‘Tunajua Watainuka Katika Ufufuo’
MUNGU MWEZA YOTE aliwapa aina ya binadamu uhai. Anaweza pia kuwarudishia uhai watu ambao wamekufa. Yeye, pia, ametupa sisi chanzo chenye kutegemeka zaidi cha habari zinazohusu uhai na kifo: Maandiko ya Kiebrania na ya Kigiriki ya Kikristo, hizo zikiwa ndizo sehemu mbili zinazojumlika kuwa Biblia. Chanzo hicho kina ujumbe unaotegemea mambo hakika ya kwamba wengi zaidi kati ya wafu wanaweza kurudi na watarudi.—Yohana 5:28, 29.
Kwa kielezi, fikiria usimulizi wa kihistoria kuhusu Lazaro wa Bethania, aliyejulikana vema na Yesu Kristo. Lazaro alikuwa amekuwa mgonjwa, halafu akafa. Baada ya hapo, Yesu alimwambia hivi Martha dada ya Lazaro:. “Ndugu yako [mfu] atainuka.” Martha akajibu: “Najua atainuka katika ufufuo siku ya mwisho.” (Yohana 11:23, 24, AW) Ndiyo, alijua hivyo. Kwa sababu ya habari zinazotegemeka, yeye hakuwa na shaka kwamba Lazaro ndugu yake mpendwa angerudi “siku ya mwisho.”
Unaposoma maandishi yote ya kihistoria katika Yohana sura ya 11, utapata maelezo marefu juu ya lililotukia wakati huo. Yesu alimwinua mwanamume huyo akawa hai tena, ingawa Lazaro alikuwa amekuwa mfu siku nne. Ufufuo huo ni uthibitisho wa kwamba Mungu anaweza kutimiza ahadi zake za kuwarudisha wafu “siku ya mwisho.” Lakini Martha alitazamia kumwona Lazaro tena akiwa wapi? Wayahudi wale wengine waaminifu waliwaza kwamba ufufuo unaokuja ungetukia wapi?
Eti ‘Bara Linaloendewa Bila Kurudi’?
Dunia ilichaguliwa na Mungu iwe kao la asili kwa mwanadamu. Mtunga zaburi anaeleza hilo kwa maneno haya: “Mbingu ni mali yake Mwenyezi-Mungu, bali dunia amewapa wanadamu.” (Zaburi 115:16, HNWW) Katika Maandiko Matakatifu hamna jambo lolote linaloonyesha kwamba kama Adamu na Hawa wangalibaki wakiwa waaminifu kwa Mungu, wangalikuwa na uhai wa milele mahali pengine isipokuwa duniani. Kwa uhakika, je! “mti wa uzima” haukuwa hapa duniani, katika Paradiso ambayo wanadamu wawili wa kwanza waliionea shangwe kabla hawajaanguka katika mwendo wa kutotii Mungu? (Mwanzo 2:9; 3:22) Kwa maana hakukuwa na habari zozote kutoka kwa Mungu kuonyesha jambo tofauti, bila shaka watumishi waaminifu wa Mungu nje ya bustani ya Edeni (tangu Abeli mwana mcha-Mungu wa Adamu) wangekuwa na wazo la kwamba ufufuo ungetukia katika lile kao moja tu ambalo walijua ndilo lililokuwa kwa ajili ya mwanadamu—dunia.
‘Ebu ngoja kidogo,’ huenda watu fulani wanaojua kidogo habari za Biblia wakakinza, ‘kwani Ayubu hakusema katika sura ya Ayubu 16, mstari 22, kwamba ‘angeenda’ kwa kufuata ‘njia ambayo hangerudi tena’? Na kwenye Ayubu 7:9, NW, alionyesha wazi hivi: “Yeye anayeenda chini Sheoli [kaburini] hatakuja juu.” Ayubu aliongezea hivi katika Ayubu 7 mstari wa 10: “Yeye hatarudi tena kamwe kwenye nyumba yake, na mahali pake hapatamkiri tena kamwe.’”
Kwa hiyo, kama wanavyodai wanachuo fulani, je! mistari hiyo na taarifa zinazofanana nayo haionyeshi kwamba Ayubu alikiona kifo kuwa ‘bara linaloendewa bila kurudi’? Je! taarifa hizo zinamaanisha kwamba Ayubu hakuamini katika ufufuo wa wakati ujao? Ili kupata jibu, ni lazima tuchukue maneno haya kulingana na habari zinazohusika, pia kuyalinganisha na mawazo mengine ambayo Ayubu alieleza kuhusu habari hiyo.
