Yehova Humpa Nguvu Mwenye Kuchoka
“Wale wanaomtumaini Yehova watapata nguvu tena. Watapanda juu kwa mabawa kama tai.”—ISAYA 40:31, NW.
1, 2. Yehova huwapa nini wale wanaomtumaini, nasi tutazungumzia nini sasa?
TAI ni baadhi ya ndege wenye nguvu zaidi angani. Wao waweza kupaa mbali sana bila hata kuyapiga mabawa yao. Wakiwa na mabawa yawezayo kupanuka zaidi ya meta mbili, “huyu Mfalme wa Ndege,” tai-kahawia, ni “mojawapo tai wenye kuvutia zaidi; akiruka juu ya vilima na nyanda, [yeye] hupaa kwa muda wa saa nyingi juu ya bonde fulani la mlima, kisha hupanda akizunguka-zunguka kuelekea juu mpaka awe kitu kidogo cheusi angani.”—The Audubon Society Encyclopedia of North American Birds.
2 Akikumbuka uwezo wa tai wa kupaa, Isaya aliandika: “[Yehova] anampa nguvu mwenye kuchoka; na kwa yule asiye na nguvu nyingi yeye humpa uwezo mwingi sana. Wavulana watachoka na kunyong’onea, na vijana wanaume wenyewe watajikwaa hakika, lakini wale wanaomtumaini Yehova watapata nguvu tena. Watapanda juu kwa mabawa kama tai. Watakimbia bila kunyong’onea; watatembea bila kuchoka kabisa.” (Isaya 40:29-31, NW) Inafariji kama nini kujua kwamba Yehova huwapa wale wanaomtumaini nguvu za kuendelea, kana kwamba anawapa mabawa ya tai apaaye ambayo hayaonekani kuchoka! Sasa, ebu fikiria baadhi ya maandalizi ambayo amefanya ili kumpa nguvu mwenye kuchoka.
Nguvu ya Sala
3, 4. (a) Yesu aliwahimiza wanafunzi wake wafanye nini? (b) Twaweza kumtarajia Yehova afanye nini katika kujibu sala zetu?
3 Yesu aliwahimiza wanafunzi wake kwamba ‘wasali sikuzote, wala wasife moyo.’ (Luka 18:1, NW) Je, kumweleza Yehova yote yaliyo moyoni mwetu kwaweza kweli kutusaidia kupata nguvu tena na kuepuka kufa moyo wakati mikazo ya maisha ionekanapo kuwa inatulemea? Ndiyo, lakini kuna mambo fulani ambayo ni lazima tukumbuke.
4 Ni lazima tuone mambo kihalisi katika yale tunayomtarajia Yehova kufanya katika kujibu sala zetu. Mkristo mmoja aliyekuwa ameshuka moyo sana alisema hivi baadaye: “Kama ilivyo na magonjwa mengine, Yehova hafanyi miujiza wakati huu. Lakini yeye hutusaidia kukabili na kupona kwa kadiri iwezekanavyo katika mfumo huu.” Akieleza sababu ya sala zake kufanya hali iwe tofauti, aliongezea hivi: “Nilikuwa na njia ya kupata roho takatifu ya Yehova kwa muda wa saa 24 kwa siku.” Hivyo, Yehova hatukingi kutokana na mikazo ya maisha iwezayo kutulemeza, lakini yeye ‘huwapa roho takatifu hao wamwombao’! (Luka 11:13; Zaburi 88:1-3) Roho hiyo yaweza kutufanya tuwe na uwezo wa kukabili jaribu lolote au mkazo wowote tuwezao kupata. (1 Wakorintho 10:13) Ikiwa ni lazima, inaweza kutumiminia “nguvu ipitayo iliyo ya kawaida” ili tuvumilie mpaka Ufalme wa Mungu uondoe matatizo yote yenye kuleta mikazo katika ulimwengu mpya ambao u karibu sana.—2 Wakorintho 4:7, NW.
