Sura ya 4
“Tazama! Simba Ambaye Ni wa Kabila la Yuda”
1-3. Yesu anakabili hatari gani, naye anafanya nini?
UMATI wa watu unamsaka Yesu. Watu hao wana mapanga na marungu huku wakitembea pamoja na maaskari. Wakiwa na nia mbovu, wanapitia barabara zenye giza za Yerusalemu na kuvuka Bonde la Kidroni mpaka Mlima wa Mizeituni. Ingawa mwezi ni mpevu, wamebeba mienge na taa. Je, wanaitumia kwa kuwa mawingu yamezuia mbalamwezi? Au wanatazamia kwamba yule wanayemsaka amejificha gizani? Vyovyote vile, tuna uhakika kuhusu jambo hili: Yeyote anayetazamia kwamba Yesu atajikunyata kwa woga, hamjui hata kidogo.
2 Yesu anajua kwamba maisha yake yako hatarini. Hata hivyo, hatoroki wala kubabaika. Umati huo unakaribia ukiongozwa na Yuda, ambaye wakati fulani alikuwa rafiki yake anayeaminika. Kwa ukaidi, Yuda anamsaliti Yesu aliyekuwa bwana wake, huku akimtambulisha kwa kumsalimu kwa unafiki na kumbusu. Hata hivyo, Yesu anabaki akiwa mtulivu. Kisha, anajitokeza mbele ya umati. Anauliza, “Mnamtafuta nani?” Wanamjibu: “Yesu Mnazareti.”
3 Ni kawaida ya watu kuogopa wanapokutana na umati kama huo wenye silaha. Huenda hivyo ndivyo umati huo unavyotazamia Yesu afanye. Lakini, Yesu hatishiki, hatoroki, wala kuwadanganya kwa sababu ya woga. Badala yake, anasema tu: “Mimi ndiye.” Hana wasiwasi wowote, naye anaonyesha uhodari hivi kwamba wanaume hao wanapigwa na bumbuazi. Wanaume hao wanarudi nyuma, wanajikwaa, na kuanguka!—Yohana 18:1-6; Mathayo 26:45-50; Marko 14:41-46.
4-6. (a) Mwana wa Mungu anafananishwa na nini, na kwa nini? (b) Yesu alionyesha uhodari katika njia gani tatu?
4 Ni nini ambacho kingeweza kumsaidia Yesu kukabili hatari kama hiyo bila woga na kwa utulivu? Kwa sababu alikuwa na uhodari. Uhodari ni mojawapo ya sifa za maana za kiongozi. Hakuna mwanadamu yeyote ambaye amepata kuonyesha uhodari kuliko Yesu au hata kufikia kiwango chake. Katika sura iliyotangulia tulijifunza kuhusu unyenyekevu na upole wa Yesu. Alistahili kuitwa “Mwana-Kondoo.” (Yohana 1:29) Hata hivyo, uhodari wa Yesu unamfanya astahili kuitwa jina lingine. Biblia inasema hivi kumhusu Mwana wa Mungu: “Tazama! Simba ambaye ni wa kabila la Yuda.”—Ufunuo 5:5.
5 Mara nyingi simba anawakilisha uhodari. Je, umewahi kumwona simba-dume uso kwa uso? Ikiwa umewahi, lazima awe alikuwa amefungiwa katika hifadhi ya wanyama. Hata hivyo, bado inaogopesha. Mnapotazamana uso kwa uso na mnyama huyo mkubwa na mwenye nguvu, ni wazi kwamba haogopi chochote. Katika Biblia, simba anatajwa kuwa ‘mwenye nguvu zaidi kati ya wanyama wala harudi nyuma mbele ya yeyote.’ (Methali 30:30) Kristo ana uhodari kama huo.
6 Acheni tuchunguze jinsi Yesu alivyoonyesha uhodari kama wa simba katika njia tatu: kuitetea kweli, kutegemeza haki, na kukabili upinzani. Pia, tutaona kwamba sisi sote, iwe kiasili tuna uhodari au hatuna, tunaweza kumwiga Yesu katika kuonyesha uhodari.
Aliitetea Kweli kwa Uhodari
7-9. (a) Ni nini kilichotendeka Yesu alipokuwa na umri wa miaka 12, na kwa nini unaliona jambo hilo kuwa la kuogopesha? (b) Ni katika njia gani Yesu alionyesha ujasiri akiwa na walimu huko hekaluni?
