Utii Wetu wa Kiasi kwa Mamlaka Zilizo Kuu
“Kwa hiyo kuna sababu yenye kushurutisha kwa ajili ya ninyi watu ya kuwa katika kutii.”—WARUMI 13:5, NW.
1. Ni ugumu gani ambao Mashahidi wa Yehova walikuwa nao mikononi mwa mamlaka za juu zaidi za Kinazi, na je! hii ilikuwa kwa sababu ya ‘kufanya lililo baya’?
SIKU ya Januari 7, 1940, Franz Reiter na Waaustria wengine vijana watano walikatwa shingo kwa mashine ya kukata. Walikuwa Bibelforscher, Mashahidi wa Yehova, na walikufa kwa sababu hawakuweza kudhamiria kuchukua silaha kwa ajili ya Milki ya Hitler. Reiter alikuwa mmoja wa maelfu ya Mashahidi waliofia imani yao wakati wa vita ya ulimwengu ya pili. Wengi zaidi walivumilia miaka mingi katika kambi za mateso. Je! wote hawa waliteseka kwa “upanga” wa mamlaka za juu zaidi za Kinazi kwa sababu ya ‘kutenda lililo baya’? (Warumi 13:4, NW) Sivyo kabisa! Maneno zaidi ya Paulo yaonyesha kwamba Wakristo hawa walitii amri za Mungu katika Warumi sura ya 13, hata ingawa waliteswa mikononi mwa mamlaka.
2. Ni nini sababu yenye kushurutisha kutii mamlaka zilizo kuu?
2 Kwenye Warumi 13:5, NW, mtume aandika hivi: “Kwa hiyo kuna sababu yenye kushurutisha kwa ajili ya nyinyi watu ya kuwa katika kutii, si kwa sababu tu ya ile hasira-jeuri bali kwa sababu ya dhamiri yenu.” Hapo kwanza, Paulo alisema kwamba kubeba “upanga” kwa mamlaka kulikuwa sababu nzuri ya kuitii. Ingawa hivyo, sasa yeye atoa sababu imara zaidi: dhamiri. Sisi twajitahidi kutumikia Mungu “kwa dhamiri safi.” (2 Timotheo 1:3) Biblia yatuambia tutii mamlaka za juu zaidi, nasi twatii kwa sababu twataka kufanya yafaayo machoni pa Mungu. (Waebrania 5:14) Kwa kweli, dhamiri yetu iliyozoezwa na Biblia yatusukuma tutii mamlaka hata kusipokuwa na binadamu wa kutuangalia.—Linganisha Mhubiri 10:20.
“Ndiyo Sababu Nyinyi Mnalipa Kodi Pia”
3, 4. Mashahidi wa Yehova wana sifa gani, na kwa nini yawapasa Wakristo walipe kodi?
3 Katika Naijeria miaka kadhaa iliyopita, kulikuwako ghasia juu ya malipo ya kodi. Uhai wa watu kadha ulipotea, na wenye mamlaka wakaita jeshi. Askari-jeshi waliingia Jumba la Ufalme moja ambamo mkutano ulikuwa ukiendelea wakadai kujua kusudi la kikusanyiko hicho. Walipopata habari kwamba ulikuwa mkutano wa kujifunza Biblia wa Mashahidi wa Yehova, ofisa mwenye amri aliwaambia askari-jeshi waondoke, akisema hivi: “Mashahidi wa Yehova hawasumbui kwa kutolipa kodi.”
4 Mashahidi hao Wanaijeria walikuwa na sifa ya kuishi kupatana na maneno ya Paulo: “Kwa maana ndiyo sababu nyinyi mnalipa kodi pia; kwa maana zenyewe ni watumishi wa Mungu kwa watu wote ambao daima wanatumikia kusudi ili hili.” (Warumi 13:6, NW) Yesu alipotoa mwongozo huu, “Mlipeni Kaisari yaliyo ya Kaisari,” alikuwa akiongea juu ya kulipa kodi. (Mathayo 22:21) Mamlaka za kilimwengu hutoa barabara, ulinzi wa polisi, maktaba, mifumo ya usafiri, shule, huduma za posta, na mambo mengine mengi. Mara nyingi sisi hutumia maandalizi haya. Basi sisi twapaswa kwa haki kuzipa malipo kupitia kodi zetu.