5. (a) Ili sala zetu ziwe zenye matokeo, ni mambo gani mawili yaliyo muhimu? (b) Twaweza kutoaje sala ikiwa tunapambana na udhaifu fulani wa mwili? (c) Sala zetu zenye kudumu na za kutaja mambo kihususa zitamwonyesha Yehova nini?
5 Hata hivyo, ili sala zetu ziwe zenye matokeo, ni lazima tudumu katika sala, na ni lazima tutaje mambo kihususa. (Warumi 12:12) Mathalani, nyakati nyingine ukichoka kwa sababu unapambana na udhaifu fulani wa mwili, mwanzoni mwa kila siku, mwombe Yehova kwa bidii akusaidie kuepuka kushindwa na udhaifu huo katika hiyo siku. Sali vivyo hivyo mchana kutwa na kila usiku kabla ya kulala usingizi. Ukirudia udhaifu huo mara moja, mwombe Yehova akusamehe, na pia zungumza naye kuhusu hali zilizofanya ukaurudia udhaifu huo na jambo uwezalo kufanya kuepuka hali hizi wakati ujao. Udumifu kama huo na sala za kutaja mambo hususa zitamwonyesha yule “Msikiaji wa sala” unyoofu wa tamaa yako ya kushinda pigano hilo.—Zaburi 65:2, NW; Luka 11:5-13.
6. Kwa nini twaweza kwa haki kumtarajia Yehova asikie sala zetu hata wakati ambapo twaweza kuhisi kwamba hatustahili kutoa sala?
6 Hata hivyo, nyakati nyingine wale ambao wamekuwa wachovu waweza kuhisi wasiostahili kutoa sala. Mwanamke mmoja Mkristo aliyehisi hivyo alionelea hivi baadaye: “Ni hatari sana kufikiri hivyo kwa sababu kunamaanisha kwamba tumeamua kujihukumu wenyewe, lakini si juu yetu kujihukumu.” Kwa kweli, “Mungu ndiye aliye hakimu.” (Zaburi 50:6) Biblia yatuhakikishia kwamba ingawa “mioyo yetu inatuhukumu; . . . Mungu ni mkuu kuliko mioyo yetu naye anajua yote.” (1 Yohana 3:20) Inafariji kama nini kujua kwamba wakati ambapo twaweza kujihukumu kuwa hatustahili kutoa sala, kumbe Yehova huenda akawa hahisi hivyo kutuelekea! Yeye “anajua yote” kutuhusu, kutia ndani hali za maisha yetu zilizoweza kutufanya tuhisi kuwa hatustahili. (Zaburi 103:10-14) Rehema yake na kina cha uelewevu wake humsukuma kusikia sala zitokazo kwa “moyo uliovunjika na kupondeka.” (Zaburi 51:17) Awezaje kukataa kusikia vilio vyetu vya kutaka msaada ilhali yeye mwenyewe hushutumu mtu yeyote “azibaye masikio yake asisikie kilio cha maskini”?—Mithali 21:13.
Uchangamfu wa Udugu
7. (a) Ni uandalizi gani mwingine ambao Yehova amefanya ili kutusaidia kupata nguvu tena? (b) Kujua nini juu ya udugu wetu kwaweza kutuimarisha?
7 Uandalizi mwingine ambao Yehova amefanya ili kutusaidia kupata nguvu tena ni udugu wetu wa Kikristo. Ni pendeleo kubwa kama nini kuwa sehemu ya familia ya ulimwenguni pote ya ndugu na dada! (1 Petro 2:17) Mikazo ya maisha itulemeapo, uchangamfu wa udugu wetu waweza kutusaidia kupata nguvu tena. Kwa njia gani? Kujua kwamba hatuko peke yetu katika kukabili magumu yenye kuleta mikazo kwenyewe kwaweza kutuimarisha. Hakuna shaka kwamba miongoni mwa ndugu na dada zetu mna wale ambao wamekabili mikazo au majaribu kama hayo na ambao wamepata kuwa na hisia zinazofanana sana na zetu. (1 Petro 5:9) Twapata uhakikisho kujua kwamba yale tunayopitia ni ya kawaida na kwamba hisia zetu ni za kawaida.
