“Jitahidini”
“Jitahidini kuingia katika mlango ulio mwembamba, kwa maana nawaambia [ninyi] ya kwamba wengi watataka kuingia, wasiweze.”—LUKA 13:24
1. Watu walio wengi wanatamani nini?
MUULIZE Robin mwenye umri wa miaka sita juu ya sababu inayomfanya apende kwenda Jumba la Ufalme, naye atajibu: “Mimi najifunza juu ya Yehova na Paradiso ambamo naweza kuishi muda mrefu sana nikiwa na wanyama.” Dustin, binamu yake mwenye umri wa miaka mitatu, anaijua sana kawaida ya wazazi wake hivi kwamba anajua wakati barabara wa kubwata-bwata kitoto hivi: “Tiende Chumba cha Ufalme!” Linalosemwa na Robin, ambalo pia ndilo Dustin anajifunza kulisema, lingevutia watu walio wengi—uzima, uzima wa milele. Watu wanataka ‘kuokolewa.’ Lakini jinsi gani? Ni kwa kuhudhuria tu ibada za kidini?
2. (a) Kwa sababu gani wokovu hauwezi kuchumwa? (b) Maneno ya Yesu kwenye Luka 13:24 yanaonyeshaje jambo linalotakwa ili kupata wokovu?
2 Wokovu hauwezi kuchumwa kwa kuhudhuria mikutano wala kwa njia nyingineyo yote. Huo unapewa bure, ni zawadi kutoka kwa Mungu. Hata hivyo, Yehova Mungu anataka sisi tufanye jitihada fulani-fulani ndipo tuipokee zawadi yake ya uzima wa milele. (Warumi 6:23) Jitihada gani? Moja ni kujikaza kwa bidii nyingi katika utumishi wake! Ni lazima vitendo hivyo visukumwe na uthamini wa kweli. Wakati mmoja Yesu Kristo Mwana wa Mungu aliulizwa hivi na mwanamume mmoja: “Je! Bwana, watu wanaookolewa ni wachache?” Jibu la Yesu halikumhusu muulizaji peke yake bali pia wengine wote waliopendezwa kupata wokovu, kutia na sisi. Alijibu: “Jitahidini kuingia katika mlango ulio mwembamba, kwa maana nawaambia ya kwamba wengi watataka kuingia, wasiweze.”—Luka 13:23, 24.
3. (a) Kwa sababu gani ulizo la mwanamume yule lilikuwa lisilo la kawaida? (b) Yesu anatuhusishaje katika jibu lake?
3 Ulizo la mwanamume huyo asiyetajwa jina lilikuwa lisilo la kawaida. Yeye aliuliza: “Watu wanaookolewa ni wachache?.” si “Je, mimi nitakuwa kati ya wachache watakaookolewa?” au “Mimi naweza kuokolewaje?” Labda kilichomfanya aulize ulizo lake la kutaka sana kujua ni ile falsafa ya Kiyahudi iliyosema kwamba ni hesabu ndogo tu ya watu wangestahili kupata wokovu.a Hata liwe ni jambo gani lililokuwa chanzo cha udadisi wake, Yesu alifanya haraka kuliondosha ulizo hilo kwenye kufikiria-fikiria tu na kulifanya lifaane na hali za kweli—liwe na matumizi ya kibinafsi. Alimlazimisha muulizaji afikirie alilohitaji kufanya ili apate wokovu. Lakini zaidi ya hilo, kwa kuwa maneno ya Yesu “jitahidini” yamesemwa kwa namna ya kuambia wingi wa watu, yanapasa yatuchochee tufikirie sana jinsi ibada yetu ilivyo.
4. Ni jambo gani ambalo lazima tufanye ili kupata uzima wa milele?
4 Basi, si rahisi kuufikia uzima wa milele kama vile huenda watu wengine wakawazia. Yesu anakazia kazi ya bidii, jitihada ya daima, kuwa ndiyo njia ya “kuingia katika mlango ulio mwembamba.” Jitihada hiyo isiyolegea inategemezwa na imani inayodumu, iliyojengwa juu ya utii wa mafundisho ya Kristo. Kwa hiyo, ili tupate wokovu ni lazima tufanye mengi zaidi, si ‘kusikia tu maneno yake’; ni lazima tuzidi ‘kuyatenda.’—Luka 6:46-49; Yakobo 1:22-25.
