Maoni ya Biblia
Je Wakristo Waunge Mkono Hukumu ya Kifo?
“NI YENYE makosa kiadili.” “Ni haki na adilifu.” Maoni haya yanayopingana yalitoka kwa makasisi wawili wa kidini, wote wakijiita Wakristo. Walikuwa wanabishania moja kati ya maswala makubwa ya leo—hukumu ya kifo. Makala ya gazeti iliyowanukuu ilisema: “Viongozi wa kidini wanapojadili juu ya hukumu ya kifo, pande zote mbili hutaja mafungu ya Biblia ili kuunga mkono misimamo yao.”
Wengine hubisha kwamba hukumu ya kifo huwalinda wasio na hatia, huendeleza haki, na kuzuia jeuri mbaya. Wengine wanasisitiza kwamba si jambo la adili—njia ya kulipiza jeuri kwa jeuri zaidi na iliyo hafifu kwa kulinganishwa na lile jukumu bora la kuwasaidia wahalifu wabadili mienendo yao, na kuwasaidia wawe washiriki wenye faida wa jamii.
Kwenye uwanja wa kisiasa katika Marekani, hasa mjadala huu umepamba moto, nao viongozi wa kidini hawajakawia kujihusisha. Hata hivyo, huenda ukajiuliza, ‘Je, Biblia ina lolote la kusema kuhusu habari hii ya hukumu ya kifo?’ Kwa hakika, inalo.
Kuzikabidhi Mamlaka za Kibinadamu “Upanga”
Muda mfupi baada ya Furiko la siku ya Noa, Yehova Mungu alithibitisha thamani ya uhai wa kibinadamu kisha akasema: “Atakayemwaga damu ya mwanadamu, damu yake huyo itamwagwa na mwanadamu.” (Mwanzo 9:6) Bila shaka, hiyo haikutoa ruhusa isiyo na mipaka ya kulipiza kisasi. Badala ya hivyo, ilimaanisha kwamba mamlaka za kibinadamu zilizowekwa ifaavyo kuanzia wakati huo na kuendelea zingeruhusiwa kuwaua wale waliowaua wengine.
Katika Israeli la kale ile Sheria ambayo Mungu alitoa kupitia Musa iliagiza ile hukumu ya kifo kwa ajili ya makosa kadhaa yaliyokuwa mazito. (Mambo ya Walawi 18:29) Hata hivyo, Sheria ilitoa uandalizi kwa ajili ya hukumu isiyopendelea upande wowote, ushuhuda wa mashahidi, na vizuizi dhidi ya ufisadi. (Mambo ya Walawi 19:15; Kumbukumbu la Torati 16:18-20; 19:15) Waamuzi walipaswa kuwa watu wenye kumcha Mungu nao wangetoa hesabu kwa Mungu mwenyewe! (Kumbukumbu la Torati 1:16, 17; 2 Mambo ya Nyakati 19:6-10) Hivyo kulikuwa na ulinzi dhidi ya matumizi mabaya ya hukumu ya kifo.
Leo katika dunia hii hakuna serikali inayowakilisha kikweli haki ya kimungu kama lilivyofanya taifa la Israeli. Lakini katika njia nyingi serikali zinatenda zikiwa ‘watumishi’ wa Mungu, au mawakili, kwa njia ya kwamba zinadumisha kiwango fulani cha utaratibu na uthabiti na kuandaa utumishi mbalimbali wa umma unaohitajiwa. Mtume Paulo aliwakumbusha Wakristo wawe watiifu kwa ‘mamlaka zilizo kuu’ na kisha akaongezea: “Lakini ufanyapo mabaya, ogopa; kwa maana hauchukui [serikali] upanga bure; kwa kuwa ni mtumishi wa Mungu, amlipizaye kisasi mtenda mabaya kwa ajili ya ghadhabu.”—Warumi 13:1-4.
“Upanga” alioutaja Paulo hufananisha haki ya serikali ya kuadhibu watenda mabaya—hata kwa kuua. Wakristo wanaheshimu haki hiyo, lakini je, wajihusishe na jinsi inavyotekelezwa?
“Upanga” Watumiwa Vibaya
Serikali za kibinadamu bila shaka zimeutumia mara nyingi “upanga” kwa ajili ya haki. Lakini lazima ikubaliwe kwamba zimekuwa na hatia pia ya kuutumia vibaya. (Mhubiri 8:9) Serikali ya kale ya Roma ilikuwa na hatia ya kuutumia vibaya “upanga” wa hukumu ya kifo dhidi ya watumishi wa Mungu wasio na hatia. Yohana Mbatizaji, Yakobo, na hata Yesu Kristo walikuwa kati ya waliouawa nao.—Mathayo 14:8-11; Marko 15:15; Matendo 12:1, 2.
