Je, Sala Zako ‘Hutayarishwa Kama Uvumba’?

“Sala yangu na itayarishwe kama uvumba mbele zako.”—ZABURI 141:2, NW.

1, 2. Kuchomwa kwa uvumba kulifananisha nini?

YEHOVA MUNGU alimwamuru nabii wake Musa atayarishe uvumba mtakatifu ili utumiwe kwenye tabenakulo la kuabudia la Israeli. Utaratibu wa kimungu wa kutengeneza uvumba ulihitaji vitu vinne vyenye harufu nzuri vichanganywe. (Kutoka 30:34-38) Huo ulithibitika kuwa mchanganyiko wenye harufu nzuri kwelikweli.

² Agano la Sheria ambalo taifa la Israeli liliingizwa liliagiza kuchomwa kwa uvumba kila siku. (Kutoka 30:7, 8) Je, kutumiwa kwa uvumba kulikuwa na umuhimu wa kipekee? Ndiyo, kwa kuwa mtunga-zaburi aliimba: “Sala yangu na itayarishwe kama uvumba mbele zako [Yehova Mungu], kuinuliwa kwa mikono yangu kuwe kama toleo la nafaka la jioni.” (Zaburi 141:2, NW) Katika kitabu cha Ufunuo, mtume Yohana awafafanua wale wanaokizunguka kiti cha ufalme cha Mungu cha kimbingu kuwa wana mabakuli ya dhahabu ambayo yamejaa uvumba. “Na,” lasema simulizi hilo lililopuliziwa, “huo uvumba wamaanisha sala za watakatifu.” (Ufunuo 5:8) Hivyo basi, kuchomwa kwa uvumba wenye harufu nzuri kulifananisha sala zenye kukubaliwa zitolewazo na watumishi wa Yehova mchana na usiku.—1 Wathesalonike 3:10; Waebrania 5:7.

3. Ni nini kipaswacho kutusaidia ‘tutayarishe sala zetu kama uvumba mbele za Mungu’?

³ Ikiwa sala zetu zitakubaliwa na Mungu, ni lazima tusali kwake katika jina la Yesu Kristo. (Yohana 16:23, 24) Lakini twaweza kuboreshaje sala zetu? Kuchunguza vielelezo kadhaa vya Kimaandiko kutatusaidia kutayarisha sala zetu kama uvumba mbele za Yehova.—Mithali 15:8.

Toa Sala kwa Imani

4. Imani inahusianaje na sala yenye kukubalika?

⁴ Ikiwa sala zetu zitapanda kwa Mungu kama uvumba wenye harufu nzuri, ni lazima tusali kwa imani. (Waebrania 11:6) Wazee Wakristo watambuapo kuwa mtu mgonjwa kiroho yuko tayari kupokea msaada wao wa Kimaandiko, “sala [yao] ya imani itamfanya huyo asiyejisikia vizuri apone.” (Yakobo 5:15) Baba yetu wa kimbingu anapendezwa na sala zinazotolewa kwa imani na vilevile funzo lenye bidii la Neno la Mungu. Mtunga-zaburi alidhihirisha mtazamo mzuri alipoimba: “Mikono yangu nitayainulia maagizo yako niliyoyapenda, nami nitazitafakari amri zako. Unifundishe akili na maarifa, maana nimeyaamini maagizo yako.” (Zaburi 119:48, 66) Acheni ‘tukunjue mikono yetu’ katika sala ya unyenyekevu na kudhihirisha imani yetu kwa kufuata amri za Mungu.