8. (a) Ni vielelezo gani vinavyoonyesha jinsi tuwezavyo kupata msaada na faraja zinazohitajika katika udugu wetu? (b) Wewe binafsi umesaidiwaje au kufarijiwa na “mwandamani wa kweli”?
8 Katika uchangamfu wa udugu twaweza kupata ‘waandamani wa kweli’ ambao, tunaposononeka, waweza kutuandalia msaada na faraja tunazohitaji sana. (Mithali 17:17, NW) Mara nyingi, yanayohitajiwa tu ni maneno machache yenye fadhili au matendo fulani ya kuonyesha ufikirio. Mkristo mmoja aliyeng’ang’ana na hisia za kujiona kwamba hafai kitu akumbuka hivi: “Kulikuwa na marafiki ambao wangesema nami juu ya mambo chanya kunihusu na kunisaidia kushinda tatizo la mawazo hasi niliyokuwa nayo.” (Mithali 15:23) Baada ya kifo cha binti mchanga wa dada fulani, mwanzoni dada huyo alipata ugumu wa kuimba nyimbo za Ufalme katika mikutano ya kutaniko, hasa zile zilizotaja ufufuo. “Pindi moja,” yeye akumbuka, “dada mmoja aliyekuwa akiketi katika safu nyingine aliniona nikilia. Alinijia, akanikumbatia, na kuimba nami sehemu ya wimbo iliyosalia. Nilihisi nimejaa upendo kwa akina ndugu na dada na nikafurahi sana kwamba tulienda mikutanoni, nikitambua kwamba huko ndiko tunakopata msaada, huko kwenye Jumba la Ufalme.”
9, 10. (a) Twaweza kuchangiaje uchangamfu wa udugu wetu? (b) Ni nani hasa wanaohitaji ushirika mzuri? (c) Twaweza kufanya nini kusaidia wale wanaohitaji kitia-moyo?
9 Bila shaka, kila mmoja wetu ana daraka la kuendelea kuchangia uchangamfu wa udugu wa Kikristo. Hivyo, mioyo yetu yapaswa ‘kupanuka’ itie ndani ndugu na dada zetu wote. (2 Wakorintho 6:13, NW) Lingehuzunisha kama nini kwa wale ambao wamekuwa wachovu kuhisi kwamba upendo wa kidugu umepoa kuwaelekea! Lakini, baadhi ya Wakristo huripoti kuwa wao huhisi upweke na kupuuzwa. Dada mmoja ambaye mume wake hupinga kweli alisihi hivi: “Ni nani asiyetamani na kuhitaji urafiki wenye kujenga, kitia-moyo, na ushirika wenye upendo? Tafadhalini, mwakumbushe ndugu na dada zetu kwamba tunawahitaji!” Ndiyo, hasa wale ambao hali zao za maishani huwalemeza—wale walio na wenzi wa ndoa wasioamini, wazazi wasio na wenzi, wale wenye matatizo ya daima ya afya, wazee-wazee, na wengineo—huhitaji ushirika mzuri. Je, baadhi yetu wanahitaji kukumbushwa hili?
10 Twaweza kufanya nini ili kusaidia? Na tujikunjue katika kuonyesha upendo wetu. Tunapowakaribisha wageni, tusisahau wale wanaohitaji kitia-moyo. (Luka 14:12-14; Waebrania 13:2) Badala ya kufikiria kwamba hali zao zitawazuia wasikubali mwaliko, mbona usiwaalike tu? Acha waamue. Hata kama hawawezi kukubali, bila shaka watahisi wametiwa moyo kujua kwamba wengine wamewafikiria. Huenda ikawa wahitaji tu jambo hilo ili wapate nguvu tena.
