Kaa Katika “Jiji la Makimbilio” Ukaishi!

“Anapaswa kukaa katika jiji lake la makimbilio mpaka kifo cha kuhani wa cheo cha juu.”—HESABU 35:28, NW.

1. Ni nani aliye Mlipiza Kisasi cha damu, naye karibuni atachukua hatua gani?

MLIPIZA KISASI cha damu wa Yehova, Yesu Kristo, akaribia kutoa pigo. Akiwa na majeshi yake ya kimalaika, karibuni huyu Mlipiza Kisasi atachukua hatua dhidi ya wote ambao ni wenye hatia ya damu wasiotubu. Ndiyo, Yesu atatumikia akiwa Mfishaji wa Mungu wakati wa “dhiki kubwa” inayokaribia upesi. (Mathayo 24:21, 22; Isaya 26:21) Ndipo wanadamu hawataponyoka hatia ya damu waliyo nayo.

2. Ni wapi ndipo mahali pa pekee pa kweli pa makimbilio, na ni maswali gani yanayohitaji majibu?

² Njia ya kupata usalama ni kuingia katika barabara inayoelekea jiji la makimbilio la ufananisho na kukimbilia uhai! Akikaribishwa katika jiji hilo, mkimbizi alipaswa kubaki hapo, kwa kuwa ndipo mahali pekee pa kweli pa makimbilio. Lakini huenda ukajiuliza, ‘Kwa kuwa wengi wetu hawajapata kumuua mtu yeyote, je, kweli sisi ni wenye hatia ya damu? Kwa nini Yesu ni Mlipiza Kisasi cha damu? Ni nini jiji la makimbilio la kisasa? Je, mtu yeyote anaweza kuliondoka kwa usalama?’

Je, Kweli Sisi Ni Wenye Hatia ya Damu?

3. Ni sehemu gani ya Sheria ya Kimusa itakayotusaidia kuona kwamba mabilioni ya watu wa dunia wana hatia ya damu?

³ Sehemu fulani ya Sheria ya Kimusa itatusaidia kuona kwamba mabilioni ya watu wa dunia wana hatia ya damu. Mungu aliweka juu ya Waisraeli daraka la pamoja juu ya umwagikaji wa damu. Mtu yeyote angepatikana ameuawa na muuaji wake kimakusudi hakujulikana, waamuzi walipaswa kupima umbali wa kutoka hapo hadi majiji yenye kuzingira mahali hapo ili kuamua jiji lililokuwa karibu zaidi. Ili kuondolea mbali hatia, wazee wa jiji lililoonekana kuwa lenye hatia ya damu walipaswa kuvunja shingo ya ng’ombe mchanga ambaye hajafanyizwa kazi katika bonde la kijito ambalo halikulimwa. Hilo lilifanywa mbele ya makuhani wa Walawi ‘kwa kuwa BWANA aliwachagua wamtumikie katika kila neno lishindaniwalo, na kila pigo.’ Wazee wa jiji hilo walinawa mikono yao juu ya huyo ng’ombe wakisema: “Mikono yetu haikumwaga damu hii, wala macho yetu hayakuiona. Ee BWANA, samehe watu wako Israeli, uliowakomboa, wala usiache damu ya asiye makosa ikakaa katikati ya watu wako Israeli.” (Kumbukumbu la Torati 21:1-9) Yehova Mungu hakutaka bara la Israeli lichafuliwe kwa damu au watu walo kubeba hatia ya pamoja ya damu.

4. Babiloni Mkubwa ana rekodi gani ya hatia ya damu?

⁴ Ndiyo, kuna hatia ya pamoja, au ya kijumuiya, ya damu. Fikiria ile hatia kubwa sana ya damu inayokalia Babiloni Mkubwa, milki ya ulimwengu ya dini bandia. Kwani, amelewa kwa damu ya watumishi wa Yehova! (Ufunuo 17:5, 6; 18:24) Dini za Jumuiya ya Wakristo zadai kufuata Mwana-Mfalme wa Amani, lakini vita, mabaraza ya kidini ya kutesa wazushi, na krusedi zenye kuangamiza watu zimemfanya kuwa na hatia ya damu mbele ya Mungu. (Isaya 9:6; Yeremia 2:34) Ni lazima hata abebe hatia kubwa ya damu kwa ajili ya vifo vya mamilioni ya watu katika vita viwili vya ulimwengu vya karne hii. Kwa hiyo, wafuasi wa dini bandia pamoja na waungaji-mkono na washiriki katika vita vya binadamu wana hatia ya damu mbele ya Mungu.