5. Twapaswa kufanya nini tukikosa hekima?

⁵ Tuseme tunakosa hekima inayohitajiwa ili kushughulikia jaribu fulani. Labda hatuna hakika kwamba unabii fulani hususa wa Biblia unatimizwa sasa. Badala ya kuruhusu hilo lituyumbishe kiroho, acheni tusali kupata hekima. (Wagalatia 5:7, 8; Yakobo 1:5-8) Bila shaka, hatuwezi kumtarajia Mungu atujibu katika njia yenye kutazamisha. Tunahitaji kuonyesha unyofu wa sala zetu kwa kufanya yale ambayo Mungu atarajia watu wake wote wafanye. Twahitaji kuwa na funzo la Maandiko lenye kujenga imani kwa msaada wa vichapo vitolewavyo na “mtumwa mwaminifu na mwenye busara.” (Mathayo 24:45-47; Yoshua 1:7, 8) Twahitaji pia kuongeza ujuzi wetu kwa kushiriki kwa ukawaida katika mikutano ya watu wa Mungu.—Waebrania 10:24, 25.

6. (a) Sote twapaswa kung’amua nini kuhusu siku yetu na kutimizwa kwa unabii mbalimbali wa Biblia? (b) Kwa kuongezea kuomba jina la Yehova litakaswe, twapaswa kufanya nini?

⁶ Siku hizi, Wakristo fulani wanafuatia masilahi ya kibinafsi na kazi-maisha zinazodokeza kwamba wamesahau kuwa sasa tumeingia ndani sana katika “wakati wa mwisho.” (Danieli 12:4) Kwa kufaa waamini wenzao wanaweza kusali kwamba watu hao wachochee au waimarishe imani yao katika uthibitisho wa Kimaandiko kwamba, kuwapo kwa Kristo kulianza mwaka wa 1914 wakati ambapo Yehova alimtawaza kuwa Mfalme wa kimbingu, na kwamba yeye anatawala katikati ya maadui wake. (Zaburi 110:1, 2; Mathayo 24:3) Sote twapaswa kung’amua kwamba matukio yaliyotabiriwa kama vile kuharibiwa kwa dini isiyo ya kweli—“Babiloni Mkubwa”—shambulio la kishetani la Gogu wa Magogu dhidi ya watu wa Yehova, na kuokolewa kwao na Mungu Mweza Yote kwenye vita ya Har–Magedoni, yaweza kutokea ghafula kwa kushtusha, na yote yaweza kutokea katika kipindi kifupi cha wakati. (Ufunuo 16:14, 16; 18:1-5; Ezekieli 38:18-23) Kwa hiyo, acheni tusali kupata msaada wa Mungu ili tukae macho kiroho. Sote na tusali kwa bidii ili jina la Yehova litakaswe, Ufalme wake uje, na mapenzi yake yafanyike duniani kama ilivyo mbinguni. Naam na tuendelee kudhihirisha imani na kuthibitisha kwamba sala zetu ni zenye unyofu. (Mathayo 6:9, 10) Naam, wote wanaompenda Yehova na watafute kwanza Ufalme na uadilifu wake na kushiriki kwa kiwango kikubwa zaidi iwezekanavyo katika kuhubiri habari njema kabla ya mwisho kuja.—Mathayo 6:33; 24:14.

Msifu na Kumshukuru Yehova

7. Ni nini kinachokuvutia kuhusu sala ya Daudi iliyorekodiwa kwa sehemu kwenye 1 Mambo ya Nyakati 29:10-13?

⁷ Njia muhimu ya ‘kutayarisha sala zetu kama uvumba’ ni kwa kumsifu na kumshukuru Mungu kutoka moyoni. Mfalme Daudi alitoa sala kama hiyo wakati yeye na Waisraeli walipotoa mchango wa kujenga hekalu la Yehova. Daudi alisali: “Uhimidiwe, Ee BWANA, Mungu wa Israeli baba yetu, milele na milele. Ee BWANA, ukuu ni wako, na uweza, na utukufu, na kushinda, na enzi; maana vitu vyote vilivyo mbinguni na duniani ni vyako; ufalme ni wako, Ee BWANA, nawe umetukuzwa, u mkuu juu ya vitu vyote. Utajiri na heshima hutoka kwako wewe, nawe watawala juu ya vyote; na mkononi mwako mna uweza na nguvu; tena mkononi mwako mna kuwatukuza na kuwawezesha wote. Basi sasa, Mungu wetu, twakushukuru na kulisifu jina lako tukufu.”—1 Mambo ya Nyakati 29:10-13.