Lazima “Ung’ang’ane” Sasa
5. (a) Ni nini kinachomaanishwa na maneno haya ya Yesu, “Jitahidini”? (b) Maneno hayo yanaongezaje maana kwenye maoni yako ya utumishi mtakatifu?
5 Maana ya maneno haya “jitahidini” ni nini? Katika Kigiriki cha awali, neno lililotumiwa ni a·go·niʹze·sthe , lililotolewa katika neno (agon’) maana yake “mahali pa mashindano.” “Mwe mking’ang’ana,” ndivyo inavyosema The Kingdom Interlinear Translation. Jambo la kupendeza ni kwamba kutokana na kitenzi icho hicho cha Kigiriki tunapata neno la Kiingereza agonize (kujitesa kwa maumivu mengi). Kwa hiyo sasa wazia ukimwona mwanariadha katika uwanja wa kale wa michezo akijitesa kwa maumivu mengi, au akijitahidi sana kwa nguvu zake zote, aipate zawadi. Hivyo, ingawa kitenzi cha Kigiriki kinachohusika hapa kinaweza kuwa ni neno la matumizi ya michezo ya Kigiriki, kinakazia onyo la upole la Yesu kwamba tuchukue hatua ya nafsi yote. Jitihada ya moyo nusunusu haitafaa kitu.—Luka 10:27; linganisha 1 Wakorintho 9:26, 27.
6. Ni kwa sababu gani lazima tujitahidi sana sasa?
6 Ni wakati gani na kwa muda gani ni lazima sisi ‘tung’ang’ane kuingia kupitia ule mlango mwembamba’? (Luka 13:24, The New English Bible) Yaangalie kwa makini zaidi maneno ya Yesu katika Luka 13:24 uone jinsi anavyotofautisha kitendo cha sasa “jitahidini” na kitendo cha wakati ujao “watataka.” Basi, sasa hivi ndio wakati wa kung’ang’ana. Ni wazi kwamba wale wanaozuiwa wasiingie wanajaribu kuingia katika wakati unaowafaa hao peke yao. Lakini wakati huo inakuwa kuchelewa mno; mlango wa nafasi unafungwa na kukomelewa. Yesu anaendelea kusema katika Luka 13:25 kwamba mwenye nyumba akiisha kuufunga mlango, watu wataanza kupiga hodi na kusihisihi hivi: “Ee Bwana tufungulie; yeye atajibu na kuwaambia [ninyi] Siwajui mtokako.” Looo, ni matokeo yenye huzuni kama nini yanayowangoja wale wasioifanya ibada ya Yehova iwe kusudi lao kuu maishani sasa!—Mathayo 6:33.
7. Wafilipi 3:12-14 linaonyeshaje kwamba ni jitihada ya daima, na kwa sababu gani ni ya lazima?
7 Kung’ang’ana kwetu ni jambo linaloendelea. Hakuna wo wote kati yetu waliokwisha kuingia kwa ukamili kupitia “mlango ulio mwembamba.” Paulo alitambua jambo hilo. Mbio yake ya uzima ilikuwa jitihada ya kumwaga jasho kila siku. Aliandika hivi: “Si kwamba tayari nimekwisha kuyapata yote haya, au tayari nimekwisha kufanywa mkamilifu, bali mimi nasonga mbele kukishika kile ambacho kwa ajili yacho Kristo Yesu alinishika mimi. Akina ndugu, sijifikirii mwenyewe mpaka sasa kuwa nimekwisha kukishika. Lakini jambo moja mimi nafanya: Kusahau kilicho nyuma na kujikakamua kuelekea kilichoko mbele, mimi nasonga mbele kuuelekea mradi ili kuipata tuzo ambayo Mungu ameniitia upande wa mbinguni katika Kristo Yesu. “(Italiki ni zetu.)—Wafilipi 3:12-14, New International Version.
