaisha wakati wa kuharibiwa kwa dini hizo. (Ufunuo 17:2, 5) Ni nani atakayeziharibu?

¹⁵ Ufunuo huonyesha “hayawani-mwitu wa rangi-nyekundu-nyangavu” ambaye anakuwapo kwa wakati fulani, anatoweka, kisha anarudi. (Ufunuo 17:3, 8) Watawala wa ulimwengu humtegemeza hayawani huyo. Mambo yaliyo katika unabii huo yatusaidia kumtambulisha hayawani huyo wa ufananisho kuwa ni shirika la amani ambalo lilitokea mwaka wa 1919 likiwa Ushirika wa Mataifa (“kitu chenye kuchukiza sana”), na ambalo sasa ni Umoja wa Mataifa. Ufunuo 17:16, 17 huonyesha kwamba Mungu bado atatia mioyoni mwa watawala fulani ambao ni mashuhuri katika “hayawani” huyu ili kuitia ukiwa milki ya ulimwengu ya dini isiyo ya kweli. Shambulio hilo ndiyo alama ya kufyatuka kwa dhiki kubwa.

16. Ni mambo gani yanayotukia kuhusu dini yanayofaa kuangaliwa?

¹⁶ Kwa kuwa mwanzo wa dhiki kubwa bado ni wa wakati ujao, je, kule ‘kusimama katika mahali patakatifu’ kungali kuko mbele yetu? Yaonekana hivyo. Ingawa “kitu chenye kuchukiza sana” kilijitokeza mapema karne hii na kwa hivyo kimekuwepo kwa miongo mingi, hicho kitasimama “katika mahali patakatifu” kwa njia ya kipekee hivi karibuni. Kama vile lazima iwe wafuasi wa Kristo wa karne ya kwanza waliangalia kwa makini jinsi ambavyo kule ‘kusimama katika mahali patakatifu’ kungetokea, ndivyo na Wakristo wa siku hizi wanavyofanya. Kwa hakika itabidi tungojee utimizo halisi ili tujue mambo yote. Ingawa hivyo, ni jambo linalofaa kuangaliwa kwamba tayari kuna uhasama unaoongezeka dhidi ya dini katika nchi fulani. Wanasiasa fulani, wakishirikiana na watu ambao hapo awali walikuwa Wakristo lakini wakaacha imani ya kweli, wanaendeleza uhasama dhidi ya dini kwa jumla na hasa dhidi ya Wakristo wa kweli. (Zaburi 94:20, 21; 1 Timotheo 6:20, 21) Basi, hata sasa mamlaka za kisiasa “zi[n]apigana na Mwana-Kondoo,” na kama vile andiko la Ufunuo 17:14 lionyeshavyo, pigano hili litazidi kupamba moto. Ingawa hawawezi kumshambulia kihalisi Mwana-Kondoo wa Mungu—Yesu Kristo katika hali yake iliyokwezwa, yenye utukufu—wao watazidi kuwapinga vikali waabudu wa kweli wa Mungu, hasa “watakatifu” wake. (Danieli 7:25; linganisha Waroma 8:27; Wakolosai 1:2; Ufunuo 12:17.) Tuna uhakikisho wa kimungu kuwa Mwana-Kondoo na wale walio pamoja naye watashinda.—Ufunuo 19:11-21.

17. Twaweza kusema nini, bila kutilia mkazo kauli, kuhusu jinsi ambavyo “kitu chenye kuchukiza sana” kitakavyosimama katika mahali patakatifu?

¹⁷ Tunajua kwamba ukiwa waingojea dini isiyo ya kweli. Babiloni Mkubwa “amelewa damu ya watakatifu” naye ametenda kama malkia, lakini kuharibiwa kwake ni hakika. Uvutano usio safi ambao amekuwa nao juu ya wafalme wa dunia utabadilika kwa njia yenye kutazamisha wakati uhusiano huo ugeukapo kuwa chuki yenye jeuri kutoka kwa zile ‘pembe kumi na hayawani-mwitu.’ (Ufunuo 17:6, 16; 18:7, 8) Wakati “hayawani-mwitu wa rangi-nyekundu-nyangavu” ashambuliapo kahaba huyo, “kitu chenye kuchukiza sana” kitakuwa kikisimama kwa njia yenye kutisha mahali pa Jumuiya ya Wakristo paitwapo eti mahali patakatifu.c Kwa hiyo ukiwa utaanzia kwa Jumuiya ya Wakristo isiyo na imani, inayojifanya kuwa takatifu.

‘Kuanza Kukimbia’—Jinsi Gani?

18, 19. Ni sababu zipi zimetolewa kuonyesha kwamba “kukimbilia milimani” hakutamaanisha kubadili dini?