5. Watu fulani wamekuwaje kama muuaji asiyekusudia katika Israeli?

⁵ Watu fulani wamesababisha vifo vya wanadamu kimakusudi au kwa sababu ya uzembe. Wengine wameshiriki katika uuaji wa pamoja, labda wakishawishwa na viongozi wa kidini kwamba kufanya hivyo kulikuwa mapenzi ya Mungu. Na wengine wamewanyanyasa na kuwaua watumishi wa Mungu. Lakini, hata kama hatujafanya mambo hayo, twashiriki daraka la kijumuiya kwa upotezo wa uhai wa binadamu kwa sababu hatukujua sheria na mapenzi ya Mungu. Tulikuwa kama muuaji asiyekusudia ‘aliyemwua mwenziwe pasipo kukusudia, wala hakumchukia tangu hapo.’ (Kumbukumbu la Torati 19:4) Watu kama hao wapaswa kumwomba sana Mungu awarehemu na kukimbilia jiji la makimbilio la ufananisho. La sivyo watakutana na Mlipiza Kisasi cha damu na kuuawa.

Mafungu Muhimu ya Yesu

6. Kwa nini inaweza kusemwa kwamba Yesu ni mtu wa ukoo wa karibu zaidi wa wanadamu?

⁶ Katika Israeli mlipiza kisasi cha damu alikuwa mtu wa ukoo wa karibu zaidi wa mtu aliyeuawa. Ili kulipiza kisasi cha wale wote waliouawa duniani na hasa watumishi wa Yehova waliouawa, Mlipiza Kisasi cha damu wa sasa anapaswa kuwa mtu wa ukoo wa wanadamu wote. Fungu hilo limetimizwa na Yesu Kristo. Alizaliwa akiwa mtu mkamilifu. Yesu alitoa uhai wake usio na dhambi ukiwa dhabihu ya fidia, na baada ya ufufuo wake wa kwenda mbinguni, alitoa thamani yao kwa Mungu kwa ajili ya wazao wa Adamu wenye dhambi na wanaokufa. Hivyo, Kristo akawa Mkombozi wa wanadamu, mtu wetu wa ukoo wa karibu zaidi—Mlipiza Kisasi cha damu aliye na haki. (Warumi 5:12; 6:23; Waebrania 10:12) Yesu anatambulishwa kuwa ndugu ya watiwa-mafuta wenye kufuata hatua za miguu yake. (Mathayo 25:40, 45; Waebrania 2:11-17) Akiwa Mfalme wa kimbingu anakuwa “Baba wa Milele” wa wale watakaonufaika na dhabihu yake wakiwa raia wa kidunia. Hawa wataishi milele. (Isaya 9:6, 7) Hivyo kwa kufaa Yehova amemweka rasmi Mtu wa Ukoo huyu wa wanadamu kuwa Mlipiza Kisasi cha damu.

7. Akiwa Kuhani wa Cheo cha Juu aliye mkubwa, Yesu awafanyia wanadamu nini?

⁷ Yesu pia hana dhambi, amejaribiwa, na ni Kuhani wa Cheo cha Juu. (Waebrania 4:15) Akiwa katika cheo hicho yeye hutumia ubora wa dhabihu yake yenye kufunika dhambi kwa wanadamu. Majiji ya makimbilio yalianzishwa “kwa ajili ya wana wa Israeli na kwa ajili ya mkazi-mgeni na kwa ajili ya setla aliye kati yao.” (Hesabu 35:15, NW) Hivyo, huyo Kuhani wa Cheo cha Juu aliye mkubwa alitumia kwanza ubora wa dhabihu yake kwa wafuasi wake watiwa-mafuta, “wana wa Israeli.” Sasa inatumiwa kwa ‘wakazi-wageni’ na ‘masetla’ katika jiji la makimbilio la ufananisho. “Kondoo wengine” hawa wa Bwana Yesu Kristo watumaini kuishi milele duniani.—Yohana 10:16; Zaburi 37:29, 34.

