Kupata Ufunguo wa Shauku ya Kidugu

“Tieni . . . katika utauwa wenu upendano wa ndugu [shauku ya kidugu, NW].”—2 PETRO 1:5-7.

1. Ni nini mojawapo sababu kuu kwa nini vikusanyiko vya watu wa Yehova ni pindi zenye furaha nyingi sana?

WAKATI mmoja tabibu fulani asiyekuwa mmoja wa Mashahidi wa Yehova alihudhuria uhitimu wa binti yake kutoka Watch Tower Bible School of Gilead, alikokuwa amepokea mazoezi ya mishonari. Alivutiwa sana na ule msongamano wa watu wenye furaha hivi kwamba alidhani kwamba ni lazima kuwe hakuna ugonjwa mwingi miongoni mwa watu hawa. Ni nini kilichofanya msongamano huo wa watu uwe wenye furaha hivyo? Kwa habari hiyo, ni nini kinachofanya vikusanyiko vyote vya watu wa Yehova, katika makutaniko, kwenye makusanyiko ya mzunguko, na kwenye mikusanyiko ya wilaya, viwe pindi zenye furaha? Je! si ile shauku ya kidugu wanayoonyeshana? Bila shaka, shauku ya kidugu ni sababu moja kwa nini imesemwa kwamba hakuna kikundi kingine cha kidini kinachopata kuonea shangwe, furaha, na uradhi mwingi katika dini kadiri Mashahidi wa Yehova wanavyopata.

2, 3. Ni maneno gani ya Kigiriki mawili yahusianayo na jinsi tupaswavyo kuhisi juu ya mmoja na mwenzake, na sifa zinazoyatofautisha ni zipi?

² Twapaswa kutazamia kuona shauku hiyo ya kidugu kwa sababu ya maneno ya mtume Petro kwenye 1 Petro 1:22: “Mkiisha kujitakasa roho zenu kwa kuitii kweli, hata kuufikilia upendano wa ndugu usio [shauku ya kidugu isiyo, NW] na unafiki, basi jitahidini kupendana kwa moyo.” Mojawapo sehemu za msingi za neno la Kigiriki linalofasiriwa hapa kuwa “shauku ya kidugu” ni phi·liʹa (shauku). Maana yalo yahusiana kwa ukaribu na maana ya a·gaʹpe, neno ambalo hutafsiriwa “upendo” kwa kawaida. (1 Yohana 4:8) Ingawa mara nyingi shauku ya kidugu na upendo hutumiwa kwa kubadilishanishwa, maneno hayo yana sifa mahususi. Hatupaswi kuyatatanisha, kama vile watafsiri wengi sana wa Biblia hufanya. (Katika makala hii na katika ile ifuatayo, tutazungumzia kila moja ya maneno haya.)

³ Kuhusu tofauti kati ya maneno hayo ya Kigiriki mawili, msomi mmoja alionyesha kwamba phi·liʹa “bila shaka [ni] neno la uchangamfu na ukaribu na shauku.” Kwa upande ule mwingine, a·gaʹpe linahusu akili hasa. Hivyo ingawa twaambiwa tuwapende (a·gaʹpe) maadui wetu, hatuna shauku nao. Kwa nini? Kwa sababu “mazungumzo [mashirika, NW] mabaya huharibu tabia njema.” (1 Wakorintho 15:33) Jambo jingine linaloonyesha kuna tofauti ni maneno haya ya mtume Petro: “Tieni . . . katika upendano wa ndugu [shauku yenu ya kidugu, NW], upendo.”—2 Petro 1:5-7; linganisha Yohana 21:15-17.a