7 Katika ulimwengu unaotawaliwa na Shetani, “baba ya uwongo,” mtu anahitaji uhodari ili kuitetea kweli. (Yohana 8:44; 14:30) Yesu hakungoja hadi alipokuwa mtu mzima ili aitetee kweli. Alipokuwa na umri wa miaka 12, Yesu alitengana na wazazi wake baada ya sherehe ya Pasaka huko Yerusalemu. Kwa siku tatu, Maria na Yosefu walimtafuta sana. Mwishowe, wakampata ndani ya hekalu. Naye alikuwa akifanya nini humo? Alikuwa “ameketi katikati ya walimu, akiwasikiliza na kuwauliza maswali.” (Luka 2:41-50) Fikiria kikao cha mazungumzo hayo.
8 Wanahistoria wanasema kwamba baadhi ya viongozi wakuu wa dini walikuwa na mazoea ya kubaki hekaluni baada ya sherehe na kufundisha katika mojawapo ya kumbi kubwa zilizokuwako. Watu walikuwa wakiketi miguuni pao ili kuwasikiliza na kuwauliza maswali. Walimu hao walikuwa watu wenye elimu. Waliijua vizuri Sheria ya Musa na hata sheria na mapokeo mengi yaliyotungwa na wanadamu kadiri miaka ilivyopita. Tuseme ungekuwa umeketi katikati yao, je, ungeogopa? Wengi wangeogopa. Namna gani ikiwa ungekuwa na umri wa miaka 12 tu? Vijana wengi wana haya. (Yeremia 1:6) Wengine wanafanya kila wawezalo kuepuka kuonekana na walimu wao; wanaogopa kuambiwa wafanye jambo fulani, kupewa mgawo fulani, na wanaogopa kuaibishwa au kudhihakiwa.
9 Lakini hapa tunamwona Yesu akiwa ameketi katikati ya wanaume hao wenye elimu, akiwauliza maswali mazito bila woga. Naye alifanya hata zaidi. Masimulizi hayo yanasema: “Wote waliokuwa wakimsikiliza walikuwa wakishangazwa daima na uelewaji wake na majibu yake.” (Luka 2:47) Biblia haituambii mambo aliyosema wakati huo, lakini tunaweza kuwa na uhakika kwamba hakukariri hadithi na falsafa za uwongo zilizopendwa sana na walimu hao wa kidini. (1 Petro 2:22) Alitetea kweli ya Neno la Mungu, na kwa kweli wale waliomsikiliza walishangaa kuona mvulana mwenye umri wa miaka 12 akijieleza kwa ufahamu na uhodari sana hivyo.
10. Vijana Wakristo wanaiga jinsi gani uhodari wa Yesu leo?
10 Leo, vijana wengi Wakristo wanafuata hatua za Yesu. Ni kweli kwamba wao si wakamilifu kama alivyokuwa kijana Yesu. Hata hivyo, wao pia hawangoji mpaka wawe watu wazima ili waitetee kweli. Wakiwa shuleni au nyumbani, wanawauliza watu maswali kwa busara, wanawasikiliza, na kuwahubiria wengine kweli kwa heshima. (1 Petro 3:15) Wakiwa kikundi, vijana hao wamewasaidia wanafunzi wenzao, walimu, na majirani kuwa wafuasi wa Kristo. Ndiyo, Yehova anapendezwa sana na uhodari wao! Neno lake linawafananisha vijana hao na umande mwingi wenye kuburudisha na wenye kupendeza.—Zaburi 110:3.
11, 12. Ni katika njia gani Yesu alionyesha uhodari katika kuitetea kweli akiwa mtu mzima?
11 Akiwa mtu mzima, Yesu alionyesha uhodari tena na tena katika kuitetea kweli. Mwanzoni mwa huduma yake alipatwa na hali ambayo ingewaogopesha watu wengi. Wakati huo, ambapo Yesu alikuwa mwanadamu tu bali si malaika mkuu, alilazimika kumkabili Shetani, aliye hatari zaidi na mwenye nguvu zaidi kati ya maadui wote wa Yehova. Yesu alimpinga Shetani na jinsi alivyotumia vibaya Maandiko yaliyoongozwa na roho. Yesu alikomesha mazungumzo hayo kwa kumwamuru hivi kwa uhodari: “Nenda zako, Shetani!”—Mathayo 4:2-11.