8. (a) Ni nini kinachowazuia wale “wengi” wasipate uzima wa milele? (b) Jambo hilo linatutolea sisi onyo gani?
8 “Wengi” hao ni nani, na kwa sababu gani wanakuwa hawawezi kuingia? “Wengi” hao wanahusianishwa na Jumuiya ya Wakristo, hasa jamii ya viongozi wa kidini waliomo. Wao wanafanya kisingizio cha kwamba wanamjua Yesu kindani, kwamba ni sehemu ya jamaa yake, kwa kudai kwamba wamekwisha ‘kula na kunywa pamoja naye.’ Lakini kwa sababu wanataka wokovu kwa kutegemea masharti waliyojiwekea wao wenyewe, wala si yale ya Mungu, Yesu anakataa katakata kwamba hawajui na anawaona kuwa “wafanyaji wa udhalimu.” (Luka 13:26, 27) Watu mmoja mmoja wanaofungiwa nje wasiingie katika uzima wa milele wangeweza kuwa ni kutia ndani hata wale ambao wamelegeza mwendo katika utumishi mtakatifu waliokuwa wakitolea Yehova Mungu na sasa wana maoni ya kutojikaza sana kuhusiana na ibada ya kweli. Bidii yao kwa ajili ya faida za Ufalme imekuwa vuguvugu. (Ufunuo 3:15, 16) Ni kweli kwamba huenda bado wakawa na ‘namna fulani ya utawa’—kufanya utumishi wa shambani na kuhudhuria mikutano kidogo kidogo tu ili waonyeshe angalau wamefanya kijambo fulani—lakini hawana ushuhuda wa kuonyesha wana imani ya aina ambayo ndiyo kani yenye kutendesha watu kweli kweli katika ibada safi. (Linganisha 2 Timotheo 3:5.) Wanakosa kutambua kwamba kutafuta tu kupitia “mlango ulio mwembamba” hakutoshi. Mtu ni lazima ‘ ang’ang’ane kupitia humo.
Sababu ya Kupitia “Mlango Ulio Mwembamba”
9. Kwa sababu gani kuingia kupitia ule mlango mwembamba kunataka jitihada nyingi sana?
9 Ule mlango mwembamba unaoelekeza kwenye wokovu uko wazi kwa wote watakao kuupitia. Lakini walio “wengi” hawapendi kung’ang’ana waingie. Ni baadhi ya mambo gani yanayohusika katika kuupitia mlango mwembamba ambayo yanataka jitihada yenye nguvu nyingi? Ni lazima kwanza mtu ajipatie maarifa sahihi juu ya ukweli, na kupata kuwajua Yehova Mungu na Kristo Yesu. (Yohana 17:3) Hiyo maana yake ni kutupilia mbali mapokeo ya mazoea ya dini za kilimwengu, kutia na zile za Jumuiya ya Wakristo. Kufanya hivyo kunataka mtu atende mapenzi ya Mungu, kama vile Yesu alivyofanya alipokuwa hapa duniani. (1 Petro 2:21) Ni lazima pia mtu ambaye ni Mkristo aliyejiweka wakfu na kubatizwa aepuke ufuatiaji wa vitu vya kimwili, ukosefu wa adili, na uchafu wa ulimwengu. (1 Yohana 2:15-17; Waefeso 5:3-5) Ni lazima mtu ayavue mambo hayo kisha avae sifa zilizo kama za Kristo.—Wakolosai 3:9, 10, 12.
10. “Kujiweza” kuna uhusiano gani na kupata kwetu uzima wa milele?
10 Waliosemwa kuwa ni “wachache” wanaijua thamani ya kufanya bidii katika huduma, pamoja na kuonyesha tunda la roho, kutia na kujiweza. (Wagalatia 5:23) Kwa msaada wa roho takatifu ya Yehova, wanang’ang’ana waweze kuutawala mwili wao na kuuelekeza kwenye mradi wa uzima wa milele.—1 Wakorintho 9:24-27.
Maneno ya Yesu Yana Maana Gani Kwako?
11. (a) Ni katika maeneo gani ya maisha huenda wengine wakahitaji kujitahidi sana, na kwa sababu gani? (b) Ni katika utendaji gani wote wanaweza kujitahidi sana?