Vielelezo vya Shauku ya Kidugu ya Pekee Sana

4. Kwa nini Yesu na Yohana walionyeshana shauku ya pekee?

⁴ Neno la Mungu hutupa sisi vielelezo kadhaa vyema vya shauku ya kidugu ya pekee sana. Shauku hiyo ya pekee si tokeo la tamaa fulani bali yategemea uthamini kuelekea sifa zenye kutokeza. Bila shaka kielelezo kinachojulikana vizuri zaidi ni kile cha ile shauku ambayo Yesu Kristo alikuwa nayo kuelekea mtume Yohana. Bila shaka, Yesu alikuwa na shauku ya kidugu kuelekea mitume wake wote waaminifu, na ilikuwa kwa sababu nzuri. (Luka 22:28) Njia moja aliyoonyesha jambo hilo ilikuwa kwa kuosha miguu yao, hivyo akiwapa somo la unyenyekevu. (Yohana 13:3-16) Lakini Yesu alikuwa na shauku ya pekee kuelekea Yohana, ambayo Yohana hutaja mara kwa mara. (Yohana 13:23; 19:26; 20:2) Kama vile Yesu alivyokuwa na sababu ya kuwaonyesha wanafunzi na mitume wake shauku, yaelekea sana kwamba Yohana alimpa Yesu sababu ya kuwa na shauku ya pekee kumwelekea kwa sababu ya uthamini wake wa Yesu wenye kina zaidi. Twaweza kuona hilo kutokana na maandishi ya Yohana, Gospeli yake na pia barua zake zilizopuliziwa. Yeye hutaja upendo mara nyingi kama nini katika maandishi hayo! Uthamini mwingi zaidi wa Yohana kuelekea sifa za Yesu za kiroho unaonekana kwa yale aliyoandika katika Yohana sura ya 1 na ya 13 hadi ya 17, na pia kwa yale marejezeo ya mara kwa mara afanyayo kwenye kuwako kwa Yesu kabla ya kuwa binadamu.—Yohana 1:1-3; 3:13; 6:38, 42, 58; 17:5; 18:37.

5. Ni nini kiwezacho kusemwa juu ya ile shauku ya pekee ambayo Paulo na Timotheo walionyeshana?

⁵ Vivyo hivyo, hatungetaka kupuuza ile shauku ya kidugu ya pekee sana ambayo Paulo na mwandamani wake Mkristo Timotheo walionyeshana, ambayo, kwa hakika, ilitegemea kuthamini sifa za mmoja na mwenzake. Maandishi ya Paulo yana maelezo mazuri juu ya Timotheo, kama vile: “Sina mtu mwingine mwenye nia moja nami, atakayeiangalia hali yenu kweli kweli. . . . Mwajua sifa yake, ya kuwa ametumika pamoja nami kwa ajili ya Injili, kama mwana na baba yake.” (Wafilipi 2:20-22) Katika barua zake kwa Timotheo kuna marejezeo mengi ya kibinafsi yanayofunua shauku ya Paulo iliyo changamfu kuelekea Timotheo. Kwa kielelezo, ona 1 Timotheo 6:20: “Ee Timotheo, ilinde hiyo amana.” (Ona pia 1 Timotheo 4:12-16; 5:23; 2 Timotheo 1:5; 3:14, 15.) Jambo linalokazia hasa shauku ya pekee ya Paulo kuelekea kijana huyo, ni kulinganisha barua za Paulo kwa Timotheo na barua yake kwa Tito. Ni lazima Timotheo awe alihisi vivyo hivyo juu ya urafiki wao, kama vile iwezavyo kuonwa kutokana na maneno ya Paulo kwenye 2 Timotheo 1:3, 4: “Nikukumbukavyo wewe daima, katika kuomba kwangu . . . Nami natamani sana kukuona, nikiyakumbuka machozi yako, ili nijae furaha.”

6, 7. Daudi na Yonathani walikuwa na hisia gani kati yao, na kwa nini?

⁶ Maandiko ya Kiebrania huandaa pia vielelezo vyema, kama kile cha Daudi na Yonathani. Twasoma kwamba baada ya Daudi kumwua Goliathi, “Roho [nafsi, NW] ya Yonathani, ikaambatana na roho [nafsi, NW] ya Daudi, Yonathani akampenda kama roho [nafsi, NW] yake mwenyewe.” (1 Samweli 18:1) Bila shaka uthamini wa kielelezo cha Daudi cha bidii kwa ajili ya jina la Yehova na kutohofu kwake kwenda kumkabili yule jitu Goliathi kulimfanya Yonathani awe na shauku ya pekee kuelekea Daudi.

⁷ Yonathani alikuwa na shauku nyingi sana kuelekea Daudi hivi kwamba alihatarisha uhai wake mwenyewe akimtetea Daudi dhidi ya Mfalme Sauli. Yonathani hakuchukizwa wakati wowote kwamba Daudi alichaguliwa na Yehova awe mfalme wa Israeli afuataye. (1 Samweli 23:17) Daudi pia alikuwa na shauku iyo hiyo yenye kina kuelekea Yonathani, iliyo wazi kutokana na yale aliyosema alipokuwa akiomboleza kifo cha Yonathani: “Nimesikitika kwa ajili yako, Yonathani, ndugu yangu, ulikuwa ukinipendeza sana; upendo wako kwangu ulikuwa wa ajabu, kupita upendo wa wanawake.” Kwa kweli, uthamini mwingi ulitia alama uhusiano wao.—2 Samweli 1:26.

