Je! Unakinza Roho ya Ulimwengu?
“Sisi tulipokea, si roho ya ulimwengu, bali roho itokayo kwa Mungu.”—1 WAKORINTHO 2:12, NW.
1, 2. Ni msiba gani kuhusiana na gesi yenye sumu uliotukia katika Bhopal, India, lakini ni “gesi” gani yenye kusababisha vifo vingi zaidi inayopumuliwa kotekote ulimwenguni?
KATIKA usiku wenye baridi wa Desemba 1984, jambo fulani la kushtua lilitukia Bhopal, India. Katika jiji hilo, kuna kiwanda cha kemikali, na katika usiku huo wa Desemba, kilango kimoja kiliharibika katika mojayapo tangi za kuhifadhia gesi. Kwa ghafula, tani nyingi za gesi iitwayo methili isosianati zikaanza kuenea hewani. Kwa kupelekwa na upepo, gesi hiyo yenye kufisha iliingia katika nyumba na kufunika familia zilizokuwa zikilala usingizi. Wale waliokufa walijumlika kuwa maelfu, na wengi zaidi wakalemazwa. Hiyo ilikuwa aksidenti ya kiwandani iliyo mbaya zaidi ambayo ilipata kutukia hadi wakati huo.
2 Watu walihuzunika waliposikia juu ya Bhopal. Lakini ingawa gesi hiyo ilikuwa yenye kufisha, iliua watu wachache zaidi ya wale wanaouawa kiroho na “gesi” ambayo watu kotekote ulimwenguni hupumua kila siku. Biblia huiita “roho ya ulimwengu.” Ni ile hali yenye kufisha ambayo mtume Paulo alitofautisha na roho ya Mungu aliposema: “Basi sisi tulipokea, si roho ya ulimwengu, bali roho itokayo kwa Mungu, ili tupate kuyajua mambo ambayo tumepewa kwa fadhili na Mungu.”—1 Wakorintho 2:12, NW.
3. “Roho ya ulimwengu” ni nini?
3 “Roho ya ulimwengu” ni nini hasa? Kulingana na The New Thayer’s Greek English Lexicon of the New Testament, maana ya kawaida ya neno “roho” (Kigiriki, pneuʹma) ni “nia au uvutano ujazao na uongozao nafsi ya mtu yeyote.” Mtu aweza kuwa na roho au mwelekeo mzuri au mbaya. (Zaburi 51:10; 2 Timotheo 4:22) Kikundi cha watu chaweza pia kuwa na roho, au mwelekeo mkuu. Mtume Paulo alimwandikia rafiki yake Filemoni: “Neema ya Bwana Yesu Kristo na iwe pamoja na roho zenu.” (Filemoni 25) Vivyo hivyo—lakini kwa kadiri kubwa zaidi—ulimwengu kwa ujumla una mwelekeo mkuu, na hiyo ndiyo “roho ya ulimwengu” iliyorejezewa na Paulo. Kulingana na Word Studies in the New Testament, cha Vincent “maneno hayo yamaanisha kanuni ya uovu ichocheayo ulimwengu usioongoka.” Ni mwelekeo wenye dhambi upenyao fikira za ulimwengu na kuvuta kwa nguvu njia ambayo watu hutenda.
4. Ni nani aliye chanzo cha roho ya ulimwengu, na roho hiyo huwaathirije binadamu?
4 Roho hiyo ni yenye sumu. Kwa nini? Kwa sababu yatoka kwa “mkuu wa ulimwengu,” Shetani. Kwa kweli, yeye anaitwa “mtawala wa mamlaka ya hewa, ile roho ambayo sasa hutenda katika wana wa kutotii.” (Yohana 12:31; Waefeso 2:2, NW) Ni vigumu kuepuka hiyo “hewa,” au “roho ambayo sasa hutenda katika wana wa kutotii.” Ipo kila mahali katika jamii ya kibinadamu. Tukiipumua, twaanza kufuata mitazamo yayo, miradi yayo. Roho ya ulimwengu huchochea ‘kuishi kwa kufuata mambo ya mwili,’ yaani, kulingana na hali yetu ya kutokamilika yenye dhambi. Hiyo ni yenye kufisha, “kwa maana kama mkiishi kwa kufuata mambo ya mwili; mwataka kufa.”—Warumi 8:13.
