Sura 13

“Neno la Mungu Li Hai”

Katika sura iliyotangulia, tuliona kwamba shauri la Biblia laweza kutusaidia kutatua matatizo na kuepuka makosa. Hekima ya shauri la Biblia inayodumu ni uthibitisho wenye nguvu wa upulizio wa Mungu. Biblia yenyewe yasema: “Kila andiko, lenye pumzi ya Mungu, lafaa kwa mafundisho, na kwa kuwaonya watu makosa yao, na kwa kuwaongoza, na kwa kuwaadibisha katika haki.” (2 Timotheo 3:16) Lakini Biblia hufanya zaidi ya kutupa shauri lenye hekima. Ikiwa Neno la Mungu, hiyo hubadili watu kikweli.

1-3. (a) Biblia yakaziaje uhitaji wa mabadiliko ya utu? (b) Ni tukio gani linaloonyesha nguvu za Biblia za kubadili nyutu?

JE! BIBLIA yaweza kubadili watu kikweli? Ndiyo, hata yaweza kubadili utu wao. Fikiria shauri hili lililoandikwa katika Biblia: “Mpate kuuvua utu wa kale unaofanana na namna ya mwenendo wenu wa zamani na unaoharibika kulingana na tamaa zake za udanganyifu; bali . . . [mfanywe] wapya katika nguvu yenye kutendesha akili zenu, na kuuvaa utu mpya ulioumbwa kulingana na mapenzi ya Mungu katika uadilifu wa kweli na ushikamanifu.”—Waefeso 4:22-24, NW.

² Je! kweli yawezekana kuvaa utu mpya? Ndiyo, yawezekana! Kwa kweli, wakati mwingine kuwa Mkristo kwatia ndani marekebisho makubwa sana ya kiutu. (1 Wakorintho 6:9-11) Kwa kielelezo, mvulana mmoja katika Amerika Kusini alifiwa na wazazi akiwa na miaka tisa. Akikua bila mwongozo wa kimzazi, alisitawisha matatizo makubwa sana ya kiutu. Asimulia: “Kufikia wakati nilipokuwa na miaka 18, nilikuwa nimekuwa mzoevu kabisa wa madawa ya kulevya na tayari nilikuwa nimetumia wakati katika gereza kwa ajili ya kuiba ili nitegemeze zoea hilo.” Hata hivyo, shangazi yake alikuwa mmoja wa Mashahidi wa Yehova, na hatimaye aliweza kumsaidia.

³ Mwanamume huyo aeleza: “Shangazi yangu alianza kujifunza Biblia pamoja nami, na baada ya miezi saba niliweza kuacha zoea hilo la madawa ya kulevya.” pia aliachana na waliokuwa waandamani wake wa awali akafanya marafiki wapya miongoni mwa Mashahidi wa Yehova. Aendelea kusema: “Waandamani hawa wapya, pamoja na funzo langu la Biblia la kawaida, waliniwezesha kufanya maendeleo na mwishowe kuweka wakfu maisha yangu nimtumikie Mungu.” Ndiyo, huyo aliyekuwa mzoevu wa madawa ya kulevya na mwizi hapo kwanza akawa Mkristo mwenye kutenda, na badiliko hilo kubwa lilitimizwa kupitia uwezo wa Biblia. Kwa kweli, kama asemavyo mtume Paulo, “Neno la Mungu li hai, tena lina nguvu.”—Waebrania 4:12.

Wabadilishwa Kupitia Maarifa

4, 5. Kulingana na Wakolosai 3:8-10, ni nini kinachohitajiwa ili kusitawisha utu mpya?

⁴ Biblia hubadilishaje watu? Jibu laonekana katika kifungu hiki cha Biblia: “Yawekeni mbali nanyi haya yote, ghadhabu, hasira, ubaya, usemi wenye kutusi, na maongeo machafu kutoka vinywani mwenu. Msiwe mkisemezana uwongo. Uvueni utu wa zamani pamoja na mazoea yao, na mjivike wenyewe utu mpya, ambao kupitia maarifa sahihi unafanywa mpya kulingana na mfano wa Yule aliyeuumba.”—Wakolosai 3:8-10, NW.

