Mhofu Yehova, Msikiaji wa Sala
“O Msikiaji wa sala, hata kwako wewe watu wa mnofu wote watakuja.”—ZABURI 65:2, NW.
1. Kwa nini tutarajie Yehova awe na matakwa kwa wale wanaotamani kumfikia katika sala?
YEHOVA MUNGU ndiye “Mfalme wa umilele.” Pia ndiye “Msikiaji wa sala,” ambaye kwake “watu wa mnofu wote watakuja.” (Ufunuo 15:3; Zaburi 65:2, NW) Lakini yawapasa kumjiaje? Wafalme wa kidunia hutoa sheria za vitu kama mavazi na tabia ya wale wanaoruhusiwa kuingia mbele yao. Basi, kwa uhakika yatupasa sisi kutarajia Mfalme wa Umilele awe na matakwa ambayo ni lazima yatimizwe na mtu yeyote atakaye kuja mbele yake akiwa na dua na utoaji-asante.—Wafilipi 4:6, 7, NW.
2. Ni maswali gani hutokea juu ya habari ya sala?
2 Mfalme wa Umilele ataka nini kwa wale wanaomfikia katika sala? Ni nani wawezao kusali na kusikiwa? Nao waweza kusali juu ya nini?
Kumfikia Mfalme wa Milele
3. Ni vielelezo gani ambavyo wewe waweza kutoa juu ya sala zilizotolewa na watumishi wa mapema wa Mungu, na je! walimfikia kupitia mtu wa kati?
3 Kabla hajawa mtenda dhambi, kwa wazi Adamu, “mwana wa Mungu,” aliwasiliana na Mfalme wa umilele. (Luka 3:38; Mwanzo 1:26-28) Habili mwana wa Adamu alipotolea Mungu “wazao wa kwanza wa wanyama,” bila shaka toleo hili liliandamana na maneno ya dua na sifa. (Mwanzo 4:2-4) Noa, Abrahamu, Isaka, na Yakobo walijenga madhabahu wakamfikia Yehova kwa sala wakiwa na matoleo yao. (Mwanzo 8:18-22; 12:7, 8; 13:3, 4, 18; 22:9-14; 26:23-25; 33:18-20; 35:1, 3, 7) Na sala za Sulemani, Ezra, na watunga zaburi waliovuviwa kimungu huonyesha kwamba Wakristo walifikia Mungu bila mtu yeyote wa kati.—1 Wafalme 8:22-24; Ezra 9:5, 6; Zaburi 6:1, 2; 43:1; 55:1; 61:1; 72:1; 80:1; 143:1.
4. (a) Ni mfikio gani mpya kwa Mungu katika sala ulioanzishwa katika karne ya kwanza? (b) Kwa nini yafaa kabisa sala itolewe katika jina la Yesu?
4 Mfikio mpya kwa Mungu katika sala ulianzishwa katika karne ya kwanza ya Wakati wa Kawaida wetu. Ulikuwa kupitia Mwana wake, Yesu Kristo, aliyekuwa na upendo maalumu kwa ainabinadamu. Katika maisha yake kabla hajawa mwanadamu, Yesu alitumikia kwa shangwe akiwa “stadi wa kazi,” akipenda sana mambo yenye kushirikishwa na ainabinadamu. (Mithali 8:30, 31) Akiwa mwanadamu duniani, kwa upendo Yesu aliwasaidia kiroho wanadamu wasiokamilika, akawaponya wenye kuugua, na hata akainua wafu. (Mathayo 9:35-38; Luka 8:1-3, 49-56) Juu ya yote, Yesu ‘alitoa nafsi yake iwe ukombozi kwa ajili ya wengi.’ (Mathayo 20:28, NW) Basi, yafaa kama nini kwamba wale wanaojifaidi na ukombozi huo wamfikie Mungu kupitia mmoja huyu ambaye aipenda sana ainabinadamu! Hiyo sasa ndiyo njia pekee ya kumfikia yule Mfalme wa Milele, kwa maana Yesu mwenyewe alisema hivi: “Mtu haji kwa Baba, ila kwa njia ya mimi” na, “Mkimwomba Baba neno lo lote atawapa kwa jina langu.” (Yohana 14:6; 16:23) Kuomba mambo kwa jina la Yesu humaanisha kumtambua kuwa ndiye njia ya kumfikia Msikiaji wa sala.