11 Tuwe tumebatizwa majuzi au tumekuwa watendaji pamoja na tengenezo la Yehova kwa makumi ya miaka, hatuwezi kulegeza jitihada yetu ya kumpendeza yeye. Kama vile maneno ya Yesu yanavyoonyesha waziwazi, ni lazima kujitoa kwetu kwa Yehova kuwe kwa nafsi yote, tuwe wenye nia ya kuingia kupitia ule mlango mwembamba vyo vyote iwavyo. Ingawa Yesu hakuwa akizungumza maendeleo na maongezeko katika utumishi tunaomtolea Mungu, kuna wengine wanaohitajiwa wafanye maendeleo katika mwenendo wao au waondolee mbali tabia mbaya-mbaya ili iwe kwamba ‘hakuna njia ambayo katika hiyo wanatoa sababu yo yote ya kukwaza.’ (2 Wakorintho 6:1-4, NW) Wengine wanahitaji kukaza fikira daima juu ya programu ya kujifunza kweli kibinafsi ili ‘upendo wao upate kujawa na maarifa sahihi na ufahamu kamili.’ (Wafilipi 1:9-11, NW) Na bado kuna wengine wanaohitaji kufanya jitihada kubwa zaidi wahudhurie na kushiriki kwa ukawaida katika mikutano ya kundi, kutia na Funzo la Kitabu la Kundi. (Waebrania 10:23-25) Lakini sisi sote tunaweza kutazama huduma ya shambabi yetu wenyewe tuone kama kweli tunajitahidi sana katika kuifanya “kazi ya mwevanjeli.”—2 Timotheo 4:5, NW.
12. Ili tuone tuna kipimo gani cha jitihada ya kiroho, tunaweza kuuliza maulizo gani?
12 Kwa hesabu inayoongezeka ya watu, maendeleo ya kujitahidi sana wampendeze Yehova yamewastahilisha kufanya upainia msaidizi, upainia wa kawaida, au utumishi wa Betheli. Lakini namna gani wewe? Ikiwa wewe ni mhubiri wa Ufalme, je, unaweza kujitia katika utumishi wa painia msaidizi mara kadha kwa mwaka au hata kuwa painia wa kawaida? Ikiwa tayari wewe ni painia msaidizi, je, unajitahidi kuufikia utumishi wa painia wa kawaida? Ikiwa sivyo, mbona usifikirie kufanya hivyo? Kwa njia hiyo ungeweza kubarikiwa usitawishe uhusiano wa karibu zaidi pamoja na Yehova Mungu na Yesu Kristo.—Zaburi 25:14.
Je! Wewe Unaweza Kujitahidi Ili Upainie?
13. (a) Ikiwa unataka kuwa painia, ni mambo gani mawili yanayohitajiwa sana? (b) Ili kupainia, ni katika maeneo gani ya maisha huenda marekebisho yakahitaji kufanywa?
13 Ikiwa wewe ungeweza kuwa painia wa kawaida lakini sivyo ulivyo, je, unaweza ‘kung’ang’ana’ ufanye marekebisho katika maisha yako ili upainie? Kuna mambo mawili ya lazima. Kwanza, ni lazima uwe na tamaa. Pili, ni lazima uwe na hali zinazofaa. Ikiwa huna tamaa, iombe katika sala. Sema na mapainia. Ongeza utendaji wako wa sasa ukiwa mhubiri wa kundi. Shiriki utumishi wa painia msaidizi wakati wo wote iwezekanapo. Ikiwa hali hazikufai, ona kama unaweza kufanya rekebisho fulani. Huenda ikawa si lazima mke mfanya kazi awe akifanya kazi. Huenda ikawa si lazima mtu aliyepita umri wa kustaafu kazi aendelee kufanya kazi. Kuishi maisha yenye kiwango cha juu, wala malikizo yenye gharama nyingi, magari yale ya kisasa zaidi, na vitu kama hivyo, si vya lazima sana ili kuishi.—Luka 12:15; 1 Yohana 2:15-17.
