Je! Zawadi ya Ndimi Ni Sehemu ya Ukristo wa Kweli?
“NILIPOMSIKILIZA akisali katika ndimi, nilihisi kana kwamba kulikuwako chaji yenye kumemesha hewani,” akasema Bill baada ya yeye na wengine sita kukusanyika mbele ya mhubiri mmoja karibu na altare ya kanisa. Je! maono ya jinsi hiyo hurudia ule utendaji wa roho takatifu wa karne ya kwanza? Je! yanatambulisha dini ya Biblia? Twaweza kupata majibu yanayotosheleza kwa kuyachunguza Maandiko kwa uangalifu.
Rekodi ya Biblia hufunua kwamba wakati zawadi yoyote ya roho ya kimuujiza ilipowasilishwa, angalau mmojawapo wa mitume wale 12 au mtume Paulo alikuwako. Tukio la kwanza la kusema katika ndimi kati ya yale matatu yaliyorekodiwa lilitukia miongoni mwa wale wanafunzi wa Yesu 120 waliokusanyika katika Yerusalemu kwenye Pentekoste 33 W.K. (Matendo 2:1-4) Miaka mitatu na nusu baadaye, wakati kikundi cha Waitaliano wasiotahiriwa walipokuwa wakimsikiliza Petro akihubiri, walipokea roho wakaanza ‘kusema kwa lugha, na kumwadhimisha Mungu.’ (Matendo 10:44-48) Na miaka 19 baada ya Pentekoste, yapata 52 W.K., Paulo alisema na kikundi katika Efeso na kuweka mikono yake juu ya wanafunzi 12. Wao pia “wakaanza kunena kwa lugha, na kutabiri.”—Matendo 19:6.
Zawadi ya Ndimi Ilikuwako kwa Sababu Gani?
Kabla tu ya kupaa kwake mbinguni, Yesu aliwaambia wafuasi wake hivi: “Mtapokea nguvu, akiisha kuwajilia juu yenu Roho Mtakatifu [roho takatifu, New World Translation]; nanyi mtakuwa mashahidi wangu katika Yerusalemu . . . na hata mwisho wa nchi.” (Matendo 1:8) Ona kwamba alionyesha jinsi ambavyo kazi hiyo kubwa ya kutoa ushahidi ingetimizwa—kwa msaada wa roho takatifu.
Tekinolojia ya mawasiliano ya ki-siku-hizi inayotuwezesha tupeleke ujumbe mbalimbali duniani pote katika lugha nyingi haikuwako wakati huo wa nyuma. Habari njema ilihitaji kuenezwa kwa mdomo hasa, na kwa hiyo ile zawadi ya kimuujiza ya kusema katika ndimi za kigeni ingethibitika kuwa yenye kusaidia sana. Hali ilikuwa hivyo wakati Wakristo wa karne ya kwanza walipowahubiri Wayahudi na waongofu katika Yerusalemu kwenye Pentekoste 33 W.K. Warparthi, Wamedi, Waelami, Wakrete, Waarabu, wakazi wa Mesopotamia, Yudea, Kapadokia, Ponto na wilaya ya Esia, pamoja na wageni kutoka Roma, waliyasikia “maneno makuu ya Mungu” katika lugha yao wenyewe na kuelewa lile lililosemwa. Upesi watu elfu tatu wakawa waamini.—Matendo 2:5-11, 41.
Jambo linalopuuzwa mara nyingi ni kwamba kusema katika ndimi kulikuwa mojawapo tu ya ule utendaji tisa mbalimbali wa roho takatifu uliotajwa na mtume Paulo katika barua yake kwa Wakristo katika Korintho. Ingawa Paulo alikuona kusema katika ndimi kuwa zawadi iliyo ndogo zaidi, kulikuwa kwa maana katika kundi la mapema ili kueneza habari njema kuhusu Ufalme wa Mungu wa kimbingu. Kulikuwa mojawapo ya “zawadi” zilizochangia ukuzi wa kihesabu na kujengwa kwa lile kundi changa la Wakristo.—1 Wakorintho 12:7-11, NW; 14:24-26.