5. Maoni ya Mungu ni nini kuelekea ulimwengu wa ainabinadamu, nayo yahusuje sala?
5 Hasa twapaswa kuthamini upendo ambao Yehova alionyesha kwa kuandaa ukombozi. Yesu alisema: “Mungu aliupenda ulimwengu [wa ainabinadamu], hata akamtoa Mwanawe pekee, ili kila mtu amwaminiye asipotee, bali awe na uzima wa milele.” (Yohana 3:16) Kina cha upendo wa Mungu huelezwa vema katika maneno ya mtunga zaburi: “Maana mbingu zilivyoinuka juu ya nchi, kadiri ile ile rehema [fadhili-upendo, NW] zake ni kuu kwa wamchao. Kama mashariki ilivyo mbali na magharibi, ndivyo alivyoweka dhambi zetu mbali nasi. Kama vile baba awahurumiavyo watoto wake, ndivyo BWANA [Yehova, NW] anavyowahurumia wamchao. Kwa maana Yeye anatujua umbo letu, na kukumbuka ya kuwa sisi tu mavumbi.” (Zaburi 103:11-14) Inatia moyo kama nini kujua kwamba sala za Mashahidi waliojiweka wakfu wa Yehova hupaa kumwendea Baba mwenye upendo jinsi hiyo kupitia Mwana wake!
Pendeleo Lenye Vizuizi
6. Ni lazima Yehova afikiwe katika sala kwa mtazamo gani?
6 Wafalme wa kibinadamu hawaruhusu mtu yeyote tu aingie jumba la kifalme bila kujulishwa ni nani huyo anayekuja. Kwenda kuongea na mfalme ni pendeleo lenye vizuizi. Ndivyo na sala kwa Mfalme wa umilele. Bila shaka, wale wanaomfikia yeye kupitia Yesu Kristo wakiwa na uthamini ufaao wa adhama tukufu ya Mungu wanaweza kutazamia kusikiwa. Mfalme wa Umilele ni lazima afikiwe kwa maoni yenye kicho na ibada. Na wale wanaotamani kusikiwa ni lazima waonyeshe “hofu kwa Yehova.”—Mithali 1:7, NW.
7. “Hofu kwa Yehova” ni nini?
7 “Hofu kwa Yehova” ni nini? Ni kicho kingi sana kwa Mungu, chenye kujumlika na ogofyo lifaalo la kutotaka kumchukiza. Kicho hiki hutokana na shukrani ya kina kirefu kwa fadhili-upendo na wema wake. (Zaburi 106:1) Huhusisha ndani kumkiri yeye kuwa Mfalme wa umilele, aliye na haki na nguvu ya kuleta adhabu, kutia na kifo, juu ya mtu yeyote asiyemtii. Watu wanaodhihirisha hofu kwa Yehova waweza kusali kwake wakiwa na tazamio la kusikiwa.
8. Kwa nini Mungu husikia sala za wale wanaomhofu?
8 Kwa asili, Mungu hajibu sala za watu waovu, wasio waaminifu, na wenye kujihesabia uadilifu wao wenyewe. (Mithali 15:29; Isaya 1:15; Luka 18:9-14) Lakini wale ambao huhofu Yehova husikiwa kwa sababu wamejipatanisha na viwango vyake vya uadilifu. Hata hivyo, wamefanya mengi zaidi. Wenye kuhofu Yehova wamejiweka wakfu kwa Mungu katika sala na kuufananisha kwa kupata ubatizo wa maji. Hivyo wao wana pendeleo la sala lisilo na vizuizi.
