Usife Moyo!

“Tusife moyo katika kufanya lililo bora, kwa maana katika majira yapasayo tutavuna ikiwa hatuchoki kabisa.”—WAGALATIA 6:9, NW.

1, 2. (a) Simba huwinda katika njia zipi? (b) Ibilisi anapendezwa hasa kuwinda nani?

SIMBA huwinda kwa njia mbalimbali. Nyakati nyingine atashambulia mawindo yake kwenye sehemu za kunywa maji au katika vijia vinavyotumiwa sana na wanyama. Lakini nyakati nyingine, chasema kitabu Portraits in the Wild, simba “hutumia tu fursa iliyojitokeza—kwa kielelezo, akipata mtoto wa punda-milia anayelala usingizi.”

² “Mpinzani [wetu], Ibilisi,” aeleza mtume Petro, “hutembea huku na huku kama simba anayenguruma, akitafuta sana kunyafua mtu.” (1 Petro 5:8, NW) Akijua kwamba wakati wake unaobaki ni mfupi, Shetani anaongeza mkazo hata zaidi juu ya wanadamu ili kuwazuia wasimtumikie Yehova. Hata hivyo, huyu “simba anayenguruma” hasa hupendezwa kuwawinda watumishi wa Yehova. (Ufunuo 12:12, 17) Mbinu zake za kuwinda zafanana na za simba katika jamii ya wanyama. Kwa njia gani?

3, 4. (a) Shetani anatumia njia zipi katika kuwinda watumishi wa Yehova? (b) Kwa sababu hizi ni “nyakati za hatari zilizo ngumu kushughulika nazo,” ni maswali gani yanayozushwa?

³ Mara kwa mara Shetani hujaribu mashambulizi—mnyanyaso au upinzani unaokusudiwa kuvunja uaminifu-maadili wetu ili tukome kumtumikia Yehova. (2 Timotheo 3:12) Lakini kama simba, nyakati nyingine Ibilisi hujaribu tu kutumia fursa inayojitokeza. Yeye hungoja mpaka tuvunjike moyo au tuchoke, kisha yeye hujaribu kutumia hali yetu ya kushuka moyo kihisia ili atufanye tufe moyo. Tusiwe kamwe mawindo rahisi!

⁴ Lakini twaishi katika kipindi cha wakati kilicho kigumu zaidi katika historia ya kibinadamu. Katika hizi “nyakati za hatari zilizo ngumu kushughulika nazo,” wengi wetu waweza kuhisi wamevunjika moyo au kulemewa pindi kwa pindi. (2 Timotheo 3:1, NW) Basi, twaweza kuepukaje kuchoka kiasi cha kuwa mawindo rahisi kwa Ibilisi? Ndiyo, twaweza kutiije shauri la mtume Paulo lililopuliziwa: “Tusife moyo katika kufanya lililo bora, kwa maana katika majira yapasayo tutavuna ikiwa hatuchoki kabisa”?—Wagalatia 6:9, NW.

Wengine Watutamaushapo

5. Ni nini kilichomfanya Daudi achoke, lakini hakufanya nini?

⁵ Katika nyakati za Biblia, hata watumishi wa Yehova waaminifu zaidi huenda walihisi wamelemezwa. “Nimechoka kwa kuugua kwangu,” akaandika mtunga-zaburi Daudi. “Kila usiku nakieleza kitanda changu; nalilowesha godoro langu kwa machozi yangu. Jicho langu limeharibika kwa masumbufu.” Kwa nini Daudi alihisi hivyo? “Kwa sababu yao wanaoniudhi,” akaeleza. Matendo ya wengine yenye kuumiza yalimfanya Daudi ahisi uchungu wa moyo hivi kwamba alibubujikwa na machozi. Na bado, Daudi hakumwacha Yehova kwa sababu ya yale wanadamu wenzake walikuwa wamemfanyia.—Zaburi 6:6-9.

6. (a) Twaweza kuathiriwaje na maneno au matendo ya wengine? (b) Wengine wanafanyaje iwe rahisi kwa Ibilisi kuwawinda?