Ayubu hakujua sababu za kuteseka kwake. Kwa muda fulani alikosea kufikiri kwamba Mungu ndiye aliyekuwa akileta dhiki yake. (Ayubu 6:4; 7:17-20; 16:11-13) Kwa kuvunjika roho, yeye alihisi kwamba mahali ambapo angepata kitulizo cha mara hiyo pangekuwa ni kaburini tu. (Ayubu 7:21; 17:1; linganisha 3:11-13.) Akiwa huko, kulingana na maoni ya marika wake, hangeonwa, hangerudi kwenye nyumba yake, hangezidi kutambuliwa, hangerudi wala hangekuwa na tazamio lolote la kufanya hivyo kabla ya wakati wa Mungu uliowekwa. Ayubu na wazao wengine wote wa Adamu hawakuwa na nguvu za kuinuka kutoka kwa wafu wakiachiliwa peke yao bila hatua kuchukuliwa na Mungua—Ayubu 7:9, 10; 10:21; 14:12.
Kuamini Katika Ufufuo
Ingawa hivyo, haitupasi kuelewa kwamba Ayubu hakuamini kuna ufufuo kwa sababu ya ukosefu wake wa habari za uhakika juu ya yaliyokuwa yakimpata na kwa sababu ya maelezo makali aliyotoa. Kutokana na Ayubu 14:13-15, NW, ni hakika kwamba yeye aliamini katika ufufuo wa wakati ujao. Katika kifungu hicho, Ayubu alinena kwamba alitamani ‘kusitiriwa katika Sheoli’ na baadaye ‘akumbukwe’ na Mungu. Zaidi ya hilo, kwenye Ayubu 19:25-27, NW, mwanamume huyu mwenye imani na ukamilifu alinena juu ya kupata “mkombozi” na ‘kuona Mungu’ baadaye. Ndiyo, Ayubu aliamini katika ufufuo. Yeye aliamini kwamba Mungu angeweza kumrudisha na angemrudisha kwenye uhai, sawa na vile kabla ya hapo Abrahamu alisadiki Mungu ana uwezo wa ‘kuinua wafu.’—Waebrania 11:10, 16, 19, 35, NW.
Kuendelea hadi nyakati zetu za ki-siku-hizi, Wayahudi wameamini kwamba wakati ujao kuna ufufuo wa kuja kwenye uhai duniani. Encyclopoedia Judaica (1971) inataarifu hivi: “Imani ya kwamba mwishowe wafu watafanywa hai tena katika miili yao na waishi tena duniani” ni “fundisho kubwa” la dini ya Kiyahudi. Ensaiklopedia hiyo inaendelea kusema: “Wazo hili limechukuliwa kwa uzito sana na kwa uhalisi hivi kwamba Wayahudi wenye kicho huhangaikia mara nyingi nguo wanazozikwa wakiwa wamezivaa, maziko kamili ya viungo vyote, na kuzikwa katika Israeli.”
Kwa kupendeza, Biblia haisemi kwamba katika ufufuo Mungu atakusanya upya maiti zilizooza za kibinadamu. Atomi zile zenyewe za waliokufa zamani zimekwisha kuenezwa kila mahali duniani na mara nyingi zikawa zimekwisha kuingizwa ndani ya mboga za kimajani na wanyama—ndiyo, hata ndani ya wanadamu wengine, ambao baada ya hapo wamekufa. Ni wazi kwamba katika ufufuo atomi zile zile hazingeweza kutumiwa kwa zaidi ya mtu mmoja mwenye kufufuliwa. Badala ya hivyo, Mungu atafanya wanadamu wawe hai wakiwa na miili inayofaa, bila sehemu zenye kukosekana na maumbuko mengine yaliyowapata kabla ya kifo, kama apendavyo.—Linganisha 1 Wakorintho 15:35-38.