9, 10. Je! watu wasiobatizwa waweza kusali wakiwa na tumaini la kusikiwa?
9 Ili kusikiwa na Mungu, ni lazima mtu atoe mawazo ya sala yenye kupatana na mapenzi ya kimungu. Ndiyo, ni lazima awe na moyo mweupe, lakini mengi zaidi yatakwa. Mtume Paulo aliandika kwamba “pasipo imani haiwezekani kumpendeza [Mungu]” vema, “kwa maana mtu amwendeaye Mungu lazima aamini kwamba yeye yuko, na kwamba huwapa thawabu wale wamtafutao.” (Waebrania 11:6) Basi, je! watu wasiobatizwa waweza kutiwa moyo wasali wakiwa na tumaini la kusikiwa?
10 Akiwa na habari kwamba sala ni pendeleo lenye vizuizi, Mfalme Sulemani alimwomba Yehova awasikie wageni wale tu waliotoa sala kwa kulielekea hekalu katika Yerusalemu. (1 Wafalme 8:41-43) Karne kadhaa baadaye, Kornelio mgeni Asiye Myahudi ‘alimtolea Mungu dua kwa uendelevu’ akiwa mwanamume mchaji. Alipopata maarifa sahihi, Kornelio alijiweka wakfu kwa Mungu, na ndipo yeye akampa roho takatifu. Baada ya hilo, Kornelio na wengine Wasio Wayahudi walibatizwa. (Matendo 10:1-44, NW) Kama Kornelio, mtu yeyote leo anayefanya maendeleo kuelekea wakfu aweza kutiwa moyo kusali. Lakini mtu asiye na moyo mweupe juu ya kujifunza Maandiko, asiyejua matakwa ya kimungu kwa sala, ambaye hajaonyesha mtazamo wenye kumpendeza Mungu hawezi kusemwa kuwa humhofu Yehova, kuwa ana imani, au anamtafuta kwa bidii ya moyo. Mtu wa jinsi hiyo hayumo katika msimamo wa kutoa sala zenye kukubalika kwa Mungu.
11. Ni jambo gani limewapata watu fulani waliokuwa wakifanya maendeleo kuelekea wakfu, na yawapasa wajiulize nini?
11 Watu fulani ambao wakati mmoja walikuwa wakifanya maendeleo kuelekea wakfu huenda baadaye wakaonekana kuwa wanasita-sita. Ikiwa hawana upendo wa kutosha kwa Mungu katika moyo wao ili wajiweke wakfu bila masharti kwake, yawapasa wajiulize kama wangali wana lile pendeleo zuri ajabu la sala. Yaonekana hawana, kwa sababu wale wanaomfikia Mungu ni lazima wawe wanamtafuta kwa bidii ya moyo na pia uadilifu na usikivu. (Sefania 2:3) Kila mmoja ambaye humhofu Yehova kweli kweli ni mwamini ambaye hujiweka wakfu kwa Mungu na kuufananisha kwa kubatizwa. (Matendo 8:13; 18:8) Na ni waamini waliobatizwa peke yao ambao wana pendeleo lisilo na vizuizi la kumfikia Mfalme wa Milele katika sala.
“Kusali Mkiwa na Roho Takatifu”