“Toeni kwa Wote Haki Zao”
5. Ni nini limaanishwalo na usemi “toeni kwa wote haki zao”?
5 Paulo aendelea hivi: “Toeni kwa wote haki zao, kwa yeye ambaye huitisha kodi, kodi; kwa yeye ambaye huitisha ushuru, ushuru; kwa yeye ambaye huitisha hofu, hofu hiyo; kwa yeye ambaye huitisha heshima, heshima hiyo.” (Warumi 13:7, NW) Neno “wote” lahusisha kila mamlaka ya kilimwengu iliyo mtumishi wa Mungu kwa watu wote. Hakuna yoyote ya kuepukwa. Hata ikiwa twaishi chini ya mfumo wa kisiasa ambao sisi binafsi hatuupendi, twalipa kodi. Ikiwa dini zimeruhusiwa kutolipa kodi mahali ambako twaishi, makundi yaweza kujinufaisha na jambo hili. Na kama raia wale wengine, Wakristo waweza kutumia maandalizi yoyote ya kisheria yafanywayo ili kuweka mipaka ya kodi walipazo. Lakini hakuna Mkristo apaswaye kuepa kiharamu ili asilipe kodi.—Linganisha Mathayo 5:41; 17:24-27.
6, 7. Kwa nini twapaswa kulipa kodi hata ikiwa pesa hizo zatumiwa kwa kitu fulani tusichoafikiana nacho au hata ikiwa mamlaka hutunyanyasa?
6 Ingawa hivyo, namna gani kodi ikionekana kuwa isiyo ya haki. Au namna gani ikiwa sehemu ya pesa za kodi yatumiwa kwa kitu fulani tusichoafikiana nacho, kama utoaji mimba wa hiari, benki za damu, au programu ambazo zahitilafiana na maoni yetu ya kutokuwamo? Bado sisi twalipa kodi zetu zote. Mamlaka ndiyo italazimika kuchukua daraka kwa jinsi itumiavyo pesa za kodi. Sisi hatujapewa utume wa kuihukumu mamlaka. Mungu ndiye “Mwenye kuihukumu nchi,” na katika wakati wake mwenyewe, atafanya hesabu na serikali juu ya jinsi zimetumia mamlaka yazo. (Zaburi 94:2; Yeremia 25:31) Mpaka hilo litakapotendeka, sisi twalipa kodi zetu.
7 Namna gani mamlaka ikitunyanyasa? Bado sisi twalipa kodi kwa sababu ya huduma za kila siku ambazo hutolewa. Kuhusu Mashahidi wanaopata mnyanyaso katika nchi moja ya Kiafrika, Examiner la San Francisco lilisema hivi: “Ungeweza kuwachukua wao kuwa raia walio kiolezo kizuri. Wao hulipa kodi kwa bidii ya uendelevu, hutunza wagonjwa, hupambana na kutojua kusoma.” Ndiyo, Mashahidi hao wenye kunyanyaswa walilipa kodi zao.
“Hofu” na “Heshima”
8. Ni “hofu” gani ambayo sisi huipa mamlaka?
8 Ile “hofu” ya Warumi 13:7 si hofu ya kiwoga, bali ni staha kwa mamlaka ya kilimwengu, hofu ya kuvunja sheria yayo. Staha hii hutolewa kwa sababu ya cheo kihusikacho, si sikuzote kwa sababu ya yule mtu mwenye kujazia cheo hicho. Biblia, inapoongea kiunabii juu ya maliki Mroma Tiberio, humwita “mtu astahiliye kudharauliwa.” (Danieli 11:21) Lakini alikuwa ndiye maliki, na akiwa hivyo, Mkristo angalipaswa kumpa hofu na heshima.
9. Ni nini baadhi ya njia ambazo sisi huzipa staha mamlaka za kibinadamu?
9 Kwa habari ya heshima, sisi twafuata amri ya Yesu kutotoa mitajo iliyo na msingi wa cheo cha kidini. (Mathayo 23:8-10) Lakini kwa habari ya mamlaka za kilimwengu, sisi twafurahi kuziita kwa mtajo wowote ambao huenda ukatakwa katika kuziheshimu. Paulo alitumia mtajo “mtukufu” (“mheshimiwa,” HNWW) alipokuwa akiongea na magavana Waroma. (Matendo 26:25) Danieli alimwita Nebukadreza “bwana wangu.” (Danieli 4:19) Leo, Wakristo waweza kutumia semi kama “Ewe Bwana” au “Ewe Mfalme.” Wao waweza kusimama wakati hakimu aingiapo chumba cha mahakama au wainame kwa staha mbele ya mtawala ikiwa hiyo ndiyo desturi.
