Fanya Mambo Yote kwa Ajili ya Habari Njema
“Mimi nafanya mambo yote kwa ajili ya zile habari njema, ili kwamba nipate kuwa mshiriki wazo pamoja na wengine.”—1 WAKORINTHO 9:23, NW.
1. Ni kitabia gani tulicho nacho sisi sote kwa ujumla, lakini Mungu ameandaa msingi wa jambo gani?
INGAWA sisi twatofautiana kwa njia mbalimbali, sote tuna kitabia kimoja cha ujumla. Kupitia urithi kutoka kwa Adamu, tulizaliwa tukiwa watenda dhambi waliotengwa na urafiki wa Mungu Aliye Juu Zaidi, Yehova. (Warumi 5:12; Wakolosai 1:21) Kama vile mtume Paulo Mkristo alivyoandika: “Wote wamefanya dhambi, na hupungukiwa na utukufu wa Mungu.” (Warumi 3:23, NW) Kwa hiyo, watu wa kila rangi na utaifa wahitaji kupatanishwa na Mungu ndiyo wapate wokovu. Nasi twaweza kuwa wenye shukrani kama nini kwamba Yehova ametumia upendo na rehema zisizo na kifani ili kuandaa msingi wa kupatanishwa naye!
2. (a) Ni huduma gani ambayo Wakristo wapakwa mafuta walipewa iwe amana? (b) Twaweza kujifunza kutokana na kielelezo cha nani, na kwa nini? (1 Wakorintho 11:1)
2 Karne kumi na tisa zilizopita, mashahidi wapakwa mafuta wa Yehova walipewa amana ya ile “huduma ya upatanisho.” Paulo alisema hivi: “Kama walio badala ya Kristo tunaomba: ‘Mpatanishwe na Mungu.’” (2 Wakorintho 5:18-20, NW) Mtume alitekeleza huduma hii akiwa na mtazamo gani? “Ingawa nimekuwa huru kwa watu wote,” yeye akasema, “nalijifanya mtumwa wa wote, ili nipate watu wengi zaidi.” (1 Wakorintho 9:19) Bila shaka, Paulo alifanya jitihada ya kudhamiria kutokeza ujumbe wake kwa njia yenye matokeo, kwa maana alisema hivi pia: “Nafanya mambo yote kwa ajili ya Injili ili kuishiriki pamoja na wengine.” (1 Wakorintho 9:23) Kwa hiyo, twaweza kujifunza nini kutokana na kielelezo cha Paulo?
Kusaidia Wayahudi Wanyenyekevu
3. Nia ya Paulo kufanya mambo yote kwa ajili ya habari njema ilionyeshwaje kuhusiana na Timotheo na Wayahudi?
3 Malezi ya Kiyahudi ya Paulo na nia yake ya kufanya mambo yote kwa ajili ya habari njema yalimwandaa kusaidia Wayahudi wanyenyekevu wamkubali Yesu kuwa ndiye Mesiya. Kwa kielelezo, fikiria alilofanya mtume wakati alipochagua Timotheo awe mwandamani wake mwenye kusafiri. Timotheo, ambaye baba yake alikuwa Mgiriki, hakuwa ametahiriwa kama vile watoto waume wa Kiyahudi walivyokuwa wamefanywa. (Walawi 12:2, 3) Paulo alijua kwamba Wayahudi wangeweza kukwazwa ikiwa kijana mwana-mume asiyetahiriwa angejaribu kuwasaidia wapatanishwe na Mungu. Kwa hiyo, ili Wayahudi wenye mioyo ya kufuata haki wasiweze kuwa na kizuizi cha kutokubali Yesu, Paulo alifanya nini? “Alimchukua [Timotheo] na kumtahiri kwa sababu ya Wayahudi.” Jambo hili lilifanywa hata ingawa tohara haikuwa takwa la Kikristo.—Matendo 16:1-3, NW.
4. Kulingana na 1 Wakorintho 9:20, lengo la Paulo lilikuwa nini?
4 Basi Paulo alikuwa akifanya mambo kwa ajili ya habari njema alipoonyesha hangaiko lenye upendo kwa Wayahudi wenzake. Aliandika hivi: “Nalikuwa kama Myahudi kwa Wayahudi, ili niwapate Wayahudi; kwa wale walio chini ya sheria, nalikuwa kama chini ya sheria, (ingawa mimi mwenyewe si chini ya sheria,) ili niwapate walio chini ya sheria.” (1 Wakorintho 9:20) Ndiyo, kama vile kisa cha Timotheo kitoavyo kielezi, Paulo alifanya yale ambayo angeweza ili awapate Wayahudi, kuwasaidia wawe Wakristo. Lakini je! alishughulika jinsi iyo hiyo pamoja na Wasio Wayahudi?