12. Ni wakati gani iwezapo kusemwa kwamba mtu ‘anasali akiwa na roho takatifu’?
12 Baada ya mtu kujiweka wakfu kwa Mungu na kuufananisha kwa kubatizwa, yumo katika msimamo wa ‘kusali akiwa na roho takatifu.’ Kuhusu hilo, Yuda aliandika hivi: “Lakini nyinyi, wapendwa, kwa kujijenga juu ya imani yenu iliyo takatifu kabisa, na kusali mkiwa na roho takatifu, jiwekeni katika upendo wa Mungu, huku nyinyi mkingojea rehema ya Bwana wetu Yesu Kristo kwa tazamio la uhai wa milele.” (Yuda 20, 21, NW) Mtu husali akiwa na roho takatifu wakati anaposali chini ya uvutano wa roho ya Mungu, au kani ya utendaji, na kwa upatano na mambo yasemwayo katika Neno Lake. Maandiko, yaliyoandikwa chini ya uvuvio wa roho ya Yehova, hutuonyesha jinsi ya kusali na mambo ya kuomba katika sala. Kwa kielelezo, twaweza kusali kwa uhakika kwamba Mungu atupe roho takatifu yake. (Luka 11:13) Tusalipo tukiwa na roho takatifu, sala zetu hufunua hali ya moyoni ambayo Yehova hupenda.
13. Tukisali tukiwa na roho takatifu, tutaepuka nini, na ni shauri gani la Yesu ambalo tutatumia?
13 Tusalipo tukiwa na roho takatifu, sala zetu hazijawi na maneno ya kutukuka. Hayawi na semi zenye kurudiwa-rudiwa kwa ukariri. Sivyo, hayawi na rairai za uanadini, misemo ya kusifu-sifu kusikotokana na moyo mweupe. Sala za namna hiyo ni tele katika Jumuiya ya Wakristo na sehemu nyingine yote ya Babuloni Mkubwa, ile milki ya ulimwengu ya dini bandia. Lakini Wakristo wa kweli hutii shauri hili la Yesu: “Nyinyi msalipo hampaswi kuwa kama wanafiki walivyo; kwa maana wao hupenda kusali wakiwa wamesimama katika masinagogi na kwenye kona za barabara zilizo kuu, ili kwamba wapate kuonekana na wanadamu . . . Na katika kusali msiseme maneno kikasuku kama wasio Wakristo; kwa maana wao hufikiri [kimakosa] watajifanya wasikilizwe kwa wingi wa wasemayo. Kwa hiyo msiwe kama wao.”—Mathayo 6:5-8, Byington.
14. Ni taarifa gani zenye ufahamu mzuri ambazo watu fulani wametoa kuhusu sala?
14 Zaidi ya Yesu na waandikaji wa Biblia, wengine wametoa taarifa zenye ufahamu mzuri kuhusu sala. Mathalani, John Bunyan mwandikaji Mwingereza (1628-88) alisema hivi: “Sala ni kumiminia Mungu mambo yaliyo katika nafsi kwa fikira timamu na kwa shauku, kupitia Kristo, kwa imara na usaidizi wa Roho, ili kuomba mambo ambayo Mungu ameahidi.” Thomas Brooks mhudumu Mpyuriti (1608-80) alionelea hivi: “Mungu hatazami ufasaha wa sala zako; wala zilivyo za usanifu; wala muundo wa sala zako, urefu wazo; wala hesabu ya sala zako, wingi wazo; wala kueleweka kwa sala zako, jinsi zilivyo zenye kufuatia taratibu fulani; bali yeye hutazama kama ni za weupe wa moyo.” Maelezo hayo yangeweza kuongezewa tamko hili la Bunyan: “Katika sala ni afadhali kuwa na moyo usio na maneno, kuliko kuwa na maneno yasiyo na moyo.” Lakini ikiwa sisi tuna weupe wa moyo na twatimiza matakwa ya kimungu, ni jinsi gani twaweza kuwa na uhakika kwamba Mfalme wa umilele atasikia sala zetu?
Hatufukuzwi Kamwe
15. Hasa, Yesu alisema nini kwenye Luka 11:5-8?
15 Yehova Mungu hajifanyi kiziwi kamwe asisikie sala za watumishi wake waliojiweka wakfu. Hilo lilieleweshwa wazi katika maneno ya Yesu yenye kuchangamsha moyo wakati wanafunzi wake walipoomba wapewe maagizo juu ya sala. Kwa sehemu alisema hivi: “Ni nani kwenu aliye na rafiki, akamwendea usiku wa manane, na kumwambia, Rafiki yangu, nikopeshe mikate mitatu, kwa sababu rafiki yangu amefika kwangu, atoka safarini, nami sina kitu cha kuweka mbele yake; na yule wa ndani amjibu akisema, Usinitaabishe; mlango umekwisha fungwa, nasi tumelala kitandani mimi na watoto wangu; siwezi kuondoka nikupe? Nawaambia ya kwamba, ijapokuwa haondoki ampe kwa kuwa ni rafiki yake, lakini kwa vile asivyoacha kumwomba, ataondoka na kumpa kadiri ya haja yake.” (Luka 11:1, 5-8) Lengo la kielezi hiki lilikuwa nini?