⁶ Vivyo hivyo, maneno au matendo ya wengine yaweza kutufanya tuchoke tukiwa na uchungu mwingi wa moyo. “Kuna anenaye bila kufikiri, kama kuchoma kwa upanga,” lasema Mithali 12:18. Ikiwa huyo asiyefikiri ni ndugu au dada Mkristo, ‘jeraha la kuchomwa’ laweza kuingia ndani mno. Mwelekeo wa kibinadamu waweza kuwa kukasirika, labda kufungia kinyongo. Ndivyo inavyokuwa hasa tukihisi kwamba tumetendewa bila fadhili au isivyo haki. Twaweza kuona ugumu wa kuzungumza na mkosaji; hata twaweza kumwepuka kimakusudi. Wakiwa wamelemezwa na kinyongo, wengine wamekufa moyo na wameacha kuhudhuria mikutano ya Kikristo. Kwa kusikitisha, wakifanya hivyo ‘wanampa Ibilisi nafasi’ ya kutumia fursa hiyo wakiwa mawindo rahisi.—Waefeso 4:27.

7. (a) Twaweza kuepukaje kutumiwa na Ibilisi wengine watutamaushapo au kutuumiza? (b) Kwa nini tuachilie kinyongo?

⁷ Twaweza kuepukaje kutumiwa na Ibilisi wengine watutamaushapo au kutuumiza? Ni lazima tujaribu tusifungie kinyongo. Badala ya hivyo, tuchukue hatua ya kufanya amani au kusuluhisha mambo haraka iwezekanavyo. (Waefeso 4:26) Wakolosai 3:13 latuhimiza hivi: ‘tuchukuliane na kusameheana mtu akiwa na sababu ya kumlaumu mwenzake.’ Msamaha hasa wafaa wakati yule anayetenda kosa akubalipo kosa lake na kuomba radhi kikweli. (Linganisha Zaburi 32:3-5 na Mithali 28:13.) Lakini, ni jambo la kusaidia tukikumbuka kwamba kusamehe si kuachilia au kupunguza uzito wa mabaya ambayo wengine wametenda. Kusamehe kwamaanisha kuachilia kinyongo. Kinyongo ni mzigo mzito wa kubeba. Chaweza kuchukua mawazo yetu, kikitufanya tukose furaha. Hata chaweza kuathiri afya yetu. Kwa kutofautisha, msamaha, ufaapo, hutufaidi. Kama Daudi, tusife moyo na kumwacha Yehova kwa sababu ya mambo ambayo wanadamu wengine wamesema juu yetu au wametufanyia!

Tunapopungukiwa

8. (a) Kwa nini nyakati nyingine wengine huhisi hasa hatia? (b) Kuna hatari gani katika kuhisi hatia sana mpaka tufe moyo?

⁸ ‘Twajikwaa sisi sote katika mambo mengi,’ lasema Yakobo 3:2. Tunapojikwaa, ni jambo la kawaida kuhisi hatia. (Zaburi 38:3-8) Hisi za hatia zaweza kuwa na nguvu hasa ikiwa tunapigana na udhaifu wa mwili na kuurudia udhaifu huo mara kwa mara.a Mkristo mmoja aliyekabili pigano kama hilo alieleza: “Sikutaka kuendelea kuishi, kwa kuwa sikujua kama nimetenda dhambi isiyoweza kusameheka au la. Nilihisi kwamba hakuna haja ya kujikaza katika utumishi wa Yehova kwa sababu labda hakuna tumaini lolote kwangu.” Tunapohisi hatia nyingi kiasi cha kufa moyo, twampa Ibilisi fursa—naye aweza kuitumia mara hiyo! (2 Wakorintho 2:5-7, 11) Jambo linalohitajika huenda likawa ni kuwa na maoni yenye usawaziko zaidi kuhusu hatia.