11. Wale wanaolemezwa waweza kuhitaji msaada katika njia zipi?
11 Wale ambao wamelemezwa waweza kuhitaji msaada katika njia nyinginezo. Kwa kielelezo, mama asiye na mwenzi wa ndoa, aweza kuhitaji ndugu mkomavu aonyeshe upendezi kwa mvulana wake asiye na baba. (Yakobo 1:27) Ndugu au dada aliye na tatizo kubwa la afya aweza kuhitaji msaada fulani katika kununua vitu au kufanya kazi za nyumbani. Mtu aliye mzee-mzee aweza kutamani kuwa na mwandamani au kuhitaji msaada fulani ili kwenda katika huduma ya shambani. Kunapokuwa na uhitaji wenye kuendelea wa kutoa msaada kama huo, kunatokeza ‘jaribu gumu la unyofu wa upendo wetu.’ (2 Wakorintho 8:8) Badala ya kujiweka mbali na wenye uhitaji kwa sababu ya wakati na jitihada zinazohusika, na tupite jaribu la upendo wa Kikristo kwa kuwa wepesi wa kuona mahitaji ya wengine na kuwasaidia.
Nguvu ya Neno la Mungu
12. Neno la Mungu hutusaidiaje kupata nguvu tena?
12 Mtu aachaye kula atapoteza nguvu zake upesi. Hivyo, njia nyingine ambayo Yehova hutupa nguvu ya kuendelea mbele ni kwa kuhakikisha kwamba tumelishwa vizuri kiroho. (Isaya 65:13, 14) Ameandaa chakula kipi cha kiroho? Zaidi ya yote, Neno lake, Biblia. (Mathayo 4:4; linganisha Waebrania 4:12.) Hiyo inaweza kutusaidiaje kupata nguvu tena? Mikazo na matatizo tukabiliyo yaanzapo kutumaliza nguvu, twaweza kupata nguvu kwa kusoma kuhusu hisia na mapambano ya maisha halisi ya wanaume na wanawake waaminifu katika nyakati za Biblia. Ingawa wao walikuwa vielelezo vyenye kutokeza vya uaminifu-maadili, wao walikuwa wanadamu ‘wenye hisia kama zetu.’ (Yakobo 5:17, NW; Matendo 14:15) Walikabili majaribu na mikazo kama yetu. Fikiria vielelezo fulani.
13. Ni vielelezo gani vya Kimaandiko vinavyoonyesha kwamba wanaume na wanawake waaminifu katika nyakati za Biblia walikuwa na hisia na maono kama yetu?
13 Mzee wa ukoo Abrahamu alihuzunikia sana kifo cha mke wake hata ingawa alikuwa na tumaini katika ufufuo. (Mwanzo 23:2; linganisha Waebrania 11:8-10, 17-19.) Daudi mwenye toba alihisi kwamba dhambi zake zilikuwa zimemfanya asistahili kumtumikia Yehova. (Zaburi 51:11) Musa alihisi amepungukiwa. (Kutoka 4:10) Epafrodito alivunjika moyo ilipokuja kujulikana kwamba ugonjwa mbaya ulipunguza utendaji wake katika “kazi ya Kristo.” (Wafilipi 2:25-30) Paulo alilazimika kupigana na mwili wenye dhambi. (Warumi 7:21-25) Euodia na Sintike, dada wawili watiwa-mafuta katika kutaniko la Filipi, yaonekana hawakuwa wanapatana. (Wafilipi 1:1; 4:2, 3) Inatia moyo kama nini kujua kwamba waaminifu hawa walikuwa na hisia na maono kama yetu, lakini hawakufa moyo! Wala Yehova hakuwaacha.
14. (a) Ni chombo gani ambacho Yehova ametumia kutusaidia kupata nguvu kutokana na Neno lake? (b) Kwa nini majarida ya Mnara wa Mlinzi na Amkeni! yamekuwa na makala za masuala ya kijamii, kifamilia, na kihisia-moyo?
