Maoni ya Biblia

Je! Mtume Paulo Alikuwa Dhidi ya Wanawake?

‘MAFUNDISHO ya mtume Paulo yametumiwa kama msingi wa uonevu mwingi dhidi ya wanawake ndani ya kanisa la Kikristo.’ Ndivyo alivyosema Hakimu Cecilie Rushton wa Auckland, New Zealand, katika hati iliyotokezwa rasmi mapema katika 1993 mbele ya Kongamano la Sheria ya Jumuiya ya Madola kule Saiprasi. “Waraka wake kwa Timotheo,” akaongezea mwanamke huyo, “wafunua fikira yake: ‘Lakini siruhusu mwanamke kufundisha, wala kunyakua mamlaka juu ya mwanamume, bali kuwa kimya.’”—1 Timotheo 2:12, King James Version.

Wakati Paulo alipoandika kwa habari ya daraka au cheo cha wanawake, je, alikuwa akieleza maoni yake ya kibinafsi tu, au alipuliziwa kimungu? Nyaraka au barua za Paulo zikitazamwa zote pamoja kwa ujumla, je, kweli zaonyesha uonevu dhidi ya wanawake? Maneno ya Paulo kwa Timotheo yaliyonukuliwa juu yatumika katika muktadha gani?

Sifa za Ustahili wa Paulo

Kati ya vile vitabu 27 vya Maandiko ya Kigiriki ya Kikristo, 14 huonyeshwa kuwa viliandikwa na Paulo. Kilichoonyesha kwamba utendaji wa roho takatifu ulikuwa juu yake kilikuwa uwezo wake wa kimuujiza wa kusema katika lugha nyingi. Kwa kuongezea, yeye alitoa ushuhuda juu ya njozi za uwezo upitao ule wa kiasili. (1 Wakorintho 14:18; 2 Wakorintho 12:1-5) Kielelezo chake cha kujidhabihu, cha nafsi yote, na cha upendo kilitokeza kifungo cha ukaribiano wa shauku changamfu ya kidugu kati yake na marika zake Wakristo. (Matendo 20:37, 38) Miandiko yake, kutia na yale aliyosema juu ya wanawake, hufanyiza sehemu ya ‘kila Andiko lenye pumzi ya Mungu ambalo lafaa kwa mafundisho.’—2 Timotheo 3:16.

Wanawake Katika Barua za Paulo

Heshima na staha ya Paulo kwa wanawake yaonekana kwa wingi kotekote katika miandiko yake. Yeye huwarejezea-rejezea wakiwa katika madaraka yao mbalimbali ya kikutaniko na kifamilia. Katika moja ya barua zake, alifananisha sifa za kutamanika za mchungaji Mkristo na zile zionyeshwazo na mama mwenye kunyonyesha.—1 Wathesalonike 2:7.

Wengi wa dada Wakristo wa mtume huyo, watajwao kwa majina katika barua zake, husifiwa naye kwa uchangamfu. Salamu zilizoelekezwa hususa kwa wanawake fulani “wenye bidii katika Bwana” zilitiwa pia kati ya salamu zake kwa washirika wa kutaniko katika Roma. (Warumi 16:12) Kwa habari ya Euodia na Sintike, yeye aliwatia moyo akina ndugu katika Filipi kwamba ‘wafulize kuwasaidia wanawake hawa ambao wameng’ang’ana sambamba pamoja nami katika ile habari njema.’ (Wafilipi 4:3, NW) Katika barua yake kwa Timotheo, Paulo aliikiri imani yenye kielelezo kizuri ya Loisi nyanya ya kijana huyo, na Eunike mama yake.—2 Timotheo 1:5.

Kwa upande mwingine, je, kuna wonyesho wowote juu ya jinsi dada Wakristo wa Paulo walivyohisi juu yake? Kwa kupendeza, yeye alitoa ushuhuda kwa habari ya Akila na Priska, wenzi waliooana alioshirikiana nao kibinafsi kwa ukaribu, ya kwamba si Akila tu bali pia mke wake, Priska, ‘walikuwa tayari hata kukatwa kichwa kwa ajili ya maisha yake.’—Warumi 16:3, 4.