9. Kwa nini tuwe na uhakika katika rehema ya Mungu?

⁹ Tunapotenda dhambi inafaa kuhisi hatia ya kadiri fulani. Hata hivyo, nyakati nyingine hisi za hatia hudumu kwa sababu Mkristo ahisi kwamba hawezi kamwe kustahili kupokea rehema ya Mungu. Lakini, Biblia yatuhakikishia hivi kwa uchangamfu: “Tukiziungama dhambi zetu, Yeye ni mwaminifu na wa haki hata atuondolee dhambi zetu, na kutusafisha na udhalimu wote.” (1 Yohana 1:9) Je, kuna sababu nzuri yoyote ya kuamini kwamba Mungu hatatufanyia hivyo? Kumbuka kwamba katika Neno lake, Yehova asema kwamba yeye yuko “tayari kusamehe.” (Zaburi 86:5; 130:3, 4) Kwa kuwa hawezi kusema uwongo, atafanya vile Neno lake linavyoahidi, maadamu twamjia kwa moyo wa toba.—Tito 1:2.

10. Ni uhakikisho gani wenye kuchangamsha moyo ambao Mnara wa Mlinzi fulani la wakati uliopita lilichapisha kuhusu kupambana na udhaifu wa mwili?

¹⁰ Unapaswa kufanya nini ikiwa unapambana na udhaifu fulani na umeurudia? Usife moyo! Kurudia udhaifu hakufutilii mbali maendeleo ambayo tayari umefanya. Toleo la Februari 15, 1954, la jarida hili liliandaa uhakikisho huu wenye kuchangamsha moyo: “[Twaweza] kujikuta tukijikwaa na kuanguka mara nyingi juu ya tabia fulani mbaya ambayo imeshika sana mtindo wetu wa maisha wa zamani kuliko tulivyokuwa tumetambua. . . . Usikate tamaa. Usikate kauli kwamba umetenda dhambi isiyoweza kusameheka. Hivyo ndivyo Shetani anavyotaka ufikiri. Jambo la kwamba una huzuni na kujikasirikia lenyewe ni uthibitisho kwamba hujaenda mbali sana. Usichoke kumgeukia Mungu kwa unyenyekevu na kwa bidii, ukitafuta msamaha na usafishaji na msaada wake. Mwendee kama vile mtoto humwendea baba yake anapokuwa na matatizo, hata iwe ni mara ngapi juu ya udhaifu uleule, na kwa neema Yehova atakusaidia kwa sababu ya fadhili zake zisizostahiliwa na, ukiwa na moyo mweupe, atakupa ule utambuzi wa kuwa na dhamiri iliyosafishwa.”

Tuhisipo Kwamba Hatufanyi Kadiri ya Kutosha

11. (a) Tuhisije juu ya kushiriki katika kazi ya kuhubiri juu ya Ufalme? (b) Ni hisi gani kuhusu kushiriki katika huduma ambayo Wakristo fulani hupambana nayo?

¹¹ Kazi ya kuhubiri Ufalme inatimiza fungu muhimu katika maisha ya Mkristo, na kushiriki katika kazi hii huleta shangwe. (Zaburi 40:8) Ingawa hivyo, Wakristo fulani huhisi hatia sana kwa sababu ya kutoweza kufanya mengi zaidi katika huduma. Kuhisi hatia kama hiyo hata kwaweza kuondoa shangwe na kutufanya tufe moyo, tukidhani kwamba Yehova ahisi kwamba hatufanyi kadiri ya kutosha. Ebu fikiria hizi hisi ambazo wengine hupambana nazo.

“Je, wajua jinsi umaskini huchukua wakati mwingi?” akaandika dada mmoja Mkristo ambaye pamoja na mume wake wanalea watoto watatu. “Ni lazima nihifadhi niwezapo kufanya hivyo. Hili lamaanisha kutumia wakati mwingi kutafuta bidhaa katika maduka ya kuuza vitu ambavyo tayari vimetumiwa, maduka yaliyopunguza bei za bidhaa, au hata kushona nguo. Tena mimi hutumia muda wa saa moja au mbili kila juma nikipitia karatasi za kujaza [za kupunguziwa bei za vyakula]—nikizikata, kuziweka, na kuzitumia. Nyakati nyingine mimi huhisi hatia sana nikifanya mambo hayo, nikifikiri kwamba napaswa kutumia huo wakati nikiwa katika utumishi wa shambani.”