14 Ili kutusaidia kupata nguvu kutokana na Neno lake, Yehova hutumia jamii ya mtumwa mwaminifu mwenye akili ili kutuandalia kwa kawaida “chakula kwa wakati wake.” (Mathayo 24:45) Kwa muda mrefu mtumwa mwaminifu ametumia majarida ya Mnara wa Mlinzi na Amkeni! kutetea kweli ya Biblia na kutangaza Ufalme wa Mungu kuwa tumaini la pekee la mwanadamu. Hasa katika miongo michache iliyopita, majarida haya yamekuwa na makala za Kimaandiko za wakati ufaao juu ya magumu ya kijamii, kifamilia, na kihisia-moyo ambayo hata baadhi ya watu wa Mungu hukabili. Habari hizo zimechapishwa kwa kusudi gani? Hakika ili kusaidia wale wanaokabili magumu hayo kupata nguvu na kitia-moyo kutoka kwa Neno la Mungu. Lakini makala hizo pia hutusaidia sisi sote kuwa na uelewevu wa wazi zaidi juu ya hali ambazo baadhi ya ndugu na dada zetu huenda wanapitia. Hivyo tumetayarishwa vizuri zaidi kutii maneno haya ya Paulo: “Semeni kwa kufariji nafsi zilizoshuka moyo, tegemezeni walio dhaifu, iweni wenye ustahimilivu kuelekea wote.”—1 Wathesalonike 5:14, NW.
Wazee Ambao Ni “Mahali pa Kujificha na Upepo”
15. Isaya alitoa unabii gani kuhusu wale wanaotumikia wakiwa wazee, na huo unawawekea daraka gani?
15 Yehova ameandaa jambo jingine la kutusaidia tunapochoka—wazee wa kutaniko. Juu ya hao nabii Isaya aliandika: “Mwanadamu atakuwa [“Kila mmoja ni lazima athibitike kuwa,” NW] kama mahali pa kujificha na upepo, na mahali pa kujisitiri na dhoruba; kama mito ya maji mahali pakavu, kama kivuli cha mwamba mkubwa katika nchi yenye uchovu.” (Isaya 32:1, 2) Basi, wazee wana daraka la kufikia kiwango cha kile ambacho Yehova ametabiri kuwahusu. Ni ‘lazima wao wathibitike kuwa’ vyanzo vya faraja na burudisho kwa wengine na kuwa tayari “kuchukuliana mizigo yenye kulemea [au, “mambo ya kutatiza”; kihalisi, “vitu vizito”].” (Wagalatia 6:2, kielezi-chini, NW) Wao waweza kufanya hivyo kwa njia gani?
16. Wazee waweza kufanya nini kusaidia mtu anayehisi hastahili kutoa sala?
16 Kama ilivyotajwa mapema, nyakati nyingine mtu ambaye amekuwa mchovu aweza kuhisi kuwa hastahili kutoa sala. Wazee waweza kufanya nini? Wanaweza kutoa sala pamoja na mtu huyo au kutoa sala kwa niaba yake. (Yakobo 5:14) Kumwomba tu Yehova, yule mchovu akisikia, ili kumsaidia huyo kuelewa jinsi yeye anavyopendwa na Yehova na pia anavyopendwa na wengine kwa kweli kwaweza kufariji. Kusikia sala yenye juhudi nyingi, itokayo moyoni, ya mzee kwaweza kusaidia kuimarisha uhakika wa mtu anayeugua. Yeye aweza kusaidiwa kusababu kwamba ikiwa wazee wana uhakika Yehova atajibu sala zinazotolewa kwa niaba yake, basi yeye pia aweza kuwa na uhakika huo.
17. Kwa nini ni lazima wazee wawe wasikilizaji wenye hisia-mwenzi?
17 “Kila mtu na awe mwepesi wa kusikia, bali si mwepesi wa kusema,” lasema Yakobo 1:19. Ili kusaidia wachovu kupata nguvu tena, ni lazima wazee vilevile wawe wasikilizaji wenye hisia-mwenzi. Katika hali fulani huenda washiriki wa kutaniko wanapambana na matatizo au mikazo ambayo haiwezi kusuluhishwa katika mfumo huu wa mambo. Basi, wao hawahitaji suluhisho fulani tu la “kutatua” tatizo lao bali kuzungumza na msikilizaji mzuri—mtu ambaye hatawaambia jinsi wanavyopaswa kuhisi bali atakayesikiliza bila kuwa mwenye kuhukumu-hukumu.—Luka 6:37; Warumi 14:13.