Jiji la Makimbilio la Leo

8. Ni nini jiji la makimbilio la ufananisho?

⁸ Ni nini jiji la makimbilio la ufananisho? Hilo si mahali fulani halisi kama Hebroni, mojapo majiji sita ya Walawi na makao ya kuhani wa cheo cha juu wa Israeli. Jiji la makimbilio la leo ni uandalizi wa Mungu wa kutulinda kutokana na kifo kwa ajili ya kuvunja amri yake juu ya utakaso wa damu. (Mwanzo 9:6) Iwe kosa hilo lilifanywa kimakusudi au bila kukusudia, kila aivunjaye amri hiyo ni lazima atafute msamaha wa Mungu na kufutiliwa kwa dhambi yake kupitia imani katika damu ya Kuhani wa Cheo cha Juu, Yesu Kristo. Wakristo watiwa-mafuta wenye tumaini la kimbingu na “umati mkubwa” wenye mataraja ya kidunia wamekuja kupata manufaa za dhabihu ya Yesu yenye kufunika dhambi nao wamo katika jiji la makimbilio la ufananisho.—Ufunuo 7:9, 14, NW; 1 Yohana 1:7; 2:1, 2.

9. Sauli wa Tarso alivunjaje amri ya Mungu kuhusu damu, lakini alionyeshaje badiliko la mtazamo?

⁹ Kabla ya kuwa Mkristo, mtume Paulo alikuwa amevunja amri inayohusu damu. Akiwa Sauli wa Tarso, aliwanyanyasa wafuasi wa Yesu na hata kuidhinisha wauawe kimakusudi. “Lakini,” akasema Paulo, “nalipata rehema kwa kuwa nalitenda hivyo kwa ujinga.” (1 Timotheo 1:13; Matendo 9:1-19) Sauli alikuwa na mtazamo wa kutubu, baadaye akathibitisha hilo kwa matendo mengi ya imani. Lakini kuna mengi zaidi ya imani katika fidia yanayohitajika ili kuingia katika jiji la makimbilio la ufananisho.

10. Inawezekana kupataje dhamiri nzuri, na ni lazima kufanya nini ili kuidumisha?

¹⁰ Muuaji asiyekusudia angeweza kukaa katika mojapo majiji ya makimbilio ya Israeli ikiwa tu angethibitisha kwamba alikuwa na dhamiri safi kuelekea Mungu juu ya umwagikaji wa damu. Ili kupata dhamiri nzuri, ni lazima tudhihirishe imani katika dhabihu ya Yesu, tutubu dhambi zetu, na kubadili mwendo wetu. Twahitaji kuomba dhamiri nzuri katika sala ya kujiweka wakfu kwa Mungu kupitia Kristo, tukifananisha huo kwa ubatizo wa maji. (1 Petro 3:20, 21) Dhamiri hii nzuri huturuhusu kupata uhusiano safi pamoja na Yehova. Njia ya pekee ya kudumisha dhamiri nzuri ni kwa kufuata matakwa ya Mungu na kufanya kazi tuliyopewa katika jiji la makimbilio la ufananisho, kama vile wakimbizi katika jiji la makimbilio la kale walivyokuwa watii Sheria na kutimiza migawo ya kazi walizopewa. Kazi kubwa ya watu wa Yehova leo ni ile ya kutangaza ujumbe wa Ufalme. (Mathayo 24:14; 28:19, 20) Kufanya kazi hiyo kutatusaidia kuwa wakazi wenye mafaa katika jiji la makimbilio la sasa.