14. (a) Kwa sababu gani mume mmoja na mkeye hawakuridhika kubaki wakiwa wahubiri wa kawaida wa kundi? (b) Wao wameweka mradi gani mbele ya watoto wao?
14 Baba mmoja mwenye wana watatu, wawili kati yao wakiwa hawajafikia umri wa miaka kumi na mitatu, alianza kupainia miaka sita iliyopita. Kwa sababu gani? “Nilitaka kufanya mengi zaidi,”anaeleza. “Kama ningekuwa naweza kufanya upainia wa kawaida nami nisiufanye, singekuwa nikiishi kulingana na wakfu wangu.” Mke wake pia alianza upainia wa kawaida. Kwa sababu gani? “Mimi nilikuwa nimekuwa nikifanya upainia msaidizi kwa ukawaida muda wa miaka minne na mwishowe nikatambua kwamba ilikuwa imekuwa rahisi kufanya hivyo,” anasema mke huyo. “Nilitaka kuwa na ushiriki kamili zaidi katika kazi hii ambayo haitarudiwa kamwe kisha niwekee wanangu mfano unaofaa.” Mume na mke wote pamoja walijifunza ukweli baada ya kupata mazoezi ya chuo kikuu. “Wazazi wetu walitutaka twende chuoni muda wa miaka minne,” ndivyo baba huyo anavyosema. Kwa hiyo, wao wamewekea wana wao miradi gani? “Mimi nikajulisha wavulana wangu kwamba tungewapenda wao wapainie na kutumia angalau miaka minne wakiwa Betheli.”
15. (a) Ni sababu gani zimefanya wengine wajitahidi kutumikia wakiwa mapainia wa kawaida? (b) Ni kwa sababu gani wewe ungetamani kuwa katika utumishi wa wakati wote?
15 Zifuatazo ni sababu ambazo zimefanya wengine waamue kuwa mapainia wa kawaida:
“Mimi sikuwa nikifanya maendeleo yo yote kiroho, na jambo hilo lilinisumbua.” (Robert H.)
“Mimi sikuridhika kamwe kuwa mhubiri wa kawaida.” (Rhea H.)
“Upainia unayapa maisha yangu mwelekezo na kusudi.” (Hans K.)
“Mimi nilitaka kutumikia Yehova kwa ukamili, na njia yangu ya kufanya hivyo ingekuwa ni kupainia.” (Charanjit K.)
“Ningejuta kama singetumia nishati zangu, nguvu, na ujana wangu kuishiriki kazi hiyo iliyo bora sana.” (Gregory T.)
“Yehova anabariki tu jitihada. Mimi nilihitaji kumtolea jambo ambalo angeweza kubariki.” (Graceann T.)
“Kupainia kunanisaidia nieleze jinsi ninavyojisikia juu ya Yehova.” (Marco P.)
“Kufanya kazi ya kimwili ya wakati wote hakukuniletea furaha niliyoona mapainia wakiwa nayo.” (Nancy P.)
Wewe ungeweza kuongeza sababu gani kwenye orodha hiyo?
Je, Wewe Unafanya Yote Uwezayo?
16. Je, ni mapainia peke yao wanaojitahidi sana? Eleza.
16 Hesabu fulani ya Mashahidi wa Yehova wamechunguza hali yao binafsi kwa unyoofu wa moyo na sala wakakuta kwamba wanafanya yote wawezayo katika hali zao za sasa. Labda wewe ni mmoja wao. Ikiwa ndivyo, jipe moyo. Yehova na Mwanaye wanakujali wewe na kuthamini kikweli .utumishi wako wa nafsi yote. (Linganisha Luka 21:1-4.) Kwa mfano, kwa sababu ya hali zisizopendeleka za kisiasa au kiuchumi, katika nchi fulani-fulani ndugu zetu wanalazimika kufanya kazi muda wa saa tisa kwa siku, siku tano au sita kwa juma, ili wajipatie riziki peke yake. Katika nchi ambamo kazi ya Mashahidi wa Yehova iko chini ya marufuku hasa ya kiserikali, wale wanaopainia—nayo hesabu ya mapainia inaongezeka katika nchi hizo—kwa kawaida ni wale waliostaafu kazi, vijana wanaofanya kazi za usiku, na akina mama wenye watoto waliosamehewa na Serikali wasifanye kazi ya kimwili.