⁵ Angalia sehemu ya maana inayotimizwa na maarifa sahihi ya Biblia. Biblia yaeleza ni sifa gani tunazohitaji kuziondoa na ni zipi tunazohitaji kusitawisha. Maarifa hayo yenyewe yaweza kuwa na tokeo lenye nguvu, kama alivyoona mwanamume mmoja kijana katika Ulaya ya kusini. Yeye alikuwa na tatizo kubwa: hasira yenye jeuri. Alipokuwa akikua, daima alihusika katika mapigano, na ili kufungulia jeuri yake, akaanza ndondi; lakini bado akawa hawezi kuzuia asili yake yenye jeuri. Alipokuwa katika jeshi, aliingia katika taabu kwa sababu ya kupiga askari mwenzake. Baada ya kuondoka jeshini, alioa lakini akampiga mke wake. Katika ugomvi mmoja wa familia, alimpiga hata baba yake, akamwangusha chini. Kweli kweli alikuwa mwanamume kijana wa hasira, mwenye jeuri!

6, 7. Maarifa sahihi ya Biblia yalisaidiaje mwanamume mmoja katika Ulaya ya kusini abadili utu wake?

⁶ Hata hivyo, hatimaye alijifunza Biblia pamoja na Mashahidi wa Yehova na kusikia shauri kama hili lifuatalo: “Msimlipe mtu ovu kwa ovu. . . . Kama yamkini, kwa upande wenu, mkae katika amani na watu wote. Wapenzi, msijilipize kisasi, bali ipisheni ghadhabu.” (Warumi 12:17-19) Hilo lilimsaidia atambue jinsi hali yake ya jeuri ilivyokuwa udhaifu mbaya. Aliacha ndondi, ambayo alitambua haipatani na utu wa Kikristo wenye amani. Lakini bado aling’ang’ana kweli kweli na asili yake yenye jeuri.

⁷ Hata hivyo, alisaidiwa kupitia maarifa yake yenye kuongezeka ya kanuni za Biblia. Hilo lilisafisha dhamiri yake, ambayo nayo ilitenda kupingana na hasira yake nyepesi. Pindi moja, akiwa amefanya maendeleo fulani katika mafunzo yake ya Biblia, jamaa mmoja asiyemjua alikasirika akamtusi kwa sauti kubwa. Mwanamume huyo kijana alihisi ghadhabu ile aliyoizoea ikimzonga ndani. Kisha, akahisi kani nyingine: hisia ya aibu; na hiyo ikamzuia asishindwe na hasira. Badala ya ‘kulipa ovu kwa ovu,’ alizuia roho yake. Sasa, yeye ni mtu aliyebadilika, mwenye utu mpya, kwa sababu ya maarifa sahihi kutoka Biblia.

Kupata Kumjua Mungu

8. (a) Utu mpya umefanyizwa katika mfano gani? (b) Maarifa sahihi yanayoumba utu mpya lazima yatie ndani maarifa ya nani?

⁸ Ni kweli, watu wengi wajua jambo linalofaa kufanywa, lakini wanashindwa na udhaifu mwingi wa kimwili. Kwa wazi, kule kuwa tu na maarifa sahihi ya yanayofaa na yasiyofaa sio yote yanayohitajiwa. Kitu kingine kilisaidia watu hao wawili walioelezwa juu wabadilike. Ni nini? Kifungu kilichorejezewa mapema kilisema: “Mjivike wenyewe utu mpya, ambao kupitia maarifa sahihi unafanywa mpya kulingana na mfano wa Yule aliyeuumba.” (Wakolosai 3:10, NW) Angalia kwamba, sawa na ambavyo Adamu alivyoumbwa hapo awali katika mfano wa Mungu, ndivyo utu mpya huo unavyofanywa katika mfano wa Mungu. (Mwanzo 1:26) Kwa hiyo, maarifa sahihi yaliyosaidia wanaume hao wawili vijana yalipasa kutia ndani maarifa ya Mungu. Hilo latukumbusha maneno ya Yesu: “Hii ndiyo maana ya uhai wa milele, wapate maarifa ya kukujua wewe, Mungu wa kweli mmoja tu, na ya yeye uliyemtuma, Yesu Kristo.”—Yohana 17:3, NW.