8. (a) Ni maneno gani ya sifa katika Zaburi 148 hadi 150 ambayo hasa yanakugusa moyo? (b) Tutafanya nini tukiwa na hisia ambazo zimeonyeshwa katika Zaburi 27:4?

⁸ Ni semi nzuri kama nini za kusifu na kushukuru! Huenda sala zetu zisiwe na ufasaha sawa na huo, lakini zaweza kuwa zenye kuhisiwa moyoni sawa tu na vile sala hiyo ilivyo. Kitabu cha Zaburi kimejaa sala za shukrani na sifa. Maneno mazuri ya sifa yanapatikana katika Zaburi 148 hadi 150. Shukrani kwa Mungu zimetajwa katika zaburi nyingi. “Neno moja nimelitaka kwa BWANA,” akaimba Daudi. “Nalo ndilo nitakalolifuata, nikae nyumbani mwa BWANA siku zote za maisha yangu, niutazame uzuri wa BWANA, na kutafakari hekaluni mwake.” (Zaburi 27:4, Chapa ya 1989) Acheni tutende kupatana na sala kama hizo kwa kushiriki kwa bidii katika shughuli zote za makusanyiko ya watu wa Yehova. (Zaburi 26:12) Kufanya hivyo na kutafakari juu ya Neno la Mungu kila siku kutatupa sababu nyingi za kumfikia Yehova kwa sifa na shukrani zenye kuhisiwa moyoni.

Tafuta Msaada wa Yehova kwa Unyenyekevu

9. Mfalme Asa alisalije, na matokeo yakawa nini?

⁹ Ikiwa tunamtumikia Yehova kwa moyo wote tukiwa Mashahidi wake, twaweza kuwa na uhakika kwamba yeye husikia sala zetu za kutaka msaada. (Isaya 43:10-12) Mfikirie Mfalme Asa wa Yuda. Miaka 10 ya kwanza ya utawala wake wa miaka 41 (977-937 K.W.K.) ilikuwa yenye amani. Ndipo Yuda ikavamiwa na jeshi la askari milioni moja lililoongozwa na Zera Mwethiopia. Ingawa wavamizi hao walikuwa wengi sana kuwashinda, Asa na wanaume wake waliondoka kwenda kupigana nao. Hata hivyo, kabla ya pigano hilo, Asa alisali kwa bidii. Alikiri uwezo wa Yehova wa kuokoa. Akiomba kwa bidii msaada, mfalme alisema: “Sisi twakutegemea wewe, na kwa jina lako tumekuja juu ya jamii kubwa hii. Ee BWANA, wewe ndiwe Mungu wetu, asikushinde mwanadamu.” Matokeo yalikuwa ushindi kamili Yehova alipookoa Yuda kwa ajili ya jina lake kuu. (2 Mambo ya Nyakati 14:1-15) Iwe Mungu anatukomboa kutoka jaribuni au anatuimarisha kulivumilia, hakuna shaka kwamba yeye husikia maombi yetu yenye bidii ya kutaka msaada wake.

10. Sala ya Mfalme Yehoshafati yaweza kuthibitikaje kuwa yenye msaada wakati ambapo hatujui namna ya kushughulika na tatizo fulani?