¹⁸ Baada ya kutabiri kuhusu ‘kitu chenye kuchukiza sana kikisimama katika mahali patakatifu,’ Yesu aliwaonya wenye ufahamu wachukue hatua. Je, alimaanisha kwamba kufikia wakati huo wa mwisho—wakati ambapo “kitu chenye kuchukiza sana” “kikiwa kimesimama katika mahali patakatifu”—watu wengi wataikimbia dini isiyo ya kweli na kujiunga na ibada ya kweli? Sivyo. Ufikirie utimizo wa kwanza. Yesu alisema hivi: “Waacheni wale walio katika Yudea waanze kukimbilia milimani. Mwacheni mtu aliye juu ya paa ya nyumba asiteremke, wala asiingie ndani kuchukua kitu chochote kutoka nyumbani mwake; na mwacheni mtu aliye katika shamba asirudi kwa mambo yaliyo nyuma kuchukua vazi lake la nje. Ole wao wanawake wenye mimba na wale wanaonyonyesha kitoto kichanga katika siku hizo! Fulizeni kusali kwamba isipate kutukia wakati wa majira ya baridi kali.”—Marko 13:14-18.

¹⁹ Yesu hakusema kwamba ni wale waliomo Yerusalemu pekee ndio wangehitaji kuondoka, kana kwamba hoja yake ni kuwa walihitaji kutoka katika kitovu cha ibada ya Kiyahudi; wala onyo lake halikutaja kuhusu kubadili dini—kuikimbia isiyo ya kweli na kujiunga na ya kweli. Bila shaka wanafunzi wa Yesu hawakuhitaji onyo lolote juu ya kukimbia kutoka dini moja hadi nyingine; kwa kuwa walikuwa tayari ni Wakristo wa kweli. Nalo shambulio la mwaka wa 66 W.K. halikuwachochea watu wenye kufuata dini ya Kiyahudi huko Yerusalemu na Yudea yote waache dini hiyo na kuukubali Ukristo. Profesa Heinrich Graetz asema kwamba wale waliowafukuza Waroma wenye kukimbia walirudi jijini: “Wazeloti walirudi Yerusalemu (Oktoba tarehe 8), huku wakiimba nyimbo za vita zenye shangwe, mioyo yao ikiwa imefurika kwa tumaini lenye shangwe ya kupata uhuru na kujitegemea. . . . Je, si Mungu alikuwa amewasaidia kwa rehema kama vile alivyowasaidia baba zao wa zamani? Wazeloti hawakuogopa mambo ya wakati ujao.”

20. Wanafunzi wa mapema wa Yesu waliitikiaje onyo la Yesu la kukimbilia milimani?

²⁰ Basi, idadi ndogo kwa kulinganisha, ya wachaguliwa wa wakati huo ilichukuaje hatua kulingana na shauri la Yesu? Kwa kuondoka Yudea na kukimbilia milimani ng’ambo ya Yordani, wao walionyesha kwamba hawakuwa sehemu ya mfumo wa Kiyahudi, kisiasa wala kidini. Waliacha mashamba na nyumba, hata hawakukusanya mali zao kutoka katika nyumba zao. Huku wakiwa na uhakika katika ulinzi na utegemezo wa Yehova, walitanguliza ibada yake kuliko kitu kingine chochote ambacho kingeonekana kuwa muhimu.—Marko 10:29, 30; Luka 9:57-62.

21. Ni nini ambacho hatuhitaji kutarajia wakati “kitu chenye kuchukiza sana” kishambuliapo?

²¹ Sasa, ebu ufikirie utimizo ulio mkubwa zaidi. Kwa miongo mingi, tumekuwa tukiwasihi watu waondoke katika dini isiyo ya kweli na kujiunga na ibada ya kweli. (Ufunuo 18:4, 5) Mamilioni ya watu wamefanya hivyo. Unabii wa Yesu hauonyeshi kwamba mara tu dhiki kubwa ifyatukapo, idadi kubwa ya watu itajiunga na ibada ya kweli; kwa hakika, Wayahudi wengi hawakugeuza imani yao mwaka wa 66 W.K. Ingawa hivyo, Wakristo wa kweli watakuwa na kichocheo kikubwa cha kutii onyo la Yesu na kukimbia.