16. Kwa habari ya sala, Yesu alitutaka tufanye nini?
16 Kwa uhakika Yesu hakumaanisha kwamba Yehova hana nia ya kutusaidia. Bali, Kristo ataka sisi tutumaini Mungu kabisa kabisa na tumpende vya kutosha hata tusali bila kukoma. Hivyo, Yesu aliendelea kusema hivi: “Ombeni [endeleeni kuomba, NW], nanyi mtapewa; tafuteni [endeleeni kutafuta, NW], nanyi mtaona; bisheni [endeleeni kubisha, NW], nanyi mtafunguliwa. Kwa kuwa kila aombaye hupokea; naye atafutaye huona; naye abishaye atafunguliwa.” (Luka 11:9, 10) Basi, kwa uhakika yatupasa kuendelea kusali tupatwapo na mnyanyaso, msononeko juu ya udhaifu fulani wa kibinafsi wenye mizizi ya kina kirefu, au jaribu jingine lolote. Sikuzote Yehova yuko tayari kusaidia watumishi wake waaminifu. Yeye hatuambii kamwe: “Usinitaabishe.”
17, 18. (a) Yesu alitutiaje moyo tuombe roho takatifu, na nini kinachoongeza mkazo wa maneno yake? (b) Yesu alilinganishaje mishughuliko ya mzazi wa kidunia na ile ya Mungu?
17 Ikiwa sisi tutaonea shangwe uhusiano wa karibu pamoja na Mungu, twahitaji roho takatifu yake, au kani ya utendaji. Kwa hiyo, Yesu aliendelea kusema hivi: “Maana ni yupi kwenu aliye baba, ambaye mwanawe akimwomba mkate, atampa jiwe? au samaki, badala ya samaki atampa nyoka? au akimwomba yai, atampa nge? Basi, ikiwa ninyi mlio waovu mnajua kuwapa watoto wenu vipawa vyema, je! Baba aliye mbinguni hatazidi sana kuwapa Roho Mtakatifu [roho takatifu, NW] hao wamwombao?” (Luka 11:11-13) Mathayo 7:9-11 husema juu ya kuwapa jiwe badala ya mkate. Mkazo wa maneno ya Yesu waongezeka tuking’amua kwamba mkate wa mabara ya Biblia wakati wa kale ulikuwa na ukubwa na muundo ulio kama wa jiwe la mviringo lililobabatana. Nyoka za aina fulani hufanana na namna fulani za samaki, na kuna nge mweupe mdogo ambaye hufanana kidogo na yai. Lakini akiombwa mkate, samaki, au yai, ni baba wa aina gani angempa mtoto wake jiwe, nyoka, au nge?
18 Halafu Yesu akalinganisha mishughuliko ya mzazi wa kidunia na vitendo vya Mungu kuelekea washiriki wa familia Yake ya waabudu. Ikiwa sisi, tujapokuwa waovu kwa kadiri fulani kwa sababu ya udhambi uliorithiwa, huwapa watoto wetu zawadi zilizo njema, yatupasa tutarajie zaidi sana Baba yetu wa kimbingu awape watumishi wake waaminifu-washikamanifu wamwombao kwa unyenyekevu zawadi bora kabisa ya roho takatifu yake!
19. (a) Ni nini chadokezwa na maneno ya Yesu yaliyoandikwa kwenye Luka 11:11-13 na Mathayo 7:9-11? (b) Ikiwa sisi twaongozwa na roho takatifu, tutayaonaje majaribu yetu?