Kutafuta Kuwapata Wasio Wayahudi
5. Paulo alihubiria nani katika Korintho, na tokeo likawa nini?
5 Baada ya Paulo kuwasili katika jiji la Korintho karibu na vuli ya 50 W.K., alitoa hotuba za kila juma katika sinagogi akiongea na wasikilizaji walio Wayahudi na Wagiriki walioongoka wakaingia imani ya Kiyahudi. Lakini mahubiri yake ya bidii yaliwasha upinzani mkali hata akawaambia hasimu zake hivi: “Damu yenu na iwe juu ya vichwa vyenu; mimi ni safi; tangu sasa nitakwenda kwa watu wa Mataifa.” Yehova alibariki mhamo huu, kwa maana “Wakorintho wengi waliposikia, waliamini, wakabatizwa” kuwa Wakristo. Kwa kweli, katika njozi, Bwana alimpa Paulo mawaidha ya kushikamana na mgawo huo, akimwambia hivi: “Mimi nina watu wengi katika mji huu.”—Matendo 18:1-10.
6. Ni nini kilichomchochea Paulo apendezwe na wale ambao malezi yao yalitofautiana na yake?
6 Tamaa ya Paulo ya moyo mnyoofu kwamba awapate waongofu wasio Wayahudi ili wageukie Ukristo ilimchochea aonyeshe upendezi pia katika watu ambao malezi yao yalikuwa tofauti na yake mwenyewe. “Kwa wale [Wasio Wayahudi] wasio na sheria nalikuwa kama sina sheria, (si kwamba sina sheria mbele za Mungu, bali mwenye sheria mbele za Kristo), ili niwapate hao wasio na sheria.” (1 Wakorintho 9:21) Mtume alitafutaje kuwapata Wasio Wayahudi?
7. Kuhusu tohara, kwa nini hali ya Tito ilitofautiana na ile ya Timotheo?
7 Paulo alipoenda Yerusalemu karibu 49 W.K. ili kuhudhuria mkutano wa maana wa baraza lenye kuongoza la kundi la Kikristo, aliandamwa na Tito mwanafunzi Mgiriki. Paulo aliwatolea ndugu waliokusanyika ripoti fulani kuhusu kazi yake ya kuhubiri miongoni mwa mataifa, na baadaye akaandika hivi: “Wala hata Tito, aliyekuwa pamoja nami, hakushurutika kutahiriwa, ingawa alikuwa ni Mgiriki.” (Wagalatia 2:1-3, NW) Tofauti na Timotheo, Tito alifanya huduma yake miongoni mwa watu wa mataifa wasiotahiriwa hasa. Kwa sababu hiyo, suala la tohara halikutokea katika kisa chake. —2 Wakorintho 8:6, 16-18, 23; 12:18; Tito 1:4, 5.
8. Paulo alitoaje ushahidi katika Athene?
8 Akitoa ushahidi katika Athene, Paulo alionyesha tena kwamba alifanya mambo yote kwa ajili ya habari njema. Kwa kufikiria mawazo ya wakaaji wa huo mji mkuu wa Kigiriki, yeye aliwaambia kuhusu Mungu asiyejulikana kwao na akanukuu washairi wao Aratus na Cleanthes, waliosema hivi: ‘Maana sisi tu wazao wake.’ Hivyo mtume alitafuta kusaidia wasikilizaji wake waelewe kwamba ‘haiwapasi kudhani ya kuwa Uungu ni mfano wa vitu vilivyochongwa kwa ustadi na akili za wanadamu.’ Zaidi ya hilo, Paulo alisababu hivi: “Zamani zile za ujinga Mungu alijifanya kama hazioni; bali sasa anawaagiza watu wote wa kila mahali watubu.” Kwa njia yenye matokeo mazuri akaelekeza uangalifu kwenye “Bwana wa mbingu na nchi [dunia, NW],” Yehova. Na hapo ikawaje? “Baadhi ya watu wakashikamana naye, wakaamini.” (Matendo 17:22-34) Ndiyo, njia za Paulo zilifanikiwa!