22. Huenda kutii kwetu shauri la Yesu kuhusu kukimbilia milimani kukahusisha nini?

²² Kwa sasa, hatuwezi kujua mambo yote kuhusu dhiki kubwa, lakini twaweza kukata kauli ifaavyo kwamba kule kukimbia ambako Yesu alizungumzia hakutahusu kukimbilia mahali halisi. Tayari sasa watu wa Mungu wanapatikana tufeni pote, karibu kila mahali duniani. Hata hivyo, twaweza kuwa na uhakika kwamba wakati kukimbia kutakapohitajika, itabidi Wakristo waendelee kudumisha tofauti iliyo wazi baina yao na matengenezo ya dini zisizo za kweli. Pia, ni jambo lenye maana kwamba Yesu alionya kuhusu mtu kurudi nyumbani mwake ili kuchukua nguo na bidhaa nyingine. (Mathayo 24:17, 18) Kwa hiyo, huenda majaribu yako mbele kuhusiana na jinsi tunavyoziona mali za kimwili; je, hivyo ndivyo vitu muhimu zaidi, au je, ule wokovu utakaowajia wale wote walio upande wa Mungu ni wa muhimu zaidi? Naam, huenda kukimbia kwetu kukahusisha magumu fulani na hasara. Itatubidi tuwe tayari kufanya lolote lihitajiwalo, kama walivyofanya Wakristo wenzetu wa karne ya kwanza, ambao walikimbia kutoka Yudea hadi Perea, iliyo ng’ambo ya Yordani.

23, 24. (a) Ni mahali gani pekee tutakapopata ulinzi? (b) Onyo la Yesu kuhusu ‘kitu chenye kuchukiza sana kikiwa kimesimama katika mahali patakatifu’ lapasa kutuathirije?

²³ Ni lazima tuwe na uhakika kwamba Yehova, na tengenezo lake lililo kama mlima, anaendelea kuwa kimbilio letu. (2 Samweli 22:2, 3; Zaburi 18:2; Danieli 2:35, 44) Katika yeye tutapata ulinzi! Hatutaiga umati wa wanadamu utakaokimbilia “mapango” na kujificha katika “matungamo-miamba ya milima”—matengenezo na mashirika ya kibinadamu ambayo huenda yakabakia kwa wakati mfupi sana baada ya Babiloni Mkubwa kufanywa ukiwa. (Ufunuo 6:15; 18:9-11) Ni kweli kwamba huenda nyakati zikawa ngumu—kama vile inavyoelekea zilikuwa kwa wanawake wajawazito mwaka wa 66 W.K. waliokimbia kutoka Yudea au wowote waliolazimika kusafiri katika hali yenye baridi na mvua. Lakini twaweza kuwa na uhakika kwamba Mungu atafanya kuokoka kuwezekane. Acheni, hata sasa, tuimarishe tumaini letu kwa Yehova na kwa Mwana wake, ambaye sasa anatawala akiwa Mfalme wa Ufalme.

²⁴ Hakuna sababu inayopasa kutufanya tuishi kwa kuogopa yale ambayo yatatukia. Yesu hakutaka wanafunzi wake wa wakati huo waogope, wala yeye hataki sisi tuogope, iwe wakati huu au katika siku zijazo. Alitutahadharisha ndiposa tuendelee kuzitayarisha mioyo na akili zetu. Wakristo watiifu hawataadhibiwa kwa vyovyote wakati uharibifu ujapo juu ya dini isiyo ya kweli na sehemu nyingine zote za mfumo huu mwovu. Watatumia ufahamu na kutii onyo kuhusu ‘kitu chenye kuchukiza sana kikiwa kimesimama katika mahali patakatifu.’ Nao watatenda kwa dhati wakitegemea imani yao isiyoweza kuyumba-yumba. Na tusisahau kamwe yale ambayo Yesu aliahidi: “Yeye ambaye amevumilia hadi mwisho ndiye atakayeokolewa.”—Marko 13:13.

[Maelezo ya Chini]

Je, Wakumbuka?

◻“Kitu chenye kuchukiza sana ambacho husababisha ukiwa” kilijitokezaje katika karne ya kwanza?

◻Kwa nini ni jambo linalofaa kusema kwamba “kitu chenye kuchukiza sana” cha leo kitasimama katika mahali patakatifu wakati ujao?

◻ Ni shambulio gani linalofanywa na “kitu chenye kuchukiza sana” ambalo limetabiriwa katika Ufunuo?

◻ Ni ‘kukimbia’ kwa aina gani ambako huenda bado kukahitajiwa kwetu?

[Picha katika ukurasa wa 16]

Babiloni Mkubwa aitwa “mama wa makahaba”

[Picha katika ukurasa wa 17]

Hayawani-mwitu wa rangi-nyekundu-nyangavu wa Ufunuo sura ya 17 ndiye “kitu chenye kuchukiza sana” ambacho Yesu alikirejezea

[Picha katika ukurasa wa 18]

Hayawani-mwitu wa rangi-nyekundu-nyangavu ataongoza shambulio lenye kuangamiza kabisa dhidi ya dini