Waweza Kuonyeshaje Unyenyekevu wa Kweli?
UNYENYEKEVU wa kweli una thamani kubwa machoni pa Mungu. Yakobo aliandika hivi: “Mungu huwapinga wenye kiburi, lakini huwapa wanyenyekevu fadhili isiyostahiliwa.” (Yakobo 4:6) Hapa labda Yakobo alikuwa akidokeza maana tofauti zinazoelezwa katika Maandiko ya Kiebrania. “BWANA yuko juu, amwona mnyenyekevu, naye amjua mwenye kujivuna tokea mbali.” “Macho ya mwanadamu yaliyoinuka yatashushwa chini, na kiburi cha mwanadamu kitainamishwa, naye BWANA, yeye peke yake, atatukuzwa siku hiyo.” “Hakika yake [Mungu] huwadharau wenye dharau, bali huwapa wanyenyekevu neema.”—Zaburi 138:6; Isaya 2:11; Mithali 3:34.
Mtume Petro pia aliwatia watu moyo wawe na unyenyekevu. Yeye aliandika hivi: “Nyinyi nyote jifungeni hali ya akili ya kujishusha chini kuelekea mtu na mwenzake, kwa sababu Mungu hupinga wenye kiburi, lakini huwapa wanyenyekevu fadhili isiyostahiliwa.”—1 Petro 5:5.
Kielelezo cha Yesu cha Unyenyekevu
Huenda ukauliza, Kuna wema gani au faida gani ya kuwa mnyenyekevu? Kwa mtu anayejitahidi kuwa Mkristo wa kweli jibu ni lenye umuhimu mkubwa—kuwa mnyenyekevu ni kuwa kama Kristo. Yesu alionyesha unyenyekevu kwa kukubali mgawo usio na kifani wa kuja duniani kutoka cheo cha kimbingu na kuwa binadamu wa hali ya chini, wa chini kuliko malaika. (Waebrania 2:7) Ijapokuwa alikuwa Mwana wa Mungu, yeye alivumilia kutwezwa na maadui wake wa kidini. Alidumisha utulivu wake alipojaribiwa, hata ingawa alikuwa na uwezo wa kuita malejioni ya malaika wamsaidie.—Mathayo 26:53.
Hatimaye, Yesu alitundikwa kwa aibu kwenye mti wa mateso, hata hivyo, aliendelea kuwa mwaminifu kwa Baba yake. Hivyo, Paulo aliweza kuandika hivi juu yake: “Tunzeni mtazamo huu wa akili ndani yenu uliokuwa pia ndani ya Kristo Yesu, ambaye, ijapokuwa alikuwa akiwako katika umbo la Mungu, hakufikiria upokonyaji, yaani, kwamba yeye awe sawa na Mungu. La, bali alijifanya mwenyewe kuwa mtupu na kuchukua umbo la mtumwa na kuja kuwa katika ufanani wa wanadamu. Zaidi ya hilo, alipojipata mwenyewe katika sura ya kuwa binadamu alijinyenyekeza mwenyewe akawa mtiifu hadi kifo, ndiyo, kifo juu ya mti wa mateso.”—Wafilipi 2:5-8.
Kwa hiyo twaweza kuonyeshaje unyenyekevu wa kweli? Katika hali halisi, twaweza kutendaje kwa njia ya unyenyekevu badala ya njia ya kiburi?
Jinsi Mtu Mnyenyekevu Aitikiavyo
Acheni tufikirie unyenyekevu katika kikao cha kazini, iwe ni kazi ya kuajiriwa au kwenye utumishi wa shambani wa Kikristo. Ili kazi ifanywe kwa mafanikio, waangalizi, mameneja, na wasimamizi, huenda wakahitajiwa. Lazima mtu fulani afanye maamuzi. Wewe huitikiaje? Je, wewe husababu, “Kwani anafikiri yeye ana haki gani ya kuniambia la kufanya? Nimekuwa nikifanya kazi hapa miaka mingi zaidi kumshinda.” Naam, ukiwa na kiburi, utaona uchungu kujitiisha. Kwa upande mwingine, mtu mnyenyekevu hujitahidi ‘kutofanya jambo lolote kwa ugomvi au kwa majisifu ya bure, bali kwa hali ya akili ya kujishusha chini akifikiria kwamba wengine ni wakubwa.’—Wafilipi 2:3.
Wewe hutendaje dokezo litokapo kwa mtu mchanga zaidi au kutoka kwa mwanamke? Ikiwa wewe ni mnyenyekevu, angalau utalifikiria. Ikiwa wewe ni mwenye kiburi, hutalipenda au utalikataa mara moja. Je, ungependelea kusifiwa au kuraiwa ambako huongoza kwenye uharibifu wako au ungependelea shauri lifaalo lenye kukujenga?—Mithali 27:9; 29:5.