9. Paulo alikuwaje ‘mnyonge kwa wanyonge,’ na kwa nini?
9 “Kwa wanyonge nalikuwa mnyonge, ili niwapate wanyonge,” akasema Paulo. (1 Wakorintho 9:22a) Ingawa hotuba yake ilikuwa na kani nyingi, mtume alifikiria dhamiri dhaifu za Wayahudi fulani na watu Wasio Wayahudi katika kundi. Aliwahimiza Wakristo Waroma hivi: “Yeye aliye dhaifu wa imani, mkaribisheni, walakini msimhukumu mawazo yake.” Badala ya kuwa wenye kuhukumu-hukumu, Paulo alisema: “Tufuate mambo ya amani na mambo yafaayo kwa kujengana.” (Warumi 14:1, 13, 19) Alishauri hivi: “Imetupasa sisi tulio na nguvu kuuchukua udhaifu wao wasio na nguvu, wala haitupasi kujipendeza wenyewe.” (Warumi 15:1) Akiwa na habari kuhusu wajibu wake wa kurekebisha njia yake ya kunena na kutenda ili asaidie wengine, aliandika hivi: “Nimekuwa hali zote kwa watu wote [watu wa namna zote, NW].” —1 Wakorintho 9:22b, NW; Wagalatia 3:28.
Fanyia Maendeleo Stadi Zako za Kuhubiri
10. Sisi leo twaweza kumwigaje Paulo?
10 Leo Mashahidi wa Yehova wahitaji kuiga Paulo kama vile yeye alivyoiga Kristo. (1 Wakorintho 11:1) Mtume alikuwa mhubiri stadi aliyekuwa na roho ya umisionari. Yaweza kuwa ivyo hivyo katika kisa chetu, ingawa huenda hali zetu zisituruhusu tutumikie katika shamba la kigeni. Kama Paulo, ni lazima sisi ‘tufanye mambo yote kwa ajili ya zile habari njema ili kwamba tupate kuzishiriki pamoja na wengine.’ (1 Wakorintho 9: 23, NW) Lakini ni nini kiwezacho kufanyia maendeleo stadi zetu tukiwa wahubiri wa Ufalme na wafanya wanafunzi?—Mathayo 28:19, 20.
11. Kwa nini wewe uliye mhudumu wapaswa kukuza nguvu zako za macho yaliyo mepesi kung’amua mambo?
11 Jitahidi kukuza nguvu zako za macho yaliyo mepesi kung’amua mambo. Kwa kuwa na macho yaliyo mepesi kung’amua mambo, waweza kujifunza mengi ambayo yatakusaidia ili urekebishe utoaji wako wa habari njema upatane na wenye nyumba mmoja mmoja. Mathalani, ukiwatolea ushahidi wakaaji wa jijini, uwe na macho yaliyo mepesi kung’amua kufuli zilizo mlangoni, yale mapambo ya kidini, na maneno ya shime yaliyobandikwa katika madirisha. Vitu hivi vyaweza kukusaidia utoe ushahidi ambao huenda ukagusa mioyo ya watu wanaoishi katika makao hayo. Hakika Paulo alikuwa mwenye macho mepesi kung’amua mambo. Katika Athene alitumia madhabahu iliyokuwa ‘Kwa Mungu Asiyejulikana’ ili iwe jambo moja la ushahidi wake mzuri kuhusu “Mungu aliyeufanya ulimwengu na vitu vyote vilivyomo.” (Matendo 17:22-25) Wewe waweza kufanya mambo kama hayo katika huduma yako.
12. Utambuzi hutimiza fungu gani katika huduma yetu?
12 Tumia utambuzi katika huduma. Usivunjwe moyo na kutotaka kwa mtu kufungua mlango na kunena nawe mara ya kwanza. Badala ya kujiacha ugeuziwe mbali na sura yenye macho makavu, dhihirisha fadhili na utumie utambuzi. Jitahidi kurekebisha ushahidi wako upatane na hali zile. Hata kwa kufikiria mambo kifupi kwa njia ya sala, huenda ukaweza kusema jambo ambalo litagusa mshipa wenye itikio katika moyo wa mtu.—Linganisha Nehemia 2:4-6.
13. Tungeweza kuonyeshaje twafikiria hali za wale ambao twatolea ushahidi?
13 Uwe mwenye kufikiria hali. Kuhusiana na hili, mambo mbalimbali yaweza kufanywa kwa ajili ya habari njema. Mathalani, kufikiria hali kutakuzuia usikawize watu wazee-wazee au walio wagonjwa wakiwa wamesimama mlangoni kwa muda mrefu sana. Ungeweza kudokeza kwamba unene nao ndani ya nyumba, ambamo wangeweza kuwa na mawazo yaliyostareheka zaidi. Au ungeweza kuamua kwamba chini ya hali zile ingekuwa vema kufupisha ziara yako. Vyovyote vile, uwe mwenye kufikiria hali. Onyesha kwamba wajali!—Mathayo 9:35, 36.