8. Ni wanawake gani wawili waliodhihirisha shauku ya pekee kati yao, na kwa nini?

⁸ Pia tuna kielelezo chema katika Maandiko ya Kiebrania cha shauku ya pekee kwa upande wa wanawake wawili, Naomi na binti-mkwe wake Ruthu aliyekuwa mjane. Kumbuka maneno ya Ruthu kwa Naomi: “Usinisihi nikuache, nirejee nisifuatane nawe; maana wewe uendako nitakwenda, na wewe ukaapo nitakaa. Watu wako watakuwa watu wangu, na Mungu wako atakuwa Mungu wangu.” (Ruthu 1:16) Je! tusikate maneno kwamba Naomi alisaidia kuchochea itikio hilo lenye uthamini kutoka kwa Ruthu, kupitia mwenendo wake na kusema kwake juu ya Yehova?—Linganisha Luka 6:40.

Kielelezo cha Mtume Paulo

9. Ni nini kionyeshacho kwamba Paulo aliweka kielelezo chema cha shauku ya kidugu?

⁹ Kama vile tumeona, mtume Paulo alikuwa na shauku ya kidugu ya pekee sana kuelekea Timotheo. Lakini aliweka pia kielelezo kizuri ajabu cha kuwaonyesha ndugu zake kwa ujumla shauku ya kidugu iliyo changamfu. Aliwaambia wazee kutoka Efeso kwamba kwa “miaka mitatu, usiku na mchana, [yeye hakuacha] kumwonya kila mtu kwa machozi.” Je! hiyo ilikuwa shauku ya kidugu iliyo changamfu? Bila shaka! Nao walihisi vivyo hivyo juu ya Paulo. Waliposikia kwamba wasingemwona tena, “wa[li]lia sana wote, wakamwangukia Paulo shingoni, wakambusu-busu.” (Matendo 20:31, 37) Je! hiyo ilikuwa shauku ya kidugu iliyotegemea uthamini? Ndiyo! Shauku yake ya kidugu inaonekana pia kutokana na maneno yake kwenye 2 Wakorintho 6:11-13: “Vinywa vyetu vimefumbuliwa kwenu, enyi Wakorintho; mioyo yetu imekunjuliwa. Hamsongwi ndani yetu, bali mwasongwa katika mioyo yenu. Basi, ili mlipe kadiri ile mliyopewa (nasema nanyi kama na watoto), nanyi pia mkunjuliwe mioyo.”

10. Ni kupungukiwa kupi kwa shauku ya kidugu kulikomwongoza Paulo asimulie majaribu yake katika Wakorintho sura ya 11?

¹⁰ Kwa wazi, wengi kati ya Wakorintho walipungukiwa na shauku ya kidugu yenye uthamini kuelekea mtume Paulo. Hivyo, baadhi yao walilalamika hivi: “Nyaraka zake ni nzito, hodari; bali akiwapo mwenyewe mwilini ni dhaifu, na maneno yake si kitu.” (2 Wakorintho 10:10) Hiyo ndiyo sababu Paulo aliwarejezea “mitume [wao] walio wakuu” akasukumwa kusimulia majaribu aliyokuwa amevumilia, kama yalivyorekodiwa kwenye 2 Wakorintho 11:5, 22-33.

11. Kuna ushuhuda upi kuhusiana na shauku ya Paulo kuelekea Wakristo katika Thesalonike?

¹¹ Shauku ya Paulo iliyo changamfu kuelekea wale aliowahudumia yaonekana hasa kutokana na maneno yake kwenye 1 Wathesalonike 2:8: “Tukiwatumaini kwa upendo mwingi, tuliona furaha kuwapa, si Injili ya Mungu tu, bali na roho zetu pia, kwa sababu mmekuwa wapendwa wetu.” Kwa kweli, alikuwa na shauku nyingi sana kuelekea ndugu hao wapya hivi kwamba aliposhindwa kungoja muda mrefu zaidi kusikia habari yao—akiwa na hamu sana ya kujua jinsi walivyokuwa wakivumilia mnyanyaso—alimtuma Timotheo, aliyetoa ripoti nzuri iliyomburudisha Paulo sana. (1 Wathesalonike 3:1, 2, 6, 7) Buku Insight on the Scriptures lina maoni haya yafaayo: “Kifungo cha karibu cha shauku ya kidugu kilikuwako kati ya Paulo na wale aliowahudumia.”