Katika nyakati za kisasa jambo linalofanana na hilo limetukia. Watumishi wa Yehova wasio na hatia wameuawa katika nchi mbalimbali—kwa kikosi cha kupiga risasi, kwa mashine ya kukata kichwa, kwa kunyongwa, katika vyumba vya gesi—yote hayo yakiwa yamefanywa “kisheria” na serikali zinazojaribu kuuzuia Ukristo. Mamlaka zozote zinazotumia vibaya uwezo wazo zitatoa hesabu kwa Mungu. Ni hatia mbaya ya damu kama nini!—Ufunuo 6:9, 10.
Wakristo wa kweli hawangependa kamwe kuwa na hatia ya damu mbele ya Yehova Mungu. Hivyo, ingawa wanaheshimu haki ya serikali ya kuutumia “upanga,” wanajua vyema jinsi huo umetumiwa vibaya. Umetumika kama chombo cha kunyanyasa na hata wakati mwingine umetumiwa kwa ukali wenye uonevu dhidi ya wengine na upendeleo kwa wengine.a Hivyo basi Wakristo hutendaje wanapokabili ule mjadala juu ya hukumu ya kifo? Je, wanajihusisha na kusisitiza mabadiliko yafanywe?
Kutokuwamo kwa Kikristo
Tofauti na wale makasisi waliotajwa mwanzoni, Wakristo wa kweli hujaribu kukumbuka kanuni hii muhimu: Yesu Kristo aliwaambia wafuasi wake wasiwe “wa ulimwengu.”—Yohana 15:19; 17:16.
Je, Mkristo aweza kutii amri hiyo na bado ajiunge katika ule mjadala juu ya hukumu ya kifo? Kwa uhakika la. Isitoshe, hili ni swala la kijamii na la kisiasa. Katika Marekani, wanaogombea ofisi za kisiasa kwa kawaida hutumia msimamo wao juu ya hukumu ya kifo—ikiwa wanaiunga mkono au wanaipinga—kuwa jambo muhimu kwenye kampeni zao. Wanajadili habari hii kwa bidii na kutumia uzito wa kihisia ambao habari hii huchochea kuwafanya wapigaji kura kuwaunga mkono.
Huenda swali analohitaji Mkristo kutafakari ni hili: Je, Yesu angejihusisha kwenye bishano juu ya jinsi serikali za ulimwengu huu zinavyoutumia “upanga”? Kumbuka, wakati wananchi wenzake walipojaribu kumhusisha katika siasa, Yesu “akaenda tena mlimani yeye peke yake.” (Yohana 6:15) Basi, yaonekana kwamba angeliacha jambo hilo alipoliweka Mungu—mikononi mwa serikali.
Vivyo hivyo leo, ingetarajiwa kwamba Wakristo wawe waangalifu kutoingilia mabishano katika habari hii. Wangetambua haki ya serikali kufanya ipendavyo. Lakini wakiwa watumishi wa Kikristo ambao si sehemu ya ulimwengu, hawangetangaza kuunga kwao mkono hukumu ya kifo au kuchochea iondolewe.
Badala ya hivyo, wanaweka akilini maneno ya Mhubiri 8:4: “Kwa kuwa neno la mfalme lina nguvu; naye ni nani awezaye kumwambia huyo, Wafanya nini?” Ndiyo ‘wafalme’ wa ulimwengu, au watawala wa kisiasa, wamepewa mamlaka kutekeleza mapenzi yao wenyewe. Hakuna Mkristo yeyote aliye na mamlaka ya kuwasaili. Lakini Yehova anaweza. Naye atafanya hivyo. Biblia hutuwezesha tutazamie wakati ambapo Mungu ataleta haki mwishowe kwa ajili ya kila uhalifu na kila utumizi mbaya wa “upanga” katika ulimwengu huu wa kale.—Yeremia 25:31-33; Ufunuo 19:11-21.
[Maelezo ya Chini]
a Kwa mfano, mfumo wa magereza wa Marekani umelaumiwa kwa kuua chini ya asilimia 2 ya wahalifu waliohukumiwa kifo kila mwaka. Wengi wao hufa vifo vya asili kuliko vya kufishwa. Pia kumekuwapo na mashtaka ya upendeleo—kama takwimu zinavyodokeza kwamba muuaji aelekea sana kupata hukumu ya kifo ikiwa aliyeuawa ni mweupe na aliyeua ni mweusi.
[Hisani ya Picha katika ukurasa wa 22]
The Bettman Archive