11. Ni lazima tuepuke nini ikiwa tutabaki salama katika jiji la makimbilio la leo?

¹¹ Kutoka nje ya jiji la makimbilio la leo ni kujihatarisha kwa uharibifu, kwani karibuni Mlipiza Kisasi cha damu atachukua hatua dhidi ya wote wenye hatia ya damu. Huu si wakati wa kunaswa nje ya jiji hili lenye ulinzi au katika eneo hatari karibu na mpaka wa nje wa malisho yalo. Tunaweza kujikuta nje ya jiji la makimbilio la ufananisho tukipoteza imani katika dhabihu yenye kufunika dhambi ya Kuhani wa Cheo cha Juu. (Waebrania 2:1; 6:4-6) Wala hatuwezi kuwa salama tukifuata njia fulani za kilimwengu, tukisimama kando-kando tu ya tengenezo la Yehova, au kukengeushwa kutoka kwa viwango vya uadilifu vya Baba yetu wa kimbingu.—1 Wakorintho 4:4.

Kufunguliwa Kutoka kwa Jiji la Makimbilio

12. Ni lazima wenye hatia ya damu wakae katika jiji la makimbilio la ufananisho kwa muda gani?

¹² Muuaji asiyekusudia katika Israeli alipaswa kubaki katika jiji la makimbilio “mpaka kifo cha kuhani wa cheo cha juu.” (Hesabu 35:28, NW) Kwa hiyo, wale ambao zamani walikuwa na hatia ya damu ni lazima wakae katika jiji la makimbilio la ufananisho kwa muda gani? Mpaka wasihitaji tena utumishi wa Kuhani wa Cheo cha Juu, Yesu Kristo. “Aweza kuwaokoa kabisa wao wamjiao Mungu kwa yeye,” akasema Paulo. (Waebrania 7:25) Maadamu mawaa yoyote ya dhambi na hatia yoyote ya damu ziendeleapo, utumishi wa Kuhani wa Cheo cha Juu huhitajiwa ili wanadamu wasiokamilika waweze kuwa na msimamo mzuri pamoja na Mungu.

13. Ni nani walio “wana wa Israeli” wa sasa, na ni lazima wakae kwa muda gani katika “jiji la makimbilio”?

¹³ Kumbuka kwamba majiji ya makimbilio ya kale yaliwekwa kwa ajili ya “wana wa Israeli,” wakazi-wageni, na masetla. “Wana wa Israeli” ni Waisraeli wa kiroho. (Wagalatia 6:16) Ni lazima wakae katika jiji la makimbilio la ufananisho maadamu wanaishi duniani. Kwa nini? Kwa sababu wangali wamo katika mwili usiokamilika na basi wanahitaji ubora wa ufuniko wa dhambi wa Kuhani wao wa Cheo cha Juu wa kimbingu. Lakini Wakristo hawa watiwa-mafuta wafapo na kufufuliwa kwa uhai wa roho mbinguni, hawahitaji tena utumishi wa kufunika dhambi wa Kuhani wa Cheo cha Juu; wao watakuwa wameacha milele mwili na hatia ya damu inayoshikamana nao. Kwa hawa watiwa-mafuta watakaofufuliwa, Kuhani wa Cheo cha Juu atakuwa amekufa katika hali ya kufunika dhambi yenye ulinzi.

14. Ni jambo jipi pia lahitaji kwamba wale wenye Matarajio ya kimbingu wakae katika jiji la leo la makimbilio?

¹⁴ Asili yenyewe ya Kibinadamu yahitaji kwamba wale watakokuwa ‘warithi wa kimbingu pamoja na Kristo’ wakae katika jiji la makimbilio la ufananisho mpaka wamalize kwa uaminifu mwendo wao wa kidunia katika kifo. Wafapo, watadhabihu asili yao ya kibinadamu milele. (Warumi 8:17; Ufunuo 2:10) Dhabihu ya Yesu yatumika tu kwa wale wenye asili ya kibinadamu. Hivyo, Kuhani wa Cheo cha Juu afa kwa wale wa Israeli wa kiroho wakati hao wanapofufuliwa na wakiwa viumbe roho watakaoishi milele mbinguni wakiwa “washiriki katika asili ya kimungu.”—2 Petro 1:4, NW.