19 Maneno ya Yesu yadokeza kwamba yatupasa kumwomba Mungu kadiri nyingi zaidi ya roho takatifu Yake. Ikiwa sisi huongozwa nayo, ‘hatutalalamikia fungu letu maishani’ na kuona majaribu na mitamausho kuwa yenye kutujeruhi kweli kweli. (Yuda 16, NW) Ni kweli kwamba, “mwanadamu aliyezaliwa na mwanamke siku zake za kuishi si nyingi, naye hujaa taabu,” na wengi hawajaishi kuona mwisho wa matatizo au magumu yenye kuumiza mioyo yao. (Ayubu 14:1) Lakini tusiyaone kamwe majaribu yetu kuwa ni mawe, nyoka, na nge ambao kwa njia fulani tumepewa na Msikiaji wa sala. Yeye ndiye kiolezo bora kabisa cha upendo na hajaribu mtu yeyote kwa maovu. Bali, hutupa sisi ‘kila kipaji chema na kila zawadi kamilifu.’ Hatimaye, yeye atafanya kila jambo liwafae wote wampendao na kumhofu. (Yakobo 1:12-17, HNWW; 1 Yohana 4:8) Wale ambao wametembea katika ukweli kwa miaka mingi wajua kutokana na waliyojionea wenyewe kwamba, kupitia sala na imani, baadhi ya majaribu yao yaliyo magumu kabisa yamekuja kuwa yenye manufaa kwao na kuongeza tunda la roho ya Mungu katika maisha zao. (3 Yohana 4) Kwa uhakika, ni kwa njia gani iliyo bora kuliko hiyo tungeweza kujifunza kutegemea Baba yetu wa kimbingu na kusaidiwa kusitawisha tunda la roho la upendo, shangwe, amani, ustahimilivu, fadhili, wema, imani, upole, na kujidhibiti (kujiweza)?—Wagalatia 5:22, 23, NW.
20. Maneno ya Yesu yaliyoandikwa kwenye Luka 11:5-13 yapasa kuwa na tokeo gani juu yetu?
20 Hivyo maneno ya Yesu yaliyoandikwa kwenye Luka 11:5-13 hutupa sisi uhakikishio wenye baraka kwamba Yehova hutupenda na kutujali kwa wororo. Hilo lapasa kujaza mioyo yetu shukrani na upendo wa kina kirefu kabisa. Halina budi kuimarisha imani yetu na kuongeza tamaa yetu kwenda mara nyingi kwenye kibago cha Mfalme wa Umilele na kukaa-kaa katika kuwapo kwake kwenye upendo. Zaidi ya hilo, maneno ya Yesu yatuhakikishia kwamba hatutafukuzwa kamwe tuondoke utupu. Baba yetu wa kimbingu hupendezwa sana kwamba tutupe mizigo yetu juu yake. (Zaburi 55:22; 121:1-3) Na wakati sisi, tulio watumishi wake waaminifu waliojiweka wakfu, tuombapo roho takatifu yake, yeye hutupa sisi bila unyimivu. Huyu ndiye Mungu wetu mwenye upendo, nasi twaweza kuwa na imani kamili kwamba ndiye Msikiaji wa sala zetu.
Je! Wewe Wakumbuka?
◻ Ni lazima tumfikie Mungu katika sala kupitia nani, na kwa nini?
◻ Ni kwa njia gani sala ni pendeleo lenye vizuizi?
◻ Yamaanisha nini ‘kusali ukiwa na roho takatifu’?
◻ Wewe waweza kuthibitishaje Kimaandiko kwamba sala za Mashahidi waaminifu wa Yehova waliobatizwa husikiwa?
[Picha katika ukurasa wa 14]
Kama vile mababa wa kibinadamu wawapavyo watoto wao
zawadi nzuri, Yehova huwapa roho takatifu wale wanaomwomba