Je! Ni Uonevu Dhidi ya Wanawake?

“Mzee usimkemee, bali umwonye kama baba; na vijana kama ndugu; wanawake wazee kama mama; wanawake vijana kama ndugu wa kike; katika usafi wote.” (1 Timotheo 5:1, 2) Je! maneno haya ya Paulo kwa Timotheo hayaonyeshi staha ifaayo kwa jamii ya wanawake? Paulo aliwapa wanaume na wanawake katika kutaniko la Kikristo kipimo sawa cha heshima. “Hapana Myahudi wala Myunani,” yeye aandika, “hapana mtumwa wala huru. Hapana mtu mume wala mtu mke. Maana ninyi nyote mmekuwa mmoja katika Kristo Yesu.”—Wagalatia 3:28.

Kwa habari ya madaraka yaliyogawiwa na Mungu katika ndoa, Paulo aliandika hivi: “Enyi wake, watiini waume zenu kama kumtii Bwana wetu. Kwa maana mume ni kichwa cha mkewe, kama Kristo naye ni kichwa cha Kanisa; naye ni mwokozi wa mwili.” (Waefeso 5:22, 23; linganisha 1 Wakorintho 11:3.) Ndiyo, madaraka mbalimbali ya mume na mke ni tofauti, lakini hii haidokezi kwamba mwenzi mmoja ni hafifu. Madaraka hayo ni ya kusaidiana, na kutimiza kila moja hufanyiza wito ambao ukitimizwa huendeleza hali njema ya familia. Zaidi ya hilo, utumizi wa ukichwa wa mume haukupasa kuwa wa uonevu wala usio na upendo. Paulo aliendelea kusema: “Imewapasa waume nao kuwapenda wake zao kama miili yao wenyewe,” kuwa na nia ya kufanya dhabihu kubwa-kubwa kwa ajili yao. (Waefeso 5:28, 29) Watoto walipaswa kutii baba na mama pia.—Waefeso 6:1, 2.

Ya kuangaliwa, pia, ni maneno ya Paulo kuhusu mambo ya ndoa yaliyo ya usiri. Ilikuwa ni bila upendeleo kwamba Paulo aliandika hivi: “Mume na ampe mkewe haki yake, na vivyo hivyo mke na ampe mumewe haki yake. Mke hana amri juu ya mwili wake, bali mumewe; vivyo hivyo mume hana amri juu ya mwili wake, bali mkewe.”—1 Wakorintho 7:3, 4.

‘Mwanamke . . . Awe Kimya’

Kwa kurejezea maneno ya Paulo kwenye 1 Timotheo 2:12, NW, yaliyonukuliwa katika fungu la kwanza, je, kuendeleza kwake maoni ya “kimya” cha mwanamke kulitokana na uonevu dhidi ya wanawake? Sivyo! “Kimya” kilichotajwa kilihusiana na kufundisha na kutumia mamlaka ya kiroho katika kutaniko, kwa kustahi uhusiano uliotajwa mapema zaidi ulioagizwa kimungu kati ya mwanamume na mwanamke.a

Hii haimaanishi kwamba wanawake hawawezi kuwa walimu wa kweli ya kimungu. Paulo aliwatia moyo wanawake wazee wawe “wafundishaji wa lililo jema” kwa wanawake vijana zaidi. Kwa kufuata kielelezo cha Eunike na Loisi, aliyemfunza Timotheo, akina mama Wakristo wapaswa kuzoeza watoto wao kwa njia za kimungu. (Tito 2:3-5, NW; 2 Timotheo 1:5) Leo, katika makutaniko ya Mashahidi wa Yehova, mamia ya maelfu ya wanawake Wakristo hupata utimizo wa kiroho kwa kufuata vielelezo vya Euodia na Sintike katika kuhubiri habari njema hadharani na katika kufanya wanafunzi wa wanaume na wanawake.—Zaburi 68:11; Mathayo 28:20; Wafilipi 4:2, 3.

Hivyo, kadirio lako ni nini? Je! miandiko ya Paulo, ikitazamwa yote pamoja kwa ujumla, yatetea lile shtaka la uonevu dhidi ya wanawake?

[Maelezo ya Chini]