¹⁰ Ikiwa hatujui namna ya kushughulika na tatizo fulani, twaweza kuwa na uhakika kwamba Yehova atasikia dua zetu za kutaka msaada. Jambo hilo lilitolewa kielezi siku za Yehoshafati Mfalme wa Yuda, ambaye utawala wake wa miaka 25 ulianza mwaka wa 936 K.W.K. Yuda ilipotishwa na majeshi yaliyoungana ya Moabu, Amoni, na ya nchi ya milima-milima ya Seiri, Yehoshafati aliomba kwa bidii: “Ee Mungu wetu, je! hutawahukumu? maana sisi hatuna uwezo juu ya jamii kubwa hii, wanaotujia juu yetu; wala hatujui tufanyeje; lakini macho yetu yatazama kwako.” Yehova alijibu sala hiyo ya unyenyekevu, akipigania Yuda kwa kulivuruga jeshi la adui hivi kwamba walichinjana. Tokeo lilikuwa kwamba mataifa jirani yaliogopa, nayo amani ikaenea Yuda. (2 Mambo ya Nyakati 20:1-30) Tukosapo hekima ambayo twahitaji ili kukabili tatizo, kama Yehoshafati twaweza kusali: ‘Hatujui tufanyeje; lakini macho yetu yakutazama wewe, Yehova.’ Huenda roho takatifu ikafanya tukumbuke mambo muhimu ya Kimaandiko yahitajiwayo ili kutatua tatizo hilo, au huenda Mungu akatusaidia kwa njia ambayo yapita kusababu kwa kibinadamu.—Waroma 8:26, 27.

11. Twaweza kujifunza nini kuhusu sala kutokana na matendo ya Nehemia kuhusiana na ukuta wa Yerusalemu?

¹¹ Huenda ikatubidi kudumu katika sala ili kupata msaada wa Mungu. Nehemia aliomboleza, akalia, akafunga na kusali kwa siku nyingi kuhusu ukuta wa Yerusalemu uliokuwa umeharibiwa, na vilevile hali ya kukata tumaini ya wakazi wa Yuda. (Nehemia 1:1-11) Kwa wazi sala zake zilipanda kwa Mungu kama uvumba wenye harufu nzuri. Siku moja Artashasta Mfalme wa Uajemi alimwuliza Nehemia aliyevunjika moyo hivi: “Una haja gani unayotaka kuniomba?” “Basi,” Nehemia aripoti, “nikamwomba Mungu wa mbinguni.” Sala hiyo fupi na ya kimyakimya ilijibiwa, kwa kuwa Nehemia aliruhusiwa kutimiza tamaa ya moyo wake kwa kwenda Yerusalemu kujenga upya ukuta wake uliokuwa umeharibiwa.—Nehemia 2:1-8.

Acha Yesu Akufunze Namna ya Kusali

12. Ungetoaje muhtasari wa mambo makuu ya sala ya Yesu ya kigezo kwa maneno yako mwenyewe?

¹² Kati ya sala zote zilizoandikwa katika Maandiko, sala ya kigezo iliyotolewa na Yesu Kristo kama uvumba wenye harufu nzuri, ndiyo yenye kufundisha zaidi. Gospeli ya Luka yasema: “Mtu fulani kati ya wanafunzi [wa Yesu] alimwambia: ‘Bwana, tufundishe jinsi ya kusali, sawa na vile Yohana pia alivyofundisha wanafunzi wake.’ Ndipo akawaambia: ‘Wakati wowote msalipo, semeni, “Baba, jina lako na litakaswe. Acha ufalme wako uje. Tupe sisi mkate wetu kwa siku kulingana na takwa la siku. Na utusamehe dhambi zetu, kwa maana sisi wenyewe pia husamehe kila mtu aliye na deni letu; na usituingize katika kishawishi.”’” (Luka 11:1-4; Mathayo 6:9-13) Acheni tuifikirie sala hiyo, ambayo haikukusudiwa kuwa ya kukaririwa, bali kuwa mwongozo.

13. Ungeelezaje maana ya maneno, “Baba, jina lako na litakaswe”?

¹³ “Baba, jina lako na litakaswe.” Watumishi wa Yehova walio wakfu wana pendeleo la pekee la kumwita Baba. Kama vile ambavyo watoto, bila kusita, humkaribia baba mwenye rehema wakiwa na hangaiko lolote lile, twapaswa kuchukua wakati kutoa sala yenye heshima na staha kwa Mungu. (Zaburi 103:13, 14) Sala zetu zapaswa kudhihirisha hangaiko letu juu ya kutakaswa kwa jina la Yehova kwa sababu tuna hamu nyingi ya kuona jina hilo likiondolewa suto ambalo limewekewa. Naam, twataka jina la Yehova lifanywe kuwa maarufu na kuonwa kuwa takatifu.—Zaburi 5:11; 63:3, 4; 148:12, 13; Ezekieli 38:23.