Kuepuka Roho ya Ulimwengu Huu
5. Shahidi mmoja alitendaje kwa hekima wakati wa ule msiba katika Bhopal?
5 Wakati wa ule msiba katika Bhopal, Shahidi mmoja wa Yehova aliamshwa na ving’ora na harufu kali ya gesi hiyo yenye sumu. Bila kukawia yeye aliamsha familia yake akawapeleka upesi hadi barabarani. Baada ya kutua kidogo ili kuhisi ni wapi upepo ulikuwa ukielekea, aling’ang’ana kupitia katikati ya umati wa watu waliokuwa wamevurugika akaongoza familia yake hadi juu ya kilima kimoja nje ya jiji hilo. Wakiwa huko waliweza kuyajaza mapafu yao kwa hewa safi iliyotoka ziwa lililo karibu na hapo.
6. Twaweza kwenda wapi ili kuepuka roho ya ulimwengu?
6 Je! kuna mahali palipoinuka ambapo sisi twaweza kuendea ili kupata kimbilio mbali na “hewa” yenye sumu ya ulimwengu huu? Biblia yasema kwamba papo. Akitazamia siku zetu, nabii Isaya aliandika hivi: “Na itakuwa katika siku za mwisho, mlima wa nyumba ya BWANA, utawekwa imara juu ya milima, nao utainuliwa juu ya vilima; na mataifa yote watauendea makundi makundi. Na mataifa mengi watakwenda na kusema, Njoni, twende juu mlimani kwa BWANA, nyumbani kwa Mungu wa Yakobo, naye atatufundisha njia zake, nasi tutakwenda katika mapito yake; maana katika Sayuni itatoka sheria, na neno la BWANA, katika Yerusalemu.” (Isaya 2:2, 3) Mahali palipoinuka pa ibada safi, ule “mlima wa nyumba ya BWANA,” ulioinuliwa juu, ndipo mahali pekee katika sayari hii pasipo na roho ya ulimwengu huu yenye sumu, isongayo pumzi. Hapo ndipo roho ya Yehova hutiririka kwa uhuru miongoni mwa Wakristo waaminifu.
7. Wengi wameokokaje kutoka roho ya ulimwengu?
7 Wengi waliopumua roho ya ulimwengu huu hapo awali wamepata kitulizo kilekile ambacho yule Shahidi katika Bhopal alipata. Baada ya kusema juu ya “wana wa kutotii” wanaopumua hewa, au roho, ya ulimwengu huu, mtume Paulo asema hivi: “Ambao zamani, sisi sote nasi tulienenda kati yao, katika tamaa za miili yetu, tulipoyatimiza mapenzi ya mwili na ya nia, tukawa kwa tabia yetu watoto wa hasira kama na hao wengine. Lakini Mungu, kwa kuwa ni mwingi wa rehema, kwa mapenzi yake makuu aliyotupenda; hata wakati ule tulipokuwa wafu kwa sababu ya makosa yetu; alituhuisha pamoja na Kristo.” (Waefeso 2:3-5) Wale wapumuao tu hewa yenye sumu ya mfumo huu wa mambo ni wafu kiroho. Hata hivyo, kwa sababu ya Yehova, mamilioni leo wanatoroka hadi mahali palipoinuka kiroho na wanaepuka hali hiyo isababishayo kifo.
Madhihirisho ya “Roho ya Ulimwengu”
8, 9. (a) Ni nini chaonyesha kwamba ni lazima tujihadhari daima dhidi ya roho ya ulimwengu? (b) Roho ya Shetani yaweza kutufisidije?
8 Hewa ya Shetani yenye kufisha hutuzunguka bado. Ni lazima tujihadhari tusipeperuke kutoka kwenye ule mlima, kurudi ulimwenguni, labda kusongwa pumzi kiroho. Hilo lahitaji kuwa macho daima. (Luka 21:36; 1 Wakorintho 16:13) Kwa kielelezo, fikiria jambo hili la hakika. Wakristo wote wanafahamu viwango vya Yehova juu ya maadili na hawangekubali kamwe kwamba mazoea yasiyo safi kama vile uzinzi, uasherati, na ugoni-jinsia-moja yanakubalika. Lakini, kila mwaka karibu watu 40,000 wanatengwa na ushirika wa tengenezo la Yehova. Kwa nini? Katika hali nyingi ni kwa sababu ya mazoea ayo hayo. Hilo laweza kutukiaje?