17. Kisa cha Epafrodito kinaonyeshaje kwamba Yehova hapimi kadiri ya kujitahidi kwetu kulingana tu na kiasi cha kazi tunayoweza kufanya katika utumishi wake?
17 Hata hivyo huenda ukasema, ‘Laiti ningekuwa na nguvu nyingi zaidi za kimwili. Kama tu ningekuwa kijana tena!’ Lakini usivunjike moyo. Jitihada yetu haipimwi kulingana tu na kiasi cha kazi tunayofanya katika utumishi mtakatifu wa Mungu. Unamkumbuka Epafrodito.?, Alipokuwa mgonjwa, kadiri ya utendaji wa kujikaza alioweza kufanya katika “kazi ya Bwana” haingeweza kulingana na aliyoifanya alipokuwa mzima. Hata hivyo Paulo alimsifu kwa jitihada yake. Kwa kweli, kama vile Paulo alivyoonyesha, inatupasa ‘tuendelee kuwachukua wanaume na wanawake wa namna hiyo kuwa wapendwa sana.’—Wafilipi 2:25-30, NW.
18. (a) Wale walio na hali zinazowazuia wanaweza kuendelezaje utumishi wa wakati wote kundini? (b) Wewe unaweza kufanya nini ili kutia moyo roho ya painia katika kundi lenu?
18 Lakini, kuna jambo unaloweza kufanya ili uendeleze utumishi wa wakati wote katika kundi. Jambo gani? Kujitahidi sana katika kuonyesha roho ya painia. Kwa mfano, ikiwa kwa sasa wewe huwezi kuwa painia kwa sababu ya wajibu mbalimbali wa kijamaa, je, unaweza kuwaweka huru wengine katika jamaa yako—mke wako, watoto ndugu au dada—wapainie? Wale ambao huenda wakawa wana afya mbaya au kizuizi kingine wanaweza kupendezwa sana na wale wanaoweza kupainia, kwenda nao katika utumishi wa shambani kwa kadiri ambayo hali zinaruhusu. (Linganisha 1 Wakorintho 12:19-26.) Kwa njia hiyo wote kundini wanaweza kujitahidi wakazie utumishi wa wakati wote. Kufanya hivyo kunaweza kuwa na matokeo ya kuwatia moyo sana wote!
19. Azimio letu limepasa kuwa nini?
19 Kujitahidi sana kuna maana gani kwako wewe? Je, kuna maana ya kwamba ufanye maendeleo ubatizwe? Ushinde tabia fulani mbaya? Uutie nguvu uhusiano wako pamoja na Yehova kwa njia fulani? Je, kungeweza kuwa na maana ya kufanya upainia msaidizi? Upainia wa kawaida? Utumishi wa Betheli? Lo lote unalohitaji kufanya ili uwe na maendeleo ya kiroho, linastahili kufanyiwa jitihada nyingi sana sasa. Basi, acheni sisi sote tuendelee kung’ang’ana kuingia tuupitie ule mlango mwembamba unaoongoza kwenye uzima wa milele!
[Maelezo ya Chini]
a Kati ya marabi, kulikuwa na ubishi mkubwa wa kidini juu ya hesabu ya wenye kuokolewa. Kitabu cha marejezo ya Biblia kinasema hivi: “Kati ya dhana za Kiyahudi ambazo Marabi walikuwa nazo, moja ilikuwa ni kujaribu kuweka hesabu ya wenye kuokolewa kwa kujumlisha tarakimu zilizosimamiwa na herufi za andiko hili na hili.”
Mambo ya Kufikiria
◻ Yesu alikuwa na maana gani aliposhauri hivi, “Jitahidini”?
◻ Ni wakati na jinsi gani maneno ya Yesu yanakuhusu wewe?
◻ Kwa sababu gani wale “wengi” hawawezi kupitia mlango mwembamba?
◻ Wale walio na hali zinazowazuia wanaweza kujitahidije?
◻ Ni kwa muda gani lazima sisi tung’ang’ane tupitie mlango mwembamba?