“Nilifikiri kwamba simpendi Yehova vya kutosha,” akaeleza dada mmoja mwenye watoto wanne na mume asiyeamini. “Kwa hiyo nilijikakamua kumtumikia Yehova. Nilijaribu sana, lakini sikuhisi kamwe kwamba hiyo ilitosha. Waona, sikuwa na hisi yoyote ya kujistahi, sikuona jinsi Yehova angeweza kukubali utumishi wangu kwake.”

Mkristo mmoja aliyelazimika kuacha utumishi wa wakati wote alisema: “Nilishindwa kuvumilia wazo la kwamba nilikuwa nashindwa kutimiza ahadi yangu ya kumtumikia Yehova wakati wote. Nilivunjika moyo kama nini! Sasa mimi hulia nikikumbuka jambo hili.”

12. Kwa nini Wakristo fulani huhisi hatia sana kwa sababu hawawezi kutimiza mengi zaidi katika huduma?

¹² Ni jambo la kawaida kutaka kumtumikia Yehova kadiri iwezekanavyo. (Zaburi 86:12) Lakini, kwa nini wengine huhisi hatia sana juu ya kutoweza kufanya zaidi? Kwa wengine, yaonekana inahusika na hisi ya ujumla ya kutofaa kitu, labda inayotokana na maono mabaya maishani. Katika hali nyinginezo, hatia isiyofaa yaweza kutokana na hali ya kuwa na maoni yasiyofaa juu ya kile Yehova atutazamia tufanye. “Nilikuwa nimehisi kwamba usipofanya mpaka uchoke, hufanyi kadiri ya kutosha,” akakiri Mkristo mmoja. Tokeo likawa kwamba alijiwekea viwango vya juu kupita kiasi—kisha akahisi hatia hata zaidi aliposhindwa kuvifikia.

13. Yehova atazamia nini kutoka kwetu?

¹³ Yehova atutazamia tufanye nini? Kwa ufupi, Yehova atutazamia tumtumikie kwa nafsi yote, tukifanya yale ambayo hali yetu inaruhusu. (Wakolosai 3:23) Hata hivyo, huenda kukawa na tofauti kubwa kati ya yale tungependa kufanya na yale ambayo kihalisi twaweza kufanya. Tunaweza kupungukiwa na mambo kama vile umri, afya, nguvu za kimwili, au madaraka ya familia. Hata hivyo, tufanyapo yote tuwezayo, twaweza kupata uhakikisho kwamba utumishi wetu kwa Yehova ni wa nafsi yote—wa nafsi yote kwa kadiri ileile ya utumishi wa mtu ambaye afya yake na hali zake zamruhusu kuwa katika huduma ya wakati wote.—Mathayo 13:18-23.

14. Waweza kufanya nini ukihitaji msaada wa kuamua kile uwezacho kutimiza kihalisi?

¹⁴ Basi, waweza kuamuaje yale ambayo kwa kweli wewe mwenyewe unaweza kutazamia kutimiza? Labda waweza kuzungumzia jambo hilo na rafiki Mkristo mwenye ukomavu unayemtumaini, labda mzee au dada mwenye uzoefu, ajuaye uwezo wako, mapungufu yako, na madaraka yako ya familia. (Mithali 15:22) Kumbuka kwamba machoni pa Mungu ustahili wako haupimwi kwa kiasi unachofanya katika utumishi wa shambani. Watumishi wote wa Yehova ni wenye thamani kwake. (Hagai 2:7; Malaki 3:16, 17) Yale ufanyayo katika kazi ya kuhubiri yaweza kuwa zaidi au kidogo kuliko wafanyayo wengine, lakini maadamu hiyo ni kadiri uwezavyo, Yehova hufurahi, na hakuna haja ya kuhisi hatia.—Wagalatia 6:4.