14. Tunapotoa ushahidi, twaweza kustareheshaje mawazo ya wasikilizaji?
14 Nena kwa njia ambayo yastarehesha mawazo ya wasikilizaji wako. Anza ushahidi wako kwa salamu ya kirafiki yenye kukubalika katika eneo lako. (Mathayo 10:12) Fikiria mambo yenye kutia hofu na maoni ya ubaguzi ambayo yawezekana kuwa mahali pale. Tamka maneno yako kwa njia yenye hisani na urafiki wa moyo mnyoofu. Hii itasaidia kuhakikishia wenye nyumba kwamba wewe upo pale kuwasaidia wala huna makusudio ya kichinichini.
15. Kwa nini uandae habari za kutosha kuhusu wewe mwenyewe na sababu ya wewe kutembelea nyumba fulani?
15 Wenye nyumba wahitaji kujua mwenye kuwatembelea ni nani na awatembelea kwa nini. Kwa hiyo, andaa habari za kutosha kuhusu wewe mwenyewe. Katika maeneo fulani, hasa katika Afrika na Esia, watu hupendezwa sana na wageni kufikia kuwa na hamu ya kujibiwa maswali kama haya: Wewe ni nani? Wewe waishi wapi? Wewe umefunga ndoa? Wewe una jamaa? Ili uchangie ufurahishi wa pindi ile, desturi ya huko yadai kwamba ujibu maswali haya kabla hujaeleza kusudi la ziara yako. Usizione salamu hizo kuwa zisizohitajiwa, bali tumia wakati ule kumtazama mtu huyo kwa macho yaliyo mepesi kung’amua hali yake na uendelee kutazamana naye kwa njia yenye staha.
16. Maswali mazuri yangeweza kusaidiaje katika kudumisha mawasiliano pamoja na mwenye nyumba?
16 Tumia maswali mazuri ili udumishe mawasiliano pamoja na mwenye nyumba. Ingawa huenda hali ya uso wa mtu ikafunua jambo fulani, mawazo na hisia zake zahitaji kueleweka. Kwa kusudi hilo, ungeweza kutumia kwa ustadi maswali ya kuchochea mwenye nyumba aeleze maoni na mawazo yake ya ndani. Kwa kutoa kielezi: Bibi mmoja asiye na mtoto, ambaye alikuwa ameelekeza uangalifu mwingi kwenye wanyama, alisema hivi kuhusu ziara ya Shahidi mmoja: “Jambo moja ambalo nakumbuka kuhusu uso wake wenye tabasamu ni ile amani. Nilishangaa sana. Bibi huyu aliniuliza ni jambo gani nililohangaikia zaidi kuhusu hali zilizopo duniani. Nikasema nilifanya wasiwasi kuhusu jinsi mwanadamu huwatenda wanyama, naye akanionyesha Isaya 11:6-9 kuhusu wanyama wakiishi katika amani ya kweli. Nikataka kujua mengi zaidi.”
17. Kwa nini tuwe chonjo kusikia maelezo ambayo huenda mwenye nyumba akatoa kuhusu hali zake?
17 Kaa chonjo kusikia maelezo ambayo huenda mwenye nyumba akatoa kuhusu hali zake, hasa katika eneo ambalo humalizwa mara nyingi. Kwa njia hii, hata katika maongezi mafupi, labda utajifunza jambo fulani ambalo lastahiki kuangaliwa kuhusu mtu yule. Baada ya kuondoka hapo mlangoni, andika kifupi habari hizo katika maandishi ya nyumba kwa nyumba. Lakini namna gani mwenye nyumba akitokeza swali ambalo huwezi kujibu? Hapo basi fanya utafiti fulani katika vichapo vya Sosaiti ya Mnara wa Mlinzi ili uamue njia iliyo bora zaidi ya kushiriki habari njema pamoja na mtu huyo wakati ule mwingine umtembeleapo.