Je! wafufuliwa hawa watatambuliwa na rafiki zao na watu wa ukoo wanaorudishwa pia kwenye uhai? Linaonekana jambo la akili kufikiri hivyo, kwa maana kama hatungeweza kuwatambua wafu wanaoinuliwa, nao wasiweze kututambua, tungejuaje kwamba wapendwa wetu waliokufa wamerudi kikweli? Hata ingawa mwili wa Lazaro ulikuwa umekuwa ukioza, yeye alitambuliwa na watu wa ukoo na wazoeani wake baada ya Yesu kumfufua. Hivyo, sisi pia tunaweza kutazamia kwamba Yehova Mungu atatuacha tuonane na kujuana katika ufufuo wa kuja kwenye uhai duniani.
Tumaini la Kimbingu kwa Wachache
Kama vile tumeona, dunia ndilo kao ambalo aina ya binadamu walipewa na Mungu. Hata hivyo, Yesu Kristo aliangaza nuru juu ya tazamio la kwamba hesabu iliyochaguliwa kutoka miongoni mwa aina ya binadamu watainuliwa kwenye uhai wa kiroho usiofisidika na usiokufa wawe pamoja naye katika mbingu. (2 Timotheo 1:10) Kwa muda fulani baada ya Yesu kuanzisha ‘njia mpya iliyo hai’ ya kwenda kwenye uhai wa kimbingu, Wakristo wote walikuwa wanaalikwa kushiriki katika tumaini hilo. (Waebrania 9:24; 10:19, 20) Ni wangapi ambao mwishowe wangepokea thawabu hiyo? ‘Ufunuo uliovuviwa, ambao Mungu alimpa Yesu aonyeshe watumwa wake vitu ambavyo lazima vitukie karibuni,’ unaiweka tarakimu hiyo kuwa 144,000, wale “ambao wamenunuliwa kutoka dunia.”—Ufunuo 1:1; 7:4-8; 14:1, 3, NW.
Kwa nini hesabu ya watu walio wachache hivyo kwa kulinganishwa ‘wananunuliwa kutoka dunia’ ili waishi mbinguni? Kitabu icho hicho cha Ufunuo kinatupa sababu ya hesabu hiyo kuwa ndogo. Tunasoma hivi katika sura ya Ufunuo 20, mistari 5 na 6, NW: “Huu ndio ufufuo wa kwanza. Mwenye furaha na mtakatifu ni yeyote aliye na sehemu katika ufufuo wa kwanza; juu ya hawa kifo cha pili hakina mamlaka. Lakini wao watakuwa makuhani wa Mungu na wa Kristo, na watatawala wakiwa wafalme pamoja na yeye kwa miaka elfu.”—Ona pia Ufunuo 5:9, 10.
Raia za Kidunia za Mfalme
Ni wazi sana kwamba si wanadamu wote watakaotawala wakiwa wafalme na makuhani, kwa maana kama wote wangekuwa wafalme, ‘wangetawala’ nani? Bali, kikundi hiki kilichochaguliwa kipekee, chenye kujengwa kwa kuwazungukia mitume waaminifu wa Yesu, kitatawala juu ya dunia yenye kukaliwa kwa sehemu na “umati mkubwa” unaosimuliwa katika Ufunuo sura ya 7, mistari 9 hadi 17, NW. Sasa mamilioni ya hawa wanatazamia “vita ya ile siku kubwa ya Mungu Mweza Yote” inayokaribia mbiombio, ambayo itasafisha dunia hii itokwe na ukosefu wote wa uadilifu. Kwa fadhili zisizostahiliwa za Mungu, wataokoka hiyo dhiki kubwa bila kufa wakati wowote.—Ufunuo 16:14; 21:14; Mithali 2:21, 22.
‘Lakini namna gani wale ambao wamekufa, kama wapendwa wangu?’ huenda wewe ukauliza. Yesu mwenyewe aliambia Martha kwamba wengine, ‘ijapokuwa wamekufa, watakuja kwenye uhai.’ (Yohana 11:25, NW) Hiyo itakuwa katika ufufuo wa kidunia. Wakati wa utawala wa Kristo akiwa katika mbingu pamoja na wafalme na makuhani washirika wake 144,000, mamilioni mengi ya wafu ambao Mungu anawakumbuka kwa njia yenye kupendeleka watainuliwa, nao watakuwa na fursa kamili ya kujifunza ibada ya kweli ya Yehova. Wakiwa waaminifu, watapata thawabu ya uhai wa milele katika paradiso ya duniani pote. Hiyo itakuwa wakati wa “siku ya mwisho” aliyoitaja Martha alipokuwa akikubaliana na Yesu kwamba Lazaro ndugu yake angeinuka tena aje kwenye uhai.—Yohana 5:28, 29; 11:24; Luka 23:43.