Utii Unaohusu
10. Yesu alionyeshaje kwamba kuna mipaka ya mambo ambayo mamlaka ya kibinadamu yaweza kuyadai kwa Mkristo?
10 Kwa kuwa Mashahidi wa Yehova hutii mamlaka ya kibinadamu, kwa nini Franz Reiter na wengine wengi sana waliteseka kama vile? Kwa sababu utii wetu ni ule unaohusu tu, na mamlaka haitambui sikuzote kwamba imewekewa Kibiblia mipaka ya mambo ambayo yaweza kuyadai. Mamlaka ikidai kitu ambacho huudhi dhamiri ya Kikristo iliyozoezwa, inapita mpaka wayo iliyopewa na Mungu. Yesu alionyesha hilo aliposema hivi: “Mlipeni Kaisari yaliyo ya Kaisari, na Mungu yaliyo ya Mungu.” (Mathayo 22:21) Kaisari adaipo kilicho cha Mungu, ni lazima tukiri kwamba Mungu ndiye mwenye dai la kwanza.
11. Ni kanuni gani hukubaliwa kotekote inayoonyesha kwamba kuna mipaka ya mambo ambayo mamlaka ya kibinadamu yaweza kudai?
11 Je! msimamo huu ni wenye kudhoofisha serikali au ni wenye hila? Sivyo hata kidogo. Kwa uhakika, ni urefusho wa kanuni moja itambuliwayo na yaliyo mengi ya mataifa yenye mwerevuko. Katika karne ya 15, fulani mmoja aitwaye Peter von Hagenbach alifanyiwa kesi kwa kuanzisha utawala wa maogofyo katika eneo la Ulaya ambalo alikuwa na mamlaka juu yalo. Utetezi wake, kwamba alikuwa akifuata tu maagizo ya bwana wake, Dyuki wa Burgundy, ulikataliwa. Dai la kwamba mtu mwenye kufanya mambo ya ukatili hapaswi kutozwa hesabu ikiwa anafuata maagizo ya mamlaka fulani ya juu zaidi limefanywa mara kadhaa tangu wakati huo—sana-sana na wahalifu Wanazi wa wakati wa vita wakiwa mbele ya lile Baraza la Kimataifa kule Nuremberg. Kwa kawaida dai hilo limekataliwa. Lile Baraza la Kimataifa lilisema hivi katika hukumu yalo: “Watu mmoja mmoja wana wajibu wa kimataifa ambao ni mkubwa kupita wajibu wa kitaifa wa kutii ambao huwekwa na serikali moja.”
12. Ni nini baadhi ya vielelezo vya Kimaandiko vya watumishi wa Mungu waliokataa kutii madai ya kupita kiasi yaliyofanywa na mamlaka?
12 Watumishi wa Mungu wametambua sikuzote kwamba kuna mipaka ya utii ambao wao wapaswa kidhamiri kuzipa mamlaka za juu zaidi. Karibu na wakati ambapo Musa alizaliwa katika Misri, Farao aliamuru wakunga wawili Waebrania waue wavulana wote Waebrania waliozaliwa karibuni. Hata hivyo, wakunga hao walihifadhi hai watoto hao wachanga. Je! walifanya kosa kwa kutotii Farao? Sivyo, walikuwa wakifuata dhamiri yao waliyopewa na Mungu, na Mungu aliwabariki kwa jambo hilo. (Kutoka 1:15-20) Israeli walipokuwa uhamishoni katika Babuloni, Nebukadreza alidai kwamba maofisa wake, kutia na Waebrania Shadraki, Meshaki, na Abednego, wainame mbele ya mfano aliokuwa ameuweka katika uwanda wa Dura. Wale Waebrania watatu walikataa. Je! walikosea? Sivyo, kwa kuwa kufuata amri ya mfalme kungalimaanisha kutotii sheria ya Mungu.—Kutoka 20:4, 5; Danieli 3:1-18.