Utendaji mbalimbali wa roho takatifu katika karne ya kwanza, kutia na kusema katika ndimi, ulikuwa pia uthibitisho wenye kuonekana wa kwamba Mungu hakuwa tena akitumia lile kundi la Israeli lenye umri wa miaka 1,500 kuwa watu wake wa pekee. Pasipo shaka, kibali chake kilikuwa juu ya lile kundi jipya la Kikristo, lililoanzishwa na Mwana wake mzaliwa wa pekee.—Linganisha Waebrania 2:2-4.
Madhihirisho hayo ya roho yalikuwa sehemu kuu za msingi katika kuanzisha lile kundi changa la Kikristo na kulisaidia likue hadi ukomavu. Paulo alieleza kwamba baada ya kutimiza kusudi lazo, zawadi hizo za kimuujiza zingekoma: “Ukiwapo unabii utabatilika; zikiwapo lugha, zitakoma.”—1 Wakorintho 13:8.
Naam, Biblia iko wazi kwamba zawadi za ndimi zingekoma. Lakini wakati gani? Matendo 8:18 hufunua kwamba zawadi za roho zilipokewa “kwa kuwekewa mikono ya mitume.” Kwa wazi, basi, mtume wa mwisho alipokufa, kule kupitishwa kwa zawadi za roho kungekoma—kutia na kusema katika ndimi. Kwa hiyo, wakati wale waliokuwa wamepokea zawadi hizo kutoka kwa mitume walipoondoka kwenye mandhari ya kidunia, zawadi hiyo ya kimuujiza ingekoma. Kufikia wakati huo kundi la Kikristo lingalikuwa na wakati wa kusitawika vizuri na lingalienea kwenye nchi nyingi.
“Ndimi Zisizojulikana” na Ufasiri Wazo
Kuanza upya kwa siku hizi kwa kusema katika ndimi “kumeonwa na wengine kuwa dhihirisho la hisia moyo nyingi za watu wasio timamu watendao ili kuwavutia wengine, huku wengine wakikuona kuwa sawa na lile tukio la kusema kwa ndimi la nyakati za Kimitume.” Katika makusanyiko ya kanisa ya ki-siku-hizi ambapo kusema katika “ndimi zisizojulikana” hutukia, hilo kwa kawaida huhusisha mshindo wa sauti zisizoeleweka, zenye msisimuko mwingi. Kulingana na hayo, mtu mmoja aliungama hivi: “Mimi mara nyingi huitumia zawadi yangu ya ndimi faraghani kwa kutafakari kwangu mwenyewe. . . . Ninahisi kuaibika kidogo mbele ya watu wengine.” Mwingine alisimulia hivi: “Mimi huyasikia maneno yangu mwenyewe, siyaelewi, lakini mimi huendelea kuhisi ulimi wangu ukisukumwa kuongea.”
Ni habari gani yenye thamani ya kweli inayowasilishwa na ndimi hizo zisizojulikana, na namna gani ufasiri? Wale wanaodai kufasiri usemi huo wametoa maelezo tofauti kuhusu maneno yaleyale yasiyoeleweka. Kwa nini yawe tofauti? Wao hupunguza tofauti hizo kwa kusema kwamba “Mungu alimpa mtu mmoja ufasiri mmoja wa usemi huo na kwa mtu mwingine ufasiri mwingine.” Mtu mmoja alikiri hivi: “Nimeona nyakati fulani ambapo ufasiri haukuwa sahihi.” D. A. Hayes, katika kitabu chake The Gift of Tongues, alirejezea tukio ambapo mwanamume mmoja alikataa kuufasiri usemi wa mwanamke aliyesema katika ulimi usiojulikana kwa sababu “lugha hiyo ilikuwa chafu zaidi ya zote zilizo chafu.” Hiyo ni tofauti kama nini na kule kusema katika ndimi kulikokuwako katika karne ya kwanza na kulikokuwa hasa kwa ajili ya kulijenga kundi!—1 Wakorintho 14:4-6, 12, 18.
