Maswali Kutoka kwa Wasomaji
Kwenye Mathayo 3:7, ni kwa nini “New World Translation” hutumia usemi mrefu “alipoona mara hiyo” badala ya “alipoona” kama ambavyo hutumiwa katika tafsiri nyinginezo za Biblia?
Kwa hakika, tafsiri zote mbili zaweza kutumiwa nazo hazingekuwa na makosa. Na si lugha zote ziwezazo kuonyesha ladha ya Kigiriki cha awali katika jambo hili. Lakini njia ambayo Mathayo 3:7 limeonyeshwa katika New World Translation katika Kiswahili ina ladha inayopatikana katika andiko la msingi la Kigiriki. Twasoma hivi: “[Yohana Mbatizaji] alipoona mara hiyo wengi kati ya Mafarisayo na Masadukayo wakija kwenye ubatizo, akawaambia: ‘Nyinyi uzao wa nyoka-vipiri, ni nani ambaye amewadokezea nyinyi kuikimbia hasira ya kisasi inayokuja?’”
Kama ilivyotajwa, Biblia nyingi husema tu kwamba Yohana ‘aliwaona’ Mafarisayo na Masadukayo wakija mahali alipokuwa akiwabatiza Wayahudi. Lakini, je, Biblia ilimaanisha kwamba Yohana aliona jambo hilo likitendeka kwa kipindi fulani cha wakati, kana kwamba aliliona kwa muda halafu hatimaye akasukumwa kusema juu ya unafiki wa mwendo wao? Tafsiri ya “alipoona” yaweza kuongoza kwenye uelewevu huo. Kwa hakika, maana hiyo hujitokeza katika tafsiri ya Ferrar Fenton, ambayo husema: “Lakini akiwaona wengi wa Mafarisayo . . . ”
Hali ya hicho kitenzi cha Kigiriki ni ile iitwayo aoristi. Aoristi huonyesha kitendo cha mara hiyo, huku kitenzi cha sasa kikionyesha kitendo kinachoendelea (kuendelea kufanya) na kitenzi cha ukamilishi hasa ni kitendo kilichomalizika kufanywa (kwisha kufanya). Hivyo maana ya kitenzi cha aoristi kwenye Mathayo 3:7 ni kwamba pindi fulani Yohana Mbatizaji aliwaona Mafarisayo na Masadukayo wakija, au ‘akawaona mara hiyo.’ Na mara tu alipowaona, aliitikia, kama tusomavyo katika mistari 7-12, NW.
Kuna pindi kadhaa ambapo kitenzi hiki cha aoristi kimetumiwa katika maana hii. Kutambua kwetu ladha yayo bora kwaweza kutuongoza kupata hisia zaidi ya yale Biblia inasema.
Kwa kielelezo, Mathayo 9:9, (NW) husema: “Alipokuwa akipita kutoka hapo, Yesu akaona mara hiyo mtu fulani aitwaye Mathayo akiwa ameketi kwenye ofisi ya kodi, naye akamwambia: ‘Uwe mfuasi wangu.’ Mara akainuka na kumfuata.” Yesu hakuhitaji kumtazama Mathayo kwa muda mrefu, wala kumtazama Mathayo kwa kurudia-rudia. Yesu alimwona Mathayo mara hiyo, na Yeye akatenda.
Hivyo ni vielelezo viwili vya uangalifu wa New World Translation juu ya vitenzi vya Kigiriki vyenye kuonyesha hali ya aoristi. Fikiria matukio mengine kama hayo, uone ladha ya ziada unayopata:
“Basi, alipokuja kuingia katika nyumba ya yule mtawala na kuona mara hiyo wacheza-filimbi na umati katika mvurugo wenye makelele, Yesu alianza kusema: ‘Ondokeni mahali hapa, kwa maana msichana mdogo hakufa, bali analala usingizi.’”—Mathayo 9:23, 24, NW.
“Walipoona mara hiyo akitembea juu ya bahari, wanafunzi walihangaika, wakisema: ‘Ni mzuka!’ Nao wakapaaza kilio katika hofu yao. Lakini mara moja Yesu akasema nao kwa maneno haya: ‘Jipeni moyo, ni mimi.’”—Mathayo 14:26, 27, NW.
“Sasa mmoja wa maofisa-wasimamizi wa sinagogi, Yairo kwa jina, akaja na, alipomwona mara hiyo [Yesu], akaanguka kwenye miguu yake akamsihi sana mara nyingi, akisema: ‘Binti yangu mdogo yuko katika hali mahututi. Uje tafadhali uweke mikono yako juu yake.’”—Marko 5:22, 23, NW.
“Alipokaribia lango la jiji [la Naini], kumbe! tazama! kulikuwa na mfu akiwa anapelekwa nje, mwana mzaliwa-pekee wa mama yake. Mbali na hilo, alikuwa ni mjane. Pia umati mkubwa kutoka kwenye jiji ulikuwa pamoja naye. Na Bwana alipomwona mara hiyo akamsikitikia, naye akamwambia: ‘Koma kutoa machozi.’”—Luka 7:12, 13, NW.
“Na kwa hiyo Maria, alipowasili mahali ambapo Yesu alikuwa na kumwona mara hiyo [Yesu], alijiangusha penye miguu yake, akimwambia: ‘Bwana, kama ungalikuwa hapa, ndugu yangu asingalikufa.’ Kwa hiyo, Yesu alipomwona akitoa machozi na Wayahudi waliokuja pamoja naye wakitoa machozi, akapiga kite katika roho na kuwa mwenye kutaabika.”—Yohana 11:32, 33.
Kama ungependa kusoma pindi nyinginezo zaidi, tazama Matendo 7:23-25; 9:39, 40; 21:32; 28:3-5; na 1 Yohana 5:16, NW. Kufanya hivyo kwaweza kutoa kielezi zaidi jinsi inavyoweza kuridhisha kwa wanafunzi wa Biblia wenye makini kupanua au kuongeza uelewevu wao wa yale yaliyoandikwa katika Neno la Mungu.