‘Tii Mungu Kuwa Mtawala’
13. Wakristo wa mapema waliweka kielelezo gani katika utii unaozihusu mamlaka za juu zaidi?
13 Vivyo hivyo, mamlaka za Kiyahudi zilipoamuru Petro na Yohana waache kuhubiri juu ya Yesu, walijibu hivi: “Kwamba ni haki mbele za Mungu kuwasikiliza ninyi kuliko Mungu, hukumuni ninyi wenyewe.” (Matendo 4:19, UV; 5:29, NW) Hawakuweza kukaa kimya. Gazeti The Christian Century lavuta uangalifu kwenye msimamo mwingine wa kudhamiria mambo uliochukuliwa na Wakristo wa mapema wakati lisemapo hivi: “Wakristo wa mapema kabisa hawakutumikia katika majeshi yenye silaha. Roland Bainton asema kwamba ‘kuanzia mwisho wa kipindi cha Agano Jipya hadi ule mwongo wa A.D. 170-180 hakuna ithibati yoyote juu ya Wakristo kuwa jeshini’ (Christian Attitudes Toward War and Peace [Abingdon, 1960], kur. 67-8). . . . Swift asema kwamba Justin Martyr ‘achukua kwamba ingetazamiwa kiasili Wakristo wajiepushe na vitendo vya jeuri.’”
14, 15. Ni nini baadhi ya kanuni za Biblia zilizosimamia utii wa kiasi wa Wakristo wa mapema kwa mamlaka za kibinadamu?
14 Kwa nini Wakristo wa mapema hawakutumikia wakiwa askari-jeshi? Bila shaka, kila mmoja alijifunza kwa uangalifu Neno na sheria za Mungu na kufanya uamuzi wake binafsi kwa msingi wa dhamiri yake iliyozoezwa na Biblia. Wao hawakuwamo upande wowote, wakiwa “si sehemu ya ulimwengu,” na kutokuwamo kwao kuliwakataza kuchagua upande wowote katika mahitilafiano ya ulimwengu huu. (Yohana 17:16; 18:36, NW) Zaidi ya hilo, walikuwa mali ya Mungu. (2 Timotheo 2:19) Kutoa uhai wao kwa ajili ya Serikali kungalimaanisha kumpa Kaisari kilichokuwa mali ya Mungu. Zaidi ya hilo, walikuwa sehemu ya udugu wa kimataifa wenye kufunganishwa pamoja katika upendo. (Yohana 13:34, 35; Wakolosai 3:14; 1 Petro 4:8; 5:9) Hawangeweza kuchukua silaha kwa dhamiri njema kukiwa na uwezekano wa kuua Mkristo mwenzi.
15 Kuongezea hilo, Wakristo hawangeweza kufuatana na miadhimisho maarufu ya kidini, kama kuabudu maliki. Tokeo ni kwamba, walionwa kuwa “watu wa kiajabu walio hatari, na kiasili watu wale wengine waliwashuku.” (Still the Bible Speaks, cha W. A. Smart) Ingawa Paulo aliandika kwamba Wakristo wapaswa ‘kutoa hofu kwa yeye ambaye huitisha hofu hiyo,’ wao hawakusahau hofu yao, au staha, kubwa zaidi kwa Yehova. (Warumi 13:7; Zaburi 86:11) Yesu mwenyewe alisema hivi: “Msiwaogope wauuao mwili, wasiweze kuiua na roho [nafsi, NW]; afadhali mwogopeni yule awezaye kuangamiza mwili na roho [nafsi, NW] pia katika jehanum.”—Mathayo 10:28.
16. (a) Ni katika maeneo gani Wakristo wapaswa kupima kwa uangalifu utii wao kwa mamlaka za juu zaidi? (b) Sanduku lililo katika ukurasa wa 27 latoa kielezi cha jambo gani?
16 Tukiwa Wakristo, sisi leo hukabili magumu kama hayo. Hatuwezi kushiriki katika namna yoyote ya ki-siku-hizi ya ibada ya sanamu—viwe ni vitendo vya kuabudu mfano au kifananishi fulani au kuhesabia mtu fulani au tengenezo fulani wokovu. (1 Wakorintho 10:14; 1 Yohana 5:21) Na kama Wakristo wa mapema, hatuwezi kuridhiana kutokuwamo kwetu kwa Kikristo.—Linganisha 2 Wakorintho 10:4.