Uthamini—Ufunguo wa Shauku ya Kidugu

12. Tuna sababu zipi za kuwaonyesha ndugu zetu shauku iliyo changamfu?

¹² Bila shaka, uthamini ndio ufunguo wa shauku ya kidugu. Je! si kweli kwamba watumishi wote wa Yehova waliojiweka wakfu wana sifa tunazothamini, zinazovuta shauku yetu, zikitufanya tuwapende sana? Sisi sote tunautafuta Ufalme wa Mungu kwanza na uadilifu wake. Sisi sote tunapiga vita yenye ujasiri dhidi ya maadui wetu walewale watatu: Shetani na roho waovu wake, ulimwengu mwovu unaoongozwa na Shetani, na ile mielekeo yenye ubinafsi iliyorithiwa ya mwili wenye dhambi. Je! hatupaswi sikuzote kuchukua msimamo kwamba ndugu zetu wanafanya bora wawezavyo kulingana na hali? Kila mtu ulimwenguni yuko ama kwenye upande wa Yehova ama kwenye upande wa Shetani. Ndugu na dada zetu waliojiweka wakfu wako kwenye upande wa Yehova, naam, kwenye upande wetu, na kwa hiyo wanastahili shauku yetu ya kidugu.

13. Kwa nini tuwaonyeshe wazee shauku iliyo changamfu?

¹³ Namna gani kuthamini wazee wetu? Je! tusiwapende sana moyoni mwetu kwa sababu ya njia wanayojitahidi kwa ajili ya masilahi ya kutaniko? Kama vile sisi sote, wao wanahitaji kujiandalia wenyewe na familia zao. Wao pia wana wajibu uleule kama sisi wengine tulio nao wa kufanya funzo la kibinafsi, kuhudhuria mikutano ya kutaniko, na kushiriki katika huduma ya shambani. Kwa kuongezea, wana wajibu wa kutayarisha sehemu za programu za mikutano, kutoa hotuba za watu wote, na kushughulikia matatizo yanayotokea katika kutaniko, ambayo nyakati nyingine huhusisha muda wa saa nyingi za vikao vya hukumu. Kwa kweli, twataka ‘kuwahesabu watu kama hao kuwa watu wa kuheshimiwa.’—Wafilipi 2:29.

Kuonyesha Shauku ya Kidugu

14. Ni maandiko gani yanayotuamuru tuonyeshe shauku ya kidugu?

¹⁴ Ili kumpendeza Yehova, ni lazima tuonyeshe ile hisia changamfu ya shauku ya kidugu kuelekea waamini wenzetu, kama vile Yesu Kristo na Paulo walivyofanya. Twasoma hivi: “Kwa [shauku ya kidugu, Kingdom Interlinear], mpendane ninyi kwa ninyi.” (Warumi 12:10) “Katika habari ya [shauku ya kidugu, Int], hamna haja niwaandikie; maana ninyi wenyewe mmefundishwa na Mungu kupendana.” (1 Wathesalonike 4:9) “[Shauku ya kidugu, Int] na [i]dumu.” (Waebrania 13:1) Kwa hakika Baba yetu wa kimbingu anapendezwa tunapoonyesha shauku ya kidugu kuelekea watoto wake wa kidunia!

15. Ni zipi baadhi ya njia za kuonyesha shauku ya kidugu?

¹⁵ Katika nyakati za kimitume Wakristo walizoea kusalimiana kwa “busu takatifu” au “busu la upendo.” (Warumi 16:16; 1 Petro 5:14) Huko ni kuonyesha shauku ya kidugu kwelikweli! Leo, katika sehemu nyingi za dunia, wonyesho ufaao zaidi ungekuwa tabasamu ya kirafiki yenye weupe wa moyo na mtikiso thabiti wa mkono (wa salamu). Katika mabara ya Kilatini, kama vile Meksiko, kuna ile salamu ya namna ya kumbatio, wonyesho wa shauku kwelikweli. Shauku hiyo iliyo changamfu kutoka kwa ndugu hao yaweza kuwa sababu moja ya yale maongezeko makubwa yanayotukia katika mabara yao.

16. Tuna fursa zipi za kuonyesha shauku ya kidugu kwenye Majumba ya Ufalme yetu?

¹⁶ Tunapoingia Jumba la Ufalme, je, sisi hujitahidi kuonyesha shauku ya kidugu? Hiyo itatufanya tuseme maneno yenye kutia moyo, hasa kwa wale wanaoonekana kuwa wameshuka moyo. Tunaambiwa ‘tuseme kwa kuwaliwaza wale walioshuka moyo.’ (1 Wathesalonike 5:14, NW) Hiyo kwa hakika ni njia moja tunayoweza kuwasilisha uchangamfu wa shauku ya kidugu. Njia nyingine nzuri ni kuonyesha uthamini kwa hotuba nzuri ya watu wote, sehemu ya programu iliyoshughulikiwa vema, jitihada nzuri ya msemaji-mwanafunzi katika Shule ya Huduma ya Kitheokrasi, na kadhalika.