9. Maarifa ya Mungu yanatusaidiaje tubadili utu wetu?

⁹ Maarifa ya Mungu yanatusaidiaje kubadili utu wetu? Hutupa kichocheo cha kufanya hivyo. Tunapokuja kumjua Mungu kupitia funzo letu la Biblia, twajifunza juu ya sifa zake za kimungu na kuona upendo ambao ametuonyesha. Hilo hutuongoza nasi tumpende. (1 Yohana 4:19) Kisha, twaweza kutii aliyosema Yesu kuwa ndiyo amri ya kwanza na iliyo kubwa zaidi: “Mpende Bwana Mungu wako kwa moyo wako wote, na kwa roho [nafsi, NW] yako yote, na kwa akili zako zote.” (Mathayo 22:37) Kumpenda Mungu hutufanya tutake kuvaa utu mpya unaompendeza. Hutufanya tutake kuwa kama yeye zaidi, hata tuwe tutang’ang’anaje.

Udhaifu Mwingi Ulioimarika Sana

10, 11. Maarifa sahihi yalimsaidiaje mwanamke mmoja kijana wa Amerika ya Kaskazini aanze kubadili utu wake?

¹⁰ Katika visa fulani, unakuwa mng’ang’ano mkubwa sana. Mwanamke mmoja kijana katika Amerika Kusini alilazimika kupigana kwa bidii sana ili abadilike. Akiwa alinyanyaswa kingono akiwa mtoto, alikulia katika familia yenye jeuri na hatimaye akageukia madawa ya kulevya. Hata hivyo, madawa ya kulevya yalikuwa ghali, kwa hiyo alijiuza mwenyewe kuwa malaya alipie zoea hilo. Pia alisumbua-sumbua watu na kunyang’anya watalii mali na mwisho wake akatumia wakati zaidi katika magereza na vyumba vya kuchezea kamari kuliko aliotumia nyumbani.

¹¹ Mashahidi wa Yehova walipokutana naye, alikuwa amekuwa—baada ya kutoa mimba kadhaa—mama ya mtoto haramu. Hata hivyo, alipenda aliyosikia kutoka kwa Biblia akaanza kujifunza hiyo. Baada ya muda mfupi akawa anasitawisha uhusiano pamoja na Mungu na kufanya marekebisho katika maisha yake.

12, 13. Eleza jinsi maarifa sahihi, yakiisha pandwa, yanavyotenda yakiwa kani ya badiliko.

¹² Hata hivyo, mbele kulikuwako vita vikali kwa sababu ule utu wa kale ulikuwa umeimarika sana. Katika pindi moja, aliudhiwa na shauri lililokusudia vema, akaacha kujifunza Biblia, na kurudia njia zake chafu. Lakini hakuweza kusahau ukweli wa Biblia uliokuwa umepandwa ndani yake, naye akubali: “Pindi kwa pindi nilikuwa na hisia za hatia, na maneno ya 2 Petro 2:22 yakapita mbio akilini mwangu: ‘Mbwa ameyarudia matapiko yake mwenyewe, na nguruwe aliyeoshwa amerudi kugaa-gaa matopeni.’”