Kielelezo kwa Wamisionari
18. Wamisionari na wengine waweza kujifunza nini kutokana na Paulo?
18 Miongoni mwa wale wanaofanya mambo yote kwa ajili ya habari njema wamo wamisionari waliozoezwa kwenye Shule ya Biblia ya Gileadi ya Mnara wa Mlinzi. Wao waweza kujifunza kutokana na Paulo, aliyekuwa na roho nzuri sana ya umisionari. Mathalani, yeye hakutaka kulaumika kwa kusababisha vipingamizi ambavyo vingeweza kuzuia Wayahudi na Wasio Wayahudi wasikubali ukweli. Kwa hiyo, mtume alikuwa mwangalifu kuhusu alichokula na alishauri Wakristo Wakorintho wawe macho ili kujizoeza haki yao ya kula vyakula fulani kusikwaze wengine. (1 Wakorintho 8:8, 9) Katika New Century Bible, Profesa F. F. Bruce alitaarifu hivi: “Katika mambo yote yasiyopambanuliwa waziwazi kuwa yenye kufaa au yasiyofaa (kama kile chakula kilichokuwa suala la mazungumzo katika [1 Wakorintho] sura ya 8), [Paulo] ajipatanisha na desturi za wale alio pamoja nao wakati ule, asiweke kipingamizi katika njia ya ‘kuwapata’ watu hao ili waifuate gospeli [habari njema].” (Warumi 14:21) Vivyo hivyo, wamisionari miongoni mwa Mashahidi wa Yehova hawajaribu kubadili desturi za watu katika migawo yao, ingawa wapya hupewa msaada wa kiroho wafanye marekebisho ambayo yahitajiwa ili kufurahisha Mungu.—Warumi 12:1, 2.
19. Katika kufanya wanafunzi, ni marekebisho gani huenda yakahitajiwa kwa (a) wale walio katika kazi ya misionari? (b) wahubiri wote wa Ufalme?
19 Wale wanaoanza mgawo wa umisionari wakiwa nje wahitaji kujifunza kuhusu njia na desturi za watu. Hili ni jambo lenye kufunza mengi na laweza kusaidia wamisionari wapate matokeo mengi zaidi katika kazi yao ya kuhubiri. Kwa uhakika, ili kuepuka kukwaza wengine, huenda wakahitaji kufanya marekebisho katika mambo kama mavazi na kujipamba. Kwa kielelezo, dada mmoja misionari alipowasili Afrika Magharibi, alipata kwamba njia aliyotumia marashi ingeweza kwa urahisi kutambulishwa pamoja na wanawake wenye maadili malegevu katika jimbo hilo. Kwa hiyo, ili wengine wasitie shaka kuhusu makusudio yake, alibadili upesi njia yake ya kujipaka marembo. Bila shaka, yawapasa Mashahidi wa Yehova wote wajizoeze uamuzi mzuri katika kuvalia na kujipamba ili wasaidie wengine kiroho. Wakristo, ambao washauriwa ‘wasiweke kikwazo mbele ya ndugu’ na wafuatie mambo ya kujengana, hakika hawataki kukwaza mtu mwingine yeyote.—Warumi 14:13, 19, NW.
20. (a) Kwa muhtasari, ni nini kitatusaidia ‘tufanye mambo yote kwa ajili ya habari njema’? (b) Ni maswali gani ambayo yabakia kujibiwa?
20 Kufanikiwa tukiwa wapiga mbiu ya Ufalme kwategemea baraka ya Yehova hasa. (1 Wakorintho 3:6, 7) Hata hivyo, sisi pia twahitaji kutia jitihada. Kwa hiyo uwe mwenye macho yaliyo mepesi kung’amua hali, kama alivyokuwa Paulo katika huduma yake. Tumia utambuzi, uwe mwenye kufikiria hali, ustareheshe mawazo ya wenye nyumba, na utumie maswali mazuri ili kudumisha mawasiliano pamoja nao. Jirekebishe upatane na desturi ambazo huenda zikaonekana za kiajabu lakini ambazo si zisizopatana na Maandiko. Ndiyo, acheni ‘tufanye mambo yote kwa ajili ya zile habari njema, ili kwamba tupate kuwa washiriki wazo pamoja na wengine.’ (1 Wakorintho 9:23, NW) Lakini iweje wakati baadhi yao tayari ni sehemu ya udugu wetu wa Kikristo? Tuwatendeeje?
Wewe Ungejibuje?
◻ Paulo alifanya nini kuwasaidia Wayahudi wawe Wakristo?
◻ Paulo alitafutaje kuwapata Wasio Wayahudi?
◻ Ni nini baadhi ya njia za kufanyia maendeleo stadi zetu za kuhubiri?
◻ Ni kielelezo gani ambacho Paulo aliwawekea wamisionari na wapiga mbiu wengine wa Ufalme?