Tunapodaiwa Mengi

15. Ni kwa njia zipi wazee wa kutaniko wanadaiwa mengi?

¹⁵ “Kila mtu ambaye mengi alipewa,” akasema Yesu, “mengi yatadaiwa kutoka kwake.” (Luka 12:48, NW) Hakika ‘mengi yanadaiwa’ kutoka kwa wale wanaotumikia wakiwa wazee wa kutaniko. Kama Paulo wao hujitumikisha kwa niaba ya kutaniko. (2 Wakorintho 12:15) Wao wana hotuba za kutayarisha, ziara za uchungaji za kufanya, kesi za kihukumu za kushughulikia—yote hayo bila kupuuza familia zao wenyewe. (1 Timotheo 3:4, 5) Baadhi ya wazee pia wana shughuli za kujenga Majumba ya Ufalme, wakitumikia katika Halmashauri za Uhusiano na Hospitali, na kujitolea kwenye makusanyiko na mikusanyiko. Wanaume hawa wenye kujitolea na kufanya kazi kwa bidii waweza kuepukaje kuchoshwa na mzigo wa madaraka hayo?

16. (a) Ni suluhisho gani lenye kutumika ambalo Yethro alimtolea Musa? (b) Ni sifa gani itakayomwezesha mzee kuwakabidhi wengine madaraka yafaayo?

¹⁶ Musa, mtu mwenye kiasi na unyenyekevu, alipokuwa akijichosha katika kushughulikia matatizo ya wengine, baba-mkwe wake, Yethro, alitoa suluhisho lenye kutumika: uwakabidhi wanaume wengine wanaostahili madaraka fulani. (Kutoka 18:17-26; Hesabu 12:3) “Hekima hukaa na wanyenyekevu [“wenye kiasi,” NW],” lasema Mithali 11:2. Kuwa wenye kiasi kwamaanisha kutambua na kukubali mapungufu yako. Mtu mwenye kiasi hakatai kuwakabidhi wengine madaraka, wala hana hofu kwamba kwa njia fulani atashindwa kudhibiti hali kwa kuwakabidhi wanaume wengine wanaostahili madaraka yafaayo.b (Hesabu 11:16, 17, 26-29) Badala ya hivyo, yeye hutamani kuwasaidia wafanye maendeleo.—1 Timotheo 4:15.

17. (a) Washiriki wa kutaniko wawezaje kupunguza mzigo wa wazee? (b) Wake wa wazee hufanya dhabihu zipi, na twaweza kuwaonyeshaje kwamba hatuchukui dhabihu hizo kivivi-hivi?

¹⁷ Washiriki wa kutaniko waweza kufanya mengi katika kupunguza mzigo wa wazee. Kwa kuelewa kwamba wazee wana familia zao za kushughulikia, wengine hawatadai mno wakati na uangalifu wa wazee. Wala hawatakosa kuthamini dhabihu za hiari ambazo wake wa wazee hufanya wanaposhiriki wakati wa waume zao pamoja na kutaniko bila ubinafsi. Mama mmoja wa watoto watatu ambaye mume wake anatumikia akiwa mzee alieleza: “Mimi silalamiki kamwe juu ya mzigo wa ziada ninaobeba kwa hiari katika nyumba yetu ili mume wangu aweze kutumikia akiwa mzee. Najua kwamba Yehova ameibariki sana familia yetu kwa sababu ya kutumikia kwake, nami sioni ubaya katika yale anayotupa. Lakini, kwa kweli, mara nyingi ni lazima nifanye kazi zaidi katika ua yetu na kutoa nidhamu zaidi kwa watoto wetu kuliko vile ambavyo ningefanya kwa kawaida kwa sababu mume wangu ni mwenye shughuli.” Kwa kusikitisha, dada huyo alipata kwamba wengine, badala ya kutambua mzigo wake wa ziada, walisema maneno yenye kuumiza hisia kama, “Kwa nini hufanyi upainia?” (Mithali 12:18) Ni afadhali kama nini kupongeza wengine kwa yale wanayofanya badala ya kuwachambua kwa yale ambayo hawawezi kufanya!—Mithali 16:24; 25:11.