12 Hivyo, Yesu alituwekea mfano katika huduma yake, naye alitetea Neno la Baba yake kwa uhodari ili lisipotoshwe au kutumiwa vibaya. Kama ilivyo leo, wakati huo ukosefu wa unyoofu katika mambo ya dini ulikuwa umeenea sana. Yesu aliwaambia hivi viongozi wa dini wa siku zake: “Mnalibatilisha neno la Mungu kwa mapokeo yenu ambayo mlipewa.” (Marko 7:13) Watu hao waliheshimiwa sana na watu kwa ujumla, lakini Yesu aliwashutumu bila woga na kuwaita viongozi vipofu na wanafiki.a (Mathayo 23:13, 16) Tunaweza kuiga jinsi gani uhodari huo wa Yesu?
13. Tunapomwiga Yesu, tunahitaji kukumbuka nini, lakini tuna pendeleo gani?
13 Bila shaka, tunakumbuka kwamba hatuna uwezo wa kusoma mioyo wala mamlaka ya kuhukumu kama Yesu. Hata hivyo, tunaweza kuiga uhodari wake katika kuitetea kweli. Kwa mfano, tunapofunua uwongo wa kidini—mambo yasiyo ya kweli ambayo dini zinafundisha kumhusu Mungu, makusudi yake, na Neno lake—tunaangaza nuru katika ulimwengu uliotiwa giza na propaganda za Shetani. (Mathayo 5:14; Ufunuo 12:9, 10) Tunawasaidia watu kuwa huru kutoka katika utumwa wa mafundisho ya uwongo yanayowafanya waogope sana na kuharibu uhusiano wao pamoja na Mungu. Tuna pendeleo kama nini kuona utimizo wa ahadi hii ya Yesu: “Kweli itawaweka ninyi huru”!—Yohana 8:32.
Alitetea Haki kwa Uhodari
14, 15. (a) Yesu alifafanua “yaliyo haki” katika njia gani moja? (b) Yesu alipuuza ubaguzi gani alipozungumza na mwanamke Msamaria?
14 Unabii wa Biblia ulitabiri kwamba Masihi angefafanua “yaliyo haki” kwa mataifa. (Mathayo 12:18; Isaya 42:1) Bila shaka, Yesu alianza kufanya hivyo alipokuwa hapa duniani. Akiwa na uhodari mwingi, sikuzote alithibitika kuwa mwenye haki na asiye na ubaguzi aliposhughulika na watu. Kwa mfano, alikataa kuiga ubaguzi na upendeleo uliokuwa umeenea sana wakati huo.
15 Yesu alipozungumza na mwanamke Msamaria kwenye kisima cha Sikari, wanafunzi wake walishangaa sana. Kwa nini? Nyakati hizo, Wayahudi kwa ujumla waliwachukia Wasamaria; chuki hiyo ilianza zamani sana. (Ezra 4:4) Isitoshe, marabi fulani waliwadharau wanawake. Sheria za kirabi, zilizoandikwa baadaye, zilimzuia mwanamume asizungumze na mwanamke; hata zilionyesha kwamba wanawake hawastahili kufundishwa Sheria ya Mungu. Wanawake Wasamaria hasa walionwa kuwa wachafu. Yesu alipuuza ubaguzi wa aina hiyo, naye akamfundisha hadharani mwanamke Msamaria (aliyekuwa na maisha mapotovu), na kumfunulia kwamba yeye ni Masihi.—Yohana 4:5-27.
16. Kuhusu ubaguzi, kwa nini Wakristo wanahitaji uhodari ili wawe tofauti?
16 Je, umewahi kuwa pamoja na watu wanaopenda kuwabagua wengine? Huenda wakawadhihaki watu wa jamii au taifa lingine, kuzungumza kwa dharau kuhusu watu wa jinsia nyingine, au kuwadharau wale ambao hali yao ya kiuchumi au ya kijamii ni tofauti na yao. Wafuasi wa Kristo hawakubaliani na maoni hayo ya chuki, na wanafanya kila wawezalo kuondolea mbali ubaguzi wowote katika mioyo yao. (Matendo 10:34) Kila mmoja wetu anapaswa kusitawisha uhodari ili asionyeshe ubaguzi.