¹³ Hatimaye, maarifa hayo yalimchochea afanye jitihada nyingine ya kuazimia. Asema: “Nilianza kumfungulia Yehova mlango na kusali mara nyingi nipate msaada.” Pindi hii, ule utu mpya ulipandika imara zaidi, ingawa bado alilazimika kung’ang’ana sana. Wakati mmoja, katika pindi ya udhaifu, alirudia ulevi na mwenendo usio wa adili. Lakini, wakati huu itikio lake lilionyesha kwamba alikuwa anabadilika kweli kweli. Alijichukia sana na kusema: “Nilisali na kujifunza sana.” Hatimaye, Neno la Mungu lilitia nguvu maishani mwake mpaka akawa Mkristo mwenye kutenda, mwenye kuishi maisha safi, yenye heshima. Kwa miaka kadhaa sasa, amekuwa tofauti kabisa na alivyokuwa zamani, alipokuwa mwenye kutumiwa vibaya, akizoea madawa ya kulevya, na kuishi ovyo-ovyo.

Kikundi cha Watu Waliobadilishwa na Neno la Mungu

14, 15. (a) Ni kani gani kutoka kwa Mungu inayofanya kazi kupitia Biblia? (b) Ni zipi baadhi ya sifa za Wakristo wa kweli leo?

¹⁴ Nguvu ambazo Biblia imekuwa nazo katika maisha za watu mmoja mmoja walio wanyenyekevu zaonyesha kwamba hiyo ni zaidi ya kuwa kitabu cha mwanadamu. Ikiwa ni Neno la Mungu alilopulizia, hiyo ni kipitio cha utendaji wa roho ya Mungu. Roho iyo hiyo iliyowezesha miujiza aliyofanya Yesu hutusaidia leo kushinda sifa mbaya na kusitawisha utu wa Kikristo. Kweli kweli, sifa za msingi ambazo Wakristo wahitaji kusitawisha—upendo, furaha, amani, ustahimilivu, fadhili, wema, imani, upole, na kujiweza—zaitwa katika Biblia “tunda la roho.”—Wagalatia 5:22, 23, NW.

¹⁵ Leo, roho hiyo inafanya kazi si juu ya watu wachache bali juu ya mamilioni ambao ‘wamefundishwa na Yehova’ na wanaofurahia ‘amani tele’ kutoka kwake. (Isaya 54:13, NW) Hao ni nani? Yesu alitoa njia moja ya kuwatambulisha, akisema: “Hivyo watu wote watatambua ya kuwa ninyi mmekuwa wanafunzi wangu, mkiwa na upendo ninyi kwa ninyi.” (Yohana 13:35) Upendo wa Kikristo ni tunda la roho na ni sehemu ya msingi ya utu mpya wa Kikristo. Je! kuna kikundi chochote cha watu kinachoonyesha upendo katika njia aliyosema Yesu?

16, 17. Nukuu baadhi ya maelezo ya magazeti yanayosaidia kutambulisha wale ambao ‘wamefundishwa na Yehova’ na wanaofurahia ‘amani tele.’

¹⁶ Sikiliza dondoo hili kutoka barua moja iliyoandikiwa New Haven Register, gazeti moja la Amerika Kaskazini: “Uwe umeudhiwa au kukasirishwa, kama mimi, na utafutaji wao wa wafuasi, lazima uvutiwe na kujitoa kwao, utimamu wao, kielelezo chao chenye kutokeza cha tabia ya kibinadamu na maisha yenye afya.” Gazeti la Kijerumani Münchner Merkur lilikuwa likinena juu ya kikundi icho hicho liliposema: “Wao ndio wafuatiaji haki zaidi na walipaji kodi wasiochelewa kamwe katika Jamhuri ya Muungano [ya Ujerumani]. Utii wao kwa sheria waweza kuonekana katika njia wanayoendesha motokaa na pia katika takwimu za uhalifu.”

¹⁷ Magazeti hayo mawili yalikuwa yakiongea juu ya nani? Juu ya kikundi kile kile kilichozungumzwa katika Herald la Buenos Aires, Argentina. Gazeti hili lilisema: “Mashahidi wa Yehova wamejithibitisha wakati wa miaka yote kuwa wafanya kazi wenye bidii, wenye makini, wenye uwekevu, na raia wenye kumhofu Mungu wa aina ambayo ni dhahiri taifa hili lahitaji.” Uchunguzi mmoja wa kisosholojia kutoka Zambia uliotangazwa katika American Ethnologist warejezea kikundi icho hicho. Wasema: “Mashahidi wa Yehova wanapata fanikio kubwa zaidi ya madhehebu mengineyo katika kudumisha vifungo imara vya ndoa.”