9 Kwa sababu sisi sote hatujakamilika. Mwili ni dhaifu, na twahitaji kupiga vita daima dhidi ya mibetuko mibaya inayotokea mioyoni mwetu. (Mhubiri 7:20; Yeremia 17:9) Hata hivyo, mibetuko hiyo mibaya huchochewa na roho ya ulimwengu. Wengi ulimwenguni hawaoni ubaya wowote katika ukosefu wa adili, na wazo kwamba jambo lolote lakubalika ni sehemu ya mbetuko wa akilini wa mfumo wa mambo wa Shetani. Tukijifunua tuingiliwe na njia hiyo ya kufikiri, kuna uwezekano mkubwa kwamba tutaanza kufikiri kama ulimwengu. Upesi, fikira hizo zisizo safi zaweza kutokeza tamaa mbaya zitakazoongoza kwenye dhambi nzito. (Yakobo 1:14, 15) Tutakuwa tumepeperuka kutoka kwenye mlima wa ibada safi ya Yehova kuelekea nyanda zenye uchafu za ulimwengu wa Shetani. Hakuna yeyote anayebaki hapo kwa hiari yake atakayerithi uhai wa milele.—Waefeso 5:3-5, 7.
10. Ni nini dhihirisho moja la hewa ya Shetani, na kwa nini Wakristo waepuke hilo?
10 Roho ya ulimwengu yaonekana wazi kotekote kutuzunguka. Kwa kielelezo, wengi huishi wakiwa na ule mtazamo wa kipuzi, wa kukejeli (kudharau). Kwa sababu ya kufadhaishwa na wanasiasa wafisadi au wasiofaa na viongozi wa kidini wenye pupa, wasio na adili, wao husema bila staha hata kuhusu mambo mazito. Wakristo hukinza mwelekeo huo. Ingawa twaweza kuchekelea mambo yafaayo, sisi twaepuka kuleta kutanikoni ile roho ya kukejeli isiyo na staha. Usemi wa Mkristo huonyesha hofu ya Yehova na usafi wa moyo. (Yakobo 3:10, 11; linganisha Mithali 6:14.) Iwe sisi ni vijana au wazee, usemi wetu wapaswa uwe “na neema sikuzote, [u]kikolea munyu, [tu]pate kujua jinsi i[tu]pasavyo kumjibu kila mtu.”—Wakolosai 4:6.
11. (a) Ni nini sifa ya pili ya roho ya ulimwengu? (b) Kwa nini Wakristo ni tofauti na wale waonyeshao sifa hiyo?
11 Mbetuko mwingine wa kawaida uonyeshao roho ya ulimwengu ni chuki. Ulimwengu umegawanywa na chuki na mapigano yenye msingi wa tofauti za rangi, za kikabila, za kitaifa, na hata za kibinafsi. Hali ni bora kama nini mahali ambapo roho ya Mungu inatenda kazi! Mtume Paulo aliandika hivi: “Msimlipe mtu ovu kwa ovu. Angalieni yaliyo mema machoni pa watu wote. Kama yamkini, kwa upande wenu, mkae katika amani na watu wote. Wapenzi, msijilipize kisasi, bali ipisheni ghadhabu ya Mungu; maana imeandikwa, Kisasi ni juu yangu mimi; mimi nitalipa, anena Bwana. Lakini, Adui yako akiwa na njaa, mlishe; akiwa na kiu, mnyweshe; maana ufanyapo hivyo, utampalia makaa ya moto kichwani pake. Usishindwe na ubaya, bali uushinde ubaya kwa wema.”—Warumi 12:17-21.
12. Kwa nini Wakristo huepuka kupenda vitu vya kimwili?
12 Roho ya ulimwengu huu huchochea pia upendo wa vitu vya kimwili. Kwa kuchochewa na ulimwengu wa biashara, wengi huwa na tamaa isiyotulizika ya kupata vidude vya karibuni zaidi, mtindo wa karibuni zaidi, magari ya aina ya karibuni zaidi. Wanakuwa watumwa wa “tamaa ya macho.” (1 Yohana 2:16) Walio wengi hupima mafanikio yao maishani kwa ukubwa wa nyumba yao au kwa kiasi cha fedha walizo nazo katika benki. Wakristo, wanaopumua hewa safi ya kiroho wakiwa kwenye ule mlima ulioinuka wa ibada safi ya Yehova, hukinza mbetuko huo. Wao wajua kwamba kufuatia sana vitu vya kimwili kwaweza kuleta uharibifu. (1 Timotheo 6:9, 10) Yesu aliwakumbusha wanafunzi wake hivi: “Uzima wa mtu haumo katika wingi wa vitu vyake alivyo navyo.”—Luka 12:15.