15. Ni nani walio ‘wakazi-wageni’ na ‘masetla’ wa kisasa, na Kuhani wa Cheo cha Juu aliye mkubwa atawafanyia nini?

¹⁵ Kuhani wa Cheo cha Juu ‘atakufa’ lini kwa habari ya ‘wakazi-wageni’ na ‘masetla’ wa kisasa, akiwaruhusu kuondoka jiji la makimbilio la ufananisho? Washiriki hawa wa umati mkubwa hawawezi kuondoka nje ya jiji hili la makimbilio mara tu baada ya dhiki kubwa. Kwa nini? Kwa sababu bado watakuwa katika mwili wao usiokamilika wenye dhambi nao watahitaji kubaki chini ya ulinzi wa Kuhani wa Cheo cha Juu. Kwa kufanya wapatikane kwa utumishi wake wa kufunika dhambi katika utawala na ukuhani wake wa miaka elfu, wao watafikia ukamilifu wa kibinadamu. Kisha Yesu atawatoa kwa Mungu kwa ajili ya jaribu la mwisho la milele la uaminifu-maadili wao kwa kufunguliwa kwa Shetani na roho zake waovu kwa muda mfupi. Kwa sababu watashinda jaribu hilo kwa ukubali wa kimungu, Yehova atawatangaza kuwa waadilifu. Hivyo watafikia kabisa ukamilifu wa kibinadamu.—1 Wakorintho 15:28; Ufunuo 20:7-10.a

16. Ni lini waokokaji wa dhiki kubwa hawatahitaji tena utumishi wa kufunika dhambi wa Kuhani wa Cheo cha Juu?

¹⁶ Hivyo basi, waokokaji wa dhiki kubwa watapaswa kudumisha dhamiri nzuri kwa kukaa katika jiji la makimbilio la ufananisho mpaka mwisho wa Utawala wa Miaka Elfu wa Kristo. Wakiwa wanadamu waliokamilishwa, hawatahitaji tena utumishi wa kufunika dhambi wa Kuhani wa Cheo cha Juu nao watatoka nje ya ulinzi wake. Ndipo Yesu atawafia kama Kuhani wa Cheo cha Juu, kwa kuwa hatahitaji tena kutenda kwa niaba yao kwa damu ya kusafisha ya dhabihu yake. Wakati huo wao wataondoka jiji la makimbilio la ufananisho.

17. Kwa nini haitakuwa lazima kwa wale wafufuliwao wakati wa Utawala wa Miaka Elfu wa Kristo kuingia katika jiji la makimbilio la ufananisho na kubaki humo?

¹⁷ Je, ni lazima wale wafufuliwao wakati wa Utawala wa Miaka Elfu wa Yesu waingie katika jiji la makimbilio la ufananisho na kubaki humo mpaka kifo cha kuhani wa cheo cha juu? La, kwa sababu kwa kufa walilipa adhabu ya dhambi yao. (Warumi 6:7; Waebrania 9:27) Hata hivyo, Kuhani wa Cheo cha Juu atawasaidia kufikia ukamilifu. Wakipita jaribu la mwisho kwa mafanikio baada ya Mileani, Mungu pia atawatangaza kuwa waadilifu akiwapa uhakikisho wa kupata uhai udumuo milele duniani. Bila shaka, kukosa kufuata matakwa ya Mungu kutaleta hukumu ya adhabu na uharibifu kwa wanadamu wowote wanaoshindwa na jaribu la mwisho wakiwa washika ukamilifu-maadili.

18. Kuhusu ufalme na ukuhani wa Yesu, ni nini kitakachobaki na wanadamu milele?

¹⁸ Hatimaye makuhani wa cheo cha juu wa Israeli walikufa. Lakini Yesu “amekuwa kuhani wa cheo cha juu kulingana na namna ya Melkizedeki milele.” (Waebrania 6:19, 20, NW; 7:3) Hivyo, kukoma kwa cheo cha Yesu akiwa Kuhani wa Cheo cha Juu mwenye kupatanisha kuelekea wanadamu hakumalizi uhai wake. Matokeo mazuri ya utumishi wake akiwa Mfalme na Kuhani wa Cheo cha Juu yatabaki na wanadamu milele, na wanadamu watamshukuru milele kwa kutumikia kwake katika vyeo hivyo. Isitoshe, katika umilele wote Yesu atachukua uongozi katika ibada safi ya Yehova.—Wafilipi 2:5-11.