Tumaini Linalotegemea Mambo Yaliyohakikishwa Kabisa
Mafufuo yaliyoandikwa katika Biblia ni violezo na mahakikishio kamili ya kufaa kwa tumaini la ufufuo linalotolewa na Maandiko Matakatifu. Kumbukumbu hii inaeleza juu ya mafufuo yaliyofanywa duniani na wanabii Eliya na Elisha katika nyakati zilizotangulia Ukristo, yaliyofanywa na Mwana wa Mungu (kutia na ule wa Lazaro), yaliyofanywa na mitume Petro na Paulo, na hasa na Yehova Mungu katika kufufua Mwana wake. Unaweza kusoma ripoti hizo katika Biblia yako kwenye: 1 Wafalme 17:17-24; 2 Wafalme 4:32-37; Mathayo 28:1-10; Luka 7:11-17; 8:40-56; Yohana 11:38-44; Matendo 9:36-42; 10:38-42; 20:7-12.b
Juu ya msingi wa tumaini hilo la ufufuo lenye uthibitisho mwingi, Paulo angeweza kuhakikishia Waathene hivi: “Mungu . . . ameweka siku atakayowahukumu walimwengu kwa haki [uadilifu, NW], kwa mtu yule aliyemchagua; naye amewapa watu wote uthabiti wa mambo haya kwa kumfufua katika wafu.”—Matendo 17:30, 31.
Ndiyo, ufufuo wa Yesu ndio uhakikishio wa mwisho kabisa juu ya uhalali wa tumaini la ufufuo. Kwa hiyo sisi pia tuna msingi imara wa kuamini kabisa nguvu na upendo wa Yehova Mungu. Sisi pia tunaweza kueleza usadiki ambao Martha alikuwa nao: ‘Tunajua kwamba wafu watainuka katika ufufuo siku ya mwisho!’
Baada ya wasikilizaji wa Paulo kusikia ushuhuda wake juu ya “kufufuka kwa wafu” wakiwa juu ya Kilima cha Mars, waligawanyika vikundi vitatu: “Wengine wao waliangua kicheko; lakini wengine walisema, ‘Tutapenda kukusikia tena juu ya jambo hili! . . . Lakini watu kadhaa waliandamana naye, wakawa waumini.”—Matendo 17:32-34, HNWW.
Itikio lako ni nini kuhusu tumaini la ufufuo? Yehova atatimiza ahadi yake kufufua mamilioni, hata mabilioni, kutoka kwa wafu. Kama wewe utakuwako ili uwaone tena, na wao wakuone wewe, hiyo inategemea sana yale unayofanya. Je! una nia ya kujifunza na kuishi kupatana na matakwa ya Mungu ya kupata uhai wa milele? Mashahidi wa Yehova watafurahi sana kukupa habari zaidi zinazohusu tumaini kwa wafu na jinsi unavyoweza kuokoka mwisho wa mfumo huu wa mambo.—Yohana 17:3.
[Maelezo ya Chini]
a Kuhusu wazo ilo hilo, mtunga zaburi anaandika hivi juu ya hali iliyopo wakati huo kabla ya Mungu kuchukua hatua yoyote: “Na [Mungu] akaendelea kukumbuka kwamba [Waisraeli] walikuwa mnofu, kwamba roho [au kani ya uhai kutoka kwa Mungu] inaenda ikitokeza mbele na hairudi.”—Zaburi 78:39, NW.
b Unaweza kupata zungumzo refu zaidi juu ya mafufuo katika nyakati za Biblia na ahadi ya Biblia juu ya ufufuo unaokuja wakati wa utawala wa Kristo katika Unaweza Kuishi Milele Katika Paradiso Duniani. Sura ya 20 ina kichwa “Ufufuo—wa Nani, na Wapi?” Kitabu hiki kinapatikana kutoka kwa Mashahidi wa Yehova katika eneo lenu au kutoka ofisi zilizoorodheshwa katika ukurasa wa 2 wa gazeti hili.