14. Yamaanisha nini kusali, “Acha ufalme wako uje”?

¹⁴ “Acha ufalme wako uje.” Ufalme ni utawala wa Yehova unaotawala kupitia ufalme wa kimbingu wa Kimesiya ulio mikononi mwa Mwana wake na “watakatifu” wanaoshirikiana na Yesu. (Danieli 7:13, 14, 18, 27; Ufunuo 20:6) Karibuni ‘utakuja’ dhidi ya wapinzani wa kidunia wa enzi kuu ya Mungu, ukiwaondolea mbali. (Danieli 2:44) Ndipo mapenzi ya Yehova yatakapofanywa duniani, kama vile ilivyo mbinguni. (Mathayo 6:10) Hilo litaleta shangwe iliyoje kwa viumbe wote wenye kumtumikia Mwenye Enzi Kuu ya Ulimwengu kwa uaminifu-mshikamanifu!

15. Kumwomba Yehova kupata “mkate wetu kwa siku” kwaonyesha nini?

¹⁵ “Tupe sisi mkate wetu kwa siku kulingana na takwa la siku.” Kumwomba Yehova chakula “kwa siku” kwaonyesha kwamba sisi huomba kupata chakula kwa ajili ya mahitaji yetu ya kila siku tu, bali si tukipate kwa wingi sana. Ingawa twatumaini Mungu atuandalie, sisi pia hufanya kazi na kutumia njia zozote zifaazo zinazowezekana kwetu ili kupata chakula na mahitaji mengineyo. (2 Wathesalonike 3:7-10) Bila shaka, twapaswa kumshukuru Mwandalizi wetu wa kimbingu kwa sababu upendo, hekima na nguvu zake ndizo hutuwezesha kupata vyakula hivyo.—Matendo 14:15-17.

16. Twaweza kupokeaje msamaha wa Mungu?

¹⁶ “Utusamehe dhambi zetu, kwa maana sisi wenyewe pia husamehe kila mtu aliye na deni letu.” Kwa kuwa sisi sio wakamilifu na tu wenye dhambi, hatuwezi kuvifikia kikamili viwango vikamilifu vya Yehova. Kwa sababu hiyo, twahitaji kusali kupata msamaha wake kwa msingi wa dhabihu ya fidia ya Yesu. Lakini tukitaka “Msikiaji wa sala” atumie ustahili wa dhabihu hiyo kwa ajili ya dhambi zetu, twapaswa kutubu na kuwa tayari kupokea nidhamu yoyote atutiayo. (Zaburi 65:2, NW; Waroma 5:8; 6:23; Waebrania 12:4-11) Isitoshe, twaweza kutarajia kusamehewa na Mungu ikiwa tu “tumesamehe wadeni wetu,” wanaotenda dhambi dhidi yetu.—Mathayo 6:12, 14, 15.

17. Maneno “Usituingize katika kishawishi” yanamaanisha nini?

¹⁷ “Usituingize katika kishawishi.” Nyakati nyingine Biblia husema kwamba Yehova hufanya mambo, wakati ambapo yeye huyaruhusu tu. (Ruthu 1:20, 21) Mungu hatushawishi tufanye dhambi. (Yakobo 1:13) Vishawishi vya kufanya uovu hutokana na Ibilisi, mwili wetu wenye dhambi, na ulimwengu huu. Shetani ni Mshawishi ambaye hujaribu kutushawishi tufanye dhambi dhidi ya Mungu. (Mathayo 4:3; 1 Wathesalonike 3:5) Tunapoomba, “Usituingize katika kishawishi,” tunamwomba Mungu asituache tushindwe tunaposhawishiwa kutomtii. Yeye aweza kutuongoza tusishawishike na tusishindwe na “yule mwovu,” Shetani.—Mathayo 6:13; 1 Wakorintho 10:13.