Masomo Yenye Thamani Kwetu

19. Ni somo jipi kuhusu chuki na upendo tunaloweza kupata kutokana na uandalizi wa majiji ya makimbilio?

¹⁹ Twaweza kujifunza masomo kadhaa kutokana na uandalizi wa majiji ya makimbilio. Kwa mfano, hakuna muuaji mwenye chuki ya kuua kimakusudi aliyekubaliwa kukaa katika jiji la makimbilio. (Hesabu 35:20, 21) Kwa hiyo ingewezekanaje kwa yeyote aliye katika jiji la makimbilio la ufananisho kuruhusu chuki kwa ndugu kusitawi katika moyo wake? “Kila amchukiaye ndugu yake ni mwuaji,” akaandika mtume Yohana, “nanyi mnajua ya kuwa kila mwuaji hana uzima wa milele ukikaa ndani yake.” Basi na “tupendane; kwa kuwa pendo latoka kwa Mungu.”—1 Yohana 3:15; 4:7.

20. Kwa ulinzi kutokana na Mlipiza Kisasi cha damu, ni lazima wale walio katika jiji la makimbilio la ufananisho wafanye nini?

²⁰ Kwa ulinzi dhidi ya mlipiza kisasi cha damu, wauaji wasiokusudia walipaswa kukaa katika jiji la makimbilio bila kupita eneo lalo la malisho. Vipi juu ya wale walio katika jiji la makimbilio la ufananisho? Kwa usalama dhidi ya Mlipiza Kisasi mkuu wa damu, ni lazima wasiondoke jiji hilo. Hakika, wanahitaji kulinda dhidi ya tamaa za kwenda kwenye ukingo wa eneo la malisho. Ni lazima wawe waangalifu wasiache upendo kwa ulimwengu wa Shetani usitawi katika mioyo yao. Jambo hilo laweza kuhitaji sala na jitihada, lakini uhai wao wategemea hilo.—1 Yohana 2:15-17; 5:19.

21. Ni kazi gani yenye kuthawabisha inayofanywa na wale walio katika jiji la makimbilio la leo?

²¹ Wauaji wasiokusudia katika majiji ya kale ya makimbilio walipaswa kuwa wafanyakazi wenye matokeo. Vivyo hivyo, “wana wa Israeli” watiwa-mafuta wameweka mfano mzuri wakiwa wafanyakazi wa mavuno na watangazaji wa Ufalme. (Mathayo 9:37, 38; Marko 13:10) Wakiwa ‘wakazi-wageni’ na ‘masetla’ katika jiji la makimbilio la leo, Wakristo wenye matazamio ya kidunia wana pendeleo la kufanya kazi hii yenye kuokoa uhai pamoja na watiwa-mafuta wanaosalia duniani. Na kazi hiyo inathawabisha kama nini! Wale wanaofanya kazi kwa uaminifu katika jiji la makimbilio la ufananisho wataponyoka kifo kidumucho milele kitakacholetwa na Mlipiza Kisasi cha damu. Badala ya hivyo, wao watapata baraka za milele kutokana na utumishi wake akiwa Kuhani wa Cheo cha Juu aliye mkubwa wa Mungu. Je, utakaa katika jiji la makimbilio na kuishi milele?

[Maelezo ya Chini]

Ungejibuje?

◻ Kwa nini inaweza kusemwa kwamba mabilioni ya watu wa dunia wana hatia ya damu?

◻ Yesu Kristo anatimiza mafungu gani kuhusu wanadamu?

◻ Ni nini jiji la makimbilio la ufananisho, na mtu huingiaje humo?

◻ Watu wataondolewa lini katika jiji la makimbilio la ufananisho?

◻ Twaweza kujifunza masomo gani yenye thamani kutokana na uandalizi wa majiji ya makimbilio?

[Picha katika ukurasa wa16]

Je, wajua ni mafungu gani muhimu yanayotimizwa na Yesu Kristo?