18, 19. Mashahidi wa Yehova katika Italia na katika Afrika Kusini wameelezwaje?

¹⁸ Gazeti La Stampa katika Italia lilikuwa likinena pia juu ya Mashahidi wa Yehova liliposema: “Wao ndio raia walio waaminifu zaidi ambao yeyote angetamani: wao hawaepi kodi wala kutafuta kuchenga sheria zisizowafaa kwa ajili ya faida yao wenyewe. Kanuni za adili za kupenda jirani, kukataa kuwa na mamlaka, kutofanya jeuri na ufuatiaji haki wa binafsi (ambao kwa Wakristo walio wengi ni ‘desturi za Jumapili’ zinazofaa kuhubiriwa tu kutoka mimbari) zaongoza njia yao ya maisha ya ‘kila siku.’”

¹⁹ Profesa mmoja wa chuo kikuu wa Afrika Kusini aliyebaguliwa chini ya sheria za rangi za nchi hiyo aita Mashahidi wa Yehova “kikundi cha watu walioelimishwa na viwango vya juu sana vya Biblia kufikia kuwa wasio na ubaguzi wa rangi kweli kweli.” Akieleza hilo, aliongeza: “Hawa ni watu wanaoona wengine walivyo ndani, si rangi ya ngozi yao tu. Mashahidi wa Yehova leo wanafanyiza udugu pekee wa kweli wa ainabinadamu.”

20. Ni kwa nini Mashahidi wa Yehova ni tofauti kabisa?

²⁰ Maelezo hayo yaonyesha kwamba kuna kikundi cha watu ambao wamefungulia Biblia mioyo yao na ambao juu yao roho ya Mungu imekuwa ikitenda. Yastahili kuangaliwa kwamba hawa ndio watu wale wale tuliotambulisha mapema kuwa wanatii amri ya Yesu ya kuhubiri habari njema za Ufalme kuuzunguka ulimwengu. (Mathayo 24:14) Ni kwa nini Mashahidi wa Yehova ni tofauti katika njia hizo? Katika njia nyingi hawatofautiani na watu wengine. Wana udhaifu wa kimwili ule ule, matatizo yale yale ya kiuchumi, na mahitaji ya msingi yale yale. Lakini wakiwa kikundi, wanapenda Mungu, huchukua Biblia kwa uzito, na huiruhusu iwe na nguvu maishani mwao.

21. Ni nini kinachothibitishwa na uhakika wa kwamba kikundi cha watu kama Mashahidi wa Yehova chaweza kuwapo katika ulimwengu wa leo uliojaa chuki?

²¹ Mamilioni ya Mashahidi wa Yehova wanapatikana katika mabara zaidi ya 200. Miongoni mwao mna watu wa kila rangi, lugha, na cheo cha kijamii kinachowazika. Hata hivyo wao ni udugu wa kimataifa wenye umoja, wenye amani. Wao ni raia wazuri katika nchi yoyote ambamo wanapatikana wakiishi, lakini kwanza kabisa, wao ni raia za Ufalme wa Mungu, na wote wanatenda sana katika kuwaambia wengine habari njema za Ufalme huo. Inatokeza kikweli kwamba katika ulimwengu huu uliogawanyika, uliojaa chuki, kikundi kama Mashahidi wa Yehova chaweza hata kuwapo. Uhakika wa kwamba ndivyo ilivyo ni uthibitisho wenye nguvu kwamba roho ya Mungu ingali inatenda sana miongoni mwa ainabinadamu. Na ni uthibitisho kwamba kweli kweli Biblia ‘i hai na ina nguvu.’

[Blabu katika ukurasa wa 177]

Biblia hubadili watu kikweli

[Blabu katika ukurasa wa 181]

Maarifa ya Mungu hufanya mtu atake kuwa kama yeye