‘Upole na Staha ya Kina Kirefu’
17. Ni shauri gani ambalo Petro aliwapa wale wenye kuteseka kwa sababu ya dhamiri yao?
17 Mtume Petro aliandika juu ya msimamo wetu wa kudhamiria mambo na kusema hivi: “Huu ndio wema hasa, mtu akivumilia huzuni kwa kumkumbuka Mungu [kwa sababu ya dhamiri kuelekea Mungu, NW], pale ateswapo isivyo haki.” (1 Petro 2:19) Ndiyo, ni jambo la kuafikika kwa Mungu wakati Mkristo asimamapo imara kujapokuwa na mnyanyaso, na kuna manufaa ya ziada kwamba imani ya Mkristo huimarishwa na kuongezewa ubora. (Yakobo 1:2-4; 1 Petro 1:6, 7; 5:8-10) Petro aliandika hivi pia: “Lakini mjapoteswa kwa sababu ya haki mna heri. Msiogope kutisha kwao, wala msifadhaike; bali mtakaseni Kristo Bwana mioyoni mwenu. Mwe tayari sikuzote kumjibu kila mtu awaulizaye habari za tumaini lililo ndani yenu; lakini kwa upole na kwa hofu [staha ya kina kirefu, NW].” (1 Petro 3:14, 15) Shauri lenye msaada kweli kweli!
18, 19. Maoni ya staha ya kina kirefu na kiasi yaweza kusaidiaje ikiwa mamlaka yaweka mipaka juu ya uhuru wetu wa kuabudu?
18 Mnyanyaso utokeapo kwa sababu mamlaka haikuelewa vizuri msimamo wa Kikristo au kwa sababu viongozi wa kidini wa Jumuiya ya Wakristo wamesingizia Mashahidi wa Yehova kwenye mamlaka, kuitolea mamlaka hiyo mambo ya uhakika kungeweza kuupunguza msongo. Akiwa na upole na staha ya kina kirefu, Mkristo hapigani kimwili na wanyanyasi. Hata hivyo, yeye hutumia kila njia halali ipatikanayo ili kutetea imani yake. Halafu huacha mambo mikononi mwa Yehova.—Wafilipi 1:7; Wakolosai 4:5, 6.
19 Pia staha ya kina kirefu huongoza Mkristo afike mbali kwa kadiri awezavyo ili kuitii mamlaka, bila kuchafua dhamiri yake. Kwa kielelezo, mikutano ya kundi ikipigwa marufuku, Wakristo watatafuta njia isiyo ya wazi sana ili waendelee kujilisha penye meza ya Yehova. Ile Mamlaka Kuu Kupita Zote, Yehova Mungu, yatuambia hivi kupitia Paulo: “Tukaangaliane sisi kwa sisi na kuhimizana katika upendo na kazi nzuri; wala tusiache kukusanyika pamoja, kama ilivyo desturi ya wengine.” (Waebrania 10:24, 25) Lakini vikusanyiko vya jinsi hiyo vyaweza kufanywa kwa busara. Hata ikiwa ni wachache tu waliopo, twaweza kuwa na uhakika kwamba Mungu hubariki mipango hiyo.—Linganisha Mathayo 18:20.
20. Kuhubiri habari njema peupe kukipigwa marufuku, Wakristo waweza kushughulikaje na hali hiyo?
20 Vivyo hivyo, mamlaka fulani zimekataza kuhubiri habari njema peupe. Wakristo wanaoishi chini yazo hukumbuka kwamba, kupitia Yesu mwenyewe, ile Mamlaka Kuu Kupita Zote ilisema hivi: “Lazima kwanza Habari Njema ihubiriwe kwa mataifa yote.” (Marko 13:10, HNWW) Kwa sababu hiyo, wao hutii ile Mamlaka Kuu Kupita Zote wajapopatwa na hasara iwayo yote. Ilipowezekana, mitume walihubiri peupe na nyumba kwa nyumba, lakini kuna njia nyingine za kufikia watu, kama kutoa ushahidi wa vivi hivi. (Yohana 4:7-15; Matendo 5:42; 20:20) Mara nyingi mamlaka haziingilii kazi ya kuhubiri ikiwa ni Biblia tu yenye kutumiwa—jambo ambalo lakazia uhitaji wa Mashahidi wote kuzoezwa vema katika kusababu kutokana na Maandiko. (Linganisha Matendo 17:2, 17.) Kwa kuwa wajasiri, hata hivyo wenye staha, Wakristo waweza mara nyingi kupata njia ya kumtii Yehova bila kualika hasira-jeuri ya mamlaka za juu zaidi.—Tito 3:1, 2.