17. Yesu alichukua hatua gani hekaluni, na kwa nini?
17 Pia, uhodari ulimwezesha Yesu kutetea usafi wa watu wa Mungu na mpango wa ibada safi. Mapema katika huduma yake, alifika kwenye eneo la hekalu huko Yerusalemu na kushangaa alipowaona wafanyabiashara na watu waliokuwa wakibadili pesa wakifanya biashara zao huko. Akiwa na hasira ya uadilifu, Yesu aliwafukuza watu hao wenye pupa pamoja na bidhaa zao. (Yohana 2:13-17) Alichukua hatua kama hiyo tena alipokaribia kumaliza huduma yake. (Marko 11:15-18) Bila shaka, matendo hayo yalimfanya awe na adui wenye uwezo, lakini hakuyumbayumba. Kwa nini? Tangu alipokuwa mtoto, aliliita hekalu hilo nyumba ya Baba yake, naye aliamini hivyo. (Luka 2:49) Kuchafua ibada safi iliyokuwa ikiendelezwa humo kulikuwa ukosefu wa haki ambao hangeweza kupuuza. Bidii yake ilimpa uhodari wa kuchukua hatua.
18. Wakristo leo wanaweza kuonyesha uhodari jinsi gani wakati usafi wa kutaniko unapohusika?
18 Wafuasi wa Kristo leo pia wanahangaikia sana usafi wa watu wa Mungu na mpango wa ibada safi. Wakiona kwamba Mkristo mwenzao amehusika katika dhambi nzito, hawapuuzi jambo hilo. Wanalifunua kwa uhodari. (1 Wakorintho 1:11) Wanahakikisha kwamba wazee wa kutaniko wamepashwa habari. Wazee wanaweza kuwasaidia walio dhaifu kiroho na pia wanaweza kuchukua hatua ili kusaidia kondoo za Yehova wabaki wakiwa safi.—Yakobo 5:14, 15.
19, 20. (a) Ni matendo gani yasiyo ya haki yaliyokuwa yameenea katika siku za Yesu, nao watu walimtaka Yesu afanye nini? (b) Kwa nini wafuasi wa Kristo wanakataa kujihusisha katika siasa na jeuri, na wanapata thawabu gani kwa sababu ya msimamo wao?
19 Hata hivyo, je, tunaweza kukata kauli kwamba Yesu alikuwa akipinga uonevu wa kijamii katika ulimwengu kwa jumla? Bila shaka, kulikuwa na matendo mengi yasiyo ya haki. Nchi ya kwao ilikuwa ikimilikiwa na serikali ya kigeni. Waroma waliwaonea Wayahudi kwa kutumia jeshi kubwa, waliwatoza kodi kupita kiasi, na hata kuingilia desturi zao za kidini. Basi, haishangazi kwamba watu wengi walitaka Yesu ajihusishe na siasa za siku hizo. (Yohana 6:14, 15) Wakati huo pia, alihitaji kuonyesha uhodari.
20 Yesu alieleza kwamba Ufalme wake si sehemu ya ulimwengu. Aliwafundisha wafuasi wake kupitia mfano wake kwamba wajiepushe na mapambano ya kisiasa ya siku hizo na kukazia fikira kazi ya kuhubiri habari njema ya Ufalme wa Mungu. (Yohana 17:16; 18:36) Aliwafundisha somo la maana kuhusu kutokuwamo wakati ambapo umati wa watu ulikuja kumkamata. Petro alichukua hatua mara moja, kwa kuutumia upanga wake na kumuumiza mtu. Ni rahisi kuelewa ni kwa nini Petro alifanya hivyo. Ikiwa kuna wakati ambapo mtu angekuwa na haki ya kuonyesha jeuri, basi ni usiku huo, Mwana wa Mungu asiye na hatia aliposhambuliwa. Hata hivyo, Yesu aliwawekea wafuasi wake walio duniani mfano wanaoweza kufuata hata leo hii: “Rudisha upanga wako mahali pake, kwa maana wale wote wanaouchukua upanga wataangamia kwa upanga.” (Mathayo 26:51-54) Kama ilivyo leo pia, wafuasi wa Kristo walihitaji uhodari ili kuendeleza amani. Kwa sababu ya msimamo wao wa Kikristo wa kutokuwamo, watu wa Mungu leo wameepuka kabisa kujihusisha katika vita vya siku hizi, mauaji ya watu, fujo, na matendo mengine kama hayo ya kijeuri. Sifa hiyo nzuri ni mojawapo ya thawabu za uhodari wao.