18, 19. (a) Kuwa mwepesi wa kusikiliza kwaweza kusaidiaje mzee aepuke kufanya mzigo wa mtu mchovu kuwa mzito hata zaidi? (b) Matokeo huwa nini wazee waonyeshapo “hisia mwenzi”?
18 Wazee, kuwa wepesi kusikiliza kwaweza kuwasaidia kuepuka kufanya mzigo wa mtu mchovu kuwa mzito hata zaidi bila kujua. Mathalani, ikiwa ndugu au dada amekosa kuhudhuria mikutano kadhaa au amepunguza mwendo katika huduma ya shambani, je, kweli yeye anahitaji kupokea shauri kuhusu kufanya mengi zaidi katika huduma au kuhusu kuwa mwenye kuhudhuria mikutano kwa ukawaida zaidi? Labda. Lakini je, umeifahamu ile hali vizuri? Je, kuna matatizo ya afya yanayozidi? Je, madaraka ya familia yamebadilika karibuni? Je, kuna hali nyinginezo au mikazo inayomlemeza? Kumbuka kwamba huenda mtu huyo tayari anahisi hatia sana kuhusu hali yake ya kutoweza kufanya mengi zaidi.
19 Basi, waweza kusaidiaje huyo ndugu au dada? Kabla ya kukata kauli na kutoa shauri, sikiliza! (Mithali 18:13) Kwa kutumia maswali yenye utambuzi ‘ziteke’ hisia za moyo wa mtu huyo. (Mithali 20:5) Usizipuuze hisia hizi—zifikirie. Huyo mchovu aweza kuhitaji kuhakikishiwa kwamba Yehova hutujali naye huelewa kwamba nyakati nyingine hali zetu zaweza kutuzuia tusifanye mengi zaidi. (1 Petro 5:7) Wazee waonyeshapo “hisia-mwenzi” kama hiyo, wachovu ‘watapata burudisho kwa ajili ya nafsi zao.’ (1 Petro 3:8; Mathayo 11:28-30, NW) Wapatapo burudisho kama hilo, hawatahitaji kuambiwa wafanye mengi zaidi; mioyo yao itawasukuma kufanya yote ambayo kwa kweli wao waweza kutimiza katika kumtumikia Yehova.—Linganisha 2 Wakorintho 8:12; 9:7.
20. Mwisho wa kizazi hiki kiovu ukiwa karibu sana, tunapaswa kuazimia kufanya nini?
20 Kwa kweli tunaishi katika wakati wenye kudai mno katika historia yote ya wanadamu. Mikazo ya kuishi katika ulimwengu wa Shetani inaongezeka tuingiapo zaidi katika wakati wa mwisho. Kumbuka kwamba kama simba awindaye, Ibilisi hutungojea tuchoke na kufa moyo ili aweze kutumia fursa hiyo tukiwa mawindo rahisi. Twaweza kushukuru kama nini kwamba Yehova humpa nguvu mwenye kuchoka! Na tutumie kikamili maandalizi ambayo ameandaa ili kutupa nguvu ya kuendelea mbele, kana kwamba anatupatia mabawa yenye nguvu sana ya tai anayepaa. Mwisho wa kizazi hiki kiovu ukiwa karibu sana, sasa si wakati wa kuacha kukimbia katika mbio yetu ya kupata ile thawabu—uhai udumuo milele.—Waebrania 12:1.
Jibu Lako Ni Nini?
◻ Twaweza kumtarajia Yehova afanye nini katika kujibu sala zetu?
◻ Ni katika njia zipi twaweza kupata nguvu kutoka kwa udugu wetu wa Kikristo?
◻ Neno la Mungu hutusaidiaje kupata nguvu tena?
◻ Wazee waweza kufanya nini kusaidia walio wachovu kupata nguvu tena?
[Picha katika ukurasa wa17]
Tunapowakaribisha wageni, tusisahau wale wanaohitaji kitia-moyo
[Picha katika ukurasa wa18]
Wazee waweza kumwomba Yehova asaidie walio wachovu kuelewa jinsi wanavyopendwa