Tenda Kupatana na Sala Zako

18. Twaweza kutendaje kupatana na sala zetu ili kuwa na ndoa na maisha ya familia yenye furaha?

¹⁸ Sala ya Yesu ya kigezo ilitia ndani mambo muhimu, lakini twaweza kusali kuhusu jambo lolote. Kwa kielelezo, twaweza kusali juu ya tamaa yetu ya kuwa na ndoa yenye furaha. Ili kudumisha usafi wa kiadili hadi tutakapofunga ndoa, twaweza kusali tuweze kujidhibiti. Lakini acheni tutende kupatana na sala zetu kwa kuepuka fasihi na vitumbuizo vyenye ukosefu wa adili. Acheni pia tuazimie ‘kuoa tu katika Bwana.’ (1 Wakorintho 7:39; Kumbukumbu la Torati 7:3, 4) Tufungapo ndoa, tutahitaji kutenda kulingana na sala zetu ili kupata furaha kwa kutumia ushauri wa Mungu. Na tukiwa na watoto, haitoshi kusali kwamba wapate kuwa watumishi waaminifu wa Yehova. Twapaswa kufanya yote tuwezayo ili kukaza kikiki kweli za Mungu katika akili zao kupitia funzo la Biblia na kuhudhuria mikutano ya Kikristo kwa ukawaida pamoja nao.—Kumbukumbu la Torati 6:5-9; 31:12; Mithali 22:6.

19. Twapaswa kufanya nini ikiwa tunasali kuhusu huduma yetu?

¹⁹ Je, tunasali kupata baraka katika huduma? Basi, acheni tutende kupatana na sala hizo kwa kushiriki katika kazi ya kuhubiri Ufalme kwa njia yenye maana. Ikiwa tunasali kupata fursa za kuwasaidia wengine watembee katika njia iendayo kwenye uhai udumuo milele, twahitaji kuweka rekodi nzuri ya wenye kupendezwa na kuwa tayari kuratibu wakati wa kuongoza mafunzo ya Biblia ya nyumbani. Vipi tukitamani kazi ya kuhubiri wakati wote tukiwa mapainia? Basi acheni tuchukue hatua kupatana na sala zetu kwa kuongeza utendaji wetu na kwa kushiriki katika huduma pamoja na mapainia. Kuchukua hatua hizo kutaonyesha kwamba tunatenda kupatana na sala zetu.

20. Makala inayofuata itachunguza nini?

²⁰ Ikiwa tunamtumikia Yehova kwa uaminifu, twaweza kuwa na uhakika kwamba yeye atajibu sala zetu zinazopatana na mapenzi yake. (1 Yohana 5:14, 15) Kwa hakika, mambo yenye manufaa yamekusanywa kutokana na uchunguzi wa sala kadhaa zilizorekodiwa katika Biblia. Makala yetu inayofuata itachunguza miongozo mingine ya Kimaandiko kwa ajili ya wale wanaotamani ‘kutayarisha sala zao kama uvumba mbele za Yehova.’

Ungejibuje?

◻ Kwa nini twapaswa kutoa sala katika imani?

◻ Sifa na shukrani zapaswa kutimiza fungu gani katika sala zetu?

◻ Kwa nini twaweza kutafuta kwa uhakika msaada wa Yehova kwa sala?

◻ Ni yapi baadhi ya mambo makuu ya sala ya kigezo?

◻ Twaweza kutendaje kupatana na sala zetu?

[Picha katika ukurasa wa 12]

Kama Mfalme Yehoshafati, huenda nyakati nyingine tukahitaji kusali: ‘Hatujui tufanyeje; lakini macho yetu yakutazama wewe, Yehova’

[Picha katika ukurasa wa 13]

Je, wewe husali kupatana na sala ya Yesu ya kigezo?