Kwa Sababu Mwisho Haujaja Bado

18, 19. (a) Kwa nini huu si wakati wa kuacha kukimbia katika mbio ya kupata uhai udumuo milele? (b) Ni shauri gani la wakati ufaao ambalo mtume Paulo aliwapa Wakristo katika Yerusalemu?

¹⁸ Mkimbiaji ajuapo kwamba anakaribia mwisho wa mbio ndefu, hafi moyo. Huenda mwili wake ukawa umefikia kikomo cha uvumilivu—ukiwa umechoka, ukihisi joto kupita kiasi, na ukiwa hauna maji—lakini kukaribia sana kumaliza si wakati wa kuacha kukimbia. Vivyo hivyo, tukiwa Wakristo tumo katika mbio za kupata thawabu ya uhai, na tunakaribia sana mstari wa kumalizia. Sasa si wakati wa kuacha kukimbia!—Linganisha 1 Wakorintho 9:24; Wafilipi 2:16; 3:13, 14.

¹⁹ Wakristo katika karne ya kwanza walikabili hali kama hii. Karibu 61 W.K., mtume Paulo aliwaandikia Wakristo katika Yerusalemu. Muda ulikuwa ukiisha—“kizazi” kiovu, mfumo wa Kiyahudi wenye uasi-imani, kilikuwa kikikaribia ‘kupitilia mbali.’ Hasa ilikuwa lazima kwa Wakristo katika Yerusalemu kuwa waangalifu na waaminifu; wangehitaji kutoroka jiji walipoliona limezingirwa na majeshi yaliyopiga kambi. (Luka 21:20-24, 32, NW) Basi, shauri la Paulo lililopuliziwa lilikuwa la wakati ufaao: ‘Msichoke, mkazimia mioyoni mwenu.’ (Waebrania 12:3) Hapa mtume Paulo alitumia vitenzi viwili vilivyo wazi: ‘kuchoka’ (kaʹmno) na ‘kuzimia’ (e·klyʹo·mai). Kulingana na msomi mmoja wa Biblia, maneno haya ya Kigiriki “yalitumiwa na Aristotle kwa wakimbiaji wanaopoa na kuanguka baada ya kupita mstari wa kumalizia. Wasomaji [wa barua ya Paulo] walikuwa wangali katika mbio. Kamwe wasishindwe kabla ya kufika. Wasijiruhusu kuzimia na kuanguka kwa sababu ya uchovu. Mara nyingine tena kuna mwito wa kuvumilia tunapokabili magumu.”

20. Kwa nini shauri la Paulo ni la wakati ufaao kwetu leo?

²⁰ Shauri la Paulo ni lenye kufaa kama nini kwetu leo! Kwa kukabili mikazo inayoongezeka, huenda kukawa nyakati tunapohisi kama mkimbiaji aliyechoka ambaye yuko karibu kuzimia. Tuko karibu sana na mstari wa kumalizia, tusife moyo kamwe! (2 Mambo ya Nyakati 29:11) Ndicho kitu ambacho Mpinzani wetu, “simba anayenguruma,” angetaka tufanye. Kwa shukrani, Yehova amefanya maandalizi yanayompa ‘nguvu azimiaye.’ (Isaya 40:29) Kuyajua maandalizi hayo na jinsi tunavyoweza kuyatumia kutazungumzwa katika makala ifuatayo.

[Maelezo ya chinis]

Jibu Lako Ni Nini?

◻ Twaweza kuepukaje kufa moyo wengine watutamaushapo au kutuumiza?

◻ Ni maoni gani yenye usawaziko juu ya hatia yatatuzuia tusife moyo?

◻ Yehova atazamia nini kutoka kwetu?

◻ Kuwa mwenye kiasi kwaweza kusaidiaje wazee wa kutaniko kuepuka kuchoka?

◻ Kwa nini shauri la Paulo katika Waebrania 12:3 ni la wakati ufaao kwetu?