Je, waweza kukubali ugumu wa janga? Unyenyekevu utakuwezesha kukabili hali ngumu na kuzivumilia, kama alivyofanya Yobu. Ikiwa una kiburi, utaelekea kuvunjika moyo na huenda ukaasi katika hali zenye kuhuzunisha na zinazoaminiwa kuwa zenye kudharau.—Ayubu 1:22; 2:10; 27:2-5.
Unyenyekevu Ni Wenye Upendo na Wenye Kusamehe
Watu fulani wana ugumu wa kusema, “Kunradhi. Nimefanya kosa. Ulikuwa sahihi.” Kwa nini? Kwa sababu ya kiburi kingi mno! Lakini, mara nyingi kuomba radhi kungeweza kukomesha kwa urahisi mabishano ya ndoa.
Je, uko tayari kusamehe mtu akukoseapo? Au kwa kiburi, unaweka kinyongo, labda kwa siku na miezi kadhaa, ukikataa kumzungumzia anayeaminiwa kuwa mkosaji? Je, hata unajiingiza katika kisasi cha kurithi cha mauaji baina ya jamaa ili kulipiza kisasi? Watu wameuawa kimakusudi katika visasi hivyo vya kurithi vya mauaji baina ya jamaa. Wengine nao, wametumia njia ya uchongezi. Kinyume cha hilo, mtu mnyenyekevu ni mwenye upendo na mwenye kusamehe. Kwa nini? Kwa sababu upendo hauweki hesabu ya ubaya. Yehova alikuwa tayari kusamehe Waisraeli kama wangeondoa kiburi chao. Mfuasi mnyenyekevu wa Yesu yuko tayari kusamehe hata mara nyingi!—Yoeli 2:12-14; Mathayo 18:21, 22; 1 Wakorintho 13:5.
Mtu mnyenyekevu ‘katika kuonyeshana heshima huwa mwenye kuongoza.’ (Waroma 12:10) Tafsiri ya New International Version husema: “Heshimianeni zaidi ya mnavyojiheshimu.” Je, wewe husifu wengine na kuthamini uwezo wao na vipawa vyao? Au sikuzote wewe huona kasoro ili kuharibu sifa yao? Naam, je, wewe una uwezo kikweli wa kusifu watu wengine? Kama unaona ugumu kuhusu jambo hili, labda kukosa usalama wa kibinafsi au kiburi ndiyo matatizo yako.
Mtu mwenye kiburi hana subira. Mtu mnyenyekevu ni mwenye subira na uvumilivu. Vipi wewe? Je, wewe huonea uchungu tendo lolote linaloonekana kuwa lisilofaa? Kuitikia huko ni kinyume cha kuwa mvumilivu. Ikiwa wewe ni mnyenyekevu, hautajiona sana. Kumbuka lililowapata wanafunzi wa Yesu walipojiona—waliingia katika mabishano makali kuhusu ni nani angekuwa wa maana zaidi. Walisahau kwamba wote walikuwa “watumwa wasiofaa kitu”!—Luka 17:10; 22:24; Marko 10:35-37, 41.
Mwandishi Mfaransa Voltaire alifafanua unyenyekevu kuwa “hali ya kiasi ya nafsi . . . kiua-kiburi.” Naam, unyenyekevu ni hali ya akili ya kujishusha chini. Mtu mnyenyekevu ana roho ya kiasi, si yenye kiburi. Ni mwenye staha yenye kina kirefu na mwenye busara.
Kwa hiyo kwa nini ujitahidi kuwa mnyenyekevu? Kwa sababu unyenyekevu huleta kibali cha Mungu nao hutusaidia tujipatie mwongozo wa kimungu. Kwa kiasi fulani, kwa sababu ya unyenyekevu wa Danieli, Yehova alimwona nabii huyo kuwa mtu ‘apendwaye sana’ naye akamtuma malaika kwake ampe ono! (Danieli 9:23; 10:11, 19) Unyenyekevu huleta thawabu nyingi. Huleta marafiki wa kweli wanaokupenda. Zaidi ya hilo, huleta baraka za Yehova. “Thawabu ya unyenyekevu ambao ni kumcha BWANA ni utajiri, na heshima, nayo ni uzima.”—Mithali 22:4.
[Picha katika ukurasa wa 7]
Neno la unyenyekevu la kuomba msamaha laweza kufanya maisha yawe bora