Wengine leo hudai kuwa wamesikia ufasiri mbalimbali ulio mzuri ajabu, na huenda wakaamini kwa unyoofu kwamba Mungu hutumia zawadi hiyo “anapotaka kuwapa watu ujumbe wa moja kwa moja.” Lakini tunahitaji ujumbe gani wa Mungu leo ambao Yesu Kristo na mitume hawakutuandalia? Paulo, ambaye mwenyewe alikuwa na zawadi ya roho takatifu, alisema hivi: “Kila andiko, lenye pumzi ya Mungu, lafaa kwa mafundisho, na kwa kuwaonya watu makosa yao, na kwa kuwaongoza, na kwa kuwaadibisha katika haki; ili mtu wa Mungu awe kamili, amekamilishwa apate kutenda kila tendo jema.”—2 Timotheo 3:16, 17.
Jambo la hakika ni, kundi la Kikristo halimo tena katika utoto walo, na hivyo ufunuo wa kimungu au zawadi za roho za kimuujiza hazihitajiwi tena ili kuthibitisha daraka lalo. Biblia huonya hivi: “Ijapokuwa sisi au malaika wa mbinguni atawahubiri ninyi injili yoyote isipokuwa [iliyo tofauti na, The New English Bible] hiyo tuliyowahubiri, na alaaniwe.”—Wagalatia 1:8.
Kusema katika ndimi kimuujiza hakuhitajiwi tena, na hakuna msingi wowote wa Kibiblia wa kuamini kwamba hiyo ni sehemu ya Ukristo wa kweli leo. Sasa kwa kuwa Biblia iko kamili na yapatikana pote, yale tunayohitaji yamo katika Neno la Mungu. Linaturuhusu tupate maarifa sahihi kuhusu Yehova na Mwana wake yanayoongoza kwenye uhai wa milele.—Yohana 17:3; Ufunuo 22:18, 19.
Hata katika karne ya kwanza, mtume Paulo alisukumwa aandikie lile kundi katika Korintho ili kurekebisha maoni yao kuhusu sababu kwa nini zawadi ya ndimi ilipewa kwa Wakristo wa mapema. Yaonekana, wengine walikuwa wamesisimuliwa na zawadi hiyo ya ndimi, nao walikuwa wakitenda kama watoto wadogo, wasiokomaa kiroho. “Ndimi” zilikuwa zikipewa umaana mwingi sana. (1 Wakorintho 14:1-39) Paulo alikazia kwamba si Wakristo wote katika karne ya kwanza waliosema katika ndimi kimuujiza. Hilo halikuhitajiwa ili wapate wokovu. Hata wakati huo wa nyuma zilipokuwako, zawadi za ndimi zilikuwa za pili kulingana na kule kutoa unabii kimuujiza. Kusema katika ndimi hakukuwa, wala si takwa, ili Wakristo wapate uhai wa milele.—1 Wakorintho 12:29, 30; 14:4, 5.
Kani Inayochochea Ndimi Zisizojulikana Leo
Wengine huamini kwamba kani yenye kusukuma inayowachochea wasemaji-ndimi wa leo ni viongozi wa kanisa wenye uvutano wanaowapa moyo makundi yao ya kondoo wapate uwezo huo. Katika hali fulani kusema katika ndimi kunasababishwa na hisiamoyo nyingi na kutosawazika. Cyril G. Williams, katika Tongues of the Spirit, husema kumekuwa “katika nyakati nyingi ishara ya kuonyesha ubora mwingi uliomo ndani ya kikundi” nako kunampa mtu “cheo na mamlaka machoni pa kikundi na pia machoni pao wenyewe.” Kwa hiyo, kichocheo chaweza kuwa ile tamaa ya kuwa sehemu ya kikundi kile cha juu zaidi cha watu wasemao ndimi zisizojulikana.