17. Mzee mmoja alipataje kustahili shauku ya kutaniko fulani?

¹⁷ Namna gani kuwaalika watu mbalimbali nyumbani kwetu kwa mlo au labda kwa kumbwe baada ya mkutano ikiwa si usiku sana? Je! tusiruhusu shauri la Yesu kwenye Luka 14:12-14 liongoze mambo? Wakati mmoja aliyekuwa mishonari aliwekwa awe mwangalizi-msimamizi katika kutaniko ambalo wote wengine ndani yalo walikuwa wa rangi tofauti. Alihisi ukosefu wa shauku ya kidugu, kwa hiyo alijaribu kusuluhisha hali hiyo. Jinsi gani? Jumapili moja baada ya nyingine, alialika familia tofauti kwa mlo. Kufikia mwisho wa mwaka mmoja, wote walikuwa wakidhihirisha shauku ya kidugu iliyo changamfu kumwelekea.

18. Twaweza kuonyeshaje shauku ya kidugu kuelekea ndugu na dada zetu wagonjwa?

¹⁸ Ndugu au dada anapokuwa mgonjwa, nyumbani au katika hospitali, shauku ya kidugu itatufanya tumwonyeshe mtu huyo kwamba twamjali. Au namna gani wale wanaoishi katika makao ya kuwatunza wazee-wazee? Kwa nini tusifanye ziara ya kibinafsi, kupiga simu, au kupeleka kadi ikionyesha hisia zetu changamfu?

19, 20. Twaweza kuonyeshaje kwamba shauku yetu ya kidugu imepanuka?

¹⁹ Tunapoonyesha shauku ya kidugu kwa njia hizo, twaweza kujiuliza wenyewe, ‘Je! shauku yangu ya kidugu ni yenye upendeleo? Je! mambo kama vile rangi ya ngozi, elimu, au mali za kimwili huwa na uvutano juu ya madhihirisho yangu ya shauku ya kidugu? Je! nahitaji kupanuka katika shauku yangu ya kidugu, kama vile mtume Paulo alivyowahimiza Wakristo katika Korintho wafanye?’ Shauku ya kidugu itatufanya tuwaone ndugu zetu kwa njia ifaayo, tukiwathamini kwa sababu ya sifa zao nzuri. Shauku ya kidugu itatusaidia tushangilie pia juu ya maendeleo ya kiroho ya ndugu zetu badala ya kuyaonea wivu.

²⁰ Shauku ya kidugu yapasa pia itufanye tuwe chonjo kuwasaidia ndugu zetu katika huduma. Yapasa iwe kama vile mmojawapo nyimbo zetu (Nambari 92) usemavyo:

“Uwasaidie wanyonge,

Ili waseme kijasiri.

Usiwasahau wachanga,

Wasaidie wapate nguvu.

21. Twaweza kutazamia itikio jipi tunapoonyesha shauku ya kidugu?

²¹ Kwa hiyo acheni tusisahau kwamba ile kanuni ya Yesu iliyotaarifiwa katika Mahubiri yake ya Mlimani huhusika katika kuonyesha shauku ya kidugu: “Wapeni watu vitu, nanyi mtapewa; kipimo cha kujaa na kushindiliwa, na kusukwa-sukwa hata kumwagika, ndicho watu watakachowapa vifuani mwenu. Kwa kuwa kipimo kile kile mpimacho ndicho mtakachopimiwa.” (Luka 6:38) Twajinufaisha wenyewe tunapoonyesha shauku ya kidugu, tukionyesha staha kuelekea wale walio watumishi wa Yehova kama sisi wenyewe tulivyo. Wale wanaofurahia kudhihirisha shauku ya kidugu ni wenye furaha kikweli!

[Maelezo ya Chini]

Ungejibuje?

◻ Ni maneno gani ya Kigiriki yahusianayo na hisiamoyo zetu, na yanatofautianaje?

◻ Ni nini ulio ufunguo wa shauku ya kidugu?

◻ Tuna vielelezo vipi vya Kimaandiko vya shauku ya kidugu ya pekee?

◻ Kwa nini tuonyeshe shauku iliyo changamfu kuelekea ndugu zetu na kuelekea wazee?

[Picha katika ukurasa wa 15]

Mtume Petro aliwahimiza ndugu zake watie shauku ya kidugu katika imani yao na sifa nyinginezo za Kikristo