21. Ikiwa Kaisari afuliza katika mnyanyaso wake, ni lazima Wakristo wachague mwendo gani?
21 Ingawa hivyo, nyakati fulani mamlaka hufuliza tu kuwanyanyasa Wakristo. Hapo, kwa dhamiri safi, sisi twaweza kudumu tu katika kufanya yafaayo. Kijana Franz Reiter alikabili chaguo moja: kuridhiana imani yake au kufa. Kwa kuwa hangeweza kuacha kumwabudu Mungu, kwa moyo mkuu alisonga kwenye kifo chake. Usiku uliotangulia kufa kwake, Franz alimwandikia mama yake hivi: “Mimi nitauawa asubuhi ya kesho. Imara yangu ni kutoka kwa Mungu, sawa na ilivyokuwa sikuzote kwa Wakristo wa kweli zamani za huko nyuma . . . Ikiwa wewe utasimama imara mpaka kifo, tutakutana tena katika ufufuo.”
22. Sisi tuna tumaini gani, na kwa wakati uliopo twapaswa kuendeleaje?
22 Siku fulani, ainabinadamu yote itakuwa chini ya sheria moja tu, ile ya Yehova Mungu. Mpaka wakati huo, kwa dhamiri nzuri ni lazima sisi tufuate mpango wa Mungu na kudumisha utii wetu unaozihusu mamlaka za juu zaidi na wakati uo huo tumtii Bwana Mwenye Enzi Kuu, Yehova, katika mambo yote.—Wafilipi 4:5-7.
Je! Wakumbuka?
◻ Ni nini sababu yenye kushurutisha kutii mamlaka za juu zaidi?
◻ Kwa nini haitupasi kusita kulipa kodi ambazo hutozwa na Kaisari?
◻ Ni heshima ya aina gani tupaswayo kuipa mamlaka?
◻ Kwa nini utii wetu kwa Kaisari ni ule unaohusu tu?
◻ Tukinyanyaswa kwa sababu Kaisari adai kilicho mali ya Mungu, twapaswa kuitikiaje?
[Sanduku katika ukurasa wa 27]
Staha, si ibada
Asubuhi moja wakati wa masomo, Terra, kijana wa kike Mkanada aliye Shahidi wa Yehova, aliona kwamba mwalimu wake alienda na mwanafunzi mwenzake mmoja nje ya darasa kwa dakika chache. Muda mfupi baada ya hapo, mwalimu alimwomba Terra kwa utulivu aandamane naye kwenye ofisi ya mkuu wa shule.
Walipowasili huko, Terra aliona bendera ya Kanada imetandazwa kwenye dawati la mkuu wa shule. Mwalimu huyo wa kiume alimwambia Terra ateme mate juu ya bendera hiyo! Alidokeza kwamba kwa kuwa Terra hakuimba wimbo wa taifa wala kusalimu bendera, hakukuwa na sababu kwa nini hangeweza kufanya jambo kama hilo. Terra alikataa, akieleza kwamba ingawa Mashahidi wa Yehova hawaabudu bendera, wao huistahi.
Waliporudi darasani, mwalimu alitangaza kwamba alikuwa ameendesha jaribio fulani. Alikuwa ameenda na wanafunzi wawili kwa zamu kwenye ofisi ya mkuu wa shule na kuwaagiza wateme mate juu ya bendera. Yule msichana wa kwanza hushiriki katika miadhimisho ya kizalendo, lakini alitema mate juu ya bendera alipoambiwa afanye hivyo. Tofauti na hilo, Terra huwa haimbi wimbo wa taifa wala kusalimu bendera; hata hivyo, yeye alikataa kuivunjia heshima bendera kwa njia hiyo. Mwalimu alionyesha kwamba Terra ndiye aliyeonyesha staha ifaayo.—1990 Yearbook of Jehovah’s Witnesses.
[Hisani ya Picha katika ukurasa wa 23]
French Embassy Press and Information Division
Utume wa Urusi wa kwenda UM