Alipokuwa msimamizi wa Chuo Kikuu cha Loyola Donald, P. Merrifield alionyesha kwamba “kusema katika ndimi huenda kukawa ono lenye msisimuko mwingi mno, au, kulingana na wengine, ni ono la kishetani.” Kasisi Todd H. Fast alisema hivi: “Kusema katika ndimi ni jambo la kubishaniwa. Ibilisi ana njia nyingi za kujaribu kutuathiri.” Biblia yenyewe huonya kwamba Shetani na roho waovu wake waweza kuwavuta watu na kudhibiti usemi wao. (Matendo 16:17, 18) Yesu alitenda dhidi ya roho ya kishetani iliyomsukuma mtu apaaze sauti na kuanguka sakafuni. (Luka 4:33-35) Paulo alionya kwamba ‘Shetani mwenyewe angejigeuza awe mfano wa malaika wa nuru.’ (2 Wakorintho 11:14) Wale leo ambao hutafuta ile zawadi ya ndimi ambayo Mungu hawapi tena watu wake, kwa kweli wanajifunua wenyewe wadanganywe na Shetani, ambaye, twaonywa, angetumia “uwezo wote, na ishara na ajabu za uongo.”—2 Wathesalonike 2:9, 10.
Ndimi—Na Ukristo wa Kweli
Wakristo wa karne ya kwanza waliopokea zawadi ya kusema katika ndimi waliitumia kuyaeleza maneno makuu ya Mungu. Mkazo uliwekwa juu ya uhitaji wa kufasiri kwa wazi ule ujumbe uliowasilishwa katika ndimi hivi kwamba ungeeleweka na wote na tokeo likiwa uelimishaji wa wengi. (1 Wakorintho 14:26-33) Paulo alihimiza hivi: “Msipotoa kwa ulimi neno lililo dhahiri, neno lile linenwalo litajulikanaje? Maana mtakuwa mkinena hewani tu.”—1 Wakorintho 14:9.
Ingawa roho ya Mungu iliwapa Wakristo wa kweli zawadi ya ndimi, haikuwasababisha wapayukepayuke maneno yasiyoeleweka au yasiyoweza kutafsiriwa. Kupatana na shauri la Paulo, roho takatifu iliandaa usemi uliokuwa na tokeo la kuhubiriwa kwa habari njema kwa haraka zaidi “katika viumbe vyote vilivyo chini ya mbingu.”—Wakolosai 1:23.
Kuhusu siku hizi za mwisho wa mfumo uliopo, Yesu Kristo aliamuru hivi: “Sharti Injili [habari njema, NW, kuhusu Ufalme uliosimamishwa] ihubiriwe kwanza katika mataifa yote.” (Marko 13:10) Kama vile katika karne ya kwanza, ni lazima uumbaji wote usikie ujumbe wa Ufalme. Hilo lawezekana kwa sababu Biblia sasa imetafsiriwa, kikamili au kwa sehemu, katika lugha 2,000 hivi. Roho ile ile iliyowawezesha Wakristo wa mapema waseme kwa ujasiri na kwa moyo mkuu sasa inategemeza ile kazi kubwa na ya ajabu ya kuhubiri ya kundi la leo la Mashahidi wa Yehova. Kwa mdomo na kwa kutumia tekinolojia ya uchapishaji ya ki-siku-hizi ili kufanya kweli ya Kimaandiko ipatikane kwenye kurasa zilizochapishwa, wao husema ile “lugha iliyo safi.” Ujumbe huo unaenda kwenye nchi na visiwa vya baharini zaidi ya 200. Mashahidi wa Yehova hutokeza wakiwa watu wanaosukumwa na roho ya Mungu kujulisha maneno yote makuu ya Mungu.—Sefania 3:9; 2 Timotheo 1:13.
[Picha katika ukurasa wa 7]
Kutoa ushahidi nyumba kwa nyumba katika Japani
Kutoa ushahidi meli kwa meli katika Colombia
Chini: Funzo la Biblia katika Guatemala
Chini kabisa: Kutoa ushahidi katika eneo la Mashambani katika Uholanzi