Alikabili Upinzani kwa Uhodari
21, 22. (a) Yesu alipata msaada gani kabla ya kukabili jaribu kali zaidi maishani mwake? (b) Ni katika njia gani Yesu alionyesha uhodari mpaka mwisho?
21 Mwana wa Yehova alijua mapema kwamba angepingwa vikali akiwa hapa duniani. (Isaya 50:4-7) Alikabili vitisho vingi vya kifo kutia ndani tukio linalotajwa mwanzoni mwa sura hii. Ni nini kilichomsaidia Yesu kuendelea kuwa hodari alipokabili hatari hizo? Yesu alikuwa akifanya nini kabla ya umati huo kuja kumkamata? Alikuwa akisali kwa Yehova kwa bidii. Na Yehova alifanya nini? Biblia inatuambia kwamba Yesu ‘alisikiwa vizuri.’ (Waebrania 5:7) Yehova alimtuma malaika kutoka mbinguni ili kumtia nguvu Mwana wake mwenye ushujaa.—Luka 22:42, 43.
22 Muda mfupi baada ya kutiwa nguvu, Yesu aliwaambia hivi mitume wake: “Simameni, twende.” (Mathayo 26:46) Wazia uhodari wake aliposema maneno hayo. Aliwaambia, “twende,” akijua kwamba atauambia umati huo usiwadhuru rafiki zake, akijua kwamba waliokuwa pamoja naye watamwacha na kukimbia, na akijua kwamba angekabili jaribu kali zaidi maishani mwake akiwa peke yake. Akiwa peke yake, alisingiziwa mashtaka ya uwongo kinyume cha sheria, akadhihakiwa, akateswa, na kuuawa kikatili. Hata hivyo, alionyesha uhodari mpaka mwisho.
23. Eleza ni kwa nini Yesu hakuwa mtu asiyejali alipokabili hatari na tisho la kifo.
23 Je, Yesu alikuwa mtu asiyejali? Hapana; kuna tofauti kubwa kati ya kutojali na uhodari wa kweli. Yesu aliwafundisha wafuasi wake wajihadhari, watumie hekima na kuondoka mahali penye hatari ili kuendelea kufanya mapenzi ya Mungu. (Mathayo 4:12; 10:16) Hata hivyo, katika kisa hiki Yesu alijua kwamba hawezi kuepuka hatari hiyo. Alijua mapenzi ya Mungu yalihusisha nini. Kwa sababu Yesu alikuwa ameazimia kuendelea kuwa mtimilifu, hangeweza kurudi nyuma, badala yake alilazimika kukabili jaribu hilo.
24. Kwa nini tunaweza kuwa na hakika kwamba tunaweza kuonyesha uhodari hata tunapokabili jaribu lolote lile?
24 Wafuasi wa Yesu wamekuwa wakitembea kwa uhodari katika hatua za Bwana wao. Hata wanapodhihakiwa, kuteswa, kukamatwa, kufungwa, kunyanyaswa, na kuuawa, wengi wao wanasimama imara. Watu wasio wakamilifu wanatoa wapi uhodari wa aina hiyo? Uhodari huo hautokani na uwezo wao wenyewe. Kama Yesu alivyopokea msaada kutoka juu, ndivyo na wafuasi wake. (Wafilipi 4:13) Basi, usiogope mambo ambayo huenda yakatokea wakati ujao. Azimia kuendelea kuwa mtimilifu, na Yehova atakupa uhodari unaohitaji. Endelea kutiwa nguvu na mfano wa Kiongozi wetu, Yesu, ambaye alisema: ‘Jipeni moyo! Nimeushinda ulimwengu.’—Yohana 16:33.
a Wanahistoria wametaja kwamba makaburi ya marabi yaliheshimiwa sana kama makaburi ya manabii na wazee wa ukoo.