13. Ni nini baadhi ya madhihirisho mengine ya roho ya ulimwengu huu?
13 Kuna madhihirisho mengine ya ile “hewa” isiyofaa ya ulimwengu huu. Moja ni roho ya uasi. (2 Timotheo 3:1-3) Je! umeona kwamba watu wengi hawashirikiani tena na wenye mamlaka? Je! umeona katika kazi yako ya kimwili lile zoea ambalo limeenea sana la kutofanya kazi ila tu kama mtu fulani anachunguza hasa? Wewe wajua watu wangapi ambao wamevunja sheria fulani—labda wamedanganya kuhusu kodi zao au wameiba kitu fulani kazini? Ikiwa ungali waenda shuleni, je, umepata kukatishwa tamaa usifanye kadiri uwezavyo kwa sababu wanadarasa wenzako hudharau wale wanaofanikiwa kimasomo? Hayo yote ni madhihirisho ya roho ya ulimwengu ambayo ni lazima Wakristo wakinze.
Jinsi ya Kukinza Roho ya Ulimwengu Huu
14. Wakristo wako tofauti na wasio Wakristo katika njia zipi?
14 Lakini, twaweza kukinzaje roho ya ulimwengu ilihali kwa kweli twaishi katika ulimwengu? Ni lazima tukumbuke kwamba haidhuru ni wapi tulipo kimwili, sisi si sehemu ya ulimwengu kiroho. (Yohana 17:15, 16) Miradi yetu si miradi ya ulimwengu huu. Maoni yetu kuhusu mambo ni tofauti. Sisi ni watu wa kiroho, tukisema na kufikiri “si kwa maneno yafundishwayo na hekima ya kibinadamu, bali kwa yale yafundishwayo na roho, tuunganishapo mambo ya kiroho pamoja na maneno ya kiroho.”—1 Wakorintho 2:13, NW.
15. Twaweza kukinzaje roho ya ulimwengu?
15 Mtu angeweza kufanya nini ikiwa angejipata mwenyewe akiwa katika eneo lililochafuliwa na gesi yenye sumu? Angeweza ama kujivika kifuniko cha uso chenye ugavi wa hewa safi, ama angeweza kuondoka eneo hilo kihalisi. Njia ya kuepuka hewa ya Shetani yahusisha njia hizo zote. Kadiri iwezekanavyo, sisi hujaribu kuondoka kihalisi mbali na kitu chochote ambacho kingewezesha roho ya ulimwengu iathiri fikira zetu. Hivyo, sisi huepuka ushirika mbaya, na hatujifunui tuingiliwe na aina yoyote ya kitumbuizo kiendelezacho jeuri, ukosefu wa adili, uwasiliani-roho, uasi, au kazi nyingine yoyote ya mwili. (Wagalatia 5:19-21) Hata hivyo, kwa kuwa twaishi ulimwenguni, hatuwezi kuepuka kabisa kufunuliwa kwa mambo hayo. Kwa hiyo tunatenda kwa hekima tukitumia ugavi wa kiroho wa hewa safi. Kwa kuhudhuria mikutano kwa kawaida, kwa funzo la kibinafsi, kwa utendaji na ushirika wa Kikristo, na kwa sala, sisi twajaza mapafu yetu ya kiroho. Kwa njia hiyo, hewa yoyote ya Shetani ikivuja ndani ya mapafu yetu ya kiroho, roho ya Mungu yatuimarisha tuikatae.—Zaburi 17:1-3; Mithali 9:9; 13:20; 19:20; 22:17.
16. Sisi huonyeshaje kwamba tuna roho ya Mungu?
16 Roho ya Mungu humgeuza Mkristo awe mtu ambaye hutokeza akiwa tofauti na wale walio sehemu ya ulimwengu huu. (Warumi 12:1, 2) Paulo alisema hivi: “Tunda la roho ni upendo, shangwe, amani, ustahimilivu, fadhili, wema, imani, upole, kujidhibiti. Dhidi ya mambo ya namna hiyo hakuna sheria yoyote.” (Wagalatia 5:22, 23, NW) Roho ya Mungu pia humpa Mkristo uelewevu wa mambo ulio wenye kina zaidi. Paulo alisema hivi: “Mambo ya Mungu hakuna ayafahamuye ila Roho wa [roho ya, NW] Mungu.” (1 Wakorintho 2:11) Kwa ujumla, “mambo ya Mungu” yatia ndani kweli kama vile dhabihu ya fidia, Ufalme wa Mungu chini ya Yesu Kristo, tumaini la uhai wa milele, na kuondolewa karibuni kwa ulimwengu huu mwovu. Kwa msaada wa roho ya Mungu, Wakristo wajua na kukubali mambo hayo kuwa ndiyo kweli, na hiyo hufanya maoni yao juu ya maisha yawe tofauti na yale ya watu wa ulimwengu. Wana uradhi wa kupata shangwe yao katika kumtumikia Yehova sasa, wakiwa na tarajio la kumtumikia kwa umilele unaokuja.
17. Ni nani aliyeweka kielelezo bora kabisa katika kukinza roho ya ulimwengu, na kwa jinsi gani?
17 Yesu alikuwa mfano bora kabisa kwa wale wakinzao roho ya ulimwengu. Upesi baada ya ubatizo wa Yesu, Shetani alijaribu kumkengeusha asimtumikie Yehova kwa kumtolea vishawishi vitatu. (Mathayo 4:1-11) Kile cha mwisho kilihusisha uwezekano kwamba Yesu angeweza kupata utawala wa ulimwengu mzima kwa tendo moja tu la ibada kwa Shetani. Yesu angaliweza kusababu hivi: ‘Basi, nitafanya tendo hilo la ibada, kisha baada ya kupata utawala wa ulimwengu, nitatubu na kurudi kumtumikia Yehova. Nikiwa mtawala wa ulimwengu, nitakuwa na uwezo zaidi wa kuwafaidi wanadamu kuliko nilio nao sasa nikiwa seremala kutoka Nazareti.’ Yesu hakusababu hivyo. Alikuwa tayari kungoja mpaka Yehova alipompa utawala wa ulimwengu. (Zaburi 2:8) Katika pindi hiyo, na katika pindi nyingine zote maishani mwake, yeye alikinza ule uvutano wenye sumu wa hewa ya Shetani. Hivyo, alishinda ulimwengu huu ulio mchafu kiroho.—Yohana 16:33.
18. Kukinza kwetu roho ya ulimwengu humleteaje Mungu sifa?
18 Mtume Petro alisema kwamba twapaswa kufuata nyayo za Yesu kwa ukaribu. (1 Petro 2:21) Tungaliweza kuwa na mfano gani ulio bora zaidi? Katika siku hizi za mwisho, binadamu wanazidi kudidimia katika upotovu, huku wakivutwa na roho ya ulimwengu. Ni jambo zuri ajabu kama nini kwamba miongoni mwa ulimwengu kama huo, mahali palipoinuka pa ibada ya Yehova panasimama pakiwa patakata na safi! (Mika 4:1, 2) Kwa hakika, nguvu za roho ya Mungu zinaonwa kwa habari ya kwamba mamilioni wanamiminika kwenye mahali pa Mungu pa ibada, wakikinza ile roho ya ulimwengu ambayo imeenea kotekote na kumletea Yehova heshima na sifa! (1 Petro 2:11, 12) Sisi sote na tuazimie kubaki mahali hapo palipoinuka hata Mfalme mpakwa wa Mungu aondoapo ulimwengu huu mwovu na kumtia Shetani Ibilisi na mashetani wake katika abiso. (Ufunuo 19:19–20:3) Kisha, roho ya ulimwengu huu haitakuwako tena. Huo utakuwa wakati wenye baraka kama nini!
Je! Waweza Kueleza?
◻ Roho ya ulimwengu ni nini?
◻ Roho ya ulimwengu huathirije watu mmoja-mmoja?
◻ Ni nini baadhi ya madhihirisho ya roho ya ulimwengu, twaweza kuiepukaje?
◻ Twaonyeshaje kwamba tuna roho ya Mungu?
◻ Wale wakinzao roho ya ulimwengu hupata baraka zipi?
[Picha katika ukurasa wa 16, 17]
Roho ya ulimwengu inatoka kwa Shetani
Ili kuepuka roho ya ulimwengu, kimbilia mahali